«Ατάκες» έτοιμες για κάθε περίσταση έχει ο Ερντογάν, που επιμένει να καθησυχάζει Τούρκους και ξένους για την κατρακύλα της τουρκικής οικονομίας ισχυριζόμενος ότι είναι το αποτέλεσμα χειραγώγησης και έξωθεν παρεμβάσεων και όχι κρίσης. «Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην οικονομία μας δεν είναι κρίση, αλλά απλώς χειραγώγηση. Τέτοιες επιθέσεις χειραγώγησης συνδέονται με το εξωτερικό και θα παρέλθουν» είπε εν είδει σύντομης «διάγνωσης» ο Τούρκος Πρόεδρος.
Την ώρα πάντως που η κεντρική τράπεζα προχωρούσε σε νέα αύξηση των επιτοκίων για να στηρίξει την παραπαίουσα λίρα, που έχει χάσει το 40% της αξίας της απ’ την αρχή του χρόνου και να περιορίσει τις ανησυχίες των ξένων επενδυτών για την ευθεία ανάμειξη του Ερντογάν στη χάραξη της νομισματικής πολιτικής, ο ίδιος, μιλώντας στη Συνομοσπονδία Τούρκων Εμπόρων και Βιοτεχνών, δεν έκανε τίποτε άλλο παρά να επιβεβαιώσει τους φόβους αυτούς.
Κατηγόρησε πάλι τους ιθύνοντες της κεντρικού τραπεζικού ιδρύματος για «λανθασμένα βήματα» σε σχέση με την τιθάσευση του πληθωρισμού και επανέλαβε εκ νέου την αντίθεσή του στην αύξηση των επιτοκίων. Πρόσθεσε μάλιστα χαρακτηριστικά ότι δεν είδε ούτε μια φορά την κεντρική τράπεζα να προβλέπει σωστά τον πληθωρισμό... «Όποια κι αν είναι η αιτία των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε σήμερα, είμαστε αποφασισμένοι να τα λύσουμε στο πλαίσιο των αρχών της ελεύθερης οικονομίας» τόνισε διαβεβαιώνοντας πως το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησής του εργάζεται νυχθημερόν υπό την καθοδήγηση του ίδιου.
Η κεντρική τράπεζα προχώρησε χθες σε νέα αύξηση του επιτοκίου αναφοράς κατά 625 μονάδες βάσης, σε μια κίνηση που ενίσχυσε πρόσκαιρα τη λίρα και ίσως πετύχει να αμβλύνει τις ανησυχίες των επενδυτών για την επιρροή του Ερντογάν στη χάραξη και άσκηση νομισματικής πολιτικής. Η τράπεζα αύξησε το επιτόκιο repo για δάνεια μίας εβδομάδας στο 24%, κάτι που σημαίνει ότι συνολικά έχει αυξήσει τα επιτόκια κατά 11,25 ποσοστιαίες μονάδες από τα τέλη Απριλίου! Μετά την απόφαση αυτήν το τουρκικό νόμισμα ενισχύθηκε στις 6,01 λίρες ανά δολάριο από τις 6,4176 προηγουμένως.
Εξάλλου, με χθεσινό διάταγμα του Ερντογάν, υποχρεώνονται στο εξής ιδιοκτήτες και ενοικιαστές να συνάπτουν συμβόλαια μίσθωσης ή πώλησης ακινήτων μόνον σε τουρκικές λίρες, δίνοντας έτσι τέλος σε μια ευρέως διαδεδομένη πρακτική στην Τουρκία. Η απόφαση, που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της κυβέρνησης, προβλέπει ότι τα συμβόλαια πώλησης και μίσθωσης σε ξένο νόμισμα πρέπει να μετατραπούν σε λίρες εντός 30 ημερών. Στην Τουρκία, ιδιαίτερα στον κλάδο του λιανικού εμπορίου, είναι συνηθισμένη πρακτική να συνάπτονται συμβόλαια πώλησης και μίσθωσης ακινήτων σε ξένο νόμισμα. Σε μια άλλη ομιλία του χθες, στην ένωση χρηματιστών στην Άγκυρα, ο Ερντογάν προέτρεψε να μην χρησιμοποιείται ξένο νόμισμα στις συναλλαγές, πλην εκείνων που κάνουν εξαγωγείς και εισαγωγείς.
Όχι τζαμί η Αγία Σοφία
Στο μεταξύ το Συνταγματικό Δικαστήριο απέρριψε χθες την προσφυγή τουρκικής οργάνωσης που ζητούσε την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Ο Σύνδεσμος Διαρκών Βακουφίων, Ιστορικών Μνημείων και Περιβάλλοντος υποστήριζε στην προσφυγή του ότι η διατήρηση της Αγίας Σοφίας ως μουσείου «παραβιάζει τη θρησκευτική ελευθερία» των μελών του.
Το δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή χωρίς καν να εξετάσει το περιεχόμενό της κρίνοντας ότι ο προσφυγών είναι αναρμόδιος επί του θέματος. Σημειώνεται πως ο τουρκικός νόμος για τις προσφυγές στο Συνταγματικό Δικαστήριο για παραβίαση των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών προβλέπει πως για προσφυγή δημοσίων ή ιδιωτικών φορέων πρέπει η πράξη για την οποία γίνεται η προσφυγή να στρέφεται κατά των δικαιωμάτων του φορέα.
Ο εν λόγω σύνδεσμος για πρώτη φορά είχε προσφύγει το 2004 με αίτησή του στην κυβέρνηση, με την οποία ζητούσε την άρση της απόφασης του 1934 για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσείο. Όταν δεν έλαβε καμία απάντηση, το 2005, προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο απέρριψε επίσης τότε την προσφυγή του.
Μετά από περίπου μια δεκαετία, όταν με νέο νόμο επετράπησαν οι προσωπικές προσφυγές στο Συνταγματικό Δικαστήριο, ο σύνδεσμος κατέθεσε νέα προσφυγή το 2015 υποστηρίζοντας πως η απόφαση του υπουργικού συμβουλίου του 1934 για την Αγία Σοφία «παραβιάζει» τις θρησκευτικές ελευθερίες των μελών του.
