Live τώρα    
16°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
13.4°C17.6°C
3 BF 66%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
10.9°C15.9°C
1 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Σποραδικές νεφώσεις
15 °C
9.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C14.7°C
2 BF 77%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
15 °C
13.0°C14.5°C
1 BF 75%
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / Επανίδρυση σημαίνει ασυνέχεια με το παρελθόν
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / Επανίδρυση σημαίνει ασυνέχεια με το παρελθόν

Σήμερα το σχέδιο της Ε.Ε. αμφισβητείται από έναν συνεχώς αυξανόμενο αριθμό ανθρώπων σε όλη την Ευρώπη για πολλούς λόγους: Έλλειψη Δημοκρατίας, παραβίαση της εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας, νεοφιλελεύθερες πολιτικές που οδηγούν σε λιτότητα, ανεργία, επισφάλεια και ακραία ανισότητα στην κατανομή του εισοδήματος, το χάσμα μεταξύ Βορρά, Νότου και Ανατολής, το προσφυγικό που συνδέεται με ιμπεριαλιστικούς και περιφερειακούς πολέμους κ.λπ.

Είναι φανερό ότι «ο αυτοκράτορας είναι γυμνός». Η Ε.Ε. δεν είναι μια αλληλέγγυα ένωση, αλλά ένα σύστημα διεθνών σχέσεων μεταξύ διαφόρων εθνών - κρατών, άνισων σε ισχύ -με τη Γερμανία στην κορυφή-, που ανταγωνίζονται σκληρά μεταξύ τους στην οικονομική και πολιτική σφαίρα, πάντοτε εις βάρος των λαϊκών τάξεων σε όλα τα κράτη - μέλη.

Σ’ αυτό το πλαίσιο, η ριζοσπαστική Αριστερά δεν πρέπει να επιτρέψει στη λαϊκιστική και Άκρα Δεξιά να μονοπωλήσει τον θυμό κατά της υπαρκτής ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης φοβούμενη μήπως χαρακτηριστεί ως «ευρωσκεπτικιστική». Υπό μία έννοια, στη μεγάλη τους πλειονότητα τα ριζοσπαστικά αριστερά κόμματα του ΚΕΑ (Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς) ουδέποτε ήταν «ευρωπαϊστικά» με την κυρίαρχη έννοια του όρου. Ήταν κατά της συνθήκης του Μάαστριχτ που ίδρυσε την Ε.Ε. και την ΟΝΕ, κατά των συνθηκών του Άμστερνταμ και της Νίκαιας, κατά του Ευρωσυντάγματος, κατά της συνθήκης της Λισσαβώνας, κατά της οικονομικής διακυβέρνησης και πρόσφατα κατά της λεγόμενης «Έκθεσης των πέντε προέδρων». Στην πραγματικότητα, ο στόχος μας σήμερα είναι να πολεμήσουμε τον λαϊκιστικό και ακροδεξιό ευρωσκεπτικισμό και, κατά τη γνώμη μου, αυτό δεν είναι δυνατόν χωρίς να παρουσιάσουμε ένα βιώσιμο σχέδιο για μια εναλλακτική ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

Όμως, οι εξελίξεις, κυρίως μετά την κρίση του 2008, μας επιβάλλουν να καταστήσουμε σαφές ότι σήμερα το μάλλον παλιό σύνθημα για την «επανίδρυση της Ευρώπης» δεν μπορεί πλέον να είναι πειστικό, εκτός αν συνδέεται με την έννοια της «ανυπακοής» και της «ασυνέχειας (τομής) με το παρελθόν». Η ιδέα της «επανίδρυσης» πρέπει να συνοδεύεται από ένα εφικτό πολιτικό σχέδιο, που δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς ρήξη με διάφορους τρόπους με την παρούσα τάξη πραγμάτων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό το σχέδιο, για να είναι επιτυχές, πρέπει να εφαρμοστεί από προοδευτικές κυβερνήσεις σε περισσότερες από μία χώρες της Ε.Ε., στηριζόμενο από ένα ισχυρό ευρωπαϊκό κίνημα.

Δεν είναι δυνατόν να αλλάξουμε την Ευρώπη αν δεν είμαστε διατεθειμένοι για μια συντονισμένη και πολυεπίπεδη άρνηση συμμόρφωσης στους νεοφιλελεύθερους κανόνες των συνθηκών και των «σχετικά αυτόνομων» ευρωπαϊκών θεσμών (ΕΚΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκό Δικαστήριο), καθώς και στις προσταγές των «παραθεσμικών οργάνων» (τρόικα, Eurogroup και διάφορες ανεξάρτητες αρχές που έχουν εγκαθιδρυθεί σε εθνικό επίπεδο). Η ανυπακοή πρέπει να έρθει από κυβερνήσεις, εθνικά κοινοβούλια, το Ευρωκοινοβούλιο, κόμματα, συνδικάτα και κοινωνικά κινήματα, καθώς και από τους πολίτες της Ευρώπης. Δεδομένου ότι, παρά τις φήμες για το αντίθετο, τα εθνικά κράτη δεν έχουν εξαφανιστεί λόγω της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, η παρουσία της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην κυβέρνηση μπορεί να είναι μια αναγκαία, αλλά -όπως έχουν δείξει παλιά και νέα παραδείγματα, συμπεριλαμβανομένης της περίπτωσης του ΣΥΡΙΖΑ- όχι ικανή συνθήκη για μια ρήξη με τον νεοφιλελευθερισμό.

Αυτό που χρειάζεται επειγόντως είναι μια πραγματική αλλαγή στην ισορροπία πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων σε όσες περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες είναι δυνατόν. Γι’ αυτό τον λόγο πρέπει να υποστηρίξουμε την περιφερειακή «ενισχυμένη συνεργασία» αριστερών κομμάτων, κυρίως των χωρών του Νότου της Ευρώπης, όπου η ριζοσπαστική Αριστερά είναι σχετικά ισχυρότερη (και σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως η Ελλάδα και Πορτογαλία, είτε είναι στην κυβέρνηση, είτε στηρίζουν την κυβέρνηση υπό ορισμένους όρους). Όμως, ενεργώντας μ’ αυτόν τον τρόπο, πρέπει να υπάρχει μεγάλη προσοχή να μη διασπαστεί το απολύτως αναγκαίο πανευρωπαϊκό αντινεοφιλελεύθερο μέτωπο, καθώς αυτό θα ήταν ένα δώρο στη λαϊκιστική Δεξιά και την ατζέντα της να πυροδοτήσει τους εθνικούς ανταγωνισμούς.

* Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα άρθρου που βασίζεται στην παρουσίαση του Χ. Γολέμη, διευθυντή του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, στο 11ο Θερινό Πανεπιστήμιο ΚΕΑ- transform! που έγινε το καλοκαίρι στην Ιταλία (πηγή: Ενημερωτικό δελτίο Οκτωβρίου του transform!)

Μετάφραση: Καλλιόπη Αλεξοπούλου

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL