Της Μαρίας Αρβανίτη - Σωτηροπούλου*
Η τελετή βράβευσης της ICAN με το βραβείο Νόμπελ 2017 στο Όσλο (10.12.2017) αποτελεί σταθμό για την πορεία του αντιπυρηνικού κινήματος.
Αυτές οι τέσσερις ημέρες ήταν η αφορμή για την επανένωση τριών γενεών αντιπυρηνικού κινήματος. Οι ελάχιστοι πλέον επιβιώσαντες Χιμπακούσα (με πολυμελή συνοδεία συγγενών και απογόνων τους και μελών του «Πλοίου της ειρήνης»), κουβαλώντας αγώνες 72 χρόνων, αγκαλιάστηκαν με τα πάνω από 70 παρευρισκόμενα μέλη - γιατρούς της IPPNW, που, αφού τιμήθηκαν το 1985 με Νόμπελ Ειρήνης για τη συμβολή τους στο σταμάτημα της κούρσας των πυρηνικών εξοπλισμών, γέννησαν την πολυσυλλεκτική, ενθουσιώδη ICAN και ενσωματώθηκαν στη νεανική της ορμή και δράσεις.
Η συγκίνησή μου ήταν μεγάλη όταν ξαναείδα συναγωνιστές που συμπορευόμαστε από την δεκαετία του 1990 για την αποπυρηνικοποίηση του πλανήτη και την ειρήνευση στη Μέση Ανατολή στο Ιράκ, στη Γιουγκοσλαβία, όπως ο Urlich Gottstein και ο πρωτοπόρος Ron McCoy. Η θέρμη με την οποία με αγκάλιασαν δεκάδες Γιαπωνέζοι φίλοι από το «Πλοίο της ειρήνης» και η αναγνώριση από όλους τους Χιμπακούσα, (Setsuko Thurlow, Terumi Tanaka, Tagawa) που έχουν επισκεφθεί την Ελλάδα με έπεισε ότι αυτή η συνεργασία πρέπει να συνεχιστεί. Η επανένωση με φίλους από νέες χώρες, όπως ο μάρτυρας των σοβιετικών δοκιμών Karibek Κuyukof, που πρωτογνώρισα στο συνέδριο της ICAN στην Άγκυρα, και το πλήθος των νέων που με ενθουσιασμό πρωτοστατούν στις δράσεις της, με έπεισαν ότι γεννήθηκε μια νέα γενιά αντιπυρηνικών συναγωνιστών, που επάξια θα συνεχίσει την προσπάθεια.
Η τελετή βράβευσης ήταν η δικαίωση των αγώνων όλων αυτών των γενεών. Παρουσία της συντηρητικής πρωθυπουργού της Νορβηγίας, των πρέσβεων Ρωσίας, Ισραήλ και πολλών ΝΑΤΟϊκών κρατών, παρά το εμπάργκο των λοιπών πυρηνικοκατόχων, η πρόεδρος της επιτροπής βράβευσης κ. Beris Reis Andersen υπογράμμισε το γιατί τώρα πρέπει να δικαιωθεί ο αγώνας της ICAN και να επικυρωθεί στον ΟΗΕ η συνθήκη και υπενθύμισε ότι αν οι πυρηνικοκάτοχες χώρες είχαν τηρήσει τις δεσμεύσεις που είχαν δεχθεί υπογράφοντας την ΝΡΤ, δεν θα ήταν αναγκαία η δημιουργία της νέας συνθήκης. Η Beartice Fihn με θάρρος καυτηρίασε την πολιτική των ηγετών και με λογική τεκμηρίωσε ότι δεν είμαστε ουτοπικοί παλεύοντας για έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά, αλλά, αντίθετα, αυτό είναι η μόνη λογική για την επιβίωση της ανθρωπότητας. Η Setsuko Thurlow συγκινητικά διηγήθηκε την εμπειρία της από τη βόμβα της Χιροσίμα και είπε ότι η βράβευση αποτελεί την δικαίωση της θυσίας των χιλιάδων θυμάτων όχι μόνο των πυρηνικών βομβών, αλλά και των πυρηνικών δοκιμών και των ορυχείων ουρανίου. Και οι τρεις ομιλίες εξέφρασαν με διαύγεια τις θέσεις και την αποφασιστικότητα κάθε αγωνιστή του αντιπυρηνικού κινήματος και μας έκαναν περήφανους γι’ αυτές τις γυναίκες, που εκπροσώπησαν τα χιλιάδες μέλη των σχεδόν 500 τόσο διαφορετικών ΜΚΟ από πάνω από 100 χώρες, που τιμήθηκαν με το Νόμπελ αποτελώντας τη βάση της ICAN. Ας σημειωθεί ότι φέτος είναι η πρώτη χρονιά που το Νόμπελ Ειρήνης δεν έχει εθνική επισήμανση.
Την παραμονή της βράβευσης συγκεντρωθήκαμε όλοι σε συνάντηση εργασίας, όπου αναφερθήκαμε στην ιστορία της ICAN, αξιολογήσαμε τις μέχρι τώρα δράσεις ανταλλάσσοντας εμπειρίες και αποφασίσαμε για τους μελλοντικούς μας στόχους. Το μόνο σίγουρο είναι ότι, παρά τις διαφαινόμενες δυσκολίες, είμαστε όλοι αποφασισμένοι να μην εγκαταλείψουμε τον αγώνα μέχρι να καταστραφεί και το τελευταίο πυρηνικό όπλο.
Μετά την τελετή βράβευσης, όλοι μαζί παρακολουθήσαμε με ζωντανή μουσική και πρόλογο του σκηνοθέτη τη συναρπαστική ταινία “The Bomb” του Eric Schosser. Συναρπαστική επίσης ήταν η Λαμπαδηφορία Ειρήνης από τον σιδηροδρομικό σταθμό μέχρι το κοινοβούλιο, με πολλούς ενθουσιώδεις φίλους, που κατέληξε μπροστά από το ξενοδοχείο Grand Hotel, από το μπαλκόνι του οποίου, οι βραβευθείσες χαιρέτησαν τον κόσμο, που διατράνωνε ότι ο καθένας μπορεί και όλοι μαζί πετύχαμε την απαγόρευση των πυρηνικών όπλων. Μεταφέροντας μικρό πανό με την Ακρόπολη και το σύνθημα “Όχι Τώρα Στα Πυρηνικά”, εκπροσωπήσαμε την Ελλάδα στην πρωτοπορία της λαμπαδηφορίας και γίναμε στόχος πολλών αναμνηστικών και δημοσιογραφικών φωτογραφήσεων.
Η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε επάξια και χάρη στα ελληνικά βίντεο που έστειλαν οι συναγωνιστές μας (παιδιά του Δημοτικού της Σαντορίνης, “Φίλοι της Φύσης” κ.ά.) και προβλήθηκαν κατά την επίσημη συναυλία, που μεταδόθηκε σε πάνω από 150 τηλεοπτικά κανάλια σε όλο τον κόσμο, όσο και χάρη στις ελληνικές αφίσες που αναρτήθηκαν στην ειδική έκθεση που ξεκίνησε στο Κέντρο Νόμπελ και η οποία θα είναι ανοιχτή όλο τον χρόνο.
Και στην Ελλάδα το Νόμπελ γιορτάστηκε με επιτυχία χάρη στην πετυχημένη ποδηλατοπορεία που διοργάνωσε το ΠΑΔΟΠ, στην Αθήνα, από το μνημείο Λαμπράκη στην Παλλήνη μέχρι το Πεδίο του Άρεως.
* Η Μαρία Αρβανίτη - Σωτηροπούλου είναι εκπρόσωπος της ICAN στην Ελλάδα, πρόεδρος του ελληνικού κλάδου της IPPNW
