Γεννημένος στη Βαρκελώνη το 1964, ο Καταλανός Τζόρντι Γκαλθεράν είναι σήμερα ένας από τους πιο επιτυχημένους συγγραφείς πολιτικού θεάτρου, που τα έργα του παίζονται μεταφρασμένα σε όλες τις γλώσσες του κόσμου. Ένας από τους λόγους της επιτυχίας των έργων του είναι ότι έχει συλλάβει καίρια και αναλύει μοναδικά τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει το πανούργο “σύστημα” πλέκοντας έναν ατέρμονο ιστό αράχνης γύρω από το θύμα, που δεν μπορεί να ξεφύγει είτε από τη μια μεριά είτε από την άλλη, όντας παγιδευμένο εκ των προτέρων και σχεδόν εξ ορισμού μέσα στη “λογική” που το ίδιο το σύστημα προβάλλει ως μοναδική. Όταν ακόμα και η επαναστατική προοπτική έχει κι αυτή εισαχθεί στο “χρηματιστήριο” του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος και η τιμή της ανεβοκατεβαίνει με χειρισμούς επιτηδείων!
Ένα από τα δημοφιλέστερα έργα του, “Η μέθοδος Γκρόνχολμ”, ανεβάστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο “Θέατρο Τέχνης” του Κάρολου Κουν, σε σκηνοθεσία του Διαγόρα Χρονόπουλου, και παίχτηκε για έξι περιόδους, από τον Ιανουάριο του 2008 μέχρι τον Ιούνιο του 1913.
Για όποιον γνωρίζει το θέατρο της Ιβηρικής Χερσονήσου, ιδιαίτερα της Ισπανίας, είναι σαφές ότι το έργο αυτό του Γκαλθεράν με την ειρωνεία και την αμφιλογία του, με τον κυνισμό, με την ωμή ειλικρίνεια και με το φαρσικό στοιχείο ταυτόχρονα, δεν έπεσε ξαφνικά από τον ουρανό, φέρει πίσω του τα ίχνη μιας ολόκληρης παράδοσης που εκτείνεται από τον Ρόχας και τον Θερβάντες μέχρι τους νεότερους, Βάγιε - Ινκλάν, Μπουνιουέλ, Αλμπέρτι, Αρραμπάλ.
Η “Μέθοδος Γκρόνχολμ” μάς μιλάει για τη σκληρότητα στις εργασιακές σχέσεις, όπως ο ίδιος ο συγγραφέας μάς εξηγεί, με αφορμή μια από τις πιο απάνθρωπες διαδικασίες που υφίστανται στον κόσμο της εργασίας: την επιλογή προσωπικού.
Η υπόθεση είναι απλή. Οι τελευταίοι τέσσερις υποψήφιοι για μια θέση ανωτάτου στελέχους σε σημαντική πολυεθνική εταιρεία συναντώνται και υποβάλλονται στις τελευταίες δοκιμασίες της δοκιμασίας επιλογής. Όλες οι δοκιμασίες στις οποίες υποβάλλονται, όσο απίστευτο και αν φαίνεται, είναι εμπνευσμένες από πραγματικές τεχνικές επιλογής που ακροβατούν στο παράλογο, δεν μοιάζει να έχουν καμία σχέση με αυτή καθαυτή τη θέση εργασίας και θυμίζουν μάλλον “εκλεπτυσμένες” μεθόδους της Ιερής Εξέτασης. Το έργο δεν κάνει άλλο από το να φτάσει αυτές τις δοκιμασίες στα άκρα και ο θεατής να νιώσει βαθιά μέσα του το νυστέρι της προσβολής και να αντιδράσει με οργή.
Η ιδέα του παιχνιδιού ως αναγωγή στις ανθρώπινες σχέσεις, ένα στοιχείο κοινό στα έργα του Γκαλθεράν, μετατρέπεται στο συγκεκριμένο έργο στον απόλυτο σύνδεσμο του πραγματικού με το φανταστικό. Επισήμως το έργο διαδραματίζεται σε όλα τα πιθανά επίπεδα: οι πρωταγωνιστές παίζουν μεταξύ τους και το κοινό καλείται να συμμετάσχει σε αυτό, προσπαθώντας να ανακαλύψει ποιό είναι το ψέμα και ποια η αλήθεια. Εύλογα το έργο αφήνει αυτό το ερώτημα αναπάντητο.
Στην παλιά καλή μετάφραση της Μαρίας Τσατσαρώνη και του Γιώργου Καραμίχου, με τα λιτά και ουσιώδη σκηνικά του Γιώργου Γαβαλά, με τη μεστή μουσική του Σταύρου Γασπαράτου, με τους υποβλητικούς φωτισμούς του Αλέκου Αναστασίου, είχαμε τη χαρά να παρακολουθήσουμε στο “Θέατρο του Νέου Κόσμου”, να αναπλάθεται και να προβάλλει αναστημένη από τα μαστορικά χέρια του Γιάννη Μόσχου η παλιά καλή παράσταση του αείμνηστου Διαγόρα Χρονόπουλου, για την οποία είχα γράψει τη θετική μου γνώμη και δεν θα επαναλάβω ολόκληρη εδώ Μια ανάπλαση όχι απλά μιμητική, αλλά ξαναχτισμένη μέσα στο καλούπι που διαμόρφωσαν οι νέες απίστευτες συνθήκες δυστοπίας που προστέθηκαν στις παλιές: τον απόλυτο κυνισμό και την ξεδιαντροπιά της εργοδοσίας, που δεν νοιάζεται πια να κρυφτεί. Με τρεις από τους ηθοποιούς της αρχικής διανομής, Πέτρο Λαγούτη, Βίκυ Παπαδοπούλου, Χρήστο Σαπουντζή και με τον Ορφέα Αυγουστίδη, να αποτελούν ένα ανθρώπινο μουσικό κουαρτέτο δωματίου: πρώτο βιολί ο Λαγούτης, εξαιρετική βιόλα η Παπαδοπούλου, εκλεκτό μπάσο ο Αυγουστίδης, σόλο κλαρίνο ο Σαπουντζής. Μια καλή, δεμένη, ομοιογενής παράσταση ενός ιδιαίτερα επίκαιρου έργου που δικαίως επαναλήφθηκε.
Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.
