Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
18.2°C22.0°C
1 BF 47%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.7°C21.2°C
2 BF 57%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C19.4°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
18.8°C21.5°C
1 BF 61%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.9°C18.4°C
2 BF 63%
Χωράει η Πολιτική στο smartphone;
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Χωράει η Πολιτική στο smartphone;

Του Ηλία Καραβόλια*

Μεγάλο μέρος της κοινωνίας μετοίκησε στα social media. Εδώ και καιρό εγκατέλειψε το Πραγματικό και ζει στο Συμβολικό (μέσω του Εικονικού). Οι δε συλλογικότητες στο Διαδίκτυο είναι πολύ περισσότερες από τις κοινωνικές ομάδες σε δρόμους, πλατείες, χώρους δουλειάς.

Η αλληλεγγύη και η εγγύτητα περνάνε πλέον μέσα από τα πληκτρολόγια στο tablet και στο smartphone. Το ίδιο και οι διεκδικήσεις δικαιωμάτων, η παράθεση αιτημάτων προς την εξουσία για νέους βαθμούς ελευθερίας. Το δεδομένο είναι ότι ο πολίτης δεν υπακούει πλέον στα κόμματα. Δεν διαφεντεύεται από την "εντολή" τους. Τα αποτελέσματα των εκλογών σε πάρα πολλές χώρες δείχνουν κατάρρευση των παλιών ιδεολογικών φορέων και άνοδο νέων κινημάτων.

Τα παραδοσιακά κόμματα δεν είναι διαμεσολαβητές στην παραγωγή πολιτικού λόγου. Έχουν αντικατασταθεί από τις μηχανές αναζήτησης στο Διαδίκτυο, από τα social media, τα sites, τα blogs. Το smartphone είναι πλέον η σύγχρονη κάλπη. Η καθημερινή κάλπη. Ο πολίτης "ψηφίζει" με ένα like, ένα follow, ένα tweet. Αγοράζει υπηρεσίες και προϊόντα, αξιολογεί και βαθμολογεί άτομα, θεσμούς και εταιρείες, παράγει δεδομένα και επεξεργάζεται λογισμικά: αυτές του οι καθημερινές συμπεριφορές συνιστούν το σύγχρονο Πολιτικό που υπερβαίνει την Πολιτική.

Στην ψηφιακή εποχή υποτίθεται ότι τα κόμματα έχουν στα πόδια τους την μεγαλύτερη πλατεία της Ιστορίας (Ίντερνετ). Ποτέ στο παρελθόν δεν είχαν τη δυνατότητα οι μάζες να επικοινωνούν και να συνεννοούνται τόσο γρήγορα, τόσο εύκολα, σε κάθε γωνία και σημείο του πλανήτη. Αλλά δεν είναι τα κόμματα που τους συντονίζουν.

Βλέπουμε παντού στον κόσμο αυτή την εποχή οι "από κάτω" να φτιάχνουν ακηδεμόνευτες και ακέφαλες ακτιβιστικές συλλογικότητες, πάντα με κεντρικό αίτημα να τους ακούσουν οι ελίτ (δηλαδή οι "από πάνω"). Παντού οι μάζες κινητοποιούνται και συντονίζονται μέσω των ψηφιακών και τηλεπικοινωνιακών δικτύων. Χωρίς καθοδήγηση, χωρίς κεφαλές. Ένας δικτυακός συντονισμός κατεβάζει τον κόσμο από τα ιντερνετικά στέκια στις αληθινές πλατείες και στους δρόμους.

Είναι η πρώτη φορά στην Ιστορία που η τεχνολογία ενεργοποιείται εντός της Πολιτικής. Και όλα αυτά μέσα από ένα smartphone. Ανεβάζοντας μια φωτογραφία στα social media και κατακρίνοντας τους τοπικούς άρχοντες για την καθαριότητα στην γειτονιά σου, ασκείς Πολιτική. Κανένα κόμμα δεν χρειάζεται να σε καθοδηγήσει σε αυτή σου την πράξη.

Το ερώτημα είναι κατά πόσον το «λογισμικό» μιας σύγχρονης πολιτικής πρότασης μπορεί να είναι αδιαμεσολάβητο, χωρίς τη συνάντηση του ψηφοφόρου με τις απρόσωπες δομές και ιεραρχίες. Κατά πόσο μπορεί μια κάποια επεξεργασία θεωρίας, παράστασης εξουσίας και στρατηγικού σχεδιασμού να μπει σε καθεστώς αλληλόδρασης με τον ψηφιακό πολίτη.

Όλος ο πλανήτης είναι στην παλάμη τού κάθε υποκειμένου. Όλες οι ειδήσεις, η Ιστορία ως συνεχές, περνάει μπροστά από τις μικροσκοπικές οθόνες στο χέρι μας. Αν χρησιμοποιήσουμε σωστά αυτές τις οθόνες, αν αλληλεπιδρούμε σωστά με τη ροή και τα συμβάντα της Ιστορίας, αν αναζητούμε τη Γνώση και όχι απλά την πληροφορία, τότε θα έχουμε καταφέρει να βάλουμε ξανά αδιαμεσολάβητα την Πολιτική στο προσκήνιο. Χωρίς κόμματα, χωρίς δόγματα, ενδεχομένως και χωρίς παρωχημένες ιδεολογίες.

* Ο Ηλίας Καραβόλιας είναι οικονομολόγος

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL