Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.2°C26.3°C
2 BF 36%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.3°C26.0°C
3 BF 36%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.4°C24.8°C
2 BF 52%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
22.9°C24.0°C
2 BF 38%
Σε εξέλιξη η 4η γενιά κτηματογραφήσεων / Ολοκληρώνεται μετά από 25 χρόνια το κτηματολόγιο της χώρας
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Σε εξέλιξη η 4η γενιά κτηματογραφήσεων / Ολοκληρώνεται μετά από 25 χρόνια το κτηματολόγιο της χώρας

Στην τελική φάση ολοκλήρωσής του έχει εισέλθει το έργο του κτηματολογίου μετά από δυόμισι δεκαετίες και πλέον καθυστερήσεων. Αύριο Δευτέρα με τη Λέσβο και τη Λήμνο, περιοχές στις οποίες ξεκινά η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας, κλείνει ο κύκλος που άνοιξε στις 19 Νοεμβρίου του 2018 από τα Δωδεκάνησα.

Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η κτηματογράφηση του υπολοίπου 63% της έκτασης της χώρας, κυρίως αγροτικές περιοχές. Ταυτόχρονα, ο δημόσιος φορέας Ελληνικό Κτηματολόγιο με μεθοδευμένα βήματα συγκροτεί τις περιφερειακές δομές του που θα σηκώσουν το βάρος της τήρησής του, καθώς σταδιακά θα καταργεί και θα ενσωματώνει τα 390 άμισθα και έμμισθα υποθηκοφυλακεία ανά την επικράτεια. Ήδη λειτουργούν οι πρώτες υπηρεσίες σε Βέροια και Καρδίτσα με την κατάργηση των αντίστοιχων υποθηκοφυλακείων.

Η “Αυγή” της Κυριακής συζητά, εν είδει απολογισμού, με τον πρόεδρο του φορέα Β. Νάκο για την πορεία εξέλιξης του έργου, την ανταπόκριση των πολιτών στην κτηματογράφηση (ο ρυθμός υποβολής δηλώσεων έφτασε τις 50.000 δηλώσεις ημερησίως πριν το Πάσχα), την ευτυχή συγκυρία κατά την οποία η χώρα διαθέτει πρώτη φορά κυρωμένους δασικούς χάρτες για το 41% και πλέον της έκτασής της αλλά και για την αξία της ολοκλήρωσής του, που τοποθετείται το 2021. Επίσης, από τη Μ. Καλαντζοπούλου, αναπληρώτρια γενική διευθύντρια, ζητήσαμε να εξηγήσει μεταξύ άλλων τον τρόπο λειτουργίας του ενιαίου δημόσιου φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο, ο οποίος ιδρύθηκε στις αρχές της περασμένης χρονιάς, στην αρμοδιότητα του οποίου, εκτός της σύνταξης του κτηματολογίου, ανήκει και η τήρησή του.

Βύρων Νάκος: Tο σημαντικότερο μεταρρυθμιστικό έργο της σύγχρονης Ελλάδας

* Αναλάβατε το 2015 σε μια δύσκολη περίοδο, με ένα πλήθος ανοιχτών και «δύσκολων» εκκρεμοτήτων. Π.χ. ο διαγωνισμός για την κτηματογράφηση του υπολοίπου 63% της έκτασης της χώρας «παγωμένος», απραξία στη διαδικασία ανάρτησης και κύρωσης των δασικών χαρτών, ασάφεια ως προς το οριστικό πλαίσιο λειτουργίας του Κτηματολογίου κ.ο.κ. Σήμερα πού βρισκόμαστε;

Όταν αναλάβαμε ως διοίκηση το 2015, ο διαγωνισμός κτηματογράφησης του υπολοίπου της χώρας με την κωδική ονομασία ΚΤΙΜΑ-13 ήταν πραγματικά «παγωμένος». Ήταν ένας διαγωνισμός με τον οποίο θα γινόταν η κτηματογράφηση σε όσες περιοχές της χώρας δεν είχαν κτηματογραφηθεί από τα προηγούμενα προγράμματα. Ο προϋπολογισμός του ήταν 570 εκατομμύρια ευρώ και το χρονοδιάγραμμα της υλοποίησής του 48 μήνες. Η συνολική χρηματοδότηση για το έργο δεν ήταν εξασφαλισμένη, ενώ το χρονοδιάγραμμά του ήταν ήδη οριακά ασύμβατο με το μνημονιακό ορόσημο ολοκλήρωσης μέχρι το τέλος του 2020.

Επίσης ο διαγωνισμός είχε διεξαχθεί χωρίς τις σύγχρονες ηλεκτρονικές υπηρεσίες της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ), που διασφαλίζουν συνθήκες αμεροληψίας και διαφάνειας. Έτσι, σε συνεργασία με το υπηρεσιακό δυναμικό του φορέα, το έργο της κτηματογράφησης του υπολοίπου της χώρας επανασχεδιάστηκε εξαρχής με σκοπό να μειωθεί ο προϋπολογισμός και το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης, αλλά κρατώντας υψηλή την ποιότητα του έργου.

Τον Απρίλιο του 2016 αποφασίστηκε η ακύρωση του διαγωνισμού ΚΤΙΜΑ-13 και προκηρύχθηκε νέος διαγωνισμός με την κωδική ονομασία ΚΤΙΜΑ-16, αυτή τη φορά μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών της ΕΑΔΗΣΥ, για την κτηματογράφηση του υπόλοιπου της χώρας, δηλαδή για το υπολειπόμενο 43% των συνολικών εκτιμώμενων δικαιωμάτων της χώρας. Ο διαγωνισμός αυτός περιλαμβάνει 32 συμβάσεις συνολικού προϋπολογισμού 460 εκατομμυρίων ευρώ με χρονοδιάγραμμα υλοποίησης 40 μήνες.

Η διαγωνιστική διαδικασία ολοκληρώθηκε ομαλά σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα και στο τέλος του 2017 υπογράφτηκαν 27 συμβάσεις, οι οποίες άρχισαν να εκπονούνται. Λαμβάνοντας υπόψη τις προσφορές των αναδόχων σχημάτων το κόστος του έργου τελικά θα ανέλθει στο ποσό των 300 εκατομμυρίων ευρώ. Οι υπολειπόμενες 5 συμβάσεις είναι σε εκκρεμότητα λόγω δικαστικών εμπλοκών μεταξύ των αναδόχων σχημάτων.

Πράγματι, κρίνοντας με δεδομένα προηγούμενων προγραμμάτων κτηματογράφησης αλλά και άλλων παρόμοιων έργων που έγιναν στη χώρα, δύσκολα μπορεί να αμφισβητήσει κανείς ότι πρόκειται για ένα έργο πολύ σημαντικό και ιδιαίτερα σύνθετο, που όμως σχεδιάστηκε και ξεκίνησε να εκπονείται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, με απόλυτη διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος και ελάχιστες δικαστικές εμπλοκές.

Να σημειωθεί, τέλος, ότι παράλληλα με τον ανασχεδιασμό του έργου ξεκίνησε και η εκπόνηση Φακέλου Μεγάλου Έργου ώστε να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ της διαχειριστικής περιόδου 2014 - 2020 η συγχρηματοδότησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση για το ποσό των 83,5 εκατομμυρίων, η οποία εγκρίθηκε τελικά τον Ιανουάριο του 2019.

Σε ό,τι αφορά την οριστική δομή του Κτηματολογίου, το 2018 καταργήθηκε η ΕΚΧΑ Α.Ε. και συστήθηκε στη θέση της με τον Νόμο 4512/2018 ένας νέος δημόσιος φορέας, το Ελληνικό Κτηματολόγιο, ως ΝΠΔΔ του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθώς και η οριστική περιφερειακή δομή του με 17 κτηματολογικά γραφεία και 75 υποκαταστήματα, που θα υλοποιούνται σταδιακά μέσω της σταδιακής κατάργησης και συγχώνευσης των άμισθων και έμμισθων υποθηκοφυλακείων της χώρας.

Στο Ελληνικό Κτηματολόγιο μεταφέρονται τόσο η αρμοδιότητα σύνταξης του κτηματολογίου στη χώρα όσο και η αρμοδιότητα τήρησής του.

* Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη ένα γιγαντιαίο πρόγραμμα κτηματογράφησης σε αγροτικές και εξωαστικές περιοχές, το οποίο ξεκίνησε από τα Δωδεκάνησα στις 19 Νοεμβρίου του 2018. Η έως τώρα συμμετοχή των πολιτών πώς διαμορφώνεται; Η ενημερωτική εκστρατεία που ξεκίνησε από το Ελληνικό Κτηματολόγιο τον περασμένο μήνα «ισοφαρίζει» την αναμενόμενη «απροθυμία» προσέλευσης για υποβολή δήλωσης ιδιοκτησίας λόγω των δύο εκλογικών αναμετρήσεων;

Ο ρυθμός υποβολής δηλώσεων σταδιακά ανήλθε σε πολύ ικανοποιητικό επίπεδο. Ο ρυθμός λίγο πριν από το Πάσχα έφθασε σε περισσότερες από 50.000 δηλώσεις την ημέρα. Κρίσιμη θετική παράμετρος σε αυτό ήταν η δημιουργία των κεντρικών γραφείων κτηματογράφησης σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, πέραν όλων των διαθέσιμων γραφείων κτηματογράφησης στις έδρες των Περιφερειακών Ενοτήτων. Η περίοδος του Πάσχα και οι διαδοχικές εκλογικές διαδικασίες μείωσαν τον ρυθμό υποβολής δηλώσεων, όμως η έναρξη του επικοινωνιακού προγράμματος αντέστρεψε την εικόνα και ο ρυθμός επανήλθε σε ικανοποιητικά επίπεδα.

Σε όσες περιοχές η συλλογή των δηλώσεων κλείνει το εξάμηνο και, σε συνδυασμό με τη διαδικασία εμπρόθεσμης προσέλευσης των πολιτών (οι οποίοι μπορούν να κλείσουν ραντεβού και να υποβάλλουν τη δήλωσή τους στα γραφεία κτηματογράφησης σε μεταγενέστερο χρόνο) εξασφαλίζονται ποσοστά δηλώσεων άνω του 60% των προβλεπόμενων δικαιωμάτων, δηλαδή ανάλογα με τα στατιστικά στοιχεία των προηγούμενων προγραμμάτων κτηματογράφησης.

* Για τις πέντε μελέτες του ΚΤΙΜΑ-16, που δεν έχουν ακόμα ανατεθεί λόγω δικαστικών αντιδικιών μεταξύ αναδόχων , υπάρχει κάτι νεότερο;

Για τις τέσσερις μελέτες έχει γίνει η συζήτηση στο ΣτΕ τον Νοέμβριο του 2018 και αναμένεται να εκδοθεί η απόφαση, ενώ για την πέμπτη μελέτη (Κυκλάδες) η συζήτηση έχει αναβληθεί για τον Νοέμβριο του 2019.

* Οι «ουρές» προηγούμενων προγραμμάτων κτηματογράφησης, π.χ. στους Δήμους Αθηναίων, Λαμιέων, Βόλου κ.λπ., "κλείνουν"; Η προθεσμία προανάρτησης στον Δήμο Αθηναίων εξέπνευσε την περασμένη Δευτέρα. Τι ισχύει εφεξής;

Πρώτα απ' όλα, ως διοίκηση, φροντίσαμε να υπογραφούν και να ξεκινήσουν πολλές συμβάσεις από τα προηγούμενα προγράμματα κτηματογράφησης που ήταν «παγωμένες». Οι περίπου 40 μελέτες των προηγούμενων προγραμμάτων εξελίσσονται κανονικά. Συγκεκριμένα, μεταξύ των υπολειπόμενων μελετών των μεγάλων πόλεων για τη μελέτη της Αθήνας ο ανάδοχος επεξεργάζεται τις αιτήσεις διόρθωσης που έχουν υποβληθεί ή θα υποβληθούν το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, αναμένεται να παραδώσει την κτηματολογική βάση της ανάρτησης για έλεγχο στον φορέα στις αρχές του φθινοπώρου και η ανάρτηση προβλέπεται να ξεκινήσει τον Ιανουάριο του 2020. Για τις υπόλοιπες πόλεις η διαδικασία της προανάρτησης προβλέπεται να ξεκινήσει μέχρι το τέλος του 2019.

* Ίσως είναι η πρώτη φορά που το προαπαιτούμενο της κτηματογράφησης, οι δασικοί χάρτες, είτε έχουν κυρωθεί μερικώς σε μεγάλο ποσοστό είτε βρίσκονται αναρτημένοι. Ποια είναι η εικόνα σήμερα και με ποιον τρόπο συνδράμει το Ελληνικό Κτηματολόγιο στην υλοποίηση του έργου των δασικών χαρτών;

Να επισημάνουμε ότι μέχρι το 2017 είχε αναρτηθεί μόνο το 1% της χώρας, παρ' όλο που είχαν συνταχθεί δασικοί χάρτες για το 54,8% της έκτασής της. Σήμερα, με την ανάπτυξη ηλεκτρονικών εφαρμογών από τον φορέα για την ανάρτηση και την υποβολή αντιρρήσεων, οι δασικές υπηρεσίες έχουν ήδη κυρώσει το 41% της έκτασης της χώρας. Το υπόλοιπο ποσοστό (13,8%) βρίσκεται σήμερα σε διαδικασία ανάρτησης. Για το υπόλοιπο της έκτασης της χώρας (δηλαδή το 45,2%), η διαδικασία εκπόνησης των δασικών χαρτών βρίσκεται σε εξέλιξη ύστερα από διαγωνισμό για 16 μελέτες που προκήρυξε ο φορέας και αναμένεται τα πρώτα παραδοτέα των αναδόχων να παραδοθούν τον επόμενο μήνα.

* Έχετε χαρακτηρίσει το κτηματολόγιο ένα από τα σημαντικότερα μεταρρυθμιστικά έργα της νεότερης ελληνικής Ιστορίας. Ποια θα είναι τα οφέλη για τον πολίτη και το Ελληνικό Δημόσιο;

Επιμένω σε αυτόν τον χαρακτηρισμό, γιατί πράγματι πρόκειται για το σημαντικότερο μεταρρυθμιστικό έργο. Είναι το έργο που ξεκαθαρίζει σε ποιον ανήκει τι, με τρόπο μονοσήμαντο και τεκμηριωμένο. Είναι το έργο που οριοθετεί για πρώτη φορά τις ακίνητες ιδιοκτησίες στη χώρα καθώς συνδέει τον τίτλο με την απεικόνιση σε χάρτη της ακίνητης ιδιοκτησίας. Είναι ένα έργο που λόγω των χαρακτηριστικών του διευκολύνει τις συναλλαγές. Ας σημειωθούν εδώ οι ηλεκτρονικές εφαρμογές που έχουν ήδη υλοποιηθεί και προχωρήσει, όπως αυτές για την υποβολή τοπογραφικών και συμβολαίων ή οι εφαρμογές κεντρικού πρωτοκόλλου και κεντρικής λειτουργίας του ταμείου για τις νέες υπηρεσίες του φορέα.

Είναι το έργο μέσω του οποίου ξεκαθαρίζει επιτέλους η εικόνα και η έκταση της δημόσιας περιουσίας. Είναι το έργο που σε συνδυασμό με τους δασικούς χάρτες και την οριοθέτηση του αιγιαλού παρέχει για πρώτη φορά στο ελληνικό κράτος μια μεγάλης κλίμακας αποτύπωση του χώρου σε ολόκληρη την έκτασή του. Είναι το έργο που παρέχει πλέον ασφάλεια στις συναλλαγές, ανοίγοντας έτσι νέες προοπτικές για επενδύσεις και ανάπτυξη για τη χώρα. Στο πλαίσιο δε του ενιαίου φορέα λειτουργίας που ορίστηκε με τον Ν. 4512/2018 δημιουργούνται προϋποθέσεις για παροχή πολύ καλύτερων και ομοιόμορφων υπηρεσιών στους συναλλασσόμενους.

Για πρώτη φορά οριοθετούνται οι ακίνητες ιδιοκτησίες στη χώρα καθώς συνδέεται ο τίτλος με την απεικόνιση σε χάρτη της ακίνητης ιδιοκτησίας. Είναι το έργο μέσω του οποίου ξεκαθαρίζει επιτέλους η εικόνα και η έκταση της δημόσιας περιουσίας, ενώ σε συνδυασμό με τους δασικούς χάρτες και την οριοθέτηση του αιγιαλού παρέχει για πρώτη φορά στο ελληνικό κράτος μια μεγάλης κλίμακας αποτύπωση του χώρου σε ολόκληρη την έκτασή του.

Είναι ένα έργο που λόγω των χαρακτηριστικών του διευκολύνει τις συναλλαγές. Είναι το έργο που παρέχει πλέον ασφάλεια στις συναλλαγές, ανοίγοντας έτσι νέες προοπτικές για επενδύσεις και ανάπτυξη για τη χώρα.

Μαρία Καλαντζοπούλου, Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια Ελληνικού Κτηματολογίου: Εργαλείο δημοκρατικού χωρικού σχεδιασμού

"Ως διοίκηση στην ΕΚΧΑ Α.Ε. και εν συνεχεία στο Ελληνικό Κτηματολόγιο, υποστηρίξαμε εδώ και τέσσερα χρόνια με κάθε δυνατό τρόπο την ολοκλήρωση και εδραίωση του θεσμού του κτηματολογίου στη χώρα. Την εδραίωση δηλαδή ενός κτηματοκεντρικού συστήματος ουσιαστικής δημοσιότητας των εμπράγματων συναλλαγών, με πλήρη δυνατότητα νομικού και χωρικού ελέγχου, που έρχεται να αντικαταστήσει ένα προσωποκεντρικό σύστημα τυπικής μόνο δημοσιότητας χωρίς δυνατότητα νομικού και χωρικού ελέγχου, το σύστημα μεταγραφών και υποθηκών. Το κτηματολόγιο είναι ένα σύστημα που από τα χαρακτηριστικά του και μόνο διευκολύνει τις συναλλαγές, διασφαλίζει πολύ καλύτερα τη δημόσια πίστη και προασπίζει το δημόσιο συμφέρον, ιδιαίτερα μάλιστα στον βαθμό που συνιστά ένα εργαλείο διοικητικού εκσυγχρονισμού μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών με τις οποίες συνδέεται και δημοκρατικού και ολοκληρωμένου χωρικού σχεδιασμού για κάθε τομέα πολιτικής ως βάση γεωπληροφορικών δεδομένων.

Η ουσιαστική μεταρρύθμιση της εγκαθίδρυσης με τον Ν. 4512/2018 του Ελληνικού Κτηματολογίου, ενός ενιαίου και δημόσιου φορέα στην αρμοδιότητα και ευθύνη του οποίου σταδιακά θα συγκεντρωθεί η τήρηση του κτηματολογίου σε 92 σημεία στη χώρα έναντι του ισχύοντος καθεστώτος των 390 άμισθων και έμμισθων υποθηκοφυλακείων που λειτουργούν συχνά ως ανεξάρτητες υπηρεσίες, χωρίς ενιαίους κανόνες και ουσιαστική εποπτεία, είναι κομβικής σημασίας μεταρρύθμιση τόσο για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του κτηματολογίου όσο και για τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος.

Η προετοιμασία για την ένταξη αυτών των δομών στον φορέα έχει ολοκληρωθεί ως προς τις βασικότερες λειτουργικές απαιτήσεις (εφαρμογές πρωτοκόλλου και ταμείου, κατάργηση εγχρήματων συναλλαγών, διασφάλιση αυτόματων αποδόσεων στο Δημόσιο κ.ά.), έχει εγκριθεί ο προγραμματισμός της υλοποίησης και έχουν ήδη ξεκινήσει να λειτουργούν οι δύο πρώτες υπηρεσίες σε Βέροια και Καρδίτσα. Μαζί με την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης της χώρας μέχρι το 2021, έχει εξίσου μεγάλη σημασία να έχουν εν τω μεταξύ συγκροτηθεί οι περιφερειακές υπηρεσίες του Ελληνικού Κτηματολογίου στο σύνολό τους, γιατί με αυτό τον τρόπο θα τεθεί υπό ουσιαστικό δημόσιο έλεγχο και θα μπορεί να βελτιώνεται με ενιαίο τρόπο τόσο η νομική και τεχνική τήρηση του συστήματος ή η οικονομική του λειτουργία όσο και το επίπεδο εξυπηρέτησης των πολιτών".

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL