Μπορεί η στατιστική και οι αριθμοί να μην λένε πάντα όλη την αλήθεια, όπως ισχυρίζονται πολλοί, ωστόσο μπορούν να αποτυπώσουν σε... “full HD” μέρος της πραγματικότητας την οποία ζούμε. Έχει χυθεί άπειρη ποσότητα μελανιού για το πώς θα ήταν η κατάσταση από το 2015, εάν εκλεγόταν Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Σταύρος Δήμας, και άλλο τόσο για το αν το 2018 είναι χειρότερο, από οικονομικής και κοινωνικής άποψης, σε σχέση με το 2014. Πέρα από την κατάσταση της καθημερινότητας, η οποία μπορεί να ερμηνευτεί από τον καθένα και την καθεμία με διαφορετικές προσεγγίσεις, υπάρχει πλειάδα στοιχείων που αποτυπώνει σε ένα βαθμό το τι συμβαίνει.
Πολλές φορές τα στατιστικά στοιχεία έρχονται να προσεγγίσουν την πραγματικότητα, όμως υπάρχουν και περιπτώσεις όπου η πραγματικότητα αποτυπώνεται σε στατιστικά στοιχεία. Για παράδειγμα, οι 300.00 νέες θέσεις εργασίας, οι οποίες έχουν δημιουργηθεί κατά την τελευταία τριετία, αποτελούν ένα απτό - ρεαλιστικό στοιχείο, το οποίο δεν αναφέρεται σε χρηματικές μονάδες, αλλά σε ανθρώπινες! Άλλωστε μια σύγκριση των ποσοστών ανεργίας μεταξύ 2014 και 2018 αποτυπώνει με τον πλέον σαφή τρόπο το παραπάνω.
Υπάρχουν μέτρα και... μέτρα
Το δίχως άλλο, το ύψος των μέτρων που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια των τριών Μνημονίων δείχνει τη στόχευση της κάθε κυβέρνησης. Κατά την πενταετία 2010-2014, οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. έλαβαν 65 δισ. ευρώ αρνητικά μέτρα και 0 (ολογράφως μηδέν) θετικά, όταν στην περίοδο 2015-2019 λαμβάνονται θετικά μέτρα πάνω από 3,6 δισ., ενώ κατά τη διάρκεια του τρίτου Μνημονίου τα αρνητικά μέτρα ήταν 9,93 δισ. ευρώ. “Δεν είναι μόνο αριθμοί, ανόητε”, θα μπορούσε να είναι η παράφραση της ρήσης του κυβερνήτη του Αρκάνσο κατά το 1992 James Carville, καθότι όλα τα παραπάνω αφορούν εκατομμύρια πολιτών. Και μάλιστα η στόχευση των θετικών μέτρων, είτε υπό τη μορφή κοινωνικών μερισμάτων κατά την τελευταία τριετία είτε με τη μορφή μόνιμων φοροελαφρύνσεων και αυξήσεων στις κοινωνικές δαπάνες που αφορούν το 2019, αφορούν τα αποκαλούμενα μικρά και μεσαία οικονομικά στρώματα, τα οποία έφεραν το κύριο "βάρος" της κρίσης.
Και μετά το δεύτερο Μνημόνιο, τι;
Όμως, μήπως στις αρχές του 2015 θα βγαίναμε από τα Μνημόνια και ό,τι ακολούθησε κατόπιν ήταν αχρείαστο; Προφανώς η διαπραγμάτευση του 2015 κατέληξε σε ένα αποτέλεσμα και πραγματοποιήθηκε με πολιτικούς και κοινωνικούς όρους. Ωστόσο, για να γυρίσουμε στο αρχικό ερώτημα: Θα ήταν ο Σταύρος Δήμας ο πρώτος μεταμνημονιακός Πρόεδρος της Δημοκρατίας;
Πέρα από το ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποιούσε από το καλοκαίρι του 2014 ότι το πρόγραμμα είναι εκτός τροχιάς, η κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου δεν ολοκλήρωσε την πέμπτη αξιολόγηση του δεύτερου προγράμματος, καθότι οι δανειστές δεν ικανοποιούνταν με το περιβόητο mail Χαρδούβελη (περιελάμβανε αρνητικά μέτρα 1 δισ. ευρώ), ενώ τα ρεπορτάζ της εποχής ανέβαζαν τον πήχη σε πολλαπλάσια μέτρα, ως απαίτηση των θεσμών.
Ακόμη κι αν ικανοποιούνταν οι απαιτήσεις και ολοκληρωνόταν η πέμπτη αξιολόγηση και το δεύτερο Μνημόνιο, η χώρα δεν θα μπορούσε να βγει στις αγορές. Το μαρτυρούν άλλωστε οι πολύ υψηλές αποδόσεις του 10ετούς ελληνικού ομολόγου, που η τιμή του ήταν υπερδιπλάσια της σημερινής τιμής. Είναι γνωστό τοις πάσι και το επιβεβαιώνουν τα ρεπορτάζ της εποχής ότι η Ελλάδα θα οδηγείτο στην υπογραφή μιας μορφής πιστοληπτικής γραμμής, η οποία επείχε θέση Μνημονίου, φέρνοντας μαζί της όλα τα συμπαρομαρτούντα, όπως νέα μέτρα, δόσεις, προαπαιτούμενα, ενώ θα είχε διάρκεια έως δύο επιπλέον έτη, όπως προβλέπεται από την ευρωπαική νομοθεσία. Και μάλιστα με υποτριπλάσιο του σημερινού ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας -ενώ υπήρχε "ρεσιτάλ" αποεπένδυσης (βλ. πίνακες), όπως αποτυπώνεται και στα στοιχεία των προϋπολογισμών της κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου.
Το δίχως άλλο, η σημερινή κατάσταση της οικονομικής κατάστασης της χώρας μοιάζει βελτιωμένη σε σχέση με το 2014 και αυτό καταγράφεται σχεδόν σε όλους τους οικονομικούς δείκτες, οι οποίοι με τη σειρά τους προοιωνίζονται την καλυτέρευση της πραγματικής ζωής και κυρίως των κοινωνικών ομάδων που το έχουν περισσότερο ανάγκη. Και έχει σημασία αν το ταξικό πρόσημο είναι στο συν ή στο πλην!
