Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
10.6°C16.5°C
1 BF 70%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
13 °C
11.1°C14.9°C
2 BF 67%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
8.0°C14.4°C
2 BF 65%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
13 °C
12.8°C14.1°C
2 BF 82%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
5 °C
4.9°C11.8°C
0 BF 100%
Με θύμα τη δημόσια υγεία / Κυβερνητικά παιχνίδια εντυπώσεων με την αιθαλομίχλη
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Με θύμα τη δημόσια υγεία / Κυβερνητικά παιχνίδια εντυπώσεων με την αιθαλομίχλη

Σε δημιουργική κοπτοραπτική επιδόθηκε το ΥΠΕΚΑ, ώστε από το πόρισμα της Επιστημονικής Επιτροπής για την ατμοσφαιρική ρύπανση του υπουργείου Υγείας να κρατήσει τα αυθαίρετα υψηλά όρια (100 και 150, με θεσμοθετημένη οριακή τιμή τα 50 μικρογραμμάρια, τα οποία δεν πρέπει να ξεπερνιόνται πάνω από 35 ημέρες ετησίως) για τις ημέρες με αιθαλομίχλη εκτός ελέγχου και να τα δέσει με τα ταξίματα για δωρεάν ρεύμα ή μειωμένη τιμή. Έτσι, από την ΚΥΑ της 23ης Δεκεμβρίου, με την οποία θεσμοθετείται η εφαρμογή έκτακτων μέτρων, απαλείφονται βασικοί κρίκοι και σημαντικές προϋποθέσεις "προοδευτικής σειράς δράσεων, η οποία στοχεύει στη μείωση της αναμενόμενης θνησιμότητας και νοσηρότητας που σχετίζεται με τα αυξημένα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης" που περιέγραφε η Επιτροπή στο πόρισμά της (Σεπτέμβριος 2013) "για τη βέλτιστη προστασία του πληθυσμού".

Παρακολούθηση και καταγραφή

Ως πρώτο βήμα για τη λήψη έκτακτων μέτρων, "χωρίς να παραγνωρίζουμε τη μεγάλη σημασία δομικών μέτρων που θα μειώσουν τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης μακροπρόθεσμα, με μεγάλο όφελος για τη δημόσια υγεία", αναφέρεται ο προσδιορισμός "των επιπέδων αέριας ρύπανσης που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και η χωρική τους κατανομή για την αποτύπωση του αντίστοιχου δείκτη ποιότητας του αέρα". Κάτι που προϋποθέτει "την ύπαρξη ενός εμπεριστατωμένου και βελτιστοποιημένου δικτύου παρακολούθησης του αέρα και ενός ολοκληρωμένου μοντέλου αποτίμησης και, αν είναι δυνατόν, πρόγνωσης ποιότητας του αέρα". Επιπλέον, προστίθεται ότι "απαιτείται πολύ καλή χωρική και χρονική καταγραφή των εκπομπών από διάφορες ανθρωπογενείς πηγές (κυκλοφορία οχημάτων, βιομηχανική δραστηριότητα, παραγωγή ενέργειας, οικιακές εκπομπές). Τα δεδομένα αυτά είναι ιδιαιτέρως απαραίτητα, έτσι ώστε να μπορεί να γίνει εκτίμηση των επιπέδων ρύπανσης των επόμενων 24ωρων στη βάση των δεδομένων του δικτύου παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα".

Όπως είναι γνωστό, σταθμούς παρακολούθησης και μέτρησης των αιωρούμενων σωματιδίων PM10 διαθέτουν μόνο τα πολεοδομικά συγκροτήματα Αθήνας και Θεσσαλονίκης, ενώ οι προβλέψεις στηρίζονται αποκλειστικά και μόνο στην ΕΜΥ. Η περσινή εξαγγελία του ΥΠΕΚΑ (3 Ιανουαρίου) περί "ενεργοποίησης ήδη της απορρόφησης λιμαζόντων κονδυλίων, ύψους περίπου 6 εκατ. ευρώ, για τον εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση του τηλεμετρικού συστήματος καταγραφής και παρακολούθησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, το οποίο αναμένεται να συμβάλει ουσιαστικά στην καλύτερη 'διάγνωση' της ατμοσφαιρικής ρύπανσης με επιπλέον σταθμούς και καινούργια όργανα, καθώς και στην αξιοπιστία των μετρήσεων που θα διεξάγονται σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα για την πιο ουσιαστική ενημέρωση της αρμόδιας υπηρεσίας του και του κοινού" χάθηκε στην αιθαλομίχλη.

"Τα έκτακτα μέτρα", λέει το πόρισμα, "θα πρέπει να επιλεγούν ύστερα από σχετική διαβούλευση με τους υπεύθυνους φορείς (ΥΠΕΚΑ, ΥΠΑΝ, περιφέρεια κ.λπ.) και να εξειδικευτούν για κάθε μεγάλο αστικό κέντρο της χώρας με βάση τα τοπικά χαρακτηριστικά των πηγών εκπομπών, της τοπικής μετεωρολογίας και της συχνότητας εμφάνισης επεισοδίων υψηλής σωματιδιακής ρύπανσης".

Στην ΚΥΑ, με συνυπογραφή δέκα υπουργών, αναφέρεται μόνο ότι τα έκτακτα μέτρα εφαρμόζονται ύστερα από εισήγηση των κατά περίπτωση αρμόδιων υπηρεσιών και ανακοίνωση του υπουργού ΠΕΚΑ για την Αττική και του καθ' ύλην αρμόδιου περιφερειάρχη στις άλλες περιοχές. Η ανακοίνωση θα περιγράφει τα έκτακτα μέτρα που λαμβάνονται, τα συγκεκριμένα χωρικά όρια εφαρμογής των μέτρων και τη διάρκεια ισχύος τους.

Έκτακτα μέτρα

Ως έκτακτα μέτρα "άμεσου περιορισμού των εκπομπών" περιγράφει δέσμη μέτρων για τη μείωση των κυκλοφοριακών, βιομηχανικών και οικιακών εκπομπών.

Για τη μείωση των εκπομπών από την κυκλοφορία "κατά αύξοντα αριθμό σημαντικότητας" προτείνεται:

* Χρήση τηλεματικών συστημάτων για ενημέρωση των οδηγών με εναλλακτικές διαδρομές για την αποφυγή κυκλοφοριακής συμφόρησης και άσκοπων εκπομπών των οχημάτων σε ακινησία.

* Εφαρμογή συγκεκριμένων ορίων ταχύτητας (μείωση εκπομπών λόγω αυξημένης κατανάλωσης).

* Απαγόρευση κυκλοφορίας αυτοκινήτων με λιγότερους από τρεις επιβάτες, με στόχο τη μείωση του κυκλοφοριακού φόρτου.

* Απαγόρευση κυκλοφορίας κυρίως ελαφρών πετρελαιοκίνητων και βαρέων φορτηγών σε συγκεκριμένες αστικές ζώνες - κυρίως στο κέντρο των πόλεων.

Για τη μείωση των βιομηχανικών εκπομπών, το πόρισμα προτείνει "στροφή προς λιγότερο ρυπογόνες δραστηριότητες, διαθεσιμότητα εναλλακτικών, πιο ακριβών καυσίμων, για χρήση σε τέτοιες περιπτώσεις. Μείωση της δραστηριότητάς τους σε ποσοστά που σχετίζονται με τα προβλεπόμενα ή μετρούμενα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, όπως αυτά έχουν υπολογιστεί από τα μοντέλα πρόγνωσης και με τη διαδικασία αναδόμησης παρελθόντων επεισοδίων". Επίσης, μείωση της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος από ρυπογόνες πηγές, όπως θερμοηλεκτρικά εργοστάσια και αλλαγή της κατανομής της παροχής από μη ρυπογόνες διαδικασίες.

Οικιακές εκπομπές

Στα μέτρα περιορισμού των οικιακών εκπομπών περιλαμβάνονται:

* Μείωση της κατανάλωσης ενέργειας της κεντρικής θέρμανσης τον χειμώνα και του κλιματισμού, το καλοκαίρι έτσι ώστε να επιτυγχάνεται ένα αποδεκτό επίπεδο θερμικής άνεσης χωρίς υπερκατανάλωση ενέργειας, π.χ. 18 βαθμούς Κελσίου τον χειμώνα ή και χαμηλότερα κατά τις ώρες ύπνου και 24 βαθμούς το καλοκαίρι.

* Χρήση πιο ακριβών, αλλά λιγότερο ρυπογόνων καυσίμων/πηγών θέρμανσης, όπως π.χ. πετρέλαιο θέρμανσης ή ηλεκτρικά σώματα, έναντι χρήσης βιομάζας τις ημέρες που προβλέπονται ή παρατηρούνται σημαντικές υπερβάσεις. Βέβαια, η πρόταση για χρήση ηλεκτρικών σωμάτων έρχεται σε αντίθεση με αυτήν για μείωση της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος από ρυπογόνες πηγές, ενώ αποσιωπάται ότι με το ακριβό πετρέλαιο η κεντρική θέρμανση εγκαταλείπεται.

Για γέλια και για κλάματα

Αφού λοιπόν η κυβέρνηση αρνείται πεισματικά να μειώσει τον ειδικό φόρο κατανάλωσης που οδήγησε στο πανάκριβο πετρέλαιο και στην ενεργειακή φτώχεια, γιγαντώνοντας το πρόβλημα των αιωρούμενων σωματιδίων κάθε διαμέτρου στα αστικά κέντρα, στην ΚΥΑ "βραχυπρόθεσμα σχέδια δράσης για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από αιωρούμενα σωματίδια" υιοθετούνται οι πιο ανώδυνες και ανέξοδες προτάσεις, π.χ. εφόσον ξεπεραστούν τα 150 μικρογραμμάρια, σε συνθήκες δηλαδή απόλυτης ασφυξίας, συστήνεται η ρύθμιση του θερμοστάτη στους 18 βαθμούς Κελσίου και διακοπή της λειτουργίας των εγκαταστάσεων κεντρικής θέρμανσης σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, με εξαίρεση των εγκαταστάσεων που χρησιμοποιούν αέρια καύσιμα.

Για τις βιομηχανικές και βιοτεχνικές δραστηριότητες προβλέπεται μείωση κατά 20% ή 30% της παραγωγής ή και της κατανάλωσης καυσίμου. Στα μέτρα μείωσης των κυκλοφοριακών εκπομπών περιλαμβάνει το σύστημα των μονών - ζυγών για πετρελαιοκίνητα και βενζινοκίνητα χωρίς καταλύτη, των πετρελαιοκίνητων φορτηγών για μέση ημερήσια τιμή άνω των 100 μικρογραμμαρίων PM10 και πάνω από 150 απαγόρευση κυκλοφορίας πετρελαιοκίνητων Ι.Χ., βενζινοκίνητων χωρίς καταλύτη, φορτηγών, σχολικών λεωφορείων και εκ περιτροπής κυκλοφορία για τα ταξί.

Τα πετρελαιοκίνητα Ι.Χ. νέας τεχνολογίας εξαιρούνται από κάθε περιορισμό. Όπως είναι γνωστό, επετράπη με νόμο του τότε ΥΠΕΚΑ Γ. Παπακωνσταντίνου πριν από δύο χρόνια η πετρελαιοκίνηση σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, η οποία απαγορευόταν λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Μάλιστα, με την ελεύθερη κυκλοφορία τους στον μικρό δακτύλιο του κέντρου της Αθήνας, αυτός βαφτίστηκε από το ΥΠΕΚΑ "πράσινος"...

[email protected]

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL