Η ώρα της αλήθειας φτάνει για το "Μακεδονικό" με την κλεψύδρα να αδειάζει και τον Ζόραν Ζάεφ να κρατάει στα χέρια του τα... εισιτήρια για τις Πρέσπες. Εξάλλου ελάχιστες ήταν οι λεπτομέρειες που εκκρεμούσε να "κλείσουν" από την πλευρά της ΠΓΔΜ έως και την ώρα που η "Α" της Κυριακής έπαιρνε τον δρόμο για το τυπογραφείο.
Αλέξης Τσίπρας και Ζόραν Ζάεφ βρίσκονται μια ανάσα από το να σφραγίσουν οριστικά και αμετάκλητα ένα διπλωματικό ζήτημα που έθρεψε για δεκαετίες αλυτρωτισμούς, εθνικισμούς και επικίνδυνους αναθεωρητισμούς, που μέχρι και σήμερα ταλανίζουν και αποσταθεροποιούν την περιοχή. Εάν κάτι είναι δεδομένο καθ' όλη τη διάρκεια της δύσκολης διαπραγμάτευσης, αυτό είναι η σαφής πολιτική βούληση των δυο πρωθυπουργών για λύση. 25 χρόνια μετά, η ιστορική συγκυρία φέρνει στις ηγεσίες Ελλάδας και ΠΓΔΜ δυο προοδευτικούς ηγέτες που μοιράζονται μια κοινή πεποίθηση. Και δεν είναι άλλη από την αντίληψη πως ο μόνος δρόμος για τη σταθερότητα και την ειρήνη στα Βαλκάνια αλλά και τη συνεργασία των δύο γειτονικών κρατών και τη συνύπαρξη των λαών είναι να μπει στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας αυτή η αντιπαράθεση.
Οι δυνάμεις των αλυτρωτισμών
Ωστόσο, όσο πιο κοντά βρισκόμαστε στη συμφωνία, οι δυνάμεις εκείνες που όλα τα προηγούμενα χρόνια πολιτεύτηκαν με βάση τους αλυτρωτισμούς και τις εθνικιστικές κορώνες παίζουν τα ρέστα τους ώστε το "παιχνίδι" να πάει στις καθυστερήσεις και, γιατί όχι, ακόμη και να αναβληθεί. Μόλις την Πέμπτη άλλωστε, ο υπουργός Εξωτερικών της γείτονος Ν. Ντιμιτρόφ επιχείρησε να βάλει "πάγο" στην άμεση ολοκλήρωση της συμφωνίας, με τον Ζ. Ζάεφ να απαντά πως η λύση θα πρέπει να επέλθει όσο το δυνατόν νωρίτερα. Διόλου τυχαίο το γεγονός ότι ο Ν. Ντιμιτρόφ έχει βαθιές πολιτικές ρίζες στο VMRO.
Έτσι, η N.Δ. στην Ελλάδα και το αδελφό της VMRO στην ΠΓΔΜ, χέρι- χέρι με τους εκατέρωθεν ακροδεξιούς, υποδύονται τους Μακεδονομάχους ποντάροντας στο ναυάγιο. Θα αναρωτιόταν εύλογα κανείς πώς γίνεται, την ίδια στιγμή που στην Αθήνα η αξιωματική αντιπολίτευση εγκαλεί την κυβέρνηση για μειοδοσία και εξυπηρέτηση των συμφερόντων της ΠΓΔΜ, οι ομοϊδεάτες τους στα Σκόπια να εγκαλούν για "ξεπούλημα" και "προδοσία" τον Ζ. Ζάεφ; Ίσως η απάντηση έγκειται στο ότι η συμφωνία, μετά από δεκαετίες αντιπαράθεσης, τελειώνει το αφήγημα της αποκλειστικής ιδιοκτησίας της Μακεδονίας και της ιστορικής της συνέχειας. Τόσο για τους εν Ελλάδι όσο και για τους εν ΠΓΔΜ "Μακεδονομάχους", που έχτισαν πολιτικές καριέρες πάνω σε αυτή την ανοιχτή πληγή στη γειτονιά μας.
Τα δύο πρόσωπα του Μητσοτάκη
Στην Ελλάδα, η προοπτική της συμφωνίας στο "Μακεδονικού" προκαλεί δυσανεξία και παροξυσμό στην αξιωματική αντιπολίτευση και για έναν ακόμη λόγο. Εάν αυτή η κυβέρνηση των "συμμοριτών" -όπως την αποκαλεί ο φυσικός ηγέτης της Ν.Δ.- καταφέρει να οδηγήσει τη χώρα έξω από τα Μνημόνια και παράλληλα κλείσει και μια σειρά από ανοιχτά εθνικά μέτωπα, η στρατηγική αλλά και η πολιτική ήττα θα είναι εκκωφαντική. Έτσι ερμηνεύεται και η στάση του Κ. Μητσοτάκη, ο οποίος στην Ελλάδα υιοθετεί τη ρητορεία Σαμαρά - Γεωργιάδη και όταν βρίσκεται στο εξωτερικό εμφανίζεται να στηρίζει την εθνική γραμμή.
Αποκαλυπτικό ήταν το παρασκήνιο από τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Μόναχο την περασμένη εβδομάδα. Εκεί, η ηγεσία του ΕΛΚ "τράβηξε το αυτί" στον Κ. Μητσοτάκη, καλώντας τον να βλέπει τα πράγματα από μια ευρύτερη προοπτική και να είναι οραματιστής, προειδοποιώντας, μάλιστα, πως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει "ασφαλή πλειοψηφία" να περάσει τη συμφωνία στη Βουλή. Λίγη ώρα αργότερα, ο Σλοβάκος ευρωβουλευτής του ΕΛΚ Ε. Κούκαν, που συμμετέχει στην ομάδα του ΕΛΚ για το ζήτημα της ΠΓΔΜ, αποκάλυπτε πως ο αρχηγός της Ν.Δ. μετέφερε στους συναδέλφους του ότι "δεν θα είναι εντελώς αρνητικός στην επίλυση του θέματος της ονομασίας". Παρά τις αγωνιώδεις μεν, σπασμωδικές δε διαρροές από την Πειραιώς, επιβεβαιώθηκε πως άλλα λέει δίπλα στον Άδωνι ο Κυριάκος εσωτερικού και άλλα στους Ευρωπαίους ο Κυριάκος εξωτερικού.
Όπως επαναλαμβάνουν σταθερά στην Αθήνα, όταν έρθει η συμφωνία στη Βουλή, τόσο η Ν.Δ. όσο και το ΚΙΝ.ΑΛΛ. θα πρέπει να προσπαθήσουν πολύ για να επιχειρηματολογήσουν υπέρ της καταψήφισής της. Κανείς δεν ξέρει άλλωστε με σαφήνεια ποια είναι η θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η εθνική θέση που διαμόρφωσε η κυβέρνηση Καραμανλή το 2008 στο Βουκουρέστι και η οποία αποτελεί τη βάση της συμφωνίας που διαπραγματεύτηκαν ο Ν. Κοτζιάς και ο Αλ. Τσίπρας; Ή μήπως η θέση του αντιπροέδρου που επέλεξε προσωπικά ο Κ. Μητσοτάκης, για καμία χρήση του όρου "Μακεδονία", αφού ο Κ. Καραμανλής "μπλόφαρε" στο Βουκουρέστι, σύμφωνα πάντα με τον Άδ. Γεωργιάδη; Ενδεχομένως ο αρχηγός της Ν.Δ. θα πρέπει να ακούσει με προσοχή την αδελφή του, Ντ. Μπακογιάννη.
Από τις Πρέσπες έως τα κοινοβούλια
Τελευταίες μέρες λοιπόν πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 28 Ιουνίου αλλά και την σύνοδο των ΥΠΕΞ στις 25 Ιουνίου, η συμφωνία Αθήνας - Σκοπίων βρίσκεται πιο κοντά από ποτέ, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να αναμένει το τελικό τηλεφώνημα από τον ομόλογό του στην ΠΓΔΜ. Σε αυτή την περίπτωση, ο Ζ. Ζάεφ θα ανακοινώσει στον Αλ. Τσίπρα και στον ειδικό διαμεσολαβητή του ΟΗΕ Μ. Νίμιτς πως αποδέχεται τη συμφωνία. Στη συνέχεια, Τσίπρας και Ζάεφ θα ταξιδέψουν στις όμορφες Πρέσπες, στο σημείο που Ελλάδα και ΠΓΔΜ συναντιούνται, προκειμένου να βάλουν τις υπογραφές. Επόμενο βήμα για τα Σκόπια η διεξαγωγή δημοψηφίσματος, πιθανότατα τον Σεπτέμβριο, κι έπειτα τον λόγο παίρνουν οι βουλευτές της γείτονος, ενώ θα δρομολογηθούν οι συνταγματικές αλλαγές. Αφού η προβλεπόμενη διαδικασία ολοκληρωθεί στην ΠΓΔΜ και η συμφωνία έχει όλες τις προϋποθέσεις επικύρωσης, το φθινόπωρο του 2018 θα έρθει στην ελληνική Βουλή προς επικύρωση.
