«Η συζήτηση για το αν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ή εξελίσσεται σε σοσιαλδημοκρατικό κόμμα έχει μια πρωτοτυπία. Διεξάγεται χωρίς τον ξενοδόχο. Κάποιοι τρίτοι αποφαίνονται και διαπληκτίζονται πάνω στο τι είναι και τι δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ο άμεσα ενδιαφερόμενος στέκεται αμήχανα ως παρατηρητής, ίσως και επειδή ο ίδιος δεν έχει αποφασίσει τι ακριβώς είναι...»
Πρόκειται για την εισαγωγή άρθρου του Σωτήρη Βαλντέν με τίτλο «ΣΥΡΙΖΑ και σοσιαλδημοκρατία», που δημοσιεύτηκε στην “Εφημερίδα των Συντακτών” της 12ης Μαΐου...
Πρόκειται για ένα πολύ σοβαρό άρθρο, συμβολή στον διάλογο περί την «φύση» του ΣΥΡΙΖΑ. Και έχει δίκιο ο Σωτήρης Βαλντέν στο εισαγωγικό του σημείωμα. Τα πράγματα είναι ακριβώς έτσι ή μάλλον περίπου έτσι. Η συζήτηση για το αν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ή εξελίσσεται σε σοσιαλδημοκρατικό κόμμα «διεξάγεται χωρίς τον ξενοδόχο». Πράγματι «κάποιοι τρίτοι αποφαίνονται και διαπληκτίζονται για το τι είναι και τι δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ». Ώς εδώ έχει δίκιο. Δεν έχει δίκιο λέγοντας ότι «ο άμεσα ενδιαφερόμενος στέκεται αμήχανα ως παρατηρητής, ίσως επειδή και ο ίδιος δεν έχει αποφασίσει τι ακριβώς είναι». Ούτε αμήχανα στέκεται απέναντι στη σχετική συζήτηση ο ΣΥΡΙΖΑ, απλώς δεν επιθυμεί να παρέμβει. Και βέβαια έχει και παραέχει αποφασίσει τι ακριβώς είναι. Από ιδρύσεως ήδη ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αυτοπροσδιοριστεί ως κόμμα της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής αριστεράς. Και αυτό δεν έχει αλλάξει, ούτε προβλέπεται ν’ αλλάξει. Και ασφαλώς δεν έχει καμιά διάθεση αλλά και κανέναν λόγο να εμπλακεί στην περί της αλλαγής της φυσιογνωμίας του φιλολογία...
Η συζήτηση διεξάγεται πράγματι από τρίτους, από στελέχη και, προπάντων, από αναλυτές και διανοούμενους της Κεντροαριστεράς. Στην προσπάθειά τους να τεκμηριώσουν την ανάγκη συμπόρευσης του Κινήματος Αλλαγής με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ή, άλλοι, το ακριβώς αντίθετο. Αυτοί ειδικά οι τελευταίοι, όσοι υποστηρίζουν πως το κυβερνών κόμμα δεν έχει καμιά σχέση με τη σοσιαλδημοκρατία, είναι εκείνοι οι οποίοι έχουν ιδιαιτέρως ενοχληθεί (και το δείχνουν) από το πράγματι ξεχωριστό ενδιαφέρον των Ευρωπαίων σοσιαλδημοκρατών για τον ΣΥΡΙΖΑ. Εκείνοι που βλέπουν, με μη αποκρυπτόμενη δυσφορία, τον Αλέξη Τσίπρα να προσκαλείται στις συνόδους του ΕΣΚ και να φωτογραφίζεται με τους ηγέτες του. Αν και η πραγματική αφετηρία, η ρίζα της ενόχλησης, έχει να κάνει με την αδυναμία τους να συμβιβαστούν με την ιδέα ότι το κυβερνών κόμμα απευθύνεται με επιτυχία στο παραδοσιακό τους ακροατήριο...
Όμοροι, πλην διαφορετικοί
Δεν έχει πράγματι ο ΣΥΡΙΖΑ καμιά απολύτως διάθεση, κανέναν λόγο και κανένα ενδιαφέρον να δηλώσει σοσιαλδημοκρατία ή Κεντροαριστερά ή δεν ξέρω τι. Μια χαρά αισθάνεται μ’ αυτό που είναι. Το γεγονός δε ότι επιδιώκει τη συνεννόηση ή και τη συμπόρευση με την καθ’ ημάς Κεντροαριστερά έχει να κάνει με στρατηγικού χαρακτήρα σχεδιασμούς, στο πλαίσιο του «διπολισμού» ο οποίος καταφανώς διαμορφώνεται στην πολιτική ζωή του τόπου. Και οι Ευρωπαίοι σοσιαλδημοκράτες εξάλλου κάπως έτσι βλέπουν τα πράγματα. Κάπως έτσι σχεδιάζουν τις εξελίξεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, όταν προσκαλούν τον Αλέξη Τσίπρα ως παρατηρητή στις συνόδους τους. Μη λησμονείτε πως πρόκειται για τον μόνο αριστερό Ευρωπαίο ηγέτη, μέλος του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ) στην κορυφή χώρας - μέλους της Ε.Ε. Ενώ, σύμφωνα με δημόσια εκφρασθείσες εκτιμήσεις των περισσότερων απ’ αυτούς, είναι εκείνος που πρώτος τάραξε τα λιμνάζοντα, στο έλος της συντήρησης, ευρωπαϊκά νερά. Θεωρούν πολύτιμη, ως εκ τούτου, την πολιτική «συνάφεια» μαζί του. Πολύ περισσότερο που η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία βρίσκεται σήμερα σε φάση απεμπλοκής από τον μακρόχρονο εναγκαλισμό της με την ευρωπαϊκή Δεξιά. Πολύ πρόσφατα ακούσαμε τον Ούγκο Μπούλμαν, τον επικεφαλής των σοσιαλδημοκρατών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, να παρεμβαίνει στα ελληνικά πράγματα, αναφερόμενος στο ενδεχόμενο μετεκλογικής συνεργασίας του Κινήματος Αλλαγής με τη Ν.Δ., για να την ξορκίσει. Στην ίδια ακριβώς γραμμή μ’ εκείνη του προκατόχου του Τζιάνι Πιτέλα. Πρόκειται εξάλλου για το γενικότερο ευρωπαϊκό κλίμα. Το οποίο ενισχύεται διαρκώς, πριμοδοτείται και προωθείται με ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες σε διάφορα επίπεδα στις Βρυξέλλες.
Ε, λοιπόν, περί αυτού πρόκειται. Εξ αυτού και οι εδώ σχετικές συζητήσεις, κι ας εκδηλώνονται κάποτε ανορθόδοξα με, χωρίς τον ξενοδόχο, αντιπαραθέσεις σχετικά με τον πραγματικό πολιτικό χαρακτήρα του ΣΥΡΙΖΑ. Ή με ενδεχόμενη «μετάλλαξή» του. Γεγονός θετικό πάντως, έτσι κι αλλιώς. Μιας και στο φόντο και στο βάθος του βρίσκεται το δίλημμα της ελληνικής Κεντροαριστεράς σχετικά με το «με ποιον θα πάει και ποιον θ’ αφήσει». Στο κάτω - κάτω, αν έχει νόημα το ενδεχόμενο συνεννόησης ή και συμπόρευσης των δύο χώρων, είναι ακριβώς επειδή πρόκειται για διαφορετικά πολιτικά υποκείμενα. Όμορα μεν, διαφορετικά δε. Αν ήταν το ίδιο ή περίπου το ίδιο, δεν θα είχε και μεγάλο ενδιαφέρον...
