Live τώρα    
19°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
16.2°C20.7°C
2 BF 53%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
17 °C
15.2°C17.7°C
1 BF 74%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C16.6°C
3 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
17 °C
16.0°C18.0°C
2 BF 59%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
15.9°C15.9°C
0 BF 55%
Σωκράτης Φάμελλος, αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας / Σωκράτης Φάμελλος: Επανάσταση στη ζωή και στην παραγωγή για την προστασία του πλανήτη
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Σωκράτης Φάμελλος, αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας / Σωκράτης Φάμελλος: Επανάσταση στη ζωή και στην παραγωγή για την προστασία του πλανήτη

Περιγράφει τις πολιτικές για την επούλωση των πολλών ανοιχτών πληγών του περιβάλλοντος. Αποκαλύπτει δε ότι επιβλήθηκαν στην "Ελληνικός Χρυσός" για περιβαλλοντικές παραβάσεις νέα πρόστιμα, συνολικού ύψους άνω των 400.000 ευρώ, ενώ διερευνάται η ένταξη των δραστηριοτήτων της στις απαιτήσεις της Οδηγίας Seveso ΙΙΙ περί πρόληψης κινδύνων από ατυχήματα μεγάλης έκτασης.

* Θεωρείτε ότι η ραγδαία άνοδος των πράσινων κομμάτων στις πρόσφατες ευρωεκλογές συνδέεται με την κλιματική αποσταθεροποίηση;

Η άνοδος των Πρασίνων στην Ευρώπη, οι κινητοποιήσεις των μαθητών κάθε Παρασκευή την προηγούμενη χρονιά με την Γκρέτα από τη Σουηδία στο πρώτο πλάνο, αλλά και η συμμαχία των Πρασίνων, των Αριστερών και των Σοσιαλιστών στη σύνθεση του Ευρωκοινοβουλίου, αποτελούν ελπιδοφόρα στοιχεία για την επόμενη ημέρα της Ευρώπης.

Η Ευρώπη των επενδύσεων και της εργασίας και του κοινωνικού κράτους πρέπει να είναι οπωσδήποτε βιώσιμη και κλιματικά ουδέτερη. Είναι ίσως η απάντηση στα fake news, στην Ακροδεξιά, στον φόβο, στη μισαλλοδοξία, στα μεταμοντέρνα χαρακτηριστικά που δυστυχώς αναπτύσσονται από την πλευρά της συντήρησης στην Ευρώπη. Και νομίζω ότι έλειψε από την Ελλάδα το ότι η συζήτηση ενόψει ευρωεκλογών δεν επικεντρώθηκε στην κλιματική αλλαγή και στη μεγάλη απειλή για το μέλλον του πλανήτη. Δυστυχώς, τα αποτελέσματα των παγκόσμιων οργανισμών επιβεβαιώνουν ότι είμαστε σε λάθος διαδρομή και πρέπει να κάνουμε ουσιαστική επανάσταση στη ζωή και στην παραγωγή για να προστατέψουμε και τον πλανήτη και τη ζωή. Θεωρώ ότι αυτό πρέπει να είναι και βασικό επίδικο των εκλογών που έρχονται.

* Σε συνθήκες επιτροπείας, η κυβέρνηση κληρονόμησε -υπό μορφήμ τσουχτερών προστίμων από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο- αμαρτίες δεκαετιών που συνδέονται με την έλλειψη βασικών υποδομών (διαχείριση στερεών και υγρών αποβλήτων, επικίνδυνων). Η πλειονότητα εξ αυτών "έσκασε" επί των ημερών σας. Πόσο "πήγε" ο τελικός λογαριασμός και πώς τα αντιμετωπίσατε;

Τα ελλείμματα της περιβαλλοντικής πολιτικής των προηγούμενων κυβερνήσεων του δικομματισμού έχουν κοστίσει μέχρι σήμερα 124,592 εκατ. ευρώ. Είναι προφανές ότι τα λεφτά αυτά έλειψαν και από την προσπάθεια να ξεφύγουμε από τη χρεοκοπία, αλλά και από σύγχρονες περιβαλλοντικές υποδομές που θα μπορούσαν να έχουν δημιουργηθεί τόσα χρόνια. Τα πρόστιμα αναφέρονται στους ΧΑΔΑ (Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων), περίπου 54 εκατ. ευρώ, στην έλλειψη βιολογικών καθαρισμών στα Μεσόγεια, 31,312 εκατ. ευρώ, στα επικίνδυνα βιομηχανικά απόβλητα, άλλα 30,7 εκατ. ευρώ και για το Θριάσιο 8,6 εκατ. ευρώ.

Η χώρα μας έχει κάνει όλα αυτά τα χρόνια, παρ' όλους τους περιορισμούς της δημοσιονομικής πολιτικής, σημαντική πρόοδο στην αποκατάσταση των πληγών του περιβάλλοντος και τη μείωση των περιβαλλοντικών παραβάσεων. Ήδη στους ΧΑΔΑ έχει κλείσει το 82% των παραβάσεων, με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί το πρόστιμο. Φιλοδοξούμε να μηδενιστεί εντός του 2019. Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη χρηματοδοτικό εργαλείο από τον "Φιλόδημο" για τους τελευταίους εναπομείναντες ΧΑΔΑ. Δηλαδή 27 εκατ. ευρώ για 22 ΧΑΔΑ. Επίσης πρόοδος κατά 48% στις συνδέσεις αποχετεύσεων με τις εγκαταστάσεις του βιολογικού καθαρισμού έχει σημειωθεί στο Θριάσιο. Αντίστοιχη πρόοδος της τάξης του 30% έχει γίνει στα επικίνδυνα απόβλητα, παρότι στην πλειοψηφία τους εδώ μιλάμε για επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα. Όλα αυτά που προείπα φέρουν ημερομηνίες του 2018, που σημαίνει ότι οι επιδόσεις το 2019 θα είναι καλύτερες.

* Ποια είναι τα θεσμικά εργαλεία, τα οποία αποτελούν στοιχεία και "μαρτυρίες" της παραγωγικής ανασυγκρότησης για την οποία μιλά η κυβέρνηση;

Πρώτα από όλα είναι η δημιουργία εργαλείων για τις χρήσεις γης ώστε να υπάρχουν ξεκάθαροι κανόνες για την αναπτυξιακή λειτουργία και για την ισότιμη πρόσβαση όλων των επιχειρηματιών, των πολιτών και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στα αγαθά του περιβάλλοντος και της ανάπτυξης, όπως είναι το Κτηματολόγιο, οι δασικοί χάρτες, η ηλεκτρονική περιβαλλοντική αδειοδότηση, το ηλεκτρονικό μητρώο αποβλήτων. Αλλά και εργαλεία κυκλικής οικονομίας, όπως είναι η σύνδεση των δημοτικών τελών με την ανακύκλωση που δίνει τη δυνατότητα να έχουμε πόρους προς νέα ανάπτυξη, φιλική προς το περιβάλλον, με χαμηλότερα δημοτικά τέλη για τους πολίτες. Όλα αυτά έχουν νομοθετηθεί και εφαρμόζονται ήδη.

* Παρά ταύτα οι επιδόσεις, λόγου χάρη, στην ανακύκλωση, είναι απογοητευτικές...

Πράγματι, έχουμε καθυστερήσει, παρά τα νέα θεσμικά εργαλεία και τις υψηλές επενδύσεις, στο να ενεργοποιήσουμε την οικονομία και κοινωνία, δηλαδή την παραγωγή και την Αυτοδιοίκηση για να ενσωματώσει τις αρχές της κυκλικής οικονομίας στην συμπεριφορά της. Και αυτό είναι το στοίχημα του 2019. Από το 2018 είναι υποχρεωτική η χωριστική συλλογή οργανικού υλικού από τους δήμους. Είναι ελάχιστα τα παραδείγματα των δήμων, μετρώνται στα δάχτυλα του ενός χεριού, που κάνουν χωριστή συλλογή.

* Τι πράξατε για την αποτελεσματική διαχείριση και προστασία του φυσικού κεφαλαίου της χώρας;

Η Ελλάδα διαθέτει μοναδική βιοποικιλότητα, η οποία δυστυχώς είχε μείνει ανεκμετάλλευτη και απροστάτευτη. Προχωρήσαμε στην οριοθέτηση των περιοχών Νatura 2000 το 2017, κάτι το οποίο αποτελούσε και εθνική ανάγκη. Το θαλάσσιο δίκτυο από 6,12% έφτασε το 22,3%. Στη συγκρότηση φορέων διαχείρισης για όλες τις προστατευόμενες περιοχές της χώρας και τη χρηματοδότησή τους για πρώτη φορά από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, μιας και μέχρι τότε δεν είχε δοθεί ποτέ ούτε ένα ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό. Στη δημιουργία κανονισμών και οργανογραμμάτων στους φορείς και στην εξασφάλιση της εργασίας των 358 εργαζομένων σε αυτούς, που ήταν συμβασιούχοι, στην εκπόνηση ειδικών περιβαλλοντικών μελετών για όλες τις προστατευόμενες περιοχές της Ελλάδας, προϋπολογισμού 17,5 εκατ. ευρώ, που θα καταλήξουν σε σχέδια διαχείρισης και σε Προεδρικά Διατάγματα.

Αυτά θα δίνουν και διεξόδους ανάπτυξης, δηλαδή των οικονομικών δραστηριοτήτων που μπορούν να αναπτυχθούν, έτσι ώστε μια περιοχή να 'χει και εργασία και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Την υλοποίηση του LIFE IP για το περιβάλλον, που είναι το σημαντικότερο εν εξελίξει περιβαλλοντικό έργο, τη χαρτογράφηση των οικοσυστημικών υπηρεσιών, όπου έχουμε εξαιρετική πρόοδο, μιας και η χώρα μας έχει ανέλθει πολλούς βαθμούς στην κατάταξη και έχει παρουσιάσει τον υψηλότερο ρυθμό προόδου από οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μάλιστα η χώρα μας βραβεύτηκε πρόσφατα. Κατέλαβε την τρίτη θέση, μεταξύ των 28, για την υποβολή της έκθεσης εφαρμογής της Οδηγίας των οικοτόπων (92/43). Η διατήρηση των οικοτόπων και της βιοποικιλότητας γνωρίζουμε ότι αποτελεί παγκόσμια ανάγκη και είναι σημαντικό ότι η Ελλάδα βγαίνοντας από την κρίση, καταφέρνει να είναι πρωτοπόρος στις δράσεις για την βιοποικιλότητα.

* Είπατε στοπ στον παραλογισμό της εκτροπής του Αχελώου προς τον θεσσαλικό κάμπο. Το εναλλακτικό σχέδιο για να αντιμετωπισθεί το έλλειμμα στο υδατικό ισοζύγιο της περιοχής “περπατάει”; Σε ποιο στάδιο βρίσκεται;

Το νέο σχέδιο διαχείρισης νερού στη Θεσσαλία έπρεπε να εναρμονιστεί με την ευρωπαϊκή κατεύθυνση, τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας και να λύσει μεγάλο πρόβλημα που μας είχε βάλει η Ευρώπη, την αιρεσιμότητα χρηματοδοτήσεων για αρδευτικά και υδρευτικά έργα, αν δεν κάναμε σωστό σχεδιασμό. Αυτό ισχύει για όλη την Ελλάδα, βέβαια. Εμείς καλύψαμε τη θεσμική ανάγκη να έχουμε σχεδιασμούς σε όλη την Ελλάδα για το νερό, να έχουμε τιμολογιακή πολιτική που δίνει μέχρι και μηδενικό τιμολόγιο για ειδικές κοινωνικές ομάδες ή και για όσους κάνουν οικονομία στη χρήση νερού και να έχουμε ένα σχέδιο διαχείρισης νερού στη Θεσσαλία, που λύνει το πρόβλημα της προσφοράς, εξασφαλίζοντας όμως και τη διαχείριση της ζήτησης. Άρα μειώνουμε την κατανάλωση χρησιμοποιώντας καινοτόμους μεθόδους και ενημερώνοντας τους παραγωγούς με σύγχρονα έργα και δίνουμε προσφορά νερού με πολλά τοπικά έργα που είχαν μείνει στα συρτάρια για χρόνια. Αναφέρομαι σε μικρά φράγματα και έργα ενίσχυσης υδροφορέων "εν υπνώσει", που περίμεναν πότε θα έρθει ο Αχελώος. Αυτό αποτελούσε και πολιτική επιλογή για κάποιους.

Εμείς ήδη έχουμε προχωρήσει στην ωρίμανση και στη χρηματοδότηση έργων που υλοποιούν αυτό το διαφορετικό μοντέλο. Πρόσφατη είναι η ένταξη δύο έργων, προϋπολογισμού 1,7 εκατ. ευρώ, των Δήμων Κιλελέρ και Λάρισας για την ενίσχυση των υδροφορέων και για την εξασφάλιση αρδευτικών συνδέσεων. Προχωράει η ωρίμανση φραγμάτων και έργων ενίσχυσης υδροφορέων στα Τέμπη, στην Αγιά, στα Φάρσαλα, στην Πύλη Τρικάλων, στη Φαρκαδόνα, αλλά, πιστεύω, και σε άλλους δήμους της περιοχής, που έχουν δει στο νέο σχέδιο διαχείρισης μια καινούργια προοπτική, και αναπτυξιακή και περιβαλλοντική, για τον τόπο τους.

* Το Σώμα των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος τα τελευταία χρόνια συρρικνώθηκε δραματικά, άρα και ο αριθμός των ελέγχων του Περιβαλλοντικού Εγκλήματος. Θα ανακάμψει ποτέ;

Είναι γεγονός ότι μια από τις μεγαλύτερες επιπτώσεις της δημοσιονομικής προσαρμογής μέχρι το 2015 ήταν η αφυδάτωση των υπηρεσιών ελέγχου περιβάλλοντος, κάτι που δεν έθιγε μόνο το δημόσιο συμφέρον αλλά και την επιχειρηματικότητα. Το περιβαλλοντικό έγκλημα, η παράνομη διαχείριση αποβλήτων θίγουν και τον υγιή ανταγωνισμό και την ανάπτυξη της χώρας μας. Και δεν είναι ωφέλεια προς τον ιδιωτικό τομέα το να περιορίζουμε τον έλεγχο από τη μεριά του Δημοσίου. Έτσι λοιπόν οι υπηρεσίες μας, δυστυχώς, έχουν ένα σύνολο Επιθεωρητών που ανέρχεται σε 18 άτομα, δηλαδή έχουν μείνει σχεδόν τα μισά από αυτά που υπήρχαν το 2011.

Εμείς, παρ’ όλους τους περιορισμούς που υπάρχουν με τα θέματα των προσλήψεων, έχουμε ήδη προγραμματίσει εντός του 2019 κι έχουμε εξασφαλίσει 10 Επιθεωρητές, 4 για το νότιο τομέα και 6 για τον βόρειο τομέα (Νότια και Βόρεια Ελλάδα) για να μπορέσει να γίνει μια πρώτη ενίσχυση των υπηρεσιών. Έχουμε ζητήσει την εκκαθάριση πράξεων βεβαίωσης παράβασης, που είχαν συσσωρευτεί τα προηγούμενα χρόνια, και είναι γεγονός ότι έχουμε κλείσει πάρα πολλές υποθέσεις που εκκρεμούσαν.

Μάλιστα, το 2018 είχαμε τις περισσότερες πράξεις βεβαίωσης παράβασης που επιδόθηκαν εντός ενός έτους, γιατί το ζήτημα είναι να μην υπάρχουν και εκκρεμείς υποθέσεις και ήδη έχει ολοκληρωθεί για πρώτη φορά το 2018 επιχειρησιακό σχέδιο τακτικών επιθεωρήσεων, που σημαίνει ότι οι επιθεωρητές δεν τρέχουν μόνο πίσω από τα προβλήματα, αλλά ελέγχουν όλες τις δραστηριότητες σε όλη την Ελλάδα με τακτικό πρόγραμμα. Σε αυτό μπαίνουν μέσα και οι Περιφέρειες και οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, έτσι ώστε να υπάρχει δειγματοληπτικός και προληπτικός έλεγχος παντού, ήδη π.χ. στο πλαίσιο αυτό, το 2019 έχουμε 58 τακτικούς ελέγχους από την κεντρική υπηρεσία, πέρα από τα περιστατικά στα οποία τρέχουμε φυσικά, αν συμβεί κάτι.

* Tα προγράμματα Life ΙP για την κλιματική αλλαγή και το δίκτυο Natura 2000, που πρώτη φορά διαχειρίζεται το υπουργείο, τι φιλοδοξείτε να αποφέρουν;

Είναι πρώτη φορά που η Ελλάδα διεκδικεί με επιτυχία και με ανταγωνιστικές διαδικασίες δύο ολοκληρωμένα έργα Life στον τομέα της φύσης. Και πρέπει να σας πω ότι ήδη έχουμε και ένα τρίτο έργο, το οποίο έχει πάρει προέγκριση για τα στερεά απόβλητα -κι ελπίζουμε έτσι λοιπόν να κάνουμε τρία στα τρία. Τα δύο πρώτα έργα, τα εγκεκριμένα, έχουν διάρκεια 8 έτη το καθένα, έχουν προϋπολογισμό 17 εκατ. το πρώτο και 14,2 εκατ ευρώ το δεύτερο, αντίστοιχα της φύσης και της κλιματικής αλλαγής, αλλά το πιο σημαντικό είναι οι αλλαγές που θα επιφέρουν στην χώρα μας.

Παραδείγματος χάριν, το έργο για τη φύση θα μας δώσει σχέδια δράσης για την βελτίωση της κατάστασης διατήρησης 13 ειδών και οικοτόπων που κινδυνεύουν στην χώρα μας, θα μας δώσουν τη δυνατότητα να χαρτογραφήσουμε οικοσυστήματα και τις υπηρεσίες τους, κάτι που συνδέεται με το τοπικό προϊόν. Θα έχουμε πιλοτική εφαρμογή σχεδίων διαχείρισης σε περιοχές Natura, αυτό που τώρα εκπονείται για ολόκληρη την χώρα, έτσι ώστε να έχουμε πιλοτικά έργα σε τέσσερις Περιφέρειες, ώστε να μάθουμε πολύ καλά πώς τα σχέδια διαχείρισης δίνουν τοπικό προϊόν και ανάπτυξη σε μια περιοχή. Αυτό που λέμε γεωχωρικά συστήματα λήψης αποφάσεων με διαδικασίες άμεσης περιβαλλοντικής αδειοδότησης και με ενίσχυση των ικανοτήτων των εμπλεκόμενων μερών.

Στην κλιματική αλλαγή στόχος του αντίστοιχου Life είναι να μας δώσει νέα επιστημονική γνώση όπως π.χ. μοντέλα πρόβλεψης κλιματικών αλλαγών, που θα είναι διαθέσιμα σε όλους: πολίτες, επιχειρήσεις, αυτοδιοίκηση που σχεδιάζουν έργα υποδομής, ή πιλοτικές παρεμβάσεις σε τομείς όπως είναι η δασοπροστασία, το αστικό περιβάλλον, η αντιπλημμυρική προστασία, η προστασία από την διάβρωση παράκτιων ζωνών. Όλα αυτά τα πιλοτικά εργαλεία είναι μέσα στο πρόγραμμα της κλιματικής αλλαγής, έχει 19 φορείς που συνεργάζονται για να λειτουργήσουν και είναι μια μεγάλη αλλαγή για το πώς δουλεύει το υπουργείο: διεκδικεί στρατηγικούς εταίρους, κερδίζει χρηματοδοτήσεις για την Ελλάδα, δημιουργεί νέα γνώση και είναι ανταγωνιστικό κι εξωστρεφές.

* Οι πόροι του Εθνικού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης για τη μεταλιγνιτική περίοδο στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και τον Δήμο Μεγαλόπολης πώς θα διατεθούν και για ποιες δραστηριότητες;

Η ελληνική κυβέρνηση είναι πρώτη στην Ευρώπη που χρηματοδοτεί διαφοροποιημένες αναπτυξιακές δράσεις σε περιοχές που είχαν ή έχουν συνδέσει την οικονομία τους με την λιγνιτική παραγωγή για την ηλεκτροπαραγωγή και είναι κάτι που αξίζει και οφείλουμε να επιστρέψουμε στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης. Έχει ήδη ολοκληρωθεί η διαβούλευση και  αποφασιστεί η διάθεση των πρώτων 30 εκατομμυρίων, πριν από έναν μήνα για το ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο του δήμου Μεγαλόπολης που αφορά μονάδες επεξεργασίας λυματολάσπης και παραγωγής. Στη Δυτική Μακεδονία, για χρηματοδότηση Ενεργειακών Κοινοτήτων, για χρηματοδότηση περιβαλλοντικής βιομηχανίας και δράσεων κυκλικής οικονομίας, από το Πράσινο Ταμείο. Δημιουργούμε νέα οικονομία με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και μηδενικά απόβλητα, που έχει προϋπολογισμό πάνω από 60 εκατ. ευρώ για τα πρώτα τρία χρόνια, εξασφαλισμένα και υπογεγραμμένα, ενώ ήδη χρηματοδοτείται το αναπτυξιακό χωρικό σχέδιο για τις λιγνιτικές εκτάσεις στη Δυτική Μακεδονία, από την Παγκόσμια Τράπεζα και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στηρίζουμε την διεκδίκηση αντίστοιχού κονδυλίου σε επίπεδο Ε.Ε. γιατί αυτή η πρωτοβουλία της χώρας μας απαιτείται να ολοκληρωθεί σε επίπεδο Ευρώπης, πρέπει να γίνει μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία.

* Πώς “παντρεύεται” το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα με τους φιλόδοξους στόχους του για την διείσδυση των ΑΠΕ και τον περιορισμό της χρήσης των ορυκτών καυσίμων, με τις παραχωρήσεις “οικοπέδων” για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε απόσταση αναπνοής, μάλιστα, από προστατευόμενες περιοχές, θαλάσσιες και χερσαίες;

Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα δρομολογεί μια μεγάλη αναπτυξιακή και παραγωγική αλλαγή στη χώρα μας, η οποία ήδη οδεύει με ασφάλεια προς την κάλυψη των υποχρεώσεων μείωσης εκπομπών για το 2020, ενώ στοχεύει σε υπερκάλυψη των εκπομπών που μας αναλογούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το 2030. Με μεγάλες παρεμβάσεις στη διασύνδεση νησιών, στην ηλεκτροκίνηση, στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην προώθηση των ΑΠΕ με διπλασιασμό του ποσοστού συμμετοχής τους στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στοχεύουμε στην κλιματική ουδετερότητα και της Ελλάδας και της Ευρώπης ώς το 2050. Και αυτό οριοθετεί και τις όποιες δραστηριότητες αξιοποίησης και διαχείρισης ορυκτών καυσίμων, είτε υδρογονάνθρακες, είτε εισαγόμενα, είτε στερεά καύσιμα ή οποιουδήποτε άλλου είδους.

Ταυτόχρονα, η οριοθέτηση των περιοχών Natura, η εκπόνηση των ειδικών περιβαλλοντικών μελετών, των Σχεδίων Διαχείρισης, αλλά και το θεσμικό πλαίσιο που ήδη έχουμε δημιουργήσει για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, εξασφαλίζουμε ότι όποιες δραστηριότητες, τις οποίες η χώρα μας είχε προκηρύξει και πριν την κυβέρνησή μας, θα υλοποιηθούν σεβόμενες το πλάνο για την κλιματική ουδετερότητα της Ευρώπης, που προτείνουμε σε παγκόσμιο επίπεδο, άρα την στρατηγική αναστολή χρήσης ορυκτών καυσίμων, αλλά και τα εργαλεία περιβαλλοντικής αδειοδότησης και οριοθέτησης Natura, που ήδη εμείς έχουμε θεσπίσει. Η αύξηση, σχεδόν τριπλασιασμός των θαλάσσιων περιοχών Natura και οι ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες που εκπονούνται τώρα, θα οριοθετήσουν και το πώς οι δραστηριότητες αυτές, όχι δεν θα πλήξουν, αλλά θα προστατεύσουν περισσότερο την βιοποικιλότητα στην Ελλάδα.

* Ο χρόνος κατάθεσης του νομοσχεδίου για την διατήρηση αυθαιρέτων στα δάση (την περασμένη Παρασκευή), υπό όρους, μπορεί να χαρακτηριστεί και προεκλογικός. Τι απαντάται επ’ αυτού;

Καταρχήν, είναι ξεκάθαρο ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο δεν αφορά σε διατήρηση αυθαιρέτων σε δάση και θα σας πω συγκεκριμένα, αλλά είναι ένα νομοσχέδιο που αναρτήθηκε σε διαβούλευση τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο. Μεσολάβησε μια πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ, τον Απρίλιο, την οποία έπρεπε να ενσωματώσουμε στο θεσμικό πλαίσιο και με βάση τον προγραμματισμό του υπουργείου ήμασταν έτοιμοι να το υποβάλουμε αμέσως μετά τις ευρωεκλογές. Οι εξελίξεις που προέκυψαν μετά τις ευρωεκλογές μάς υποχρεώνουν από τη μια μεριά να το καταθέσουμε μεν, συνεπείς σε όσα έχουμε πει έως τώρα, ότι με αυτό το νομοσχέδιο ολοκληρώνονται οι επεξεργασίες για τους δασικούς χάρτες, από την άλλη μεριά όμως, είναι προφανές ότι λόγω του προεκλογικού χρόνου, το νομοσχέδιο αυτό δεν είναι σίγουρο ότι θα ολοκληρώσει τη νομοθετική διαδικασία. Όμως, είμαστε έτοιμοι προς την κοινωνία, και για τους ενδιαφερόμενους αλλά και συνολικά για την κοινωνία και το περιβάλλον της χώρας μας. Να δώσουμε ένα ολοκληρωμένο εργαλείο που δεσμεύει έτσι κι αλλιώς και την επόμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, που διεκδικούμε να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, να υλοποιήσει προς όφελος του περιβάλλοντος και των πολιτών αυτά τα μέτρα που αποτελούν απάντηση σε προβλήματα τουλάχιστον 40 χρόνων, τα οποία επέτρεψαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις να δημιουργηθούν. Και αναφέρεται σε λύσεις για τους δασωμένους αγρούς, για τα χορτολίβαδα, για το Κτηματολόγιο και όσον αφορά την δόμηση στα δάση προβλέπει την άμεση ανάρτηση και κύρωση δασικών χαρτών και τις οικιστικές πυκνώσεις, άρα σε όλες τις περιοχές χωρίς καμία εξαίρεση, και την άμεση προώθηση προς κατεδάφιση με περιβαλλοντική προτεραιότητα των περιοχών που είναι σε δρυμούς, περιοχές Natura, αναδασωτέες περιοχές από πυρκαγιά, παραλίες, ρέματα, παραγωγικά και προστατευτικά δάση, αλλά και σε περιοχές που, αποσπασματικά, πολίτες καταπάτησαν για εμπορικούς σκοπούς δημόσια δάση. Όλα αυτά δρομολογούνται προς άμεση διοικητική αποβολή και εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας.

Προφανώς, για περιοχές που υπάρχει εντοπισμένο κοινωνικό πρόβλημα πρέπει να αποτυπωθούν Δασολόγιο, Κτηματολόγιο και εμπράγματα δικαιώματα, ώστε στη συνέχεια οργανωμένα, και με Προεδρικά Διατάγματα, με βάση την περιβαλλοντική και την πολεοδομική νομοθεσία, να λυθεί το πρόβλημα που δημιούργησαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Και να υπάρχει ένα σύγχρονο σύστημα με drones και δορυφορικές φωτογραφίες άμεσου εντοπισμού νέων αυθαιρεσιών για να μην συνεχιστεί αυτό το αδιέξοδο που δημιούργησε ο δικομματισμός στην Ελλάδα.

Νέα πρόστιμα, συνολικού ύψους άνω των τετρακοσίων χιλιάδων ευρώ, στην "Ελληνικός Χρυσός"

Στη Χαλκιδική, πέραν της εκκρεμότητας να αποδείξει η "Ελληνικός Χρυσός" την εφαρμοσιμότητα της πυρομεταλλουργικής μεθόδου, οι επιθεωρητές Περιβάλλοντος έχουν διαπιστώσει επανειλημμένως βαριές και πολλές παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και των περιβαλλοντικών όρων. Παρά ταύτα οι εγκεκριμένοι από το 2011 όροι των μεταλλευτικών και μεταλλουργικών δραστηριοτήτων παραμένουν ίδιοι και απαράλλαχτοι.

Με την απόφαση του 2011 τέθηκαν από την τότε κυβέρνηση οι περιβαλλοντικοί όροι και πολλές αποφάσεις του ΣτΕ, που ιδιαίτερα για το θέμα της μεταλλουργίας αφήνουν ένα κενό και άρα δεν έχει ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός και η αδειοδότηση μιας καθετοποιημένης διαδικασίας στη Χαλκιδική που θα είχε και νόημα να αξιολογηθεί ως προς το εθνικό και τοπικό συμφέρον.

Από τη δική μας μεριά εφαρμόσαμε την περιβαλλοντική νομοθεσία με όρους απόλυτης ισοτιμίας και διαφάνειας. Ξεκινήσαμε πρώτα απ' όλα με αποφάσεις του 2015 και 2016, να ολοκληρωθούν οι πράξεις βεβαίωσης παράβασης και η επιβολή προστίμου, ύψους 1.734.000 ευρώ, για ελέγχους που είχαν γίνει το 2012 και το 2014 και είχαν μείνει στα συρτάρια του υπουργείου. Αυτά αποδόθηκαν από την εταιρεία, αλλά στη συνέχεια ακυρώθηκαν με προσφυγή της στο Διοικητικό Δικαστήριο και εμείς έχουμε επανέλθει με έφεση.

Έγιναν επίσης αυτοψίες, σύμφωνα με όσα ορίζει η ελληνική και η ευρωπαϊκή νομοθεσία, τα έτη 2015, 2016, 2017, 2018 και έχουν προκύψει πρόστιμα το 2018 ύψους 102.450 ευρώ, όπως και ένα πρόστιμο για την εταιρεία μεταφοράς υπολειμμάτων ύψους 11.000 ευρώ. Από αυτοψίες το 2017 επιβλήθηκαν νέα πρόστιμα 350.000 ευρώ, ενώ παράλληλα συγκροτήθηκε γνωμοδοτική επιτροπή που προβλεπόταν από το 2011 για την κατηγοριοποίηση αποβλήτων. Προέκυψε ότι σε ένα περιστατικό ατυχήματος το απόβλητο που μεταφερόταν ήταν επικίνδυνο.

Νέοι έλεγχοι διεξάγονται και το 2019 και εξελίσσεται η κατηγοριοποίηση των αποβλήτων ως προς τον επικίνδυνο χαρακτήρα τους. Τα πιο σημαντικά θέματα που έχουμε αναλάβει στο επίπεδο του ελέγχου εφαρμογής της ΑΕΠΟ (Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων) είναι ο χαρακτηρισμός των αποβλήτων, ο σχεδιασμός κατασκευής του φράγματος Κοκκινόλακκα, η αποσαφήνιση των ποιοτικών ορίων των εκροών υγρών αποβλήτων, θέματα ρηγματώσεων στην περιοχή της Στρατονίκης και η διερεύνηση ένταξης ή όχι της δραστηριότητας στην Οδηγία Seveso III.

Για τον Κοκκινόλακκα έχουν γίνει παρατηρήσεις και από την ειδική επιτροπή που συγκροτήθηκε και από περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις, που αναδεικνύουν θέμα μη συμμόρφωσης της εταιρείας με τους περιβαλλοντικούς όρους και όσον αφορά τη στεγάνωση και την κατασκευή του και όσον αφορά την άδεια εγκατάστασης, τις μελέτες και τις άδειες λειτουργίας.

Για τον λόγο αυτόν ανατέθηκε στο Γεωλογικό του ΑΠΘ και ολοκληρώνεται τις επόμενες μέρες η αξιολόγηση για τη στεγάνωσή του. Η ανάθεση έχει γίνει από την επιτροπή επιτήρησης που προβλέπεται στην ΑΕΠΟ, την ανεξάρτητη επιτροπή που έχουμε συγκροτήσει, στην οποία συμμετέχουν και το υπουργείο και οι τοπικοί φορείς και η εταιρεία.

Ταυτόχρονα, έχουν ζητηθεί και αξιολογούνται μελέτες για τον πλήρη χαρακτηρισμό των αποβλήτων, ώστε να είμαστε απόλυτα ασφαλείς σχετικά με το ποιο είναι επικίνδυνο και ποιο δεν είναι, ενώ έχουμε προχωρήσει το τελευταίο διάστημα σε πολλές αυτοψίες. Είναι τουλάχιστον τέσσερις αυτές που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα του 2019 στη Στρατονίκη, γιατί έχει διαπιστωθεί επιδείνωση των ρηγματώσεων σε κτήρια του οικισμού κι εμείς θέλουμε να προλάβουμε οποιονδήποτε κίνδυνο για την κατοικία, για τους πολίτες, αλλά και για τις οικονομικές δραστηριότητες και τους εργαζόμενους στις εξορύξεις.

Η Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του ΥΠΕΝ έχει ζητήσει από την εταιρεία μελέτη σχετικά με την κατάταξη της δραστηριότητας σε σχέση με την Οδηγία Seveso ΙΙΙ, δηλαδή τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων. Όπως καταλαβαίνετε, το σύνολο των ενεργειών μας, δηλαδή συνεχείς έλεγχοι, αξιολόγηση Κοκκινόλακκα, αξιολόγηση των αποβλήτων, ο ορισμός του επιπέδου εκροών υγρών αποβλήτων, αλλά και τα θέματα της επικινδυνότητας αποτελούν συνολική παρέμβαση και προς την επιχείρηση και προς τους εργαζόμενους και προς τους πολίτες που σηματοδοτεί την εφαρμογή με ισοτιμία και διαφάνεια το σύνολο της ελληνικής και της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Και νομίζω ότι αυτό πρέπει να ισχύει για όλες τις δραστηριότητες της χώρας μας.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL