«Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός» - έτσι ξεκινούσε την «Έρημη χώρα» ο Έλιοτ δίνοντας ένα από τα καλύτερα ποιήματα της μοντέρνας ποίησης. Η εισαγωγή του ποιήματος έναν αιώνα περίπου από τη γραφή του (1922) φαίνεται να ταιριάζει στη στιγμή που διανύουμε - στιγμή πάλης με τον κορωνοϊό...
Αυτόν τον Απρίλη στερούμαστε πολλά, μεταξύ άλλων από την ανοικτότητα του τοπίου. Το αστικό τοπίο είναι πάντοτε «κλειστό» σχετικά με το τοπίο της υπαίθρου -κι αυτό συμβαίνει χειμώνα-καλοκαίρι-, όμως αυτή τη φορά είμαστε αποκλεισμένοι κατ’ οίκον, νεμόμαστε αναγκαστικά ελάχιστες όψεις, περιφέρουμε το βλέμμα σε πράγματα απελπιστικά γνωστά...
Αυτό είναι το ένα που μας λείπει εν μέσω πανδημίας. Σε μια περιγραφή των συμπτωμάτων της ασθένειας άκουσα ότι η όσφρηση περιλαμβάνεται μεταξύ εκείνων των βιοτικών παραμέτρων που θίγονται από τον κορωνοϊό.
Στην πόλη βέβαια δεν έχουμε πολλούς τρόπους να εξασκήσουμε αυτή την αίσθηση, παρ’ όλα αυτά η όσφρηση δίνει λεπτές πινελιές για να μας πληροφορήσει ότι εκεί έξω, στα πιο κοντινά πάρκα, η άνοιξη δίνει το "παρών" της. Εκεί έξω ανθίζουν οι μαργαρίτες και τα χαμομήλια, εκεί το φασκόμηλο αναδίδει το διακριτικό πικρό του άρωμα, εκεί έρχονται οι νεραντζιές σαν το κατεξοχήν αστικό δέντρο με τα κάτασπρά τους λουλούδια να δίνουν τις υπέροχες οσμές τους.
Όμως οι οσμές έχουν την ιστορία τους, μπορούν να συνδέουν ανθρώπους με τόπους, με συνθήκες διάφορες, μπορούν όμως να συνδέουν ανθρώπους με ανθρώπους. Αντιγράφω ένα απόσπασμα από τη χήρα του Τσαρλς Χανκ Μπουκόφσκι, γραμμένο το 2011 για έναν άνθρωπο που εξέλιπε τόσο παλιά όσο το 1994: «...Είναι σαν να ζω πραγματικά με ένα φάντασμα. Το βράδυ κάποιες φορές μπαίνω μέσα στο γραφείο του και συχνά, ξέρετε, αισθάνομαι ακόμη τη μυρωδιά του Χανκ».
Υπάρχουν θετικές αλλά και αρνητικές πλευρές με τις οσμές που δεν μπορώ να παραλείψω, έστω και στο πλαίσιο αυτού του μικρού σημειώματος. Λόγου χάρη, οι οσμές που κυριαρχούσαν κάποτε στην οδό Τοσίτσα, που ήταν οσμές από καθαρό, ανεπεξέργαστο κάτουρο. Τόσο έντονα μάλιστα, ώστε να κάνουν επείγουσα τη προσφυγή στην αρωματοθεραπεία όλων των διερχομένων! Ο δήμαρχος Αθηναίων πρέπει να είναι σε εγρήγορση μήπως οι διάφοροι άστεγοι επανέλθουν...
Ας είναι όμως. Εμείς ας επιφυλάξουμε την όσφρησή μας για τους στίχους του Βασίλη Πη: «Πώς μ’ αρέσουν αυτές οι μυρωδιές - που αφήνουν πάντα έντονη οσμή - και μια βαθιά γλυκιά απόλαυση...»
