Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
15 °C
12.0°C16.5°C
1 BF 69%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
11.5°C16.0°C
0 BF 65%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
7.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
12.8°C15.8°C
2 BF 80%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
5 °C
4.9°C12.9°C
0 BF 100%
Αριστερές προσεγγίσεις
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Αριστερές προσεγγίσεις

Του  Δημήτρη Π. Κυριακαράκου

Συμπληρώνοντας πέντε έτη συνεργασίας με το ιστορικό έντυπο της Αριστεράς, από τον «καυτό» Ιούνιο τού έτους 2015, ευσεβώς επιλέγω να παρέμβω με ένα αμιγώς ιδεολογικής θεματολογίας άρθρο γνώμης.

Στα έτη που διανύθηκαν, πριν να παλινορθωθεί η Δεξιά με μονοκομματική κυβέρνηση, η Αριστερά δεν βίωσε και λίγα. Από τη διαπραγμάτευση που απέληξε στο Μνημόνιο ΙΙΙ, ένα «ξένο» για την ιδεολογία της πρόγραμμα, έως και τη βιώσιμη διαχείριση τού προσφυγικού, και από την «επανίδρυση» των εργασιακών δικαιωμάτων και τη μεταρρύθμιση του ποινικού κώδικα έως και την ίδρυση νέων και πιο ειδικών συλλογικών δικαιωμάτων που διέπουν από τη σχέση των φύλων και των διαφορετικοτήτων σεξουαλικού προσανατολισμού έως και τη σχέση ανθρώπου με τα λοιπά έμψυχα όντα, τα δικαιώματα των ζώων, το «βιογραφικό» είναι πραγματικά πλουσιότατο!

Στις «εκκρεμότητες» της Πρώτης Φοράς Αριστερά έχουμε τη συνταγματική μεταρρύθμιση και την οργανωτική διάκριση κράτους - Εκκλησίας, πλην όμως με κοινωνικό διάλογο, διά αμφότερα, ο οποίος εκκινήθηκε επί των ημερών της. Είναι φυσιολογικό και επόμενο η ανάληψη τόσων ευθυνών να ωρίμασε όσο και να αντάριασε το συλλογικό υποσυνείδητο της αριστεροσύνης.

Τι σημαίνει άραγε «αριστερός» στο σήμερα, οπότε υπάρχει ένα και μόνο μοντέλο παραγωγής και συνεπαγόμενα οικονομικής διακυβέρνησης «κάθετης» μορφής εδώ και 250 έτη; Τι σημαίνει «ταξική συνείδηση» στο σήμερα, οπότε η θέση τού πολίτη στο παραγωγικό μοντέλο δεν είναι ούτε δεδομένη ούτε καν συγκεκριμένη; Η μαρξιανή προσέγγιση συνοψίζεται στο μότο «εργάζεσαι, άρα σου αρμόζουν δικαιώματα». Τι ισχύει όμως όταν δεν εργάζεσαι, αλλά απλώς «απασχολείσαι»;

Πώς ορίζεται σήμερα ο κοινωνικά «μη προνομιούχος»; Λ.χ. ένας εύρωστος επιχειρηματίας, ο οποίος φέρει ιδιότητα δανειολήπτη, δύναται εν σχέσει με την τράπεζα να θεωρηθεί το «μη προνομιούχο» σκέλος της συναλλαγής; Εάν δώσουμε απάντηση καταφατική, τότε ο επιχειρηματίας «ταξικά» επάγεται στην Αριστερά, υπό τη δικαιωματική «αιγίδα» της τελευταίας.

Ποιοι είναι οι "πολλοί";

Οι επιστήμονες - ελεύθεροι επαγγελματίες, οι οποίοι δοκιμάστηκαν και δοκιμάζονται από τη θεσμική βία των παραλείψεων της κυβέρνησης εν καιρώ «Μένουμε σπίτι», ανήκουν στους «πολλούς»; Ποιοι τελικά είναι οι «πολλοί»; Ποια είναι η «μάζα» η οποία είναι δόκιμο να εκφράζεται από την Αριστερά και να ταυτοποιείται στην τελευταία; Έχω την πεποίθηση πως κάθε πολίτης ο οποίος / η οποία πλαισιώνεται από συγκυρίες και εν γένει κοινωνικούς συσχετισμούς μη δυνάμενος / η να συνδιαμορφώσει εμπίπτει στους «πολλούς».

Για να προσδιορίσουμε όμως τους «πολλούς» προϋποτίθεται να έχουμε πρωτίστως προσδιορίσει τους «ολίγους», την «ελίτ» ή την, κατά τον Διαφωτισμό, «πρώτη τάξη». Λ.χ. ένας εν τοις πράγμασι διακεκριμένος πολίτης με ευρεία κοινωνική επιρροή είναι κατ’ ανάγκην «ελίτ»; Μήπως τελικά η «ελίτ» δεν είναι αυτοτελής κοινωνική τάξη, αλλά συνείδηση ή μεθοδολογία κατάχρησης δεσπόζουσας κοινωνικής θέσεως;

Πιστεύω ακράδαντα πως η Αριστερά δεν αρμόζει απλά στους «πολλούς», αλλά σε «όλους» όσοι επιθυμούν να συνδράμουν τον τρόπο ζωής των συλλογικών δικαιωμάτων, της άμβλυνσης των χασμάτων του βιοτικού επιπέδου, της πρόσβασης στο αγαθό της γνώσης, της υγιούς διαβίωσης στο εν γένει αστικό περιβάλλον, το οποίο μοιραία διαμοιράζεται σε διαφορετικούς.

Η οικολογία, ως μέσο θεμελίωσης βιώσιμης ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας, τα δικαιώματα «τρίτης γενιάς» στην κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας, η ενεργειακή αυτοτέλεια, όλα αυτά είναι σφυρηλατηθέντα υπό των αγώνων των μεταπολεμικών αντιαποικιακών κινημάτων ελευθερίας των λαών τού λεγομένου «φτωχού Νότου», είναι «επινοήσεις» της Αριστεράς και της κουλτούρας αντι-εξουσίας.

Παγκόσμια αξιοκρατία

Ο κομμουνισμός, δηλαδή η κατά τον καθηγητή Α. Μπαλτά ιδεολογία της κοινωνικής ενσυναίσθησης, με τις τάσεις και τα ρεύματα ανανέωσης τα οποία τον εγκόλπωσαν στο ευρωπαϊκό αστικοδημοκρατικό περιβάλλον, στοχεύει στην «παγκόσμια αξιοκρατία», δηλαδή σε μία αξιοκρατία η οποία θα ξεπερνά τα σύνορα των κρατών και των πολιτισμών και θα συνδέει τον άνθρωπο με το δημιούργημα της εργασιακής του υπεραξίας.

Το περιβάλλον αξιοκρατίας όμως γεννάται με κοινωνικά αγαθά. Η υγεία, η παιδεία, η δικαιοσύνη συναποτελούν τον «κοινό» στόχο, την «κομμούνα» θεματοφύλακα των μαζικών αγωνιών και επιδιώξεων. Τα αγαθά αυτά, για να είναι πραγματικά μαζικά, παλλαϊκά, χρήζει να είναι «αταξικά». Η «παλαιών (αριστερών) αρχών» άποψη πως το δημόσιο αγαθό είναι «ταξικά» λαϊκό απάδει της αρχής της Ισότητας. Το δημόσιο αγαθό είναι «εθνικά» λαϊκό με αποστολή την προαγωγή της κοινωνικής συνοχής.

Προσέγγιση κατά το πνεύμα

Η ιδεολογία χρήζει να γεννά μεθοδολογία και προσέγγιση δημόσιας πολιτικής ουχί κατά το γράμμα, αλλά κατά το πνεύμα της τελευταίας και τον προς επίτευξη κοινωνικό σκοπό, που η τελευταία επαγγέλλεται. Τι έννοια έχει, λ.χ., ένα δυσλειτουργικό δημόσιο αγαθό; Μόνο «νερό στον μύλο» του νεοφιλελευθερισμού προσδίδει. Το δημόσιο αγαθό γεννάται από τον λαό, ελέγχεται και μεταρρυθμίζεται από τον τελευταίο. Οτιδήποτε ολιγότερο από αυτό δεν είναι Αριστερά.

Η επιτομή όμως της αριστερής προσέγγισης είναι η προδραστική (αγγλ.: proactive) δημόσια πολιτική. «Ανοίγοντας σχολεία κλείνεις φυλακές» και «Ιδρύοντας δημοτικές βιβλιοθήκες δημιουργείς πολίτες gentlemen» (εν προκειμένω ευγενικών ηθών) διατυπώνουν δύο παροιμίες της ευρω-Αριστεράς. Ευσεβώς προσθέτω ότι Αριστερά είναι ουχί μόνο να μην απολέσεις το όραμα, αλλά παράλληλα να το υποστηρίζεις με πρόγραμμα.

Κλείνοντας θα επιθυμούσα από καρδιάς να ευχαριστήσω την “Αυγή” για τη φιλοξενία των σκέψεών μου όλα αυτά τα δύσκολα αλλά γεμάτα προκλήσεις έτη, τις συντρόφισσες και τους συντρόφους που με τίμησαν με την ανάγνωσή τους και με την ενθαρρυντική τους αξιολόγηση και να υποσχεθώ νέα κείμενα που θα τέρπουν τον νου δείχνοντάς του νέες ατραπούς. Στην Αριστερά αγαπάμε το να είμεθα εγκεφαλικοί τύποι. Αλάνθαστη προσέγγιση.

* Ο Δημήτρης Π. Κυριακαράκος είναι δικηγόρος

Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL