Του Αδάμ Γιαννίκου
Ο Χεσούς Μπερόνες γεννήθηκε το 1988 στο Σαν Λουίς Ποτοσί στο κεντρικό Μεξικό. Ήταν ενάμισι έτους, όταν η μητέρα του τον πήρε μαζί της στις ΗΠΑ. Ο δυτικός κόσμος έβγαινε θριαμβευτής απ’ τον Ψυχρό Πόλεμο. Κανείς δεν περίμενε τότε τις μεγάλες οικονομικές καταστροφές, θύμα των οποίων υπήρξε –απ’ τα πρώτα– η μεγάλη χώρα της Κεντρικής Αμερικής. Μακριά από τα αδιέξοδα της ιστορίας, ο μικρός μετανάστης εγκαταστάθηκε για τα καλά στο Φοίνιξ της Αριζόνα. Στο Φοίνιξ ο Χεσούς αναγεννήθηκε. Πήγε σχολείο, τελείωσε το Λύκειο, παντρεύτηκε δυο φορές, έγινε πατέρας πέντε παιδιών. Και ήταν ένας από τους χιλιάδες «παράτυπους» –όπως έχει καθιερωθεί να λέγονται– μετανάστες.
Τα προηγούμενα χρόνια, οι μετανάστες που δεν είχαν υποπέσει σε σοβαρά αδικήματα έμεναν εκτός της ημερήσιας διάταξης των απελάσεων. Δεν αποτελούσαν προτεραιότητα για την ΙCE, την Υπηρεσία Ελέγχου Μετανάστευσης και Τελωνείων. Για το μόνο που είχε κατηγορηθεί ο Χεσούς ήταν όταν στα 18 του, το 2006, πιάστηκε να οδηγεί με πλαστό δίπλωμα. Δεν απελάθηκε. Του δόθηκε η επιλογή της «εθελοντικής επιστροφής». Η τελευταία δεν περιλαμβάνει κράτηση και δεν επηρεάζει μελλοντικές αιτήσεις για χορήγηση πράσινης κάρτας. Ο νεαρός Λατίνος πήγε στο Μεξικό, όπως προβλέπει η «εθελοντική» διαδικασία. Και γύρισε. Τέσσερα χρόνια μετά, το 2010, οι αμερικανικές αρχές επανήλθαν με την ίδια διαταγή. Χωρισμένος πλέον, ο Χεσούς άφηνε πίσω δύο παιδιά –δύο κι ενός έτους– όσο περίπου ήταν αυτός όταν πρωτοήλθε στον αμερικανικό παράδεισο. Δεν έκανε δεύτερη σκέψη. Ξαναγύρισε στις ΗΠΑ από το πέρασμα του Νογκάλες, 260 χλμ. νοτιανατολικά του Φοίνιξ. Στη συνοριακή αστυνομία είπε ότι επέστρεφε «σπίτι» του μετά από μια «επίσκεψη σε φίλους στο Μεξικό». Όταν του ζήτησαν χαρτιά, έδειξε τη σχολική του ταυτότητα. Ήταν το μόνο επίσημο έγγραφο που είχε πάνω του. Τον άφησαν να φύγει. Η ζωή συνεχίστηκε. Έξι χρόνια μετά, το κακό τρίτωσε. Ο Χεσούς συνελλήφθη κι οι αρχές του επέβαλαν ποινή 90 ημερών για το πλημμέλημα της παράνομης εισόδου, δίνοντάς του περιθώριο ενός έτους για να εγκαταλείψει τη χώρα. Το ημερολόγιο έγραφε Ιούνιος 2016. Λίγες εβδομάδες πριν, ο τρίχρονος τότε γιος του, Τζείντεν, είχε διαγνωστεί με λευχαιμία.
Στα δύο χρόνια που ακολούθησαν και με τη βοήθεια του δικηγόρου του, Γκάρετ Γουίλκις, ο Χεσούς Μπερόνες κατάφερε να παραμείνει σπίτι του, ανανεώνοντας την άδεια εργασίας. Τα πράγματα δυσκόλεψαν κι άλλο με την εκλογή Τραμπ. Τον περασμένο Δεκέμβριο, σ’ έναν απ’ τους τυπικούς ελέγχους, ο Χεσούς έμαθε ότι επρόκειτο να απελαθεί σε τριάντα μέρες. Του φόρεσαν «βραχιολάκι». Παρά τις προσπάθειες του Γουίλκις, το σχετικό αίτημα παράτασης απορρίφθηκε. Την Πέμπτη 8 Φεβρουαρίου, ο Μπερόνες έλαβε ειδοποιητήριο. Η απέλασή του ήταν προγραμματισμένη για την προσεχή Δευτέρα. Σε μια απέλπιδα προσπάθεια, ο Γουίλκις πήρε τον Χεσούς και οδήγησαν μέχρι την εκκλησία Shadow Rock στα βόρεια προάστια του Φοίνιξ. «Οποιοσδήποτε κι αν είσαι ή οπουδήποτε κι αν βρίσκεσαι στο ταξίδι της ζωής σου, εδώ είσαι ευπρόσδεκτος», γράφει στην ιστοσελίδα της εκκλησίας που εδώ και χρόνια παρέχει άσυλο σε μετανάστες. «Η κοινότητά μας δεν βλέπει με καλό μάτι τους αμελείς γονείς. Κι αυτός ο άντρας πέρασε δύο φορές την έρημο για να φροντίσει την οικογένειά του», είπε ο πάστορας Κεν Χάιντσελμαν στους δημοσιογράφους που έμαθαν την ιστορία. Ο μικρός Τζέιντεν, που κάνει χημειοθεραπεία κάθε μήνα, δεν έφυγε απ’ το πλευρό του πατέρα του όλο το σαββατοκύριακο.
Τα καλά νέα ήρθαν το απόγευμα της Δευτέρας. Ο Χεσούς πήρε έναν ακόμη χρόνο. Η οδύσσειά του συνεχίζεται. Όπως λέει ο δικηγόρος του: «Χορήγησαν την άδεια γιατί έτσι ήθελαν. Όσο εύκολα την έδωσαν, άλλο τόσο εύκολα μπορούν να την πάρουν πίσω». Τα σύνορα που πρέπει να διασχίσει κανείς μέχρι να φτάσει σπίτι του είναι περισσότερα· για έναν ακόμη χρόνο.
