Live τώρα    
21°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
18.2°C21.8°C
2 BF 49%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
19 °C
17.0°C20.3°C
2 BF 68%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C16.6°C
4 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
17.1°C19.1°C
5 BF 37%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
17.1°C17.1°C
2 BF 56%
Οι απειλές του 21ου αιώνα / Οι απειλές του 21ου αιώνα: Οι ανθρώπινες παρεμβάσεις στα οικοσυστήματα "γεννούν" κορωνοϊούς
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Οι απειλές του 21ου αιώνα / Οι απειλές του 21ου αιώνα: Οι ανθρώπινες παρεμβάσεις στα οικοσυστήματα "γεννούν" κορωνοϊούς

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της ανθρώπινης παρέμβασης στη φύση αποτελεί ο Αμαζόνιος, ο μεγαλύτερος πνεύμονας του πλανήτη, όπου το 70% της περιοχής έχει μετατραπεί σε βοσκοτόπους

Η πανδημία του SARS-CoV-2 και η απειλή για τη δημόσια υγεία που ανέδειξε η ζωονόσος ασθένεια είναι οι δύο βασικές αναγκαιότητες που πρέπει με πολιτικές συνειδητές αποφάσεις των κοινωνιών και των ηγεσιών ανά τον κόσμο να υποστηριχθούν και να αποτελέσουν στόχους μέσα στα επόμενα χρόνια.

Η μία αναγκαιότητα είναι η θωράκιση των συστημάτων Υγείας και η υιοθέτηση από τα κράτη, μεταξύ αυτών και η χώρα μας, σχεδίων που θα μειώνουν τις ανισότητες και θα διευρύνουν την κάλυψη των υγειονομικών αναγκών των κοινωνιών τόσο για τον SARS-CoV-2 όσο και για νέους ιούς και απειλές της δημόσιας υγείας που θα αναδυθούν στο μέλλον.

Η άλλη μεγάλη αναγκαιότητα που ανέδειξε η πανδημία είναι ότι πρέπει άμεσα να ακουστούν οι προειδοποιήσεις επιστημόνων και περιβαλλοντικών οργανώσεων για τη σχέση των αναδυόμενων επιδημιών με την ανθρώπινη δραστηριότητα στη φύση και στα οικοσυστήματα.

Μια τέτοια δραστηριότητα ήταν η υπαίθρια αγορά στο Ουχάν της Κίνας, όπου, σύμφωνα με τις επικρατέστερες θεωρίες, από εκεί και μέσα από το εμπόρια του παγκολίνου, ενός υπό εξαφάνιση θηλαστικού που μοιάζει με μυρμηγκοφάγο, μεταβιβάστηκε στον άνθρωπο.

Άλλοι επιστήμονες εκτιμούν ότι ο νέος κορωνοϊός προήλθε από νυχτερίδες σε ένα ενδιάμεσο ζώο κι ύστερα στον άνθρωπο, όπως ακριβώς έκανε ο προηγούμενος κορωνοϊός που προκάλεσε παγκόσμια ανησυχία -ο SARS, το 2002-, ο οποίος μεταδόθηκε από τα πέταλα των αλόγων σε μοσχογαλές (είδος μικρού άγριου αιλουροειδούς) προτού προσβληθούν άνθρωποι.

Επικίνδυνη η αιχμαλωσία άγριων ζώων

Αδιαμφισβήτητα, οι δραστηριότητες αιχμαλώτισης, εμπορίας ή και κατανάλωσης άγριων ζώων που λαμβάνουν χώρα σε παρόμοιες αγορές στην Ασία είναι πολύ επικίνδυνες και ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την ανάδυση νέων επιδημιών, όμως, όπως επισημαίνουν εκπρόσωποι επιστημόνων, περιβαλλοντικών οργανώσεων και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, δεν είναι ο κύριος λόγος εμφάνισης ζωονόσων ασθενειών.

Σημειώνεται ότι τα τελευταία χρόνια πραγματοποιείται με πρωτόγνωρα γρήγορους ρυθμούς η καταστροφή των οικοσυστημάτων από τις σύγχρονες ανάγκες που γεννά ο καπιταλισμός, οι οποίες αναπτύσσονται μέσα από τη βιομηχανία της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της μαζικής παραγωγής ζωικής πρωτεΐνης και με την αποψίλωση των δασών.

Αποτέλεσμα των προαναφερθέντων, το 60% των μολυσματικών νόσων στους ανθρώπους να είναι ζωονόσοι ασθένειες, οι οποίες έχουν κύριο αίτιο εμφάνισης την αλλαγή στη χρήση της γης και τη βιομηχανία της γεωργίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Αμαζόνιος, ο μεγαλύτερος πνεύμονας του πλανήτη, όπου το 70% της περιοχής έχει μετατραπεί σε βοσκοτόπους.

Την ίδια ώρα, έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών τονίζει ότι από το 2009 η κύρια αιτία για την παρουσία νέων επικίνδυνων για την παγκόσμια υγεία ιών είναι η αυξανόμενη ζήτηση ζωικής πρωτεΐνης, αναδεικνύοντας ως εκκολαπτήρια ιών τα εκτροφεία μαζικής παραγωγής πουλερικών, χοίρων και βοοειδών.

WWF: Καταστροφικό το ανθρώπινο αποτύπωμα στη φύση

Η υπερεκμετάλλευση της φύσης από τους ανθρώπους οδηγεί στην εμφάνιση νέων πανδημιών που πλήττουν την παγκόσμια Υγεία, τονίζεται στη νέα μελέτη της WWF Ιταλίας που δόθηκε στη δημοσιότητα, με την οποία αποτυπώνεται η σύνδεση ανάμεσα στην ανθρωπογενή υποβάθμιση της φύσης -π.χ. παράνομη εμπορία και διακίνηση άγριων ζώων, καταστροφή οικοσυστημάτων- και στην άνοδο των πανδημιών.

Σύμφωνα με τη WWF, μια παγκόσμια δεσμευτική «νέα συμφωνία για τη φύση και τον άνθρωπο», που θα προωθεί μια πιο βιώσιμη και αρμονική σχέση ανθρώπου και φύσης, είναι αναγκαίο να υπογραφεί από τις κυβερνήσεις των κρατών προκειμένου να μειωθεί κατά 50% το αποτύπωμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στη φύση και να σταματήσει η απώλεια φυσικών οικοτόπων και της βιοποικιλότητας.

Στην έρευνα της WWF με τίτλο «Η απώλεια της φύσης και η έξαρση των πανδημιών» καταδεικνύεται η επιτακτική ανάγκη λήψης όλων των απαραίτητων μέτρων ώστε να περιοριστεί η πιθανότητα εμφάνισης παρόμοιων πανδημιών στο μέλλον.

Όπως τονίζεται, ο νέος κορωνοϊός δεν είναι ο πρώτος ιός με τον οποίο έρχεται αντιμέτωπη η ανθρωπότητα, καθώς τις τελευταίες δεκαετίες ακόμα πολλές νέες ασθένειες (Έμπολα, AIDS, SARS, νόσος πτηνών, κ.λπ.) έχουν κάνει την εμφάνισή τους θέτοντας την ανθρώπινη υγεία σε κίνδυνο.

Πέραν αυτού, όμως, όλες είχαν κάτι κοινό: ήταν ζωονόσοι, δηλαδή ασθένειες που μεταδόθηκαν στον άνθρωπο από κάποιο ζώο και μάλιστα αρκετές συνδέονται εντέλει με την υπερεκμετάλλευση της φύσης από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, οι οποίες τελικά βρίσκονται πίσω από την εμφάνιση και εξάπλωση νέων ασθενειών.

Μάλιστα, πάνω από 200 ζωονόσοι καταγράφονται διεθνώς και αρκετές έχουν σχετιστεί με περιβαλλοντική υποβάθμιση ή αλλαγή.

Σύμφωνα με τη WWF, εδώ και 3,8 δισεκατομμύρια χρόνια οι ιοί, τα βακτήρια και άλλοι μικροοργανισμοί παίζουν καθοριστικό ρόλο για τη ζωή στη Γη, ενώ στη συντριπτική πλειονότητά τους είναι οργανισμοί απολύτως αβλαβείς και συχνά ζωτικής σημασίας για την ισορροπία των οικοσυστημάτων αλλά και την ανθρώπινη υγεία.

Όμως, επισημαίνει η περιβαλλοντική οργάνωση, δραστηριότητες όπως η κατανάλωση και η παράνομη διακίνηση και εμπορία άγριων ζώων πολλαπλασιάζουν τις πιθανότητες όχι μόνο εμφάνισης νέων παθογόνων παραγόντων αλλά και μετάδοσής τους στον άνθρωπο.

Η αιχμαλωσία άγριων ζώων ή η εκτροφή τους σε αιχμαλωσία με σκοπό την εμπορία τους, μια συχνά παράνομη και μη ελεγχόμενη δραστηριότητα, δημιουργεί συνθήκες που διευκολύνουν την ανάπτυξη παλιών και νέων ζωονόσων και μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην εμφάνιση πανδημιών, με ανυπολόγιστες επιπτώσεις για την υγεία, την κοινωνία και την οικονομία όχι μόνο σε εθνικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, υπογραμμίζει το WWF.

Αντίστοιχα, τα φυσικά οικοσυστήματα είναι ζωτικής σημασίας για την υποστήριξη κάθε μορφής ζωής στον πλανήτη και ως εκ τούτου η υποβάθμιση ή η καταστροφή τους θέτουν την υγεία και την ευημερία του ανθρώπου σε άμεσο κίνδυνο, καθώς διευκολύνουν την ανάπτυξη και διάδοση νέων μολυσματικών ασθενειών.

Σύμφωνα με τη WWF, οι ανθρώπινες δραστηριότητες υπολογίζεται πως έχουν προκαλέσει αλλοίωση στα τρία τέταρτα της χερσαίας έκτασης του πλανήτη και στα δύο τρίτα των ωκεανών, φέρνοντας την άγρια ζωή σε στενότερη επαφή με τον άνθρωπο και διευκολύνοντας μ’ αυτόν τον τρόπο τη μετάδοση ασθενειών.

Σ’ αυτό το πλαίσιο, επισημαίνεται από την περιβαλλοντική οργάνωση, γίνεται σαφές ότι η προστασία και η αποκατάσταση των φυσικών οικοσυστημάτων είναι καθοριστικής σημασίας προκειμένου να αποφύγουμε στο μέλλον παρόμοιους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία.

Είναι σημαντικό, τέλος, να αναφέρουμε ότι η Κομισιόν από το 2018 είχε εισηγηθεί να υπάρξει ενασχόληση και προετοιμασία για μια πιθανή επιδημία, η οποία συνάντησε την άρνηση των πολυεθνικών του φαρμάκου αλλά και την αδιαφορία των κρατών για τα αποτελέσματα της τυχόν έρευνας που είχε χρηματοδοτήσει.

Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL