"Οι διατάξεις που καταργήσαμε δημιουργούσαν διχασμό κι έκαναν αδύνατη τη συμφιλίωση μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων", δήλωσε την Πέμπτη ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης.
Φαίνεται πως οι διατάξεις αυτές ήταν που εμπόδιζαν τον 19χρονο μάγειρα στου Μποτρίνι να συμφιλιωθεί με τους υπεύθυνους και όχι τα καψόνια που του έκαναν. Οι διατάξεις αυτές ήταν που ώθησαν εργοδότη σε πιτσαρία στη Θεσσαλονίκη να σπάσει στο ξύλο διανομέα, όπως και αφεντικό σε σουβλατζίδικο στο Περιστέρι να στήσει ενέδρα σε ντελιβερά του. Οι ίδιες διατάξεις φαίνεται ότι ώθησαν ιδιοκτήτη εστιατορίου στο Ηράκλειο Κρήτης να βγάλει όπλο και προϊστάμενο σε ξενοδοχείο στην Κέρκυρα να βγάλει μαχαίρι σε εκπρόσωπο εργαζομένων. Όχι ότι τα αφεντικά δεν κολλούσαν ένσημα στους εργαζόμενους και τους κρατούσαν παραπάνω ώρες στη δουλειά τους. Όχι ότι τους χρωστούσαν χρήματα, όχι ότι τους έδιναν πολύ λίγα για τις ώρες που δούλευαν. Όχι ότι τους μιλούσαν άσχημα, όχι ότι τους φώναζαν, όχι ότι τους ταπείνωναν.
Για να επέλθει η εργασιακή ειρήνη, η κυβέρνηση έκρινε ότι έπρεπε να υποβαθμίσει ακόμη περισσότερο τη θέση των εργαζομένων και να ενισχύσει εκείνη της εργοδοσίας.
Έκρινε σκόπιμο να καταργήσει την υποχρέωση των εργοδοτών να αιτιολογούν απολύσεις και την ευθύνη εργολάβων/υπεργολάβων απέναντι στους εργαζόμενους, με την οποία δινόταν στους εργαζόμενους η δυνατότητα να διεκδικήσουν την πληρωμή δεδουλευμένων, όπως δινόταν η δυνατότητα για τη δικαίωση άλλων αιτημάτων όχι μόνο από τον εμφανιζόμενο ως άμεσο εργοδότη τους εργολάβο ή υπεργολάβο αλλά και από εκείνον που στην πραγματικότητα δέχεται τις υπηρεσίες τους, τον κύριο του έργου.
Έκρινε επίσης ότι οι ευνοϊκές προθεσμίες υπέρ των εργαζομένων που διεκδικούν τα δικαιώματά τους με την παρέμβαση του ΣΕΠΕ επίσης διαταράσσουν το κλίμα μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων και γι' αυτό κατήργησε και αυτή τη ρύθμιση.
Περιστατικά εργοδοτικής βίας
Οι καταγγελίες του 19χρονου μαθητευόμενου μάγειρα στην Κέρκυρα υπενθυμίζουν την εργασιακή πραγματικότητα, στην οποία κλείνει τα μάτια η κυβέρνηση. Μόνο τους τελευταίους μήνες έχουν καταγγελθεί μια σειρά από περιστατικά με εργοδότες που παραβιάζουν βασικά εργασιακά δικαιώματα, παρενοχλούν σεξουαλικά, χτυπούν τους υπαλλήλους τους, τους απειλούν με όπλο. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι:
Τον Δεκέμβριο του 2018 στην Αθήνα, μαγείρισσα στο μαγαζί "Ξενομπάτης" στην οδό Θεμιστοκλέους στα Εξάρχεια δέχτηκε σεξουαλική παρενόχληση από το αφεντικό της Κώστα Χαρκουτσάκη. Η εργαζόμενη παραιτήθηκε αμέσως μετά το συμβάν, ενώ με αφορμή αυτό παραιτήθηκαν και άλλες πέντε εργαζόμενες. Ακολούθησαν μαζικές κινητοποιήσεις από το Σωματείο Σερβιτόρων Μαγείρων.
Τον Δεκέμβριο του 2018 στην Αθήνα, ο ιδιοκτήτης του ψητοπωλείου Βεάκη 56 στο Περιστέρι σε συνεργασία με μπράβους έστησαν ενέδρα με παραπλανητική παραγγελία και ξυλοκόπησαν διανομέα, ο οποίος διεκδικούσε τα δεδουλευμένα και τα ένσημά του. Ακολούθησε μεγάλη κινητοποίηση έξω από το κατάστημα από τη Συνέλευση Βάσης Εργαζομένων Δικύκλου (ΣΒΕΟΔ) και τη Λαϊκή Συνέλευση Περιστερίου. Σε κινητοποιήσεις προχώρησαν επίσης η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, η Ροσινάντε και άλλες οργανώσεις από την αριστερά και τον αναρχικό χώρο.
Τον Δεκέμβριο του 2018 στη Θεσσαλονίκη, διανομέας στους Αμπελόκηπους δέχτηκε επίθεση από πρώην εργοδότη του, ο οποίος τον γρονθοκόπησε αρκετές φορές και μάλιστα με χρήση σιδερογροθιάς, προκαλώντας του κατάγματα στα ζυγωματικά. Όπως ο ίδιος ο εργαζόμενος είχε αναφέρει, εργαζόταν στο κατάστημα του εργοδότη για ενάμιση περίπου μήνα ανασφάλιστος. Όταν μια μέρα ενημέρωσε τον εργοδότη ότι δεν θα μπορέσει να δουλέψει λόγω ασθένειας, ο συγκεκριμένος μέσω μηνυμάτων από την Ελβετία τον απειλούσε με χυδαίες ύβρεις, με αποτέλεσμα να αποχωρήσει από τη συγκεκριμένη δουλειά. Την καταγγελία δέχτηκε και δημοσιοποίησε η Επιτροπή Αγώνα Διανομέων στη Θεσσαλονίκη.
Τον Φεβρουάριο του 2019 στη Θεσσαλονίκη, διανομέας στο ψητοπωλείο "Μερακλής" στον Βαρδάρη δέχτηκε επίθεση από τον ιδιοκτήτη του μαγαζιού, επειδή πελάτης παραπονέθηκε ότι τον κοίταξε στραβά. Όταν επέστρεψε από μια παραγγελία ο ιδιοκτήτης τον τραβούσε από τον γιακά και τον έσπρωχνε επί δέκα λεπτά. Τον απείλησε ότι «θα τον κατεβάσει στο υπόγειο και θα τον θάψει» ότι «θα βάλει μπράβους και θα τον βρούνε νεκρό σε χαντάκι». Το συμβάν έκανε γνωστό η Επιτροπή Αγώνα Διανομέων Θεσσαλονίκης.
Τον Ιούλιο του 2019 στο Ηράκλειο Κρήτης, ιδιοκτήτης γνωστού εστιατορίου στη Χερσόνησο, απείλησε με όπλο εργαζόμενο όταν εκείνος πήγε να ζητήσει την καταβολή ενσήμων για εργασία περίπου τριών μηνών. Ο ιδιοκτήτης σήκωσε το όπλο του, το έδειξε στον υπάλληλο και του είπε: «Σήκω φύγε, δεν θα σε ασφαλίσω. Θα σε πυροβολήσω αν ξανάρθεις εδώ». Ο υπάλληλος τρομαγμένος αποχώρησε και κατήγγειλε το περιστατικό στο αστυνομικό τμήμα της Χερσονήσου και την επόμενη μέρα στο Εργατικό Κέντρο του Ηρακλείου. Ο ιδιοκτήτης του εστιατορίου, ο οποίος διέφυγε το αυτόφωρο, έχει απασχολήσει ξανά την αστυνομία καθώς έχει συλληφθεί για λαθρεμπόριο και διακίνηση προϊόντων - μαϊμού.
"Πέρυσι εργαζόμενος έχασε το μάτι του"
Η υπόθεση του 19χρονου στην Κέρκυρα δεν είναι μεμονωμένη. Τη σημασία να μην επικεντρωθεί η προσοχή του κόσμου μόνο στην επιχείρηση του Μποτρίνι υπογραμμίζει στην "Αυγή" και ο πρόεδρος του Κερκυραϊκού Συνδέσμου Ιδιωτικών Υπαλλήλων Σπύρος Κανταρέλης.
"Πρόκειται για πρακτική που εφαρμόζεται συνολικότερα στους εργασιακούς χώρους. Για το τι συνέβαινε στους εργασιακούς χώρους έχουν ευθύνη όλες οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις, με πολιτικές που δίνουν αέρα στα πανιά των μεγαλοεργοδοτών. Πριν δυο χρόνια είχαμε θάνατο εργαζομένου στην πίστα του αεροδρομίου. Πέρυσι σε σούπερ μάρκετ του νησιού είχαμε εργαζόμενο που έχασε το μάτι του σε κρεοπωλείο, τον οποίον είχαν στο πόστο, χωρίς να είναι ο ίδιος κρεοπώλης. Η λογική είναι να βγαίνει το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος με το χαμηλότερο οικονομικό κόστος και με το όποιο ανθρώπινο κόστος".
"Ο τουρισμός ρεκόρ, οι εργαζόμενοι όλο και λιγότεροι"
Οι συνήθεις παραβιάσεις εργασιακών δικαιωμάτων που παρατηρούνται, ειδικά μέσα στο καλοκαίρι, είναι οι απλήρωτες υπερωρίες, η εντατικοποίηση της δουλειάς (λιγότερα χέρια βγάζουν περισσότερη εργασία), οι χαμηλοί μισθοί, οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης των εργαζομένων. "Βλέπουμε ότι κάθε χρόνο ο τουρισμός σπάει τα ρεκόρ, όμως οι εργαζόμενοι είναι όλο και λιγότεροι". Οι επιχειρήσεις εμφανίζονται με ενισχυμένο προσωπικό μόνο αν η επιχείρηση προτιμήσει ένα άλλο... εργασιακό μοντέλο: "Να πάρουν στη θέση ενός εργαζόμενου με παλιότερη σύμβαση που είχε καλύτερους όρους δύο άλλους εργαζόμενους που θα κακοπληρώνονται".
"Έχουμε γρονθοκοπήματα σε εργαζόμενους που ζήτησαν τα χρήματά τους, εξύβριση, προπηλακισμό και απολύσεις γιατί διεκδίκησαν νόμιμα συνδικαλιστικά δικαιώματα" δηλώνει για τις καταγγελίες που φτάνουν στο Εργατικό Κέντρο Κέρκυρας ο πρόεδρός του Σταμάτης Πελαής. "Έχουμε πρακτικάριους να κοιμούνται πέντε-πέντε στα δωμάτια, να μην τρέφονται όπως πρέπει - μια φορά τη μέρα, υπερωρίες δεκάωρα και δωδεκάωρα, εργασία χωρίς ρεπό", αναφέρει στην "Α".
Αίσθηση προκάλεσε ανάρτησή της food blogger Μαριλού Παντάκη, η οποία μοιράζεται την ίδια εικόνα: "Σεξισμός, βία, ρατσισμός, αλαζονεία, σαδισμός, φωνές, στρατιωτική πειθαρχία, υποτίμηση, ατελείωτες ώρες δουλειάς, κακές συνθήκες υγιεινής και εργασίας, λίγος ακόμα σεξισμός, λίγη ακόμα αλαζονεία. Δυστυχώς αυτά συμβαίνουν στις (περισσότερες) κουζίνες και το λέω εκ πείρας".
“Η λογική 'αυτές είναι οι συνθήκες και σε όποιον αρέσει' δεν αποτελούν άποψη μόνο του κ. Μποτρίνι, αλλά συνολικά της μεγαλοεργοδοσίας. Όλη η μεγαλοεργοδοσία θέλει να περάσει το μήνυμα 'με τους όρους που γουστάρω εγώ θα δουλεύετε'", τονίζει ο Μ. Κανταρέλης. Η κατάσταση για τους αποκαλούμενους πρακτικάριους είναι ακόμη δυσκολότερη.
Οι ιδιωτικές σχολές προωθούν φτηνό εργατικό δυναμικό
"Υπάρχει μια άτυπη συμφωνία μεταξύ ξενοδοχοϋπαλλήλων και ιδιωτικών σχολών να τους προωθείται φτηνό εργατικό δυναμικό. Οι εργαζόμενοι υποχρεώνονται να δουλεύουν για 10-12 ώρες τον μήνα, 6 με 7 ημέρες, για 250 ευρώ", τονίζει ο Γιάννης Ναθαναηλίδης, μέλος στη Λάντζα (αγωνιστική εργατική συσπείρωση στον επισιτισμό-τουρισμό) και εκλεγμένο μέλος στο Δ.Σ. του συνδικάτου επισιτισμού-τουρισμού Β. Ελλάδας. "Για εμάς δεν υπάρχουν πρακτικάριοι. Δεν υπάρχει νέος και παλιός εργαζόμενος, από τη στιγμή που προσφέρουν την ίδια υπηρεσία".
Πολλοί εργαζόμενοι φοβούνται να μιλήσουν. "Βρίσκονται κάτω από την απειλή ότι θα τους διώξουν και δεν θα μπει βαθμολογία ώστε να περάσουν την πρακτική άσκηση, άρα και τη χρονιά", εξηγεί ο Σ. Πελάης. "Στην πραγματικότητα βέβαια, δεν παίρνουν καμία ειδικότητα. Τους βάζουν να κάνουν μόνο τη λάντζα", υπογραμμίζει ο Γ. Ναθαναηλίδης, που έχει συμπληρώσει πλέον επτά χρόνια εμπειρίας στον κλάδο.
Απαξίωσαν το ΣΕΠΕ σε μια νύχτα
Η απαξίωση του ΣΕΠΕ δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερη ανασφάλεια. "Σε μια νύχτα μετατράπηκε από αυτόνομο οργανισμό με τη δυνατότητα να χαράζει πολιτική για την καταπολέμηση της παραβατικότητας σε γενική διεύθυνση. Δηλαδή σε μια ακόμα δομή της κεντρικής υπηρεσίας του υπουργείου, κάτω από μια γενική γραμματεία με τελείως ασυσχέτιστα αντικείμενα και με τη διοικητική δομή που ταιριάζει σε υπηρεσία που διεκπεραιώνει διοικητικό έργο και όχι σε ελεγκτικό μηχανισμό" δηλώνει στην "Αυγή" ο πρώην ειδικός γραμματέας του σώματος, ο οποίος παραιτήθηκε μετά την άνοδο της Ν.Δ. στην κυβέρνηση, Πάνος Κορφιάτης.
"Η πολιτική επιλογή είναι σαφής. Η παρακαταθήκη ενός ελεγκτικού μηχανισμού ενεργού υπέρ των εργαζομένων δεν χωρά στα σχέδια της σημερινής κυβέρνησης" προσθέτει και τονίζει ότι το μήνυμα στην αγορά έχει ήδη σταλεί από τον Γ. Βρούτση και οι συνέπειες είναι ήδη εμφανείς. "Το δείχνουν και περιστατικά όπως αυτό του νεαρού μάγειρα στην Κέρκυρα. Αλλά και η ανησυχητική κλιμάκωση των επιθέσεων απέναντι σε ελεγκτές".
"Η αποδυνάμωση και εξαφάνιση των ελεγκτικών μηχανισμών είναι προς όφελος της εργοδοσίας και του μεγάλου κεφαλαίου", δηλώνει στην "Αυγή" ο βουλευτής Κέρκυρας του ΣΥΡΙΖΑ Αλέκος Αυλωνίτης, ο οποίος μιλά για φαινόμενο εργοδοτικής αυθαιρεσίας σε όλη τη χώρα. "Πρέπει να ευαισθητοποιήσουν τα γεγονότα την κυβέρνηση. Αν υπάρξει ασυδοσία σε συνδυασμό με την ανεργία, θα φτάσουμε σε βάρβαρο καθεστώς για τους εργαζόμενους".
"Μες στο μαύρο τοπίο, ελπίδα η συλλογική προσπάθεια"
Πώς θα σπάσει λοιπόν ο φόβος; "Να βρούμε τρόπους να υπάρχουμε στα μαγαζιά. Τους τελευταίους τρεις μήνες πετύχαμε μια σειρά από νίκες σε μικρά και μεγάλα μαγαζιά. Οι εργαζόμενοι διεκδίκησαν και πήραν τα δεδουλευμένα μέσω της παρουσίας τους, μέσω της παρουσίας του σωματείου. Καλούμε τον κόσμο να γράφεται στο σωματείο και τον προτρέπουμε να παλεύει για τα δικαιώματά του, δυστυχώς για πράγματα αυτονόητα. Όμως μες στο μαύρο τοπίο η συλλογική προσπάθεια δίνει ελπίδα".
Αντίστοιχη είναι η προτροπή του Σ. Πελάη: "Χρειάζεται οργάνωση των εργαζομένων στα ταξικά τους συνδικάτα ώστε να αντιμετωπίσουν αυτές τις επιθέσεις. Είναι ο καλύτερος τρόπος για να τις αποτρέψουν". Σ' ένταξη στο ΠΑΜΕ καλεί τους εργαζόμενους ο Μ. Κανταρέλης.
Την ανάγκη να χτιστεί ένα μέτωπο σε όλα τα επίπεδα για να μείνει όρθια η κοινωνία, υπογραμμίζει ο Π. Κορφιάτης: "Μαζί με την κατάργηση των διατάξεων για την αιτιολόγηση της απόλυσης και την προστασία των εργαζομένων στις εργολαβίες η κυβέρνηση στον πρώτο μήνα της έχει αποδείξει ότι συνεχίζει από εκεί που σταμάτησε το 2014, εφαρμόζοντας Μνημόνιο στα εργασιακά όχι επειδή αναγκάζεται αλλά επειδή το πιστεύει. Είναι λοιπόν σαφές τι έχουμε μπροστά μας, το κοινωνικό μέτωπο εναντίον της εργασίας πήρε τη διακυβέρνηση της χώρας στα χέρια του. Η δικιά μας δουλειά είναι να χτίσουμε σε όλα τα επίπεδα το δικό μας μέτωπο, για να μείνει όρθια η κοινωνική πλειοψηφία".
"Σαν να ξεχείλισε το ποτήρι σε ελάχιστο χρόνο"
Αποφασισμένη να κάνει ό,τι είναι δυνατόν εντός και εκτός Βουλής για να προασπίσει τα εργασιακά κεκτημένα είναι η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με τον Α. Αυλωνίτη: "Θα προστατεύσουμε τα κατακτημένα δικαιώματα και όσα δικαιώματα θεσπίστηκαν και προστατεύθηκαν από θεσμικές παρεμβάσεις της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι τόσο αποφασισμένοι οι βουλευτές, που χθες (σ.σ.: την Πέμπτη) το έβλεπες στα μάτια όλων τους. Σαν να ξεχείλισε το ποτήρι σε ελάχιστο χρόνο".
