Του Λορέντζο Τόντο
Στις αρχές του 2017 ο Ισμαέλε Λα Βαρντέρα, ένας 22χρονος Σισιλιάνος δημοσιογράφος, ξάφνιασε με την απόφασή του να διεκδικήσει τη δημαρχία του Παλέρμο. Ακόμα πιο εντυπωσιακή ήταν η απόφασή του να κατέβει στις εκλογές με τη Λέγκα, της οποίας ο ηγέτης Ματέο Σαλβίνι υποτιμά συστηματικά τους κατοίκους της νότιας Ιταλίας. Στις εκλογές της 12ης Ιουνίου ο Λα Βαρντέρα πήρε μόλις 2,7%. Αλλά τα πράγματα ήρθαν τα πάνω κάτω όταν αποκαλύφθηκε ότι κατέγραψε με κρυφή κάμερα την προεκλογική εκστρατεία του.
Το υλικό έγινε ντοκιμαντέρ με το τίτλο «Η ιταλική πολιτική για ηλίθιους» (Italian Politics for Dummies), που πρόκειται να κυκλοφορήσει στα τέλη Νοεμβρίου. Το ντοκιμαντέρ ρίχνει φως στον τρόπο λειτουργίας των λαϊκιστικών κομμάτων της Ιταλίας καθώς και στη δράση της μαφίας. «Ενώ έκανα προεκλογική εκστρατεία, εντυπωσιάστηκα από πολλά πράγματα που μου συνέβαιναν και τότε αποφάσισα ότι μάλλον θα είχε αξία να τα κατέγραφα όλα» είπε ο Λα Βαρντέρα.
Στην προεκλογική εκστρατεία ο Λα Βαρντέρα εμφανίστηκε ως ένας Δαβίδ που πολεμά τους Γολιάθ του πολιτικού κατεστημένου. Τον προσέγγισε αμέσως το κόμμα του Σαλβίνι, που ήθελε να τον προωθήσει ως αντισυστημικό. Ο Σαλβίνι επισημοποίησε τη συνεργασία μαζί του μετά από μια δίωρη συνάντησή τους που κατεγράφη με κρυφή κάμερα. Ο Σαλβίνι είπε στο νέο υποψήφιο πως θα τον παρουσιάσει σαν «κάτι εντελώς καινούργιο μέσα στον βάλτο της παλαιάς πολιτικής». Τον Λα Βαρντέρα προσέγγισε και η Τζόρτζια Μελόνι, η αρχηγός των ακροδεξιών Αδελφών της Ιταλίας, που του πρότεινε να τον βάλει στη λίστα του κόμματος.
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά γυρίσματα έγινε στο υπόγειο διαμέρισμα μιας πολυκατοικίας στη συνοικία Κάλσα του Παλέρμο, που αποτελεί άντρο της σικελικής μαφίας. Ο Λα Βαρντέρα οδηγήθηκε εκεί από ένα πρώην μέλος του δημοτικού συμβουλίου, προκειμένου να συναντήσει έναν συγγενή του φυλακισμένου αφεντικού της μαφίας Τζίνο «Ου Μίτρα» Αμπάτε.
Ο συγγενής πρότεινε μια συμφωνία: «Θα σου δώσουμε 300 ψήφους σε αυτή την περιοχή, αλλά θα σου στοιχίσουν 30 ευρώ το κομμάτι. Εδώ ο κόσμος έχει ανάγκη το φαγητό. Εδώ εμείς αποφασίζουμε ποιον ψηφίζει ο κόσμος, αλλιώς δεν ψηφίζει».
Έμεινα έκπληκτος, είπε ο Λα Βαρντέρα. «Σκεφτόμουν: Αλήθεια μου συμβαίνει αυτό;». Όσο για την υποστήριξη που έλαβε από τη Λέγκα, λέει πως το κόμμα δεν θα μάθει γι' αυτή τη συμφωνία. «Όποιος κάνει τέτοια συμφωνία με ένα αφεντικό δεν ανοίγει το στόμα του» είπε.
Σε μια άλλη σκηνή ο Λα Βαρντέρα επισκέπτεται το σπίτι ενός πρώην κυβερνήτη της Σικελίας, του Σαλβατόρε Κουφάρο, ο οποίος πέρασε πέντε χρόνια στη φυλακή για συνεργασία με την Κόζα Νόστρα. Σε περίπτωση δεύτερου γύρου ο Κουφάρο προσπάθησε να τον πείσει να στηρίξει τον υποψήφιο δήμαρχο ενός άλλου κόμματος, της Φόρτσα Ιτάλια. Σε αντάλλαγμα ο Κουφάρο θα έβρισκε για τον Λα Βαρντέρα μια θέση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση ή «σε έναν συνασπισμό στις επόμενες εκλογές.
«Αν παίξεις μαζί μας, θα κάνω ό,τι μπορώ για να εκλεγείς» είπε ο Κουφάρο, ο οποίος παρά την καταδίκη του ενεργούσε ως πολιτικός μεσάζοντας.
Όταν ο Λα Βαρντέρα ανακοίνωσε, μετά τις εκλογές, ότι είχε καταγράψει με κρυφή κάμερα τις συναντήσεις του, ξέσπασε έντονη συζήτηση για τη δεοντολογία της δουλειάς του.
Ο δημοσιογράφος επανήλθε για να ρωτήσει τους ανθρώπους που είχε καταγράψει κρυφά, όπως τον Κουφάρο και τη Μελόνι. «Υπάρχουν ήδη στο δικαστήριο τόνοι με υποκλοπές των τηλεφώνων μου» απάντησε γελώντας ο Κουφάρο. «Οι συζητήσεις μας που κατέγραψες δεν θα αλλάξουν τίποτα». Η Μελόνι, που τον είχε στηρίξει δημόσια, δήλωσε «απογοητευμένη». «Αν θέλεις να δείξεις ότι είμαστε όλοι άθλιοι, κάντο» του είπε, αλλά πρόσθεσε πως δεν θα ζητήσει τη δικαστική δίωξή του. Ο Σαλβίνι αρνήθηκε να κάνει σχόλιο.
