Αν υπάρχει μια σημαντική ανατροπή στο ασφαλιστικό, αυτό, πέρα από το εκκωφαντικό πλεόνασμα που καταγράφεται ήδη το πρώτο εννεάμηνο το 2017 στη θέση του προϋπολογισθέντος ελλείμματος -και όπως δείχνουν όλες οι παραδοχές θα μεγαλώσει κι άλλο μέχρι το τέλος του χρόνου- είναι η επιβεβαίωση ότι η ένταξη των οκτώ πρώην μεγάλων ασφαλιστικών ταμείων στον ΕΦΚΑ (αναδρομικά από την 1.1.2016) ανέτρεψε μια σειρά λάθος εκτιμήσεων όσον αφορά τις συνταξιοδοτικές δαπάνες που προέβλεπε κάθε ταμείο ξεχωριστά.
Αποτέλεσμα, μετά και τις αλλαγές και στον τρόπο υπολογισμού των εισφορών, οι δαπάνες του ΕΦΚΑ (και κατά συνέπεια των 8 εντασσόμενων ταμείων) πλέον βαίνουν μειούμενες, αποδεικνύοντας ότι κάθε ταμείο ξεχωριστά λειτουργούσε κατά το δοκούν, αν όχι "στον αέρα"... Με άλλα λόγια, σε περίπου ένα χρόνον από την οργανωτική ένταξη 3,5 εκατ. ασφαλισμένων και 2,6 εκατ. συνταξιούχων σε ένα φορέα, η εικόνα άλλαξε θεαματικά!
Η δυναμική των εσόδων από μισθωτούς και ελεύθερους επαγγελματίες
Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών (προσχέδιο προϋπολογισμού) η βελτίωση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση των εισφορών κατά 279 εκατ. ευρώ, στην αύξηση των εσόδων από ρυθμίσεις παλαιών οφειλών κατά 206 εκατ. ευρώ, στην αύξηση των λοιπών εσόδων κατά 5 εκατ. ευρώ, αλλά και στη μειωμένη πρόβλεψη κατά 833 εκατ. ευρώ για δαπάνες, κυρίως εξαιτίας της μείωσης της συνταξιοδοτικής δαπάνης για κύριες συντάξεις κατά 480 εκατ. ευρώ, της μείωσης της δαπάνης για επικουρικές κατά 190 εκατ. ευρώ και της μείωσης των λοιπών δαπανών κατά 163 εκατ. ευρώ.
Με αυτά τα δεδομένα η διοίκηση του ΕΦΚΑ προχώρησε (για δεύτερη φορά μέσα στο 2017) σε τροποποίηση του προϋπολογισμού του Οργανισμού. Έτσι το προϋπολογισμένο έλλειμμα 1,049 δισ. ευρώ για το 2017 μετατρέπεται, λόγω των σημαντικά αυξημένων εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές (μισθωτών και ελεύθερων επαγγελματιών), αλλά και αύξησης των εισπράξεων από οφειλές, σε πλεόνασμα της τάξης των 88 εκατ. ευρώ, που με τη σειρά του οδηγεί σε δημοσιονομικό πλεόνασμα της τάξης των 188 εκατ. ευρώ.
Και όλα αυτά ενώ η αρχική πρόβλεψη (έχει γίνει ήδη μια αναθεώρηση επί τα βελτίω πριν από τέσσερις μήνες) για το 2017 οδηγούσε σε έλλειμμα 1,2 δισ. ευρώ.
Να σημειωθεί ότι, βάσει των διαθέσιμων στοιχείων, το επτάμηνο Ιανουαρίου - Ιουλίου τα έσοδα ανήλθαν σε 22,3 δισ. έναντι εξόδων 21,2 δισ. ευρώ. Μετά και την απόδοση εισφορών σε ΕΟΠΥΥ και ΟΑΕΔ, το ταμειακό πλεόνασμα του ΕΦΚΑ ανέρχεται σε 396,55 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος άνω των 440 εκατ. ευρώ. Kατά το ίδιο διάστημα ο ΕΦΚΑ υπολογίζει ότι οι εισφορές των μισθωτών αυξήθηκαν κατά 9,6% σε σχέση με το αντίστοιχο επτάμηνο του 2016.
Σύμφωνα με τα στοιχεία η αύξηση των εσόδων από εισφορές μισθωτών τον Αύγουστο ήταν της τάξης του 13%, με αποτέλεσμα το πλεόνασμα του ΕΦΚΑ για το οκτάμηνο να εκτιμάται σε 470 εκατ. ευρώ. Στο 1,1 δισ. ευρώ εκτιμώνται και οι εισπράξεις επταμήνου από εισφορές μη μισθωτών, με αποτέλεσμα η εισπραξιμότητα να ξεπερνά, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, το 65%, όταν το 2016 ήταν 53%.
Να σημειωθεί ότι, στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2018, το ταμειακό ισοζύγιο των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ασφαλιστικά ταμεία, οργανισμοί απασχόλησης και ΕΟΠΥΥ) αναμένεται να διαμορφωθεί σε πλεόνασμα ύψους 634 εκατ. ευρώ, βελτιωμένο κατά 1.948 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις προβλέψεις που είχαν περιληφθεί στο ΜΠΔΣ 2018-2021 (έλλειμμα ύψους 1.314 εκατ. ευρώ). Επιπλέον το δημοσιονομικό αποτέλεσμα αναμένεται να διαμορφωθεί σε 378 εκατ. ευρώ, βελτιωμένο κατά 1.319 εκατ. ευρώ.
Όπως σημειώνεται, στο αποτέλεσμα αυτό οδήγησαν α) η μεγαλύτερη, από το αναμενόμενο, αύξηση εσόδων από τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές κυρίως των μισθωτών, β) ρύθμιση οφειλών και γ) η μειωμένη συνταξιοδοτική δαπάνη λόγω της αναθεώρησης του αριθμού των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης βάσει εκκαθάρισης στοιχείων του νεοσύστατου ΕΦΚΑ, διαδικασία η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη.
