Του Μανώλη Γεωργακάκη
Δύο χρόνια μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ η ελληνική κοινωνία αγωνιά. Αυτό που αναμένει να δει είναι πότε οι όποιες επιτυχίες της ακολουθούμενης οικονομικής πολιτικής, δηλαδή η διαφαινόμενη επιστροφή στην ανάπτυξη καθώς και η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων και των πρωτογενών πλεονασμάτων, θα αποτυπωθούν στην καθημερινότητα των πολιτών και κυρίως εκείνων της μικρής και μεσαίας τάξης που επλήγησαν περισσότερο απ’ όλους τα χρόνια της κρίσης.
Ο ΣΥΡΙΖΑ παρέλαβε το 2015 μια δεδομένη κατάσταση. Στην ουσία παρέλαβε το 2015 μια κατεστραμμένη οικονομία και μια εξαθλιωμένη από τα οδυνηρά μέτρα κοινωνία. Ο λαός προφανώς κατανοεί ότι δεν γίνονται θαύματα. Δεν ήταν δυνατό μέσα σε δύο χρόνια να ανατάξεις μια τέτοια οικονομία αλλά ούτε και να επαναφέρεις την ανεργία και το εισόδημα του μέσου Έλληνα στα πριν από την κρίση επίπεδα.
Όμως υπήρχε μια προσδοκία και μια απαίτηση, θα έλεγα, της κοινωνίας από τον ΣΥΡΙΖΑ. Με αφετηρία αυτό που παρέλαβε το 2015 να μην οδηγηθούμε παρακάτω. Δυστυχώς, η υποχρέωση μέσω του τρίτου Μνημονίου να ληφθούν πρόσθετα σημαντικά μέτρα, έστω και μικρότερου ύψους από αυτά που επιβλήθηκαν την περίοδο 2010- 2014, οδήγησε σε περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης. Είναι συνεπώς χωρίς νόημα ο ισχυρισμός πως οι προηγούμενοι έκαναν δώδεκα περικοπές σε μισθούς και συντάξεις. Με αυτές τις περικοπές η κοινωνία όχι απλά είχε εξαντλήσει τα όριά της, αλλά τα είχε ξεπεράσει. Συνεπώς, η οποιαδήποτε επιπλέον περικοπή από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ, έστω και μικρή, ήταν εξαιρετικά οδυνηρή.
Το μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είναι στον εναπομένοντα χρόνο μέχρι τις εκλογές να επαναφέρει την καθημερινότητα του πολίτη σε επίπεδο υψηλότερο εκείνου του 2015.
Είναι απολύτως εύλογη η προσδοκία και επιθυμία της κοινωνίας «το κάθε σήμερα να είναι καλύτερο από το χθες και το κάθε αύριο καλύτερο από το σήμερα».
Το στοίχημα αυτό θα κερδηθεί μόνο εάν από τώρα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη και κυρίως εάν μετά τη λήξη του προγράμματος και την έξοδο από τα Μνημόνια ληφθούν τέτοιου είδους και τέτοιου ύψους ουσιαστικά αντίμετρα, που να αποδεικνύουν στους πολίτες ότι οι καλύτερες μέρες έφτασαν.
Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να ληφθεί για τη μεσαία τάξη, που αποτελεί τη ραχοκοκκαλιά της ελληνικής κοινωνίας και η οποία, λόγω της δυνατότητας που είχε για πρόσβαση σε δανεισμό στην πριν από την κρίση περίοδο, έχει φτωχοποιηθεί σε αφάνταστο βαθμό.
Στη βάση αυτή θα πρέπει να επανεξεταστούν με σοβαρότητα τα κριτήρια για τον προσδιορισμό των «αδύναμων».
Κριτήριο δεν μπορεί να είναι απλά τι παρέχει το κράτος στον πολίτη ως μισθό ή ως σύνταξη, αλλά ποιο είναι το πραγματικό εισόδημα με το οποίο καλείται σήμερα να επιβιώσει ο πολίτης, λαμβανομένων υπόψη σε πλείστες περιπτώσεις των δανειακών υποχρεώσεων που αναλήφθηκαν απ’ αυτόν πριν από την κρίση και συνεπώς πριν από τη δραστική μείωση των εισοδημάτων του ακόμη και κατά 50%.
Προσωπικά έχω αναρωτηθεί πολλές φορές αν στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων που οδήγησαν στον καθορισμό των μέτρων και των υποχρεώσεών μας που περιλαμβάνονται στο τρίτο Μνημόνιο η κυβέρνηση εξάντλησε όλα τα όπλα που είχε στη διάθεσή της.
Αν λάβουμε υπόψη μας τον χάρτη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ε.Ε. και τη χάρτα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ, όπου αναφέρεται ρητά ότι κανένα πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής (δηλαδή κανένα Μνημόνιο) δεν μπορεί να συνοδεύεται από μέτρα που καταπατούν τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, όπως το δικαίωμα της σίτισης, της στέγασης, της πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας και παιδείας και το δικαίωμα για δίκαιο μισθό, τότε ο όρος «παράλογες απαιτήσεις» των δανειστών που αναφέρεται κατά κόρον από επίσημα χείλη θα πρέπει να αντικατασταθεί με τον σωστό όρο «παράνομες απαιτήσεις».
Διότι στη χώρα μας, με τα μέτρα των Μνημονίων καταπατήθηκαν όλα τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, όπως αποδεικνύεται περίτρανα από τα τρία εκατομμύρια φτωχούς, από το ένα εκατομμύριο ανέργους, από τα συσσίτια και τα επιδόματα στέγασης, από τους 300.000 ξενιτεμένους επιστήμονες και από τις 10.000 αυτοκτονίες.
Όταν συνεπώς η κυβέρνηση πρότεινε, προκειμένου να αντληθούν έσοδα, να φορολογηθεί ο ηλεκτρονικός τζόγος και να πληρώσουν έκτακτη εισφορά επιχειρήσεις με κέρδη άνω των 500.000 ευρώ και οι θεσμοί και οι δανειστές τα απέρριψαν και επέβαλαν περαιτέρω οδυνηρές περικοπές σε μισθούς και συντάξεις είναι προφανές ότι παρανομούσαν. Η κυβέρνηση δεν έπρεπε να αποδεχτεί αυτή την παρανομία, αλλά να επιμείνει στο να πληρώσουν και οι "έχοντες".
Σε μια τέτοια περίπτωση δεν ήταν επιβαλλόμενη η προσφυγή μας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων; Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι όταν η χώρα μας παραβιάζει κοινοτικές Οδηγίες, η Κομισιόν προσφεύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και μας επιβάλλονται πρόστιμα τα οποία και πληρώνουμε μέχρι πλήρους συμμορφώσεως με τις Οδηγίες αυτές. Εμείς γιατί αποφεύγουμε να διεκδικήσουμε το δίκιο μας μέσα στα θεσμικά όργανα της E.E.; Είναι δυνατόν να δεχτούμε ότι σε χώρες υπό καθεστώς Μνημονίων δεν ισχύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα;
Αυτά είναι ερωτήματα που δεν έχουν μέχρι σήμερα απαντηθεί.
Θα ήταν επίσης σκόπιμο να αναφέρουμε ότι η δύναμη μιας χώρας σε οργανισμούς όπως η Ε.E. μπορεί να αναδειχθεί σε εκείνα τα φόρα όπου απαιτείται ομοφωνία στη λήψη αποφάσεων, όπως π.χ. στις συνόδους κορυφής. Βεβαίως, το μέτρο του βέτο πρέπει να τίθεται όχι αλόγιστα, αλλά με περίσκεψη, ενίοτε όμως επιβάλλεται για την προάσπιση των συμφερόντων της χώρας μας.
Να υπενθυμίσουμε εδώ την περίπτωση που ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου έβαλε βέτο για την ένταξη της Ισπανίας και Πορτογαλίας στην Ε.Ε. προκειμένου να διεκδικήσει για τον ευρωπαϊκό Νότο τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα, που άλλαξαν ριζικά επί τα βελτίω τους αρχικούς δυσμενείς όρους ένταξης της χώρας μας στην Ε.Ε. και τελικά δικαιώθηκε.
Τελικά, εφόσον οι εταίροι μας και δανειστές αποδέχονται και ομολογούν κυνικά (βλέπε πρόσφατες δηλώσεις Ντάισελμπλουμ) ότι τα μέτρα εξαθλίωσης του λαού μας επιβλήθηκαν προκειμένου να σωθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες, έχουν την υποχρέωση να συναινέσουν στη λήψη αντίμετρων που θα ανακουφίσουν ουσιαστικά την πληγείσα κοινωνία μας.
Έμφαση συνεπώς και απόλυτη προτεραιότητα στα προβλήματα καθημερινότητας, ώστε πράγματι τον χρόνο των επόμενων εκλογών να είμαστε σε θέση να μιλάμε για μια κοινωνία όρθια, κάτι το οποίο δεν ισχύει προφανώς σήμερα.
Ένα άλλο μείζον θέμα, που έχει να κάνει με την υστέρηση των δημοσίων εσόδων και έχει γενικότερες επιπτώσεις στην οικονομία μας, είναι οι τραγικές καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην είσπραξη ακόμη και βεβαιωμένων οφειλών κυρίως από φοροδιαφυγή, φοροαποφυγή και λαθρεμπόριο λόγω του υφισταμένου θεσμικού πλαισίου αλλά και της πολύ ισχυρής υπερασπιστικής στήριξης που προφανώς έχουν οι κάθε μορφής φοροφυγάδες αυτής της χώρας. Λογικά, η είσπραξη πρέπει να είναι άμεση και όποιος θεωρεί πως αδικείται μπορεί να προσφεύγει στη Δικαιοσύνη και στην περίπτωση που δικαιωθεί να έχει έντοκη επιστροφή χρημάτων από το Δημόσιο.
Επίσης, μείζονος σημασίας υποθέσεις διαφθοράς που αφορούν σημαίνοντα πρόσωπα της πολιτικής, του τραπεζικού τομέα, των ΜΜΕ και μεγαλοεπιχειρηματιών θα πρέπει να αντιμετωπίζονται απολύτως κατά προτεραιότητα, ενδεχομένως από ειδικό σώμα δικαστών, με την υποχρέωση να υπάρχει τελεσίδικη απόφαση που δεν θα ξεπερνά ένα εύλογο χρονικό διάστημα ενός ή το πολύ δύο ετών. Οι Έλληνες πολίτες θεωρούν απλά πως εμπαίζονται όταν σε καθημερινή βάση αναφύονται σκάνδαλα διαπλοκής και διαφθοράς, τα οποία όμως απαιτούν είκοσι χρόνια για την πλήρη διαλεύκανσή τους.
Τέλος, ας αναληφθούν επιτέλους πρωτοβουλίες κι ας παρθούν αποφάσεις για την αλλαγή αυτού του προκλητικού νόμου περί ευθύνης υπουργών προκειμένου να αποκατασταθεί η αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος.
Η επικρατούσα, δυστυχώς, σήμερα αντίληψη στον λαό μας είναι ότι επειδή πολιτική και ηθική είναι έννοιες ασύμβατες, το πολιτικό σύστημα συνειδητά θεσμοθέτησε την ατιμωρησία του, κατοχυρώνοντάς τη μάλιστα και συνταγματικά.
* Ο Μανώλης Γεωργακάκης είναι μηχανολόγος ηλεκτρολόγος, πρώην ανώτατο στέλεχος ΟΤΕ
