Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.2°C21.2°C
3 BF 71%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ασθενής ομίχλη
17 °C
13.6°C19.4°C
2 BF 78%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
17.7°C19.4°C
3 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
25 °C
22.7°C24.8°C
6 BF 33%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
17 °C
16.8°C18.5°C
0 BF 82%
Δύο δρόμοι για τη Σοσιαλδημοκρατία
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Δύο δρόμοι για τη Σοσιαλδημοκρατία

«Τελικά πού θα βρίσκεται η Σοσιαλδημοκρατία; Στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας ή στο ξενοδοχείο President;». Εξαιρετικά προκλητικό το ερώτημα που έθεσε σύντροφος προ ολίγων ημερών σε ιδιωτική συζήτηση, όταν έγινε γνωστό πως τις ίδιες ώρες θα βρίσκονταν παράλληλα σε εξέλιξη το συνέδριο του Κινήματος Αλλαγής και η διήμερη συνάντηση του Προοδευτικού Φόρουμ. Η απάντηση δεν είναι καθόλου εύκολη, ιδιαίτερα καθώς τα προβλήματα της ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας αντικατοπτρίζονται και μεγεθύνονται στην περίπτωση της Ελλάδας.

Οι κυβερνητικές παλινωδίες στη Γερμανία και τη Γαλλία, στις χώρες που αποτελούν την «ατμομηχανή» της ευρωπαϊκής οικονομίας, και οι επακόλουθες εκλογικές ήττες ανέδειξαν αυτό ακριβώς το πρόβλημα. Αδυνατώντας να προτείνουν στους λαούς λύσεις που θα απαιτούν ρήξεις με το παρελθόν της σοσιαλφιλελεύθερης διαχείρισης, τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα έφτασαν να τροφοδοτούν την Ακροδεξιά και τελικά αλώθηκαν από σχήματα που, είτε φανερά είτε υπόγεια, αποτελούν αυθεντικότερες εκδοχές της (νεο-)φιλελεύθερης πολιτικής.

Σε αυτό το σκηνικό υπάρχουν όμως και λίγες αλλά σημαντικές εξαιρέσεις. Χαρακτηριστικότερη αυτών το Πορτογαλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, που κυβερνά με τη στήριξη των κομμάτων της Αριστεράς, ριζοσπαστικής και κομμουνιστικής.

Η Σοσιαλδημοκρατία στην Ευρώπη δείχνει, λοιπόν, να μην γνωρίζει προς τα πού πρέπει να στραφεί: Προς τα «δεξιά» με στόχο τη συστημική συντήρηση των δυνάμεών της, όπως έπραξε το SPD στη Γερμανία, ή προς τα «αριστερά», όπως επιχειρούν οι Σοσιαλιστές της Πορτογαλίας; Η επιλογή της δεύτερης εναλλακτικής θα έμοιαζε στους αριστερούς αυτονόητη. Γιατί αδυνατούν όμως οι σοσιαλδημοκράτες να αντιληφθούν το προφανές;

Η ουσία βρίσκεται στον λόγο για τον οποίο ενισχύθηκαν άλλες δυνάμεις εις βάρος της Σοσιαλδημοκρατίας σε πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις. Τα κυρίαρχα ερωτήματα που απασχολούν τους λαούς περιστρέφονται γύρω από την εργασία και το κοινωνικό κράτος, γύρω από έννοιες δηλαδή τις οποίες εγκατέλειψαν για χρόνια οι πολιτικοί φορείς της.

Η Σοσιαλδημοκρατία έχασε κάθε συνδετικό κρίκο που την ένωνε με την ιστορική της αποστολή, απώλεσε τον στρατηγικό της στόχο και ευτέλισε την τακτική της. Και κυρίως έχασε την ικανότητά της να απαντά με αποτελεσματικό και πειστικό τρόπο στα σύγχρονα προβλήματα που εμφανίζονται σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Στη θέση της γιγαντώθηκαν πολύ γρήγορα δυνάμεις που αμφισβητούσαν το κυρίαρχο μοντέλο πολιτικής. Σε αρκετές περιπτώσεις το αποτέλεσμα ήταν από απογοητευτικό μέχρι εφιαλτικό. Η περίπτωση της Ιταλίας είναι η πλέον χαρακτηριστική, καθώς το Δημοκρατικό Κόμμα, ανίσχυρο να λάβει καθαρές προοδευτικές θέσεις για την οικονομική και μεταναστευτική κρίση, καθηλώθηκε.

Απεναντίας σημείωσαν ραγδαία άνοδο οι εθνικιστές και οι ρατσιστές στην Ιταλία. Στην περίπτωση της Ελλάδας, όμως, ενισχύθηκε η Αριστερά, που παρά τη σοβαρή πολιτική της ήττα, συνεχίζει να κρατά τα ηνία.

Υπάρχουν, λοιπόν, δύο δρόμοι για τη Σοσιαλδημοκρατία. Είτε θα επιχειρήσει να αντιγράψει «στα γρήγορα» τα μοντέλα από τα οποία ηττήθηκε, να γίνει δηλαδή μια ακραιφνώς ξενοφοβική και νεοφιλελεύθερη δύναμη, είτε θα πιάσει πάλι το ιστορικό της νήμα και θα προσπαθήσει να αντιμετωπίσει τις αιτίες της καθίζησής της, τον στενό εναγκαλισμό της με τη διαφθορά και τη διαπλοκή, τις πελατειακές σχέσεις, την υπεράσπιση ενός παραγωγικού μοντέλου που στηρίζεται στο υπερκέρδος και τη χρηματοπιστωτική διαχείριση.

Στο σκηνικό αυτό η Αριστερά οφείλει να κινηθεί με ακλόνητες αρχές, αλλά και με ευελιξία. Να παραγάγει εναλλακτικές ενάντια στο φαύλο οικονομικό και πολιτικό σύστημα και να παραμείνει προσηλωμένη στην εκπροσώπηση των εργαζομένων και των φτωχών. Όσο παραμένει σταθερή και παράλληλα «ανοικτή», δεν έχει να φοβάται κανενός είδους «πασοκοποίηση».

* Ο Νίκος Σβέρκος είναι διευθυντής του ρ/σ 105,5 Στο Κόκκινο

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL