«Τα 'χουμε βρει» με τις Βρυξέλλες για το Brexit διαλαλεί η Τερέζα Μέι, όμως ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ έστειλε χθες μήνυμα διαφορετικού περιεχομένου στο Λονδίνο: το σχέδιο της κυρίας πρωθυπουργού, είπε -ανοίγοντας την άτυπη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. στο Σάλτσμπουργκ-, για τα βορειοϊρλανδικά σύνορα και τις μελλοντικές εμπορικές σχέσεις Βρετανίας - Ένωσης χρειάζεται «εκ νέου επεξεργασία και περαιτέρω διαπραγμάτευση».
Αλλά δεν ήταν μόνο αυτή η δήλωση του ξεφούσκωσε το «αφήγημα» της συντηρητικής κυβέρνησης του Λονδίνου περί συντεταγμένου και «πολιτισμένου» Brexit. Οι ενδείξεις μαρτυρούν ένα κλίμα αμοιβαίας δυσπιστίας στο παζάρεμα για τους όρους και τις συνθήκες της βρετανικής ευρωεξόδου κι αυτό φαίνεται να καθορίζει τις κινήσεις των δύο πλευρών για την ώρα.
Πριν από την δήλωση Τουσκ, ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Ε.Ε. για το Brexit Μισέλ Μπαρνιέ είχε προειδοποιήσει το Λονδίνο ότι ο χρόνος πιέζει για να υπάρξει συμφωνία μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Ο Οκτώβριος θα σημάνει την «ώρα της αλήθειας» είπε χαρακτηριστικά. Η αντίπερα όχθη «απάντησε» -μέσω σχετικού ρεπορτάζ των "Financial Times"- ότι η Τερέζα Μέι θα αποπειραθεί να παρακάμψει τον Μ. Μπαρνιέ, θεωρώντας τον ίσως τον σκληροπυρηνικό της ευρωγραφειοκρατίας, και να πείσει η ίδια τους Ευρωπαίους ηγέτες να συμφωνήσουν σε έναν συμβιβασμό στο Σάλτσμπουργκ.
Στόχος της Μέι είναι υπάρξει μια συμβιβαστική λύση όσον αφορά το ακανθώδες ζήτημα των βορειοϊρλανδικών συνόρων ώστε να ξεμπλοκάρει η διαπραγματευτική διαδικασία και να αποφευχθεί ένα "σκληρό" Brexit από... ατύχημα λόγω κακού υπολογισμού χρόνου. Η πρωθυπουργός προσπαθεί να αποφύγει με κάθε τρόπο αυτό το ενδεχόμενο όσο κι αν οι αντάρτες του κόμματός της επιθυμούν διακαώς ηρωική έξοδο συνεχίζοντας να της βάζουν τρικλοποδιές και να την αμφισβητούν ανοιχτά.
Καλή θέληση
Σε χθεσινό άρθρο της στη γερμανική εφημερίδα "Die Welt" η Βρετανίδα πρωθυπουργός σημειώνει ότι και οι δύο πλευρές πρέπει να επιδείξουν καλή θέληση για να αποφευχθεί η αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε. χωρίς συμφωνία τον Μάρτιο του 2019. «Βρισκόμαστε κοντά στο να επιτύχουμε τη συντεταγμένη αποχώρηση, η οποία αποτελεί τη βάση για την οικοδόμηση μιας μελλοντικής στενής εταιρικής σχέσης (...) Καμιά από τις δύο πλευρές δεν μπορεί να απαιτεί κάτι απαράδεκτο από την άλλη, όπως το να υπάρχουν εξωτερικά σύνορα και τελωνεία που θα χωρίζουν τμήματα του Ηνωμένου Βασιλείου» έγραψε. Η Μέι επιχειρηματολόγησε κατά της εγκαθίδρυσης «σκληρών» συνόρων μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της Ιρλανδίας ή μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και του υπόλοιπου Ηνωμένου Βασιλείου τονίζοντας ότι αυτό θα απειλούσε την ειρήνη και την ασφάλεια της χώρας της.
Το σενάριο ενός άτακτου Brexit τον προσεχή Μάρτιο χωρίς να υπάρξει συμφωνία προκαλεί συναγερμό στις δύο πλευρές της Μάγχης και ο Ντόναλντ Τουσκ προειδοποίησε στην επιστολή πρόσκλησής του προς τους Ευρωπαίους ηγέτες ότι είναι πάντα «πιθανό». Εν όψει αυτού του κινδύνου, πρόσθεσε, ίσως χρειαστεί η σύγκληση έκτακτης συνόδου κορυφής τον Νοέμβριο. Αν δεν υπάρξει συμφωνία, οι κανόνες της Ε.Ε. θα πάψουν να ισχύουν στη Βρετανία μέσα σε μια νύχτα, προκαλώντας μεγάλες δυσχέρειες στην κίνηση αγαθών, προσώπων και την παροχή υπηρεσιών από τη μία πλευρά στην άλλη και πολύ πιθανόν μια χαοτική κατάσταση. «Το να περιοριστεί η ζημιά που θα προκαλέσει το Brexit είναι αμοιβαίο συμφέρον. Δυστυχώς, το σενάριο να μην υπάρξει συμφωνία είναι ακόμη αρκετά πιθανό. Αλλά εάν ενεργήσουμε όλοι μας με υπεύθυνο τρόπο, μπορούμε να αποφύγουμε μια καταστροφή» τόνισε ο Τουσκ στο κείμενο της επιστολής του.
Πάντως, δεν συμμερίζονται όλοι την πεποίθηση ότι οι διαφωνίες και τα προβλήματα θα λυθούν απλά και μόνο με την καλή βούληση των εμπλεκομένων και αυτή η προσέγγιση, αν μη τι άλλο, εμπεριέχει κάποιο ρεαλισμό. Οι διαπραγματεύσεις για την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα απαιτήσουν «επανεκκίνηση» εκτίμησε χθες ο πρώην υπουργός αρμόδιος για το Brexit Ντέιβιντ Ντέιβις, ο οποίος παραιτήθηκε πριν μερικούς μήνες καθώς διαφωνούσε με τις προτάσεις της Μέι. «Νομίζω πως θα φτάσουμε στο σημείο όπου (η Μέι) δεν θα είναι σε θέση να δεχθεί αυτό που της προσφέρουν, εκείνοι (οι Ευρωπαίοι) δεν είναι σε θέση να δεχθούν αυτό που προσφέρει η Μέι και θα αναγκαστούν να προχωρήσουν σε κάποιου είδους επανεκκίνηση» δήλωσε ο πρώην υπουργός στο BBC.
