Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
10.6°C16.5°C
1 BF 70%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
13 °C
11.1°C14.9°C
2 BF 67%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
8.0°C14.4°C
2 BF 65%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
13 °C
12.8°C14.1°C
2 BF 82%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
5 °C
4.9°C11.8°C
0 BF 100%
Το φρένο στην πολιτική μούχλα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Το φρένο στην πολιτική μούχλα

 Ομάδες κρούσης, ομάδες φιλάθλων, ομάδες κρασοκατάνυξης, ομάδες συλλεκτών, ακόμα σε κομματικούς ή παρακομματικούς στρατούς.

Αυτό το αγωνιώδες κυνήγι εργαλείων (αυτο)αναγνώρισης, νομιμοποίησης, εσωτερικής τακτοποίησης, συχνά η Αριστερά το υποτιμά. Ανέκαθεν όλα αυτά τα θεωρούσε είτε ως μια υποδεέστερη δράση μπροστά στη μεγάλη υπόθεση της αλλαγής του κόσμου είτε (στην περίπτωση των παρακρατικών τραμπούκων) ως απλές, αποκρουστικές αλλά φυσικές εκδηλώσεις του φασισμού. Ιδίως όσον αφορά χαμηλής μορφωτικής στάθμης πολίτες, η σύνταξη πίσω από μια απλούστευση είναι σχεδόν αυτόματη.

Έχει επινοηθεί π.χ. μια ρηχή εκδοχή της πατρίδας, ανελαστική και περίφρακτη. Ό,τι εξέχει κόβεται. Πίσω βέβαια από την έννοια παρκάρει ο καθένας το τραυματισμένο εγώ του, το οποίο, όσο τσαλακωμένο είναι, τόσο επιθετικά εκδηλώνεται.

Χωρίς καμιά γνώση Ιστορίας συντάσσουν ένα μεταμοντέρνο μωσαϊκό από τουρλού - τουρλού αφηγήματα, παραϊστορικούς ισχυρισμούς, εσχατολογικές ανοησίες ή λαϊκούς μεσσιανισμούς (π.χ. το φαινόμενο Σώρρας).

Όμως το σημαντικό δεν είναι η ανοησία ή η επικίνδυνη παρανόηση. Το σημαντικό είναι η τάση, η διάθεση για εκβιαστική παραγωγή απόλυτου νοήματος. Το σημαντικό δεν είναι η αφέλεια ή η βλακεία, αλλά η απίστευτη καιροσκοπική ετοιμότητα κομμάτων, όχι μόνο της Δεξιάς, να την εκμεταλλευτούν.

Το αν πρέπει εσύ ως αριστερός να σκύψεις προσεκτικά στα χαρακτηριστικά του φαινομένου ή να το περιφρονήσεις είναι επίσης κάτι άλυτο, κάτι στο οποίο δεν έχει αποφασίσει η Αριστερά. Συχνά νομίζει ότι ξεμπερδεύει με τον προσδιορισμό. «Είναι φασιστόμουτρα». Πρώτον, δεν είναι ακριβές για όλους τους ανθρώπους. Δεύτερον, και να είναι, δεν σημαίνει ότι ονοματίζοντας αδρανοποιείς το φαινόμενο και ανακόπτεις την εξέλιξή του.

Στην πρόσφατη τουλάχιστον Ιστορία της χώρας οι πολίτες επέδειξαν μια εκπληκτική προσαρμοστικότητα. Μπόρεσαν να διανύσουν μεγάλες πολιτικές αποστάσεις. Κάτω από την πίεση της τρομοκρατίας ή απλώς της αυτοσυντήρησης, πολλοί στηρικτικοί του ΕΑΜ μεταστράφηκαν την περίοδο του εμφυλίου περνώντας από την περιοχή του διωκόμενου στην περιοχή του διώκτη.

Υπάκουοι, ακόμα και χαφιέδες την περίοδο της χούντας, έγιναν φανατικοί οπαδοί πολλών μεταδικτατορικών κυβερνήσεων. Η εσωτερική αυτή ελαστικότητα του μέσου πολίτη δημιούργησε ομάδες ΟΦΑ (Όπου Φυσάει ο Άνεμος), αλλά το χειρότερο είναι ότι διαμόρφωσε μια ισχυρότατη κουλτούρα ΟΦΑ. Το να γλείφει κάποιος την εκάστοτε εξουσία είναι αηδιαστικό, αλλά απολύτως εδραιωμένο.

Μάλιστα το να γλείφει και όταν κρίνει ότι η εκάστοτε εξουσία έκλεισε τον κύκλο της, να την καταγγέλλει (γλείφοντας με αυτόν τον τρόπο τους επερχόμενους εχθρούς της) είναι επίσης αηδιαστικό και εδραιωμένο. Η ελαστικότητα αυτή, όμως, δηλώνει και κάτι άλλο: Υπάρχουν πάντα τα περιθώρια επηρεασμού του ευεπίφορου πολίτη. Αποκοπής της πορείας του στον εκφασισμό, στον πολιτικό γκρεμό.

Ακόμα και στις πιο δύσκολες και πολιτικά τσιμεντένιες καταστάσεις, μπορεί ο ακάματος και αποφασισμένος αριστερός να στρέψει το αυλάκι, να φρενάρει τη μούχλα. Σήμερα ζούμε μια τέτοια κατάσταση βρασμού. Χρειαζόμαστε εντονότερη «ιδεολογική ενέργεια». Το ιδεολογικό σκέλος δεν είναι το βιβλιογραφικό πασάλειμμα, αλλά ο πυκνός και ζεστός τρόπος με τον οποίο συντάχθηκε το αριστερό διάβημα μέσα στα χρόνια, και στις καρδιές.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL