Του Βασίλη Μάρκου*
Α) Εν όψει του ότι:
Ο υπουργός Δικαιοσύνης έχει δικαίωμα να παραγγέλλει στον εισαγγελέα πλημμελειοδικών τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης για κάθε αξιόποινη πράξη.
Όταν δεν απαιτείται έγκληση ή αίτηση, η ποινική δίωξη κινείται αυτεπάγγελτα, ύστερα από αναφορά, μήνυση ή άλλη είδηση ότι διαπράχθηκε αξιόποινη πράξη.
Γίνεται σαφές ότι η πράξη του υπουργού Δικαιοσύνης, κατόπιν δημοσιευμάτων στον Τύπο, σύμφωνα με τις ειδήσεις των οποίων προκύπτουν παραχρήμα υπόνοιες τέλεσης αδικημάτων εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος από δημόσιους λειτουργούς μέχρι υπουργούς, διότι η νομοθεσία στην Ελλάδα τους καθιστούσε αρμόδιους για την προώθηση των πράξεων τα αποτελέσματα των οποίων επέφεραν υπερτιμολογήσεις στα φάρμακα της εταιρείας Novartis, ήταν, εκτός από θεμιτή, ενδεχομένως και επιβεβλημένη.
Β) Είναι σημαντικό ότι η έρευνα θα διεξαχθεί απ’ άκρου εις άκρον ανεξαρτήτως του ζητήματος της παραγραφής ή όχι επιμέρους αδικημάτων, διότι:
1) Το ζήτημα της παραγραφής είναι ζήτημα πραγματικό, ουσίας δηλαδή του αν τελέστηκε η δωροληψία κατά την άσκηση της υπηρεσίας των δημόσιων λειτουργών ή όχι, και
2) Για να θεμελιωθεί και να στηριχτεί η κατηγορία περί ξεπλύματος βρόμικου χρήματος
Επομένως, το πολιτικό κόστος που θα προκύψει από την έρευνα των αρχών δεν παραγράφεται σε καμία περίπτωση.
Γ) Ένα ερώτημα που προκύπτει είναι ότι λόγω του νόμου περί ευθύνης υπουργών, όπως ισχύει, δημιουργείται το αθέμιτο αποτέλεσμα να δημιουργούνται υπόνοιες για πρόσωπα για τα οποία δεν έχουν αποδοθεί ακόμα καν κατηγορίες και ενδεχομένως να μην προκύψουν ποτέ τέτοιες. Οφείλει όμως η κυβέρνηση για ένα ζήτημα που αφορά το δημόσιο συμφέρον να ανακοινώνει δια των εκπροσώπων της στον Τύπο την τροπή που παίρνει κάθε φορά η εξέλιξη του; Νομίζω ναι, διότι, αν δεν το έπραττε, θα προέκυπταν και για την ίδια υπόνοιες ανάμιξης στο σκάνδαλο.
Δ) Πρέπει να αναθεωρηθεί η συνταγματική διάταξη που στηρίζει τον νόμο περί ευθύνης υπουργών ή όχι; Νομίζω ότι, αν και καταρχήν κάτι τέτοιο φαίνεται απολύτως θεμιτό, ελλοχεύει ο κίνδυνος αν δεν αντικατασταθεί αυτή με μια πιο ισότιμη για όλους τους πολίτες ρύθμιση μεν, που να περιλαμβάνει όμως κάποιες ασφαλιστικές δικλίδες, δεν θα έχουμε το απευκταίο αποτέλεσμα η πολιτική στην Ελλάδα να γίνεται μέσω προσωπικών αντεγκλήσεων για τέλεση σκανδάλων, χρήσης πρακτικών σπίλωσης προσωπικοτήτων για μικροκομματικά συμφέροντα σε ένα γαϊτανάκι που και τελειωμό δεν θα ’χει αλλά και κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα στην κοινωνία. Μόνο σύγχυση θα επιφέρει και σχετικισμό στην κρίση των πολιτών για την ακεραιότητα ή μη των πολιτικών προσώπων συλλήβδην.
Ε) Σε κάθε περίπτωση, σε απόλυτη προτεραιότητα θα έπρεπε να είναι η νομοθετική παρέμβαση ex post της υπ’ αριθμόν 3212/2017 απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας ακύρωσης της υπουργικής απόφασης που καθόριζε το περιεχόμενο των δηλώσεων πόθεν έσχες όχι μόνο για τους δικαστές, αλλά για όλους τους υπόχρεους. Είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για να μπορούν να εξιχνιάζονται εγκλήματα ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, τα οποία πολλές φορές εμφανίζουν πτυχές που ενδιαφέρουν το δημόσιο συμφέρον. Η κυβέρνηση έχει δείξει και στο παρελθόν ότι τολμά και παρεμβαίνει στις ταξικά άδικες αποφάσεις των δικαστηρίων μας.
ΣΤ) Νομίζω ότι είναι επιτακτικό να βγουν στη δημοσιότητα με κάθε τρόπο τα φάρμακα που παρασκευάζει η εταιρεία Novartis, ώστε εάν υπάρχουν εναλλακτικά, να υπάρξει ένα γενικό εμπάργκο από την κοινωνία των πολιτών στα συγκεκριμένα προϊόντα.
* Ο Βασίλης Μάρκου είναι δικηγόρος
