Live τώρα    
22°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
22 °C
20.2°C23.5°C
2 BF 43%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
20 °C
16.6°C22.9°C
2 BF 45%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
17.1°C21.5°C
2 BF 64%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.2°C21.1°C
1 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
17.9°C17.9°C
0 BF 59%
Ένα δημοψήφισμα στο καλάθι των αχρήστων
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ένα δημοψήφισμα στο καλάθι των αχρήστων

Λίγο καιρό μετά το δημοψήφισμα υπέρ του Brexit και αφού είχαν αναλυθεί και μελετηθεί τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ψήφου, το ηλικιακό, μορφωτικό, ταξικό υπόβαθρο του εκλογικού σώματος σε περιοχές όπου τα ποσοστά του «ναι» και του «όχι» παρουσίαζαν μεγάλες αποκλίσεις, οι ειδικοί κατέληξαν σ’ ένα κάπως κυνικό συμπέρασμα: Η πρακτική των δημοψηφισμάτων δεν είναι ο καλύτερος τρόπος για να παίρνονται αποφάσεις πάνω σε πολύπλοκα και πολύπλευρα ζητήματα, τις επιμέρους πτυχές των οποίων είναι αδύνατον να γνωρίζουν και να μπορούν να κρίνουν οι ψηφοφόροι.

Το σκεπτικό της συγκεκριμένης συλλογιστικής βασίστηκε στη διαπίστωση ότι, καθώς οι μεγαλύτεροι σε ηλικία ψηφοφόροι ήταν πιο συσπειρωμένοι και τάχθηκαν μαζικά υπέρ του Brexit, "έκλεψαν το μέλλον" της πολύ λιγότερο συσπειρωμένης νεότερης γενιάς, που ψήφισε συντριπτικά υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε. Με τη διχαστική εμπειρία του Brexit να ρίχνει την σκιά της στον ευρωπαϊκό πολιτικό χάρτη αναδεικνύοντας την αποτυχία των ελίτ και τον ισχυρό ρόλο του δημαγωγικού επηρεασμού, αυτή η συλλογιστική ίσως αποκτά σήμερα οπαδούς.

Για πρώτη φορά σε μια ευρωπαϊκή χώρα, με μεγάλη μάλιστα παράδοση στην άμεση δημοκρατία και την προσφυγή στη λαϊκή ψήφο, την Ελβετία, το αποτέλεσμα ενός πρόσφατου εθνικού δημοψηφίσματος ακυρώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο με το σκεπτικό ότι οι πληροφορίες που δόθηκαν στους ψηφοφόρους για το ζήτημα στο οποίο καλούνταν να αποφασίσουν ήταν «ανεπαρκείς».

"Παραπλάνηση"

Το θέμα του δημοψηφίσματος ήταν η αλλαγή του φορολογικού καθεστώτος για τα έγγαμα ζευγάρια. Το ερώτημα που τέθηκε στους ψηφοφόρους συνοψιζόταν στη διατύπωση «Για τα ζευγάρια και την οικογένεια - όχι στην ποινικοποίηση του γάμου».

Στην Ελβετία, όπως και σε πολλές άλλες χώρες, τα παντρεμένα ζευγάρια φορολογούνται από κοινού για τα εισοδήματά που αποκτούν, πράγμα που σημαίνει ότι συχνά πληρώνουν περισσότερους φόρους από εκείνους που επιλέγουν τη συγκατοίκηση, φορολογούμενοι έτσι ξεχωριστά και έχοντας συνδυαστικά υψηλότερο αφορολόγητο. Η πρόταση για αλλαγή του καθεστώτος απορρίφθηκε με ελάχιστη διαφορά (50,8% «όχι» έναντι 49,2% «ναι») στο δημοψήφισμα που έγινε τον Φεβρουάριο του 2016. Το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα της αντιπολίτευσης, που είχε προτείνει το δημοψήφισμα, προσέφυγε πέρυσι στο Ανώτατο Δικαστήριο υποστηρίζοντας ότι οι ψηφοφόροι παραπλανήθηκαν. Πριν απ' την ψηφοφορία η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, η οποία ελέγχεται από το Λαϊκό Κόμμα της Δεξιάς, είχε δώσει στοιχεία σύμφωνα με τα οποία η αυξημένη φορολογική επιβάρυνση αφορά μόνον 80.000 παντρεμένα ζευγάρια. Στη συνέχεια όμως αναθεώρησε τα στοιχεία αυτά κάνοντας λόγο για 450.000 ζευγάρια που επηρεάζονται.

Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι «οι ψηφοφόροι είχαν ενημερωθεί εσφαλμένα και με ελλιπή τρόπο». «Δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι ο αριθμός των έγγαμων ζευγαριών που θίγονταν από την αυξημένη φορολογική επιβάρυνση ήταν μεγαλύτερος του πενταπλάσιου εκείνου που ανακοινώθηκε» αναφέρεται στο σκεπτικό της απόφασης. «Δεδομένης της οριακής διαφοράς του αποτελέσματος και της σοβαρότητας των παρατυπιών, η έκβαση της ψηφοφορίας πιθανώς θα ήταν διαφορετική» έκρινε το δικαστήριο ανάβοντας το πράσινο φως για την επανάληψή της.

Είναι η πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της Ελβετίας που ακυρώνεται το αποτέλεσμα ενός δημοψηφίσματος, μια πρωτόγνωρη κατάσταση σε μια χώρα της οποίας οι πολίτες κλήθηκαν να ψηφίσουν περισσότερες από 300 φορές σε ομοσπονδιακά δημοψηφίσματα απ' το 1848 μέχρι σήμερα. Το σύστημα άμεσης δημοκρατίας της Ελβετίας επιτρέπει σε κάθε ομάδα ψηφοφόρων να ζητήσουν πανεθνικό δημοψήφισμα πάνω σε οποιαδήποτε πρόταση για την οποία μπορούν να συγκεντρώσουν περισσότερες από 100.000 υπογραφές.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL