Σε όλη τη διάρκεια των ταραγμένων χρόνων της κρίσης, από την υπαγωγή της Ελλάδας στη μνημονιακή παγίδα, την ιστορική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο του 2015, το δημοψήφισμα, την έξοδο από τα Μνημόνια, τα πρώτα βήματα της νέας εποχής, ο πολιτικός χρόνος υπήρξε συγκλονιστικά πυκνός. Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι όσα συνέβησαν σε όλα τα επίπεδα σε Ελλάδα και Ευρώπη, υπό συνθήκες κανονικότητας θα χρειάζονταν ολόκληρες δεκαετίες.
Αυτό το χαρακτηριστικό έχει και η περίοδος που διανύουμε από τον Αύγουστο κι έπειτα. Θα ήταν τουλάχιστον αδαής όποιος θεωρεί ότι οι πληγές των Μνημονίων θα μπορούσαν να γιατρευτούν μέσα σε μερικούς μήνες, ωστόσο οι τομές που έχουν συντελεστεί έχουν χαρακτηριστικά ιστορικά. Εξελίξεις που σε κάθε περίπτωση σφραγίζουν την έξοδο από τα προγράμματα και τους δημοσιονομικούς περιορισμούς.
Το ορόσημο της επιτυχημένης έκδοσης του δεκαετούς ομολόγου στις αρχές της περασμένης εβδομάδας αλλά και η σταδιακή ανάκτηση της εργασίας με την αύξηση του κατώτατου μισθού, την υπογραφή κλαδικών συμβάσεων και την ενίσχυση της απασχόλησης διαμορφώνουν ένα πλαίσιο που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί.
Το κάστρο της καταστροφολογίας έπεσε
Συγκροτείται, λοιπόν, μια νέα συνθήκη που διαπερνά τις οικονομικές, τις πολιτικές και τις κοινωνικές εξελίξεις. Η Ελλάδα ανακτά την αξιοπιστία της και την εμπιστοσύνη στο ευρωπαϊκό επίπεδο επιστρέφοντας σε τροχιά κανονικότητας. Κάτι που καταρρίπτει εξ ολοκλήρου τα αφηγήματα της αποτυχίας και της καταστροφής που υιοθετούσαν μέχρι πρότινος στην αξιωματική αντιπολίτευση. Είναι χαρακτηριστικό ότι, έως και λίγες ημέρες πριν από τη νέα έξοδο στις αγορές, τα ΜΜΕ που σταθερά πορεύονται με τα σενάρια κατάρρευσης της οικονομίας και του ΣΥΡΙΖΑ, φιλοξενούσαν ρεπορτάζ και απόψεις που επιχειρηματολογούσαν γιατί η Ελλάδα είναι αποκλεισμένη από τις αγορές.
Ανάπτυξη με οφέλη για την κοινωνία
Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας που κατέγραψε ανάπτυξη 1,9% σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ. για το 2018, και συνεχίζει να υπεραποδίδει, πραγματοποιείται παράλληλα με μια πολιτική ενίσχυσης των κοινωνικά ασθενέστερων και του κοινωνικού κράτους. Ήδη η πλειοψηφία των εργαζομένων είδε αυξημένο μισθό κατά 11% και κατά 27% οι κάτω των 25 ετών τον Φεβρουάριο, ενώ παράλληλα δημιουργήθηκαν 28.000 νέες θέσεις εργασίας, που είναι η υψηλότερη επίδοση από το 2001, διαψεύδοντας τον ΣΕΒ και τους φανατικούς της υποτίμησης της εργασίας που υποστήριζαν ότι η αύξηση στους μισθούς θα φέρει απολύσεις. Την ίδια ώρα, η ανεργία υποχωρεί στο 18% ακολουθώντας μια σταθερή καθοδική πορεία από το 2015.
Με αυτό τον τρόπο αποδεικνύεται ότι η θετική πορεία της οικονομίας δεν συνεπάγεται τον μονόδρομο της λιτότητας, των περικοπών, των απολύσεων, του τσακίσματος της εργασίας. Το "Ευαγγέλιο" δηλαδή του νεοφιλελευθερισμού και των ιδεολογικών εμμονών που οδήγησαν στην κοινωνική ισοπέδωση όλα τα προηγούμενα χρόνια. Φυσικά και υπάρχουν "αγκάθια", όπως ο αγώνας δρόμου για την τελική κατάληξη του διάδοχου σχήματος του νόμου Κατσέλη και η φορολογία που παραμένει υψηλή.
Ωστόσο το στίγμα έχει δοθεί και η πολιτική στόχευση της κυβέρνησης "κοιτάει" στην ελάφρυνση των πολλών. Λαμβάνοντας υπόψιν τα μέχρι τώρα πεπραγμένα, φαίνεται πως εάν η χώρα δεν επιστρέψει στις νεοφιλελεύθερες εμμονές, όπως εξαγγέλλει ο Κ. Μητσοτάκης, οι πιθανότητες για περαιτέρω θετικές εξελίξεις για την κοινωνική πλειοψηφία είναι καλές.
Αναδιαμόρφωση των πολιτικών πόλων
Εκτός από την ανάκαμψη της οικονομίας, στα πεπραγμένα της τελευταίας περιόδου εμπεριέχεται ένα ακόμα ορόσημο. Πρόκειται για τη Συμφωνία των Πρεσπών, που ήδη γινόμαστε μάρτυρες των πρώτων βημάτων της εφαρμογής της. Μάλιστα επίκειται επίσκεψη του πρωθυπουργού στην πρωτεύουσα της Βόρειας Μακεδονίας, αφού η πρόσκληση από τον Ζόραν Ζάεφ είναι ανοιχτή.
Ο συνδυασμός αυτών των εξελίξεων έχουν επιφέρει τεκτονικές αλλαγές στο πολιτικό σύστημα με τη διαμόρφωση ενός ευρύτερου προοδευτικού μπλοκ που αναγνωρίζει τον ΣΥΡΙΖΑ ως τον πρωταγωνιστικό εκφραστή του. Εξάλλου το τέλος των Μνημονίων έφερε και νέες διαιρετικές τομές, οδηγώντας σε έναν νέο διπολισμό, πολιτικό και ιδεολογικό. Έτσι η σύγκρουση παίρνει σαφή χαρακτηριστικά, Αριστεράς και Δεξιάς.
Ισχυρά διλήμματα
Από τη μια ο ΣΥΡΙΖΑ, που θέτει ως στρατηγικό στόχο μια νέα ισχυρή προοδευτική διακυβέρνηση, μια συμμαχία της Αριστεράς με τις ευρύτερες δυνάμεις της Κεντροαριστεράς και του δημοκρατικού Κέντρου. Ένα κάλεσμα από τα αριστερά της Αριστεράς έως τη Σοσιαλδημοκρατία, με στόχο μια αμφίπλευρη διεύρυνση. Από την άλλη η Νέα Δημοκρατία, που μετατρέπεται, ακολουθώντας τη διεθνή τάση της Δεξιάς, σε ένα υβρίδιο εκφραστή ακραίων, λαϊκιστικών, εθνικιστικών απόψεων, προτείνοντας την ίδια στιγμή την πιο σκληρή νεοφιλελεύθερη συνταγή που προσιδιάζει στις θέσεις του ΔΝΤ. Ασφαλιστικό Πινοσέτ, μειώσεις μισθών, διατήρηση του μέτρου για την περικοπή του αφορολόγητου, πάγωμα των συλλογικών διαπραγματεύσεων, επαναφορά του 1:5 στο Δημόσιο, είναι μερικές από τις θέσεις του Κ. Μητσοτάκη.
Αυτά τα διλήμματα θα τεθούν έν πολλοίς και μπροστά στις ευρωκάλπες, που, όχι τυχαία, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει χαρακτηρίσει ως τις πιο ιστορικές στην ιστορία της Ε.Ε. θέτοντας ως διακύβευμα την ανάσχεση της Ακροδεξιάς και του ακραίου νεοφιλελευθερισμού που την θρέφει. Αλλά και η Ν.Δ. έχει προσδώσει δημοψηφισματικό χαρακτήρα, προσβλέποντας στην όσο το δυνατόν ταχύτερη παλινόρθωση.
Εν αναμονή ανακοινώσεων
Είναι παραπάνω από δεδομένο λοιπόν ότι τα κόμματα μπαίνουν πλέον σε τροχιά ευρωεκλογών με εχθρό τη χαλαρή ψήφο και την αποχή. Όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, οι διεργασίες για τη συγκρότηση του ψηφοδελτίου είναι στην τελική ευθεία. Μετά και την απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής, κοινό τόπο αποτελεί η ανάγκη να εκφραστεί σε αυτό η σύγκλιση των προοδευτικών δυνάμεων σε προγραμματική βάση. Ταυτόχρονα, αναμένεται να δοθεί σαφές αριστερό στίγμα, ενώ είναι πολύ πιθανό να δώσουν το "παρών" πρώην ακόμα και νυν, κυβερνητικά στελέχη. Σε κάθε περίπτωση, οι ανακοινώσεις αναμένονται τις ερχόμενες ημέρες.
