Του ΘΑΝΟΥ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ
Σε ανάλυσή της για την ελληνική οικονομία, η HSBC σημειώνει ότι οι Ευρωπαίοι έπραξαν τα απαραίτητα για ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους, και πλέον μέλημα της Ελλάδας είναι η ανάπτυξη. Διατύπωσε επιγραμματικά αυτό που διαπιστώνουν αναλυτές και μεγάλοι επενδυτικοί οίκοι: Ότι μετά την υπερπήδηση και του τελευταίου εμποδίου που αποθάρρυνε τους επενδυτές (των δισταγμών που τους προκαλούσε το ελληνικό αξιόχρεο για την επόμενη δεκαετία) το έδαφος είναι πλέον πρόσφορο για επενδύσεις. Αρκεί βεβαίως η ελληνική κυβέρνηση να αξιοποιήσει με τόλμη και χωρίς παλιδρομήσεις το νέο τοπίο που διαμορφώνεται.
Η μηχανή έχει πάρει μπροστά
Η παρατήρηση της HSBC δεν σημαίνει ότι "τώρα" παίρνει μπροστά η μηχανή της ανάπτυξης. Παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες για άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, όπως είναι τα capital controls που θεσπίστηκαν πριν από τρία χρόνια ή η σφιχτή φορολογική πολιτική, ο ιδιωτικός τομέας δηλώνει έτοιμος να συμβάλει στην επιχειρούμενη ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας.
Οι αίσιοι στατιστικοί οιωνοί
Παρά το ευφυολόγημα του Γ. Παπανδρέου πως "Όταν οι αριθμοί ευημερούν, οι άνθρωποι υποφέρουν", στην πράξη έχει αποδειχθεί πως όταν οι αριθμοί δυστυχούν, και οι άνθρωποι δυστυχούν, ενώ όταν οι αριθμοί ευημερούν, τότε ευημερούν κάπως (ή αρκετά) περισσότεροι και δυστυχούν κάπως (ή αρκετά) λιγότεροι. Οι αριθμοί πάντως που προκύπτουν από την επεξεργασία των τελευταίων στοιχείων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής ευημερούν στο σύνολό τους. Και δεν είναι ούτε ένας ούτε δύο, για να μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι ισχύει εν προκειμένω το ευφυολόγημα Παπανδρέου. Από τα πιο πρόσφατα λοιπόν στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. , τα οποία σε μικρό ή μεγάλο βαθμό συνδέονται με το επιχειρείν και τη συμβολή του ιδιωτικού τομέα στην ανάπτυξη, προκύπτει ότι:
* Η βιομηχανία ορθοποδεί. Αυτό δείχνει η αύξηση κατά 1,9% σε ετήσια βάση της βιομηχανικής παραγωγής τον Απρίλιο, αύξηση σχεδόν τετραπλάσια του 0,4% τον περυσινό Απρίλιο. Ειδικά η παραγωγή των μεταποιητικών βιομηχανιών αυξήθηκε σε ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό, κατά 2,4%.
* Σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει τη διαμόρφωση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, είναι οι εξαγωγές και εν γένει το εμπορικό ισοζύγιο. Τα νέα και από αυτό το μέτωπο είναι θετικά, καθώς δείχνουν εξωστρεφή αναπροσανατολισμό της ελληνικής παραγωγής, με αποτέλεσμα την αύξηση κατά 11,6% των ελληνικών εξαγωγών στο διάστημα Απριλίου 2017 - Απριλίου 2018.
* Το Airbnb, οι ευκαιρίες μετά την πτώση των τιμών των ακινήτων στην αγορά τα χρόνια της ύφεσης και οι προσδοκίες για μεγέθυνση της οικονομίας, αποδείχθηκαν τονωτική ένεση για την οικοδομή. Αποτέλεσμα η άνοδος της οικοδομικής δραστηριότητας κατά 17,4% το δωδεκάμηνο Απριλίου 2017 - Μαρτίου 2018 σε σύγκριση με το δωδεκάμηνο Απριλίου 2016 - Μαρτίου 2017.
* Ο σταδιακός μηδενισμός όλων των φοβιών που λογικά, λογικοφανώς ή τεχνηέντως ενέσκηψαν από την αρχή των Μνημονίων (χρεοκοπία, νόμισμα, βιωσιμότητα χρέους, κ.λπ.) σε συνδυασμό με τη φθίνουσα πορεία των πάσης φύσεως περικοπών όλα αυτά τα χρόνια, άρχισαν να τροφοδοτούν εκ νέου την καταναλωτική ροπή έστω και σε σύγκριση με τα περικοπέντα εισοδήματα. Αυτό μεταφράζεται, μεταξύ άλλων, και σε μεγέθυνση του τζίρου στο λιανικό εμπόριο κατά 1,5% μεταξύ Μαρτίου 2017 και Μαρτίου 2018.
* Μεγάλη αύξηση, σε ποσοστό 7,8%, κατέγραψε κατά μέσον ο κύκλος εργασιών στη βιομηχανία στο δωδεκάμηνο Απριλίου 2017 - Μαρτίου 2018, η οποία είναι υπερδιπλάσια της ανόδου κατά 3,3% που είχε σημειωθεί το αμέσως προηγούμενο δωδεκάμηνο.
Αν αυτή η άνοδος του τζίρου στο λιανεμπόριο θα έχει διάρκεια ή όχι, την απάντηση τη δίνουν οι τάσεις οι οποίες διαμορφώνονται στον τζίρο στο χονδρεμπόριο. Και αυτές μεταφράζονται στην αύξηση κατά 2,5% που εμφάνισε στο α' τρίμηνο ο κύκλος εργασιών στο χονδρικό εμπόριο σε σύγκριση με το α' τρίμηνο του 2017.
Αμερικανικό ενδιαφέρον
Το timing φαίνεται να βοηθά τα κυβερνητικά σχέδια για την τόνωση των επενδύσεων. Τις ημέρες που ρυθμιζόταν το ελληνικό χρέος, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Αλέξης Χαρίτσης συναντούσε στην Ουάσιγκτον τον Αμερικανό υπουργό Εμπορίου Γουίλμπουρ Ρος, ο οποίος γνωρίζει πολύ καλά τα της ελληνικής αγοράς. Βασικό θέμα της συζήτησης ήταν η προσέλκυση αμερικανικών επενδύσεων στην Ελλάδα, αλλά και η αυξημένη παρουσία των ΗΠΑ στην επόμενη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, στην οποία είναι η τιμώμενη χώρα. Ενδιαφέρον έχει η δήλωση που έκανε ο Έλληνας κυβερνητικός αξιωματούχος με αφορμή την επίσκεψή του στις ΗΠΑ: "Το επόμενο διάστημα θα έχουμε τη δυνατότητα να ανακοινώσουμε νέες επενδυτικές συμφωνίες πολύ σημαντικές για την ελληνική οικονομία".
Κινεζικό ενδιαφέρον
Δεδομένου ότι η Ιονία Οδός, η πόλη του Αστακού και άλλα πλεονεκτήματα που παρουσιάζει η Δυτική Ελλάδα λειτουργούν ως πόλος έλξης επενδυτών στον τομέα των μεταφορών και των logistics, είναι αναμενόμενο να υπάρξουν οι πρώτες βολιδοσκοπήσεις ή και κρούσεις ενδιαφερομένων. Έτσι, έχει εκδηλωθεί σύμφωνα με πληροφορίες ενδιαφέρον από κρατικές κινεζικές εταιρείες για την ανάληψη μεγάλων έργων στη δυτική Ελλάδα, στους τομείς των σιδηροδρομικών και λιμενικών υποδομών, όπου διαφαίνονται μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες.
Παράλληλα, επτακόσιοι Κινέζοι πολίτες έχουν αποκτήσει άδεια παραμονής στη χώρα μας, στο πλαίσιο της "χρυσής βίζας" που χορηγείται σε υπηκόους τρίτων χωρών που επενδύουν σε ακίνητα στην Ελλάδα αξίας άνω των 250.000 ευρώ, ενώ πληθαίνουν οι ευκατάστατοι Κινέζοι που προτιμούν το ελληνικό μάρμαρο για τις κατοικίες και τα γραφεία τους.
Εξόρυξη
Στο πρόσφατο διεθνές forum για το ελληνικό αλουμίνιο που διοργάνωσε η Ελληνική Ένωση Αλουμινίου αφού τονίστηκε ότι ο κλάδος κατάφερε να τριπλασιάσει τις εξαγωγές εν μέσω κρίσης και να ξεπεράσουν τα 1,6 δισ. ευρώ που εκπροσωπούν το 75% των συνολικών πωλήσεων, αυτό που εξετάσθηκε κυρίως ήταν η κινητοποίηση όλων των δυνάμεων του κλάδου. Στόχος η αύξηση της εσωτερικής και εξωτερικής ζήτησης, η δημιουργία περιβάλλοντος υγιούς ανταγωνισμού και η ανάδειξη σημασίας και του ευρύτερου ρόλου του αλουμινίου για την ανάπτυξη της χώρας.
Μεταφορές
Την Τετάρτη πραγματοποιήθηκε το πρώτο δρομολόγιο της Rail Cargo Logistics Goldair, από Θεσσαλονίκη για Ειδομένη, σε πανηγυρική εκδήλωση στις εγκαταστάσεις της RCLG στη Σίνδο.
Στο μεταξύ, μετά την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, οι Ιταλοί της Ferrovie εκδήλωσαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για τις υπόλοιπες συγκοινωνίες της Αθήνας, έστω και αν δεν προβλέπεται να πωληθούν, κάτι που δείχνει ότι η Ελλάδα αποτελεί δέλεαρ για επενδύσεις. Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Ρενάτο Ματσοντσίνι που επισκέφτηκε την Αθήνα εμφανίστηκε αισιόδοξος για την ανάπτυξη των σιδηροδρομικών μεταφορών τα επόμενα χρόνια στην Ελλάδα, χαρακτηρίζοντας την ολοκλήρωση των έργων στον άξονα Αθήνα - Θεσσαλονίκη ως "τεράστια επένδυση που μπορεί να αλλάξει την ιστορία της χώρας".
Εν τω μεταξύ, στα χέρια της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και των Ιταλών ιδιοκτητών της αναμένεται να βρεθεί εκτός απροόπτου και η Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού. Η βελτιωμένη προσφορά που κατέθεσε η ΤΡΑΙΝΟΣΕ ανέρχεται σε 22 εκατ. ευρώ, που είναι εντός των ορίων αποτίμησης των δύο ανεξάρτητων αποτιμητών.
Στον στρατηγικό σχεδιασμό της ΤΡΑΙΝΟΣΕ προβλέπονται επίσης προμήθεια νέων συρμών, αύξηση δρομολογίων και επενδύσεις 500 εκατ. ευρώ σε δίκτυα, υποδομές και σιδηροδρομικά οχήματα. Έμφαση θα δοθεί στη γραμμή Αθήνα-Θεσσαλονίκη, όπου εκτιμάται ότι η επιβατική κίνηση μπορεί να αυξάνεται με εντυπωσιακούς ρυθμούς τα επόμενα χρόνια.
Παρουσιάζοντας τον στρατηγικό σχεδιασμό της FSI για την ανάπτυξη της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ο Ρενάτο Ματσοντσίνι είπε ότι μεγάλες δυνατότητες υπάρχουν για την αύξηση των εμπορευματικών μεταφορών, δεδομένου ότι η Cosco θέλει να μετατρέψει τον Πειραιά σε κέντρο διακίνησης προϊόντων προς την Ευρώπη, ενώ ανάλογα πλάνα προς τα Βαλκάνια και την Ευρώπη έχουν και οι νέοι ιδιοκτήτες του λιμανιού της Θεσσαλονίκης.
Η κινητικότητα που παρατηρείται στον χώρο των συγκοινωνιών δεν άφησε αδιάφορους τους Ρουμάνους. Πληροφορίες θέλουν τον ιδιωτικών συμφερόντων ρουμανικό όμιλο Grup Feroviar Roman, ο οποίος απασχολεί 2.000 εργαζόμενους στην εταιρεία και τις θυγατρικές της σε Ρουμανία και Βουλγαρία, να έχει υποβάλει φάκελο στη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) προκειμένου να του χορηγηθεί άδεια λειτουργίας σιδηροδρομικής επιχείρησης.
Ενέργεια
Ζωηρό ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα παρουσιάζουν οι μεγαλύτερες εταιρείες στον κλάδο της διεθνούς ενέργειας, όπως αποτυπώθηκε σε πρόσφατο διήμερο συνέδριο του “Economist” στο Λαγονήσι. Ενδεικτικά, ο αντιπρόεδρος της Total Μπέρναρντ Κλεμέντ εξέφρασε το επενδυτικό ενδιαφέρον της γαλλικής εταιρείας για την ελληνική αγορά ενέργειας -και πέραν του τμήματος πώλησης λιπαντικών που ήδη δραστηριοποιείται. Μάλιστα, από το βήμα του συνεδρίου, προανήγγειλε νέες εταιρικές συνεργασίες μέσω τόσο των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛ.ΠΕ.) όσο και της Edison.
Τουρισμός
Η κατάρριψη όλων των ρεκόρ την τελευταία διετία στον κλάδο του τουρισμού (αφίξεις, εισπράξεις, διανυκτερεύσεις) επόμενο ήταν να τραβήξει το ενδιαφέρον των επενδυτών.
Έτσι, επενδύσεις ύψους 150 εκατ. ευρώ στην τουριστική βιομηχανία της Ελλάδας αναμένεται να πραγματοποιήσει φέτος ο τουριστικός οργανισμός Thomas Cook Group, ανακοινώνοντας παράλληλα ότι σκοπεύει να φέρει τρία εκατομμύρια επισκέπτες στη χώρα το 2018, σημειώνοντας αύξηση πάνω από ένα τρίτο, συγκριτικά με τα δύο προηγούμενα χρόνια.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Thomas Cook Πέτερ Φανκχάουζερ τόνισε ότι η εταιρεία έχει επεκταθεί σε τέσσερις νέους προορισμούς στη χώρα, ενώ πρόσθεσε περισσότερα από 34 νέα αεροπορικά δρομολόγια μόνο τα τελευταία δύο χρόνια, καθιστώντας την Thomas Cook, σήμερα, τον μεγαλύτερο οργανισμό διακοπών, που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα. Το νέο Cook’s Club στη Χερσόνησο της Κρήτης είναι η τελευταία προσθήκη στις 188 δυνατές ξενοδοχειακές μονάδες που ανήκουν στην εταιρεία παγκοσμίως, καθώς και ένα από τα 47 ξενοδοχεία που της ανήκουν και φέρουν το σήμα της στην Ελλάδα. Με τα εγκαίνια του πρώτου ξενοδοχείου Cook’s Club στην Ελλάδα, η Thomas Cook επιδιώκει να επεκταθεί, προσθέτοντας επιπλέον 10 έως και 15 ξενοδοχεία, μέχρι το καλοκαίρι του 2019.
Τρόφιμα
Έντονη είναι η κινητικότητα στον χώρο των τροφίμων. Η Μύλοι Λούλη ανακοίνωσε την αγορά βιομηχανικής μονάδας (Μύλος), στη βορειοανατολική Βουλγαρία, όπου παράγονται τα καλύτερα βουλγάρικα σιτηρά, σε απόσταση μόλις 13 χιλιομέτρων από τα σύνορα με τη Ρουμανία, μέσω της θυγατρικής της Loulis Mel - Bulgaria Ead. Η αγορά πραγματοποιήθηκε έναντι ποσού 2,25 εκατ. ευρώ και χρηματοδοτήθηκε από ίδια διαθέσιμα.
Διψήφια αύξηση πωλήσεων στο πρώτο τρίμηνο του 2018 πέτυχε η γαλακτοβιομηχανία ΜΕΒΓΑΛ Α.Ε., που με την ολοκλήρωση επένδυσης 5,3 εκατ. ευρώ στο τμήμα γιαουρτιού, προχωρά στην εκπόνηση του business plan για την επόμενη τριετία που θα περιλαμβάνει νέο γύρο επενδύσεων άνω των 5 εκατ. ευρώ.
Η ΜΕΒΓΑΛ έχει παρουσία σε 36 χώρες, με τις εξαγωγές της να αντιστοιχούν στο 35% του συνολικού τζίρου της εταιρείας. Στις πιο πρόσφατες ενέργειές της, πέτυχε την είσοδό της στην αγορά του Ισραήλ με επώνυμη φέτα και private label γιαουρτιού, απέκτησε νέο πελάτη στην Ολλανδία για τη φέτα Μεβγάλ, ενώ έκανε ξανά την είσοδό της στην Αγγλία και σε γνωστή αλυσίδα, με γιαούρτια private label.
Στον ίδιο κλάδο, των τροφίμων, ο Αγροτικός Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Ιωαννίνων "Πίνδος" γνωστοποίησε στο πλαίσιο του εορτασμού των 60 χρόνων λειτουργίας του, επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 20 εκατ. ευρώ για την πενταετία 2018-2022. Σε επίπεδο εξαγωγικής δραστηριότητας τα προϊόντα Πίνδος έχουν παρουσία σε Βουλγαρία, ΠΓΔΜ, Αλβανία, Κύπρο, Τουρκία, Ιταλία και Κίνα. Ο δε Συνεταιρισμός υλοποιεί επιπλέον ερευνητικά προγράμματα που αγγίζουν τα 4 εκατ. ευρώ, σε συνεργασία με πανεπιστήμια και φορείς (Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, τμήμα Κτηνιατρικής του ΑΠΘ, το ΤΕΙ Ηπείρου, το Ινστιτούτο ΠΑΣΤΕΡ, ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ).
Επικοινωνίες
Με συνέντευξη του στο ΑΠΕ ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Wind Hellas Τάσος Ζαρκαλής ανέφερε ότι το 2015 η εταιρεία έχει εξαγγείλει και υλοποιεί πλάνο επενδύσεων, ύψους 500 εκατ. ευρώ, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2020. Τα κεφάλαια αυτά κατευθύνονται στα Δίκτυα Νέας Γενιάς. Έως σήμερα έχει εκτελέσει το 60% του πλάνου, ξεπερνώντας τα 300 εκατ. ευρώ. Για το 2018, εκτιμά ότι οι επενδύσεις θα κυμανθούν μεταξύ 95 με 105 εκατ. ευρώ και αφορούν τη συνεχιζόμενη επέκταση των υποδομών νέας γενιάς για ακόμα υψηλότερες ταχύτητες και μεγαλύτερη κάλυψη στο σταθερό και το κινητό.
Ναυτιλία
Ο στόχος για τη χρηματιστηριακή αγορά του Nasdaq που έβαλε η Navios Maritime Containers, η οποία παράλληλα στοχεύει στην αγορά εννέα πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων συνολικής αξίας άνω των 380 εκατ. δολαρίων, είναι ένα από τα θεαματικά βήματα στον χώρο της ναυτιλιας. Η Navios Maritime Containers είναι η έβδομη ναυτιλιακή εταιρεία του ομίλου Navios της Αγγελικής Φράγκου, η οποία ιδρύθηκε το 2017 και δραστηριοποιείται αποκλειστικά στα containerships. Η Navios Containers, που έχει ήδη μέσω εξαγορών έναν στόλο από 25 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, ανακοίνωσε ότι θα αγοράσει ένα containership από τη συγγενή εταιρεία Navios Maritime Partners L.P. (Navios Partners) και έχει και μία οψιόν για την αγορά άλλων τεσσάρων πλοίων από την ίδια εταιρεία.
Η επόμενη ημέρα
Σε επτά εβδομάδες η Ελλάδα βγαίνει από τα Μνημόνια, εξέλιξη που αναμφίβολα θα αποκαταστήσει περαιτέρω το brand "Ελλάδα" διεθνώς. Το σχέδιο για την ολική στρατηγική ανάπτυξη θα πρέπει να υλοποιηθεί μέχρι κεραίας, απρόσκοπτα και χωρίς δολιχοδρομίες. Και κυρίως χωρίς δισταγμούς από επιχειρήσεις, πολιτικούς, κοινωνία. Το ΜΙΤ ανακοίνωσε προ εβδομάδος ότι κατόρθωσε να κατασκευάσει ρομπότ που "διαβάζει" την ανθρώπινη σκέψη. Αυτό είναι το περιβάλλον σήμερα και όποιος δεν το αντιληφθεί "εγκληματεί" σε βάρος των επόμενων γενεών.
