Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου
Για να λέμε την αλήθεια, ο Μακρόν έχει δίκιο. Πέρα από το αυτοκρατορικό του ύφους, την αγωνία του να ανακτήσει κάτι από το χαμένο γαλλικό γόητρο, τον κυνισμό με τον οποίο «δανείζεται» στοιχεία από την ακροδεξιά του αντίπαλο για να αντιμετωπίσει την πίεσή της, έχει δίκιο να αποκαλεί «εγκεφαλικά νεκρό» το ΝΑΤΟ, κι ας προσπαθεί να τον επαναφέρει στην τάξη η Μέρκελ. Για την ακρίβεια, εγκεφαλικά νεκρό δεν είναι το ΝΑΤΟ, αλλά η διεθνής ευρωπαϊκή πολιτική, ανύπαρκτη, άφωνη και εξευτελισμένη στην περίπτωση της Συρίας, και όχι μόνο. Ο Μακρόν εξεγείρεται για την ευρωπαϊκή απουσία από τις εξελίξεις στη Συρία, η διάλυση της οποίας στον οκταετή πόλεμο είναι προϊόν και της γαλλικής τυχοδιωκτικής πολιτικής. «Εξεγείρεται» για τη γερμανική ενδοτικότητα απέναντι στον Ερντογάν, στον Πούτιν, στον Τραμπ. Αλλά και για την επίσης γερμανική κωλυσιεργία σε κάθε βήμα μεταρρύθμισης της Ευρωζώνης.
Η συνολική εικόνα είναι χαρακτηριστική. Ενώ ο Τραμπ ετοιμάζεται να κλείσει το μέτωπο του εμπορικού πολέμου με την Κίνα έχοντας κερδίσει τη συμμαχία ή ανοχή των αγορών του κόσμου ακόμη και στις πιο εξωφρενικές παλινδρομήσεις του, η Ε.Ε. βρίσκεται σε μια κατάσταση ουσιαστικής ακυβερνησίας. Με μια Κομισιόν κολοβή και πολιτικά παροπλισμένη και με όλες τις στρατηγικές μεταρρυθμίσεις μετέωρες: από τη μεταναστευτική πολιτική μέχρι την ολοκλήρωση της Ευρωζώνης, και από την τραπεζική ένωση μέχρι τον κοινό προϋπολογισμό της νομισματικής ένωσης. Μια δεκαετία μετά την κορύφωση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης, που αντιμετωπίστηκε με εμβαλωματικές λύσεις, η συζήτηση κλωθογυρίζει γύρω από τα ίδια θέματα. Στα περισσότερα από αυτά είναι η Γερμανία που έχει επιβάλει την απόλυτη στασιμότητα, η οποία προφανώς της είναι επωφελής ακόμη και σε περιόδους που η οικονομία της βαλτώνει.
Κι εδώ, έχει πάλι δίκιο να εξεγείρεται ο Γάλλος Πρόεδρος, δηλώνοντας ότι ο κανόνας για έλλειμμα 3% ανήκει σε περασμένο αιώνα, ότι χρειάζεται επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, ότι οι Κινέζοι επενδύουν γενναιόδωρα, οι Αμερικανοί αυξάνουν το έλλειμμά τους, μόνο οι Ευρωπαίοι μένουν φασκιωμένοι στον ζουρλομανδύα του Συμφώνου Σταθερότητας. Το παράξενο είναι ότι αυτά τα καταιγιστικά γαλλικά πυρά κατά του «μωσαϊκού νόμου» που έχει επιβάλει το Βερολίνο στην Ευρωζώνη λέγονται τη στιγμή που η γερμανική ηγεσία δήλωσε πρόθυμη να κάνει ένα μικρό βήμα συναίνεσης στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ταμείου εγγύησης καταθέσεων -συζητήθηκε στην τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup-, αλλά με όρους που πολλές κυβερνήσεις μάλλον θα αναγκαστούν να απορρίψουν, ανάμεσά τους και η γαλλική.
Δεν είναι σαφές αν ο Μακρόν, όταν μιλούσε για το «εγκεφαλικά νεκρό» ΝΑΤΟ και για το «Σύμφωνο του περασμένου αιώνα» είχε υπόψη του όλα αυτά. Όμως στη συνέντευξή του στον “Economist” που επέλεξε ως εφαλτήριο επίθεσης λέει μια φράση - κλειδί: «Οι Γερμανοί είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι της Ευρωζώνης, ακόμη και με τις δυσλειτουργίες της». Είναι ό,τι πιο ακριβές και ειλικρινές έχει λεχθεί δημόσια σε επίπεδο Ευρωπαίου ηγέτη εδώ και πολλά- πολλά χρόνια. Η γερμανική ηγεσία, αφού προηγουμένως έχει αχρηστεύσει όλες τις συμβιβαστικές προτάσεις που κατά καιρούς έχει διατυπώσει ο Μακρόν για να εξελιχθεί η θεσμική «κουρελού» της Ε.Ε. στοιχειωδώς σε μια Ένωση -νεοφιλελεύθερη, συντηρητική, αντιμεταναστευτική, ψιλο-ιμπεριαλιστική, ολίγον πράσινη, αλλά πάντως Ένωση-, αφού έχει μετατραπεί σε θησαυροφυλάκιο των απανταχού κερδοσκόπων και ολιγαρχών χάρη στις «δυσλειτουργίες» της Ευρωζώνης, αφού οι τράπεζές της έχουν πλημμυρίσει από αποταμιεύσεις όλων των Ευρωπαίων, τώρα δηλώνει πρόθυμη να βρεθεί ένας τρόπος πανευρωπαϊκής προστασίας των αποταμιεύσεων. Και εννοεί των γερμανικών αποταμιεύσεων ή των άλλων ευρωπαϊκών αποταμιεύσεων στις γερμανικές τράπεζες.
Ο Μακρόν και η γαλλική ελίτ βρίσκονται σε δεινή θέση, δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό. Η γερμανική στάση την επιδεινώνει. Το ερώτημα είναι αν τα πυρά Μακρόν κατά του «γερμανικού συστήματος» είναι απλώς ο πρόλογος μιας οξείας γαλλογερμανικής αντιπαράθεσης που θα φέρει όλη την Ευρώπη σε πολιτικό vertigo.
