Του Νίκου Ε. Ηγουμενίδη*
«Ο σωστός τίτλος είναι 'σημεία και τέρατα' του παρελθόντος, κύριε Ηγουμενίδη». Με αυτή ακριβώς τη φράση ο υφυπουργός Εργασίας Τάσος Πετρόπουλος ξεκίνησε την πρωτολογία του στην επίκαιρη ερώτηση που του απευθύναμε (Ολομέλεια Βουλής, 19 Οκτωβρίου 2017). Μιλούσαμε για τις αγκυλώσεις του ασφαλιστικού συστήματος, με πρώτη την εξόφθαλμη υπερχρέωση της παράλληλης ασφάλισης, όπου μια ευρεία γκάμα κοινωνικών ομάδων καλούνταν να πληρώσουν πέραν της λογικής ασφαλιστικές οφειλές.
Όταν μάλιστα τέθηκε επιτακτικά το ζήτημα για την περίπτωση των δημοσιογράφων, ο υφυπουργός έδωσε και μια είδηση που τότε πέρασε στα ψιλά: «Εγώ έχω δώσει εντολή να μην υπάρχουν διωκτικά μέτρα εναντίον αυτών των περιττών ασφαλισμένων και πρέπει βεβαίως να νομοθετήσουμε την απαλλαγή απ’ αυτές τις υποχρεώσεις».
Πράγματι, η νομοθέτηση έγινε πράξη με τον Νόμο 4554/2018 και από τον Νοέμβριο του 2018 έχει ενεργοποιηθεί η διαδικασία διαγραφής οφειλών και η απαλλαγή ασφαλισμένων από επιβληθέντα πρόσθετα τέλη, τόκους κ.λπ., λόγω εύλογης αμφιβολίας για την υπαγωγή τους στην παράλληλη ασφάλιση δύο ή περισσότερων πρώην φορέων.
Η έκδοση των τριών πρώτων υπουργικών αποφάσεων λύνει τα χέρια σε χιλιάδες ασφαλισμένους που έρχονταν αντιμέτωποι με «σκελετούς» του παρελθόντος. Η δρομολόγηση της διαγραφής «παράλογων» οφειλών μέσα από τη διαδικασία της εύλογης αμφιβολίας -που γίνεται και με ηλεκτρονικό τρόπο- αποτελεί μεγάλη ανακούφιση για μια μεγάλη ομάδα συμπολιτών μας, βάζοντας τέλος στο καθεστώς της πολυνοµίας, της πολυπλοκότητας και των συνεχών τροποποιήσεων του σχετικού νομοθετικού πλαισίου.
Οι πρώτες υπουργικές αποφάσεις αφορούν δημοσιογράφους, ανθρώπους που μένουν σε περιοχές με ειδικά πληθυσμιακά κριτήρια, αλλά και όλους τους ασφαλισμένους μετά την 1.1.1993 που απαλλάχτηκαν από την παράλληλη ασφάλιση, ανεξάρτητα αν είχαν και δεύτερη απασχόληση που δεν είχε σχέση με την πρώτη τους. Τα πρώτα μηνύματα είναι άκρως θετικά για την εφαρμογή του νόμου. Ωστόσο, θα πρέπει να παρακολουθήσουμε στενά την εφαρμογή και όλες τις παρατηρήσεις που καταγράφονται.
Μια «εύλογη» παρατήρηση αφορά και τη διάκριση ανάμεσα στους ασφαλισμένους πριν και μετά την 1.1.1993. Η σχετική διάταξη του Νόμου 4554/2018 που ψηφίσαμε δεν κάνει διάκριση ανάμεσα σε παλαιούς και νέους ασφαλισμένους. Αντίθετα, στις σχετικές υπουργικές αποφάσεις γίνεται διάκριση, με αποτέλεσμα οι παλαιοί ασφαλισμένοι να μην μπορούν να ενταχθούν στο πεδίο εφαρμογής αυτών των διατάξεων, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα αποφάσεις. «Εύλογα» προκύπτει το ερώτημα: Δεν θα έπρεπε για τους «παλαιούς ασφαλισμένους» να προβλέπεται τουλάχιστον η απαλλαγή από τυχόν επιβληθέντα τέλη, τόκους, προσαυξήσεις και επιβαρύνσεις; Να σημειώσουμε ότι στην κατηγορία αυτή εντάσσονται εκατοντάδες μηχανικοί και γιατροί, που μέχρι τον Αύγουστο του 2010 ίσχυε και γι’ αυτούς ό,τι και για τους ασφαλισμένους μετά το 1993 και δεν ήταν υποχρεωμένοι σε παράλληλη ασφάλιση στον ΟΑΕΕ λόγω και άλλης δραστηριότητας, μη συναφούς με το επάγγελμα του μηχανικού και του γιατρού. Αυτοί έμαθαν αργότερα και ξαφνικά ότι από τότε πρέπει να υπόκεινται και σε παράλληλη ασφάλιση. Αποτέλεσμα αυτού του «τέρατος του παρελθόντος» είναι ότι σήμερα έχουν συσσωρευτεί άδικα τεράστιες οφειλές στον ΟΑΕΕ, σε περίοδο μάλιστα που αρκετοί από αυτούς τους επαγγελματίες ετοιμάζονται να συνταξιοδοτηθούν.
Η εξέταση και διόρθωση κάθε μικρής ή μεγάλης λεπτομέρειας -που, όσο μικρή και αν είναι, κάνει τη διαφορά- είναι υποχρέωσή μας, στην αυγή της μεταμνημονιακής διαδρομής. Όσο πιο εντατική η πάλη, μαζί με όλες τις κοινωνικές και προοδευτικές δυνάμεις, τόσο πιο σύντομα θα απαλλαγούμε από τα παλαιά βάρη και από τα «σημεία και τέρατα του παρελθόντος».
* Ο Νίκος Ε. Ηγουμενίδης είναι βουλευτής νομού Ηρακλείου του ΣΥΡΙΖΑ
