Live τώρα    
17°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
14.5°C18.7°C
2 BF 61%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
12.4°C18.0°C
1 BF 66%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
13.7°C16.0°C
2 BF 65%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
14.3°C18.0°C
0 BF 57%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
15.7°C15.7°C
1 BF 69%
Βιβλίο / Τα χαμένα συνεχώς παρόντα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Βιβλίο / Τα χαμένα συνεχώς παρόντα

Όταν κάποια στιγμή ο κύριος Ευτύχιος, ο ηλικιωμένος ήρωας του Μιχάλη Φακίνου στο μυθιστόρημα «Τα χαμένα», ανακαλύπτει τη ραπ, ανακαλύπτει επίσης κι ένα σύστημα να πει αυτά που κουβαλάει μέσα του «όχι με τρόπο γλυκερό αλλά πυροβολώντας με λέξεις», με τον τρόπο της ραπ δηλαδή, «με πρόστυχες λέξεις, άγριες, σκληρές». Ο Φακίνος, χρόνια τώρα, στο σύνολο του πολύ σημαντικού έργου του, σ’ αυτό ασκείται: σ’ έναν καταιγιστικό πυροβολισμό από λέξεις, τις ακριβείς λέξεις που επιλέγει, δημιουργώντας έργα με απαράμιλλο ρυθμό, αναγνωρίσιμη ιδιοσυγκρασιακή ατμόσφαιρα κι ένα διαβρωτικό μαύρο χιούμορ υποστηριζόμενο από οργιώδη φαντασία που προ ουδενός ορρωδεί και που, στα χέρια του, γίνεται το εργαλείο για μια σπαρακτική καταβύθιση στα μαύρα σκοτάδια της ύπαρξης.

Στα «Χαμένα» ο κύριος πρωταγωνιστής είναι ο χρόνος. Αυτός ο αδίστακτος κατακτητής που σαρώνει τα πάντα στο διάβα του και που στη θέση της αλλοτινής ομορφιάς αφήνει μόνο θλιβερά σπαράγματα: τα κόκκινα παπούτσια του μπάσκετ, μισοφαγωμένα από τα ποντίκια, είναι τώρα δύο σόλες από καουτσούκ, «τα απομεινάρια της νεότητας». Ο χρόνος «που αγνοεί την ύπαρξή του», που «διαβαίνει πάνω από τα σώματα και τα φθείρει, που με τα σανδάλια του πατάει και σβήνει τα αισθήματα και τις μνήμες». Μόνο η φαντασία είναι αυτή που αντιστέκεται, που εμπλουτίζει τη μνήμη, που μεταφέρει τη δράση (όπως συνηθίζει ο Φακίνος) στο επίπεδο της σκέψης. Δεν έχει σημασία τι διαδραματίζεται, σημασία έχει η αφήγηση και η αντίληψη μιας ζωής που υφίσταται σε διανοητικό επίπεδο, αλώβητη από τις επιταγές της πραγματικότητας.

Ο κύριος Μπι, αυτός που βοήθησε τη Βιρτζίνια Γουλφ να βάλει τις πέτρες στις τσέπες του πανωφοριού της, συνοδοιπόρος, άλλοτε αρωγός και άλλοτε υπονομευτής του κ. Ευτύχιου, είναι ο πιο κατάλληλος για να προκαλέσει «ρωγμές στην αλήθεια». Γιατί η αλήθεια έχει τα χαρακτηριστικά μιας γυναίκας, της Ζωής, που, αφήνοντας πίσω της διά παντός μια πολυτάραχη ζωή, παραδομένη στο Αλτσχάιμερ, ακούνητη και κάτασπρη σαν εξαϋλωμένη, κάθεται απέναντι από μια σβηστή τηλεόραση, με βλέμμα ανέκφραστο. Ο κ. Ευτύχιος προσπαθεί με κάθε δυνατό τρόπο (αγνοώντας την επίμονη φωνή του κ. Μπι που φωνάζει «Σκότωσέ την») να προκαλέσει ερεθίσματα στη Ζωή. Είτε με ήχους, είτε με εικόνες, είτε με διαβάσματα (παρελαύνουν αποσπάσματα από «μεγάλα» κείμενα της λογοτεχνίας, σημεία αναφοράς μάλλον και για τον ίδιο τον Φακίνο), είτε με αντικείμενα που σχετίζονται με το παρελθόν. Αρνείται να δεχτεί πως μέσα σ’ αυτό το φθαρμένο κορμί δεν υπάρχει τίποτα που να συνδέεται με τη μνήμη. Όχι.

Η Ζωή, με το «ζ» είτε πεζό είτε κεφαλαίο, είναι ένα μεγαλειώδες μυστήριο. Ένας έρωτας για τρεις, όπως οι πολλαπλές όψεις του εαυτού. Απολύτως δοσμένος σε κείνη, ολοκληρωτικά αφοσιωμένος, μαζί με τον δίδυμο αδελφό του, σ’ αυτό το ερωτικό τρίγωνο με τα ανομολόγητα μυστικά, προσπαθούν να ξεκλειδώσουν την πόρτα που τους κρατά απ’ έξω. Σφυρίζουν όπως παλιά, αλλά η Ζωή δεν τους ακούει, δεν κατεβαίνει για να ενωθεί μαζί τους, πεισματικά προσηλωμένη στη σιωπή. Το γκρίζο παρόν διαδέχονται οι εικόνες του παρελθόντος. Ενός παρελθόντος που είναι μεγαλοπρεπές λόγω του ότι αφορά τη νεότητα. Την ανέγγιχτη θριαμβική νεότητα. Τότε που όλα είναι παρόντα. Και όλα ανοιχτά. Τότε που η φαντασία μιμείται την πραγματικότητα κι όχι το αντίστροφο.

Ο Φακίνος μιλάει για το γήρας, για την απώλεια, για όλα τα χαμένα. Δεν κλαίει όμως, γελάει σαρδόνια. Όπως ξέρουν να γελούν εκείνοι που έχουν αποδεχτεί, ψυχή τε και σώματι, τη ματαιότητα που κατακάθεται και διαφεντεύει όλα τα ανθρώπινα.

Μιχάλης Φακίνος, «Τα χαμένα»

Εκδ. Κέδρος

240 σελ. Τιμή: 11 ευρώ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL