Ο γεν. γραμματέας ΔΟΣ ρωτήθηκε αρχικά αν – και πώς - μπορεί να ξεπεραστεί ένα εμπόδιο: Ότι, αν και είναι κοινώς παραδεκτό πως οι χώρες που επιχειρούν να βγουν από «βαριά» κρίση χρειάζονται τόνωση των δημοσίων επενδύσεων, η Ελλάδα έχει επ’ αυτού το εμπόδιο των αυστηρών δημοσιονομικών ελέγχων. Απάντησε ο κ. Γιώργος Τσίπρας:
«Κατ’ αρχήν είναι ζήτημα πολιτικού προσανατολισμού, από πλευράς κυβέρνησης. Έχουμε πορεία κατά πολύ διαφορετική από εκείνη των προηγούμενων κυβερνήσεων. Δεν θα λυθεί, βεβαίως, εύκολα αυτό το πρόβλημα, διότι υπάρχει όντως δημοσιονομική στενότητα. Παρ’ όλα αυτά έχουμε και σε αυτόν τον τομέα σημαντική αύξηση. Δίνουμε σαφή δείγματα γραφής. Το κρίσιμο ζήτημα τώρα είναι η προσέλκυση ξένων επενδύσεων και φυσικά η καταγραφή θετικότερων επιδόσεων στις εσωτερικές».
Η αύξηση του 180% και η διαμόρφωση «νέου παραγωγικού μοντέλου»
Μιλώντας για την τρέχουσα πορεία των ξένων επενδύσεων, ο κ. Τσίπρας ανέφερε: «Τα στοιχεία είναι αδιαμφισβήτητα και δείχνουν σαφή πορεία ανάκαμψης. Στο πρώτο εξάμηνο του 2017 σημειώθηκε αύξηση 180 % στην εισροή άμεσων ξένων επενδύσεων, αύξηση που φθάνει στο 300%, αν δούμε τι συνέβη από το 2015. Νωρίτερα, η χώρα βίωνε καθαρή αποεπένδυση (..). Δεν θα σας πω ότι η οικονομία βρίσκεται σε φάση απογείωσης, διότι αυτό θα ήταν κάπως υπερβολικό. Ανάκαμψη όμως δείχνουν όλα τα στοιχεία».
Μεγάλο στοίχημα, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα ΔΟΣ, είναι «η αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της οικονομίας», σε μία προοπτική «διαμόρφωσης μιας νέας παραγωγικής ταυτότητας για τη χώρα», που δεν θα περιορίζεται στον τουρισμό και το real estate.
«Σημαντικό, πολύ σημαντικό, είναι να επεκταθούμε και σε άλλους τομείς (…). Το έχουμε ήδη επισημάνει, η κρίση που αντιμετωπίζουμε δεν είναι μόνο δημοσιονομική. Είναι και κρίση ενός οικονομικού μοντέλου που στηρίχτηκε στην τουριστική ‘μονοκαλλιέργεια’, τις εισαγωγές και την αύξηση της κατανάλωσης. Τώρα χρειαζόμαστε ένα άλλο μοντέλο παραγωγικής ανασυγκρότησης. Αυτό δεν μπορεί να στηριχτεί στο χαμηλό εργατικό κόστος. Πάντα θα υπάρχουν χώρες με χαμηλότερο. Ούτε μπορούμε, ούτε πρέπει να τις ανταγωνιστούμε σε αυτό το πεδίο. Εμείς πρέπει και μπορούμε να στηριχτούμε στην παραγωγή υψηλής προστιθέμενης αξίας, στην οικονομία της γνώσης και της καινοτομίας».
«Ας δούμε τι έγινε στην Πορτογαλία και ας βγάλουμε συμπεράσματα»
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης τέθηκαν επί τάπητος «θεωρίες», σύμφωνα με τις οποίες η μετατροπή μιας χώρας σε «φορολογικό παράδεισο» με ταυτόχρονη μείωση του εργατικού κόστους θα την καταστήσει- αυτομάτως, μάλιστα- ζηλευτό πόλο έλξης ξένων επενδύσεων (κάτι που όμως δεν έχει γίνει πχ στη Βουλγαρία). Ο κ. Τσίπρας επεσήμανε:
«Οι πολλές, σημαντικές επενδύσεις υλοποιούνται στον αναπτυγμένο δυτικό κόσμο. Γιατί; Διότι το κλειδί είναι η μεγαλύτερη παραγωγικότητα, όχι το χαμηλότερο εργατικό κόστος. Εκεί πρέπει να στραφούμε και εμείς (…). Οι νεοφιλελεύθερες απλουστεύσεις παραγνωρίζουν πολλές σημαντικές παραμέτρους, που καθορίζουν τις επιλογές επενδυτών. Την πραγματικότητα την αναδεικνύουν οι διεθνείς εμπειρίες, οι δικές μας, οι εγχώριες, αλλά και οι συγκρίσεις ανάμεσα στις μεν και τις δε».
Εν συνεχεία ο γενικός γραμματέας παρέθεσε ένα παράδειγμα:
«Η Πορτογαλία ήταν κι αυτή σε πρόγραμμα προσαρμογής και αντιμετώπιζε λιτότητα, αλλά από το 2009 έως το 2016 οι εξαγωγές της ανήλθαν από τα 45 στα 70 δισεκατομμύρια ευρώ. Σε αυτές, τις εξαγωγές, στήριξε η Πορτογαλία την προσπάθεια εξόδου από την κρίση, που ακόμη δεν έχει, ασφαλώς, ολοκληρωθεί. Τα συγκρίσιμα μεγέθη με εμάς είναι εξόχως εύγλωττα. Εμείς είχαμε μια αναιμική αύξηση από τα 35 στα 38 δισεκατομμύρια, μολονότι η συμπίεση, η μείωση του εργατικού κόστους στη χώρα μας, με τις πολιτικές των μνημονίων, υπερέβη το 20%. Αυτό επιβεβαιώνει, πρώτον, ότι δεν είναι η μείωση του εργατικού κόστους η σημαντική παράμετρος και, δεύτερον, πως μια πολιτική για να φέρει αποτελέσματα ουσιώδη, πρέπει να διορθώνει το ίδιο το παραγωγικό μοντέλο της χώρας. Κάτι που δεν επιχείρησαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Εμείς προσπαθούμε να το πετύχουμε».
Η φορολογία, τα υφεσιακά μέτρα και η περίοδος Σημίτη
Ο κ. Τσίπρας ρωτήθηκε αν η κυβέρνηση μπορεί να διαμορφώσει μια φορολογική πολιτική, η οποία θα επιβραβεύει μεν τις παραγωγικές επενδυτικές δραστηριότητες, αλλά χωρίς να πριμοδοτεί την όποια κερδοφορία προκύπτει από φαινόμενα παρασιτισμού.
«Η φορολογική πολιτική δεν είναι αυτή που θα θέλαμε να εφαρμόσουμε, αυτή την οποία θα είχαμε ήδη διαμορφώσει, αν δεν είχαμε τους γνωστούς ασφυκτικούς περιορισμούς», απάντησε. Και πρόσθεσε: «Αλλά και γενικότερα, ακόμη και τα τελευταία μέτρα που ζήτησαν οι δανειστές έχουν και υφεσιακά αποτελέσματα (…). Προσπαθούμε υπό δύσκολες συνθήκες να βγάλουμε τη χώρα από την κρίση. Παρά τις δυσκολίες υπάρχουν προοπτικές. Αρκεί να αντλούμε τα σωστά συμπεράσματα από όσα έως τώρα βιώσαμε».
Επανερχόμενος στις ξένες επενδύσεις, είπε:
«Ξέρετε πότε είχαμε peak, απόγειο στις ξένες επενδύσεις; Το 2000 – 2009. Τι ακολούθησε; Δραματική πτώση. Πού οφειλόταν αυτή; Στο ότι, ειδικά κατά την περίοδο Σημίτη, αυτό που συνέβαινε ήταν επιτομή της έννοιας στρεβλή ανάπτυξη. Τα αποτελέσματα φάνηκαν σε λίγα χρόνια και η κατάσταση επιδεινώθηκε κατά πολύ με τα προγράμματα της λεγόμενης διάσωσης. Διότι πουθενά αλλού δεν είχαν πτώση του ΑΕΠ 25% σε λίγα χρόνια. Αυτά συνέβαιναν μόνο σε πολεμικές περιόδους, αλλά εδώ έγιναν εν καιρώ ειρήνης (…). Για αυτό, ακριβώς, επιμένω πως η διαμόρφωση μιας νέας παραγωγικής ταυτότητας είναι κρίσιμο ζήτημα. Και – επαναλαμβάνω- μεγάλο στοίχημα».
