Η αντιφατική σύμπραξη που συγκροτεί (προσώρας) τη συμπολιτευτική κερκίδα είναι ενεργητική όχι μόνο λόγω μιντιακής υπεροπλίας, αλλά λόγω εξουσιαστικής τεχνογνωσίας και ωμότητας. Απέναντί της, ούτε νωθρότητα, ούτε όμως δυσανάλογη, της στιγμής και της φάσης, πίεση η οποία εντέλει δημιουργεί σκληρές άμυνες.
Όσες φορές υπήρξε νωθρότητα -περιμένοντας παθητικά την επίθεση, την πρωτοβουλία- (όπως συνέβη αρκετές φορές κατά την κυβερνητική περίοδο του ΣΥΡΙΖΑ), αλλά και όσες φορές ασκήθηκε μεγάλη μηχανική πίεση για την πολιτική αλλαγή (όπως συνέβη προηγουμένως) στο τέλος πληρώθηκε. Οργανώθηκε μια εξαιρετικά φθοροποιός προς την προοδευτική διακυβέρνηση αντιπολίτευση, με δολιοφθορές και σαμποτάζ ή (στη δεύτερη περίπτωση) διασώθηκαν και αντισυσπειρώθηκαν δυνάμεις που είχαν σχεδόν κλείσει τον πολιτικό κύκλο τους.
Η ώριμη και δίκαιη αλλαγή, η αίσθηση του χρόνου, η τεκμηρίωση των πραγμάτων έτσι ώστε να είναι κατανοητά από τον κόσμο, η διαρκής, διά ζώσης επαφή και παρουσία είναι αυτές που θα σταθεροποιήσουν τα πράγματα. Γιατί στη φάση που βρισκόμαστε υπάρχουν δύο κίνδυνοι. Είτε, με την εμπειρία του 2014, να πέσει κανείς στη νωθρότητα, είτε, βλέποντας την καπάτσα και συχνά αδίστακτη εξουσία, να εγκλωβιστεί στο ανυπόμονο γιουρούσι.
Πολλοί από την ευρεία συμπολίτευση, με τη διωκτική μανία, με τη χοντροκομμένη ποινικοποίηση, με την επικοινωνιακή φθορά προσώπων, νομίζουν ότι επιτείνουν την καθήλωση, επεκτείνουν την εσωστρέφεια του ΣΥΡΙΖΑ. Λάθος. Η πανστρατιά από δυνάμεις πολλών καταγωγών, συμφερόντων, απωθημένων συσπειρώνει εντέλει. Το βλέπει κανείς και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Απαντήσεις αριστερών, δημοκρατικών πολιτών θυμωμένες, σχόλια γεμάτα ένταση, τραχύτητα ακόμα και «αντιτσαμπουκά». Σίγουρα η συσπείρωση, η διέγερση ενός είδους αριστερού -κάπως εδαΐτικου- «πατριωτισμού» -ο αγώνας να κρατηθεί αυτή η παράταξη, έστω με τα κουσούρια της- σε πείσμα των επιτιθεμένων δεν κάνει και καλό. Σκεπάζει προβλήματα, ιδεολογικές ασυνταξίες ή βγάζει προβλήματα πολιτικής ποιότητας. Δεν επιτρέπει τις εις βάθος επεξεργασίες που μια δεύτερη κυβερνητική περίοδος θα έχει ανάγκη.
Γιατί στη δεύτερη φορά δεν θα υπάρχει η παρθενία του αγνώστου και άφθαρτου. Θα υπάρχει η απαίτηση του αποτελεσματικού. Στη δεύτερη φορά δεν θα υπάρχει η συγχώρεση για τις αδεξιότητες και την αφέλεια. Ούτε μπορεί κανείς να καθησυχάσει με ένα ωραίο προγραμματικό αφήγημα που δεν θα πατάει πουθενά ή θα προσπαθεί να είναι όλα (και στο τέλος θα κινδυνεύει να είναι τίποτα). Τη δεύτερη φορά θα υπάρξει αυστηρότητα και λαϊκή πίεση.
Ο Ιανουάριος του 2015 ήταν εντελώς διαφορετικός από τον Σεπτέμβριο του 2015. Στην πρώτη περίπτωση υπήρχε άνεση, συναισθηματική ευρυχωρία από τον κόσμο, δεν περνούσαν εύκολα μαξιμαλισμοί από αριστερά και δεξιά, που πετιόνταν στα καφενεία. Στη μοναχική περίπτωση του Σεπτεμβρίου υπήρξε απλώς ανοχή, μια δεύτερη ευκαιρία, συχνά και απρέπειες τέως.
Σήμερα, περνώντας από την ανηφορική τετραετία, ο κόσμος σε θεωρεί γνώστη, σε θεωρεί έμπειρο, «περπατημένο». Δεν μπορεί να ξαναπάς κοντά του με τους όρους μιας πολιτικής νεανικότητας όταν έχουν γκριζάρει τα (πολιτικά) μαλλιά. Θα σε ψηφίσει γι’ αυτό που ξέρει, όχι γι’ αυτό που φαντασιώνεται. Κι αυτή η μάχη του ρεαλισμού και του μέτρου είναι πολύ δυσκολότερη.
