Κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει αυτή τη στιγμή ποια απ' τις δύο πλευρές, Ευρώπη ή Αμερική, πήρε τα περισσότερα απ’ το χθεσινό “αναπάντεχο” ντιλ Τραμπ - Γιούνκερ στον Λευκό Οίκο, που μοιάζει περισσότερο με ανακωχή παρά με εμπορική συμφωνία. Έγινε φανερό ότι τα δύο στρατόπεδα δεν ήθελαν η κατάληξη της συνάντησης να είναι η ρήξη και η σύγκρουση. Δύο πράγματα πάντως είναι ξεκάθαρα:
* Η Ευρώπη και δη η Γερμανία πήραν παράταση χρόνου για να αποτρέψουν ένα νέο αμερικανικό δασμολογικό τσουνάμι εναντίον τους.
* Η τακτική Τραμπ των ωμών απειλών, της καλλιέργειας αρνητικών εντυπώσεων, της ψυχολογικής πίεσης και των εμπρηστικών tweets αποδεικνύεται μάλλον πετυχημένη, για την ώρα.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος απέσπασε από τον Γιούνκερ ακόμα και την υποστήριξη της ευρωπαϊκής πλευράς στην “αναδόμηση” του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, ο οποίος κατηγορείται από την Ουάσιγκτον ότι “λοξοκοιτάζει” προς την Κίνα και πως δεν είναι αμερόληπτος στον διακανονισμό των εμπορικών διενέξεων.
Στη Γερμανία, όπου υπήρχε και το μεγαλύτερο άγχος λόγω των απειλών Τραμπ να χαρατσώσει άγρια με δασμούς τα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα, η συμφωνία έγινε δεκτή με ανάμεικτα συναισθήματα. Οπωσδήποτε προκάλεσε ανακούφιση, αλλά δεν εξάλειψε παντελώς τον σκεπτικισμό για το κατά πόσον ο μεγιστάνας πλανητάρχης δεν θα υποκύψει για άλλη μια φορά στο ευμετάβλητο θυμικό του -για όσους επιμένουν στην απλοϊκή θεώρηση του κόσμου. Προφανώς όλο το ντιλ μπορεί να τιναχτεί στον αέρα, ή να απαιτηθεί η αναθεώρησή του από την αμερικανική πλευρά, αν ο Τραμπ διαπιστώσει ότι δεν ικανοποιούνται επαρκώς τα αμερικανικά συμφέροντα, ή δεν γίνεται σεβαστή η σχεδόν σοβινιστική στάση του απέναντι στους εμπορικούς ανταγωνιστές της Αμερικής.
Γερμανοί πολιτικοί και μεγαλοεπιχειρηματίες αντέδρασαν με ανακούφιση, σχετική έκπληξη και κάποιον σκεπτικισμό στο ντιλ που κατά τα φαινόμενα πέτυχε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο ταξίδι του, παρά το γεγονός ότι οι πιθανότητες δεν ήταν με το μέρος του. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Πέτερ Αλμάιερ ήταν από τους πρώτους που “έδωσαν” την έγκρισή τους στη συμφωνία εκφράζοντας την πεποίθηση ότι θα "αποτρέψει τον εμπορικό πόλεμο και θα σώσει εκατομμύρια θέσεις εργασίας!" Πιο αποστασιοποιημένος και ουδέτερος, ο υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας είδε απλά στον όλο “διακανονισμό” την πίστωση χρόνου που κέρδισε η Ευρώπη, αφού η συμφωνία Τραμπ - Γιούνκερ δεν παρέχει “ακόμη το επιθυμητό αποτέλεσμα”. “Καθιστά όμως πιο πιθανή μια θετική έκβαση της συνολικής συζήτησης μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ για το ελεύθερο εμπόριο και τον προστατευτισμό” τόνισε ο Μάας από τη Σεούλ, όπου πραγματοποιεί επίσκεψη.
Το επίσημο Βερολίνο, με tweet της Ουλρίκε Ντέμερ, εκπροσώπου της καγκελαρίου Μέρκελ, χαιρέτισε εγκάρδια την “εποικοδομητική συνάντηση της Ουάσιγκτον” και ανανέωσε την υποστήριξη της γερμανικής κυβέρνησης προς την Κομισιόν. Χάρις στον Γιούνκερ άλλωστε οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες κέρδισαν την πίστωση χρόνου του Τραμπ. Όπως διαβεβαίωσε ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Στίβεν Μνούτσιν, δεν θα επιβληθούν δασμοί στον ευρωπαϊκό κλάδο αυτοκινήτου όσο διαρκούν οι συνομιλίες μεταξύ Ουάσινγκτον και Βρυξελλών. Δεν έγινε πάντως σαφές εάν οι δασμοί που τέθηκαν σε ισχύ τον Ιούνιο από την κυβέρνηση Τραμπ στον χάλυβα και το αλουμίνιο που εισάγεται στις ΗΠΑ από την Ε.Ε., καθώς και οι δασμοί που επέβαλαν οι Βρυξέλλες σε αντίποινα, θα αρθούν αμέσως ή όχι.
Οι γερμανικοί επιχειρηματικοί κύκλοι θεωρούν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ οφείλουν τώρα να συναποφασίσουν συγκεκριμένα μέτρα για την εδραίωση της ανακωχής στον αμερικανοευρωπαϊκό εμπορικό πόλεμο. "Μετά τα λόγια, χρειάζονται πράξεις" είπε ο Ντίτερ Κεμπφ, πρόεδρος της γερμανικής βιομηχανικής ομοσπονδίας BDI, "χαιρετίζοντας το τέλος του φαύλου κύκλου της επιβολής δασμών στο διατλαντικό εμπόριο".
Η Γαλλία πάντως, διά στόματος του υπουργού Οικονομικών Μπρινό Λεμέρ, ζήτησε «διευκρινίσεις» για τη χθεσινή συμφωνία Τραμπ - Γιούνκερ. Ο Γάλλος υπουργός επανέλαβε ότι απορρίπτει την πιθανότητα διαπραγμάτευσης συνολικής εμπορικής συμφωνίας ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, απαίτησε την εξαίρεση του αγροτικού τομέα από τις συνομιλίες και ζήτησε να μπουν οι ευρωπαϊκές εταιρείες στην αγορά δημοσίων έργων των ΗΠΑ.
Το “τρελό” της υπόθεσης είναι ότι τη συμφωνία ΗΠΑ - Ε.Ε. χαιρέτισε και η Βρετανία, παρ' ότι φεύγει απ’ την Ένωση. Ίσως βλέπει σ’ αυτήν μια πιθανότητα να πετύχει και η ίδια ένα ξεχωριστό ντιλ με τον Τραμπ, κάτι που θεωρεί, αν και δεν το ομολογεί, θεμελιώδη προϋπόθεση για να επιζήσει του Brexit. "Χαιρετίζουμε τη συμφωνία ΗΠΑ και Ε.Ε. προκειμένου να εργαστούμε από κοινού με στόχο τη μείωση των εμπορικών δασμών και την περαιτέρω ανάπτυξη του εμπορίου και των επενδύσεων" αναφέρεται σε ανακοίνωση της βρετανικής Υπηρεσίας Διεθνούς Εμπορίου.
Τα σημεία της συμφωνίας
Ντόναλντ Τραμπ και Ζαν Κλοντ Γιούνκερ συμφώνησαν σε μια σειρά μέτρων -περισσότερο διακηρύξεων- για τη γεωργία, τη βιομηχανία και την ενέργεια με στόχο να αποκλιμακωθεί η ένταση στο εμπόριο μεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε. Συγκεκριμένα:
Τα δύο μέρη προτίθενται να κινηθούν αμοιβαία για να υπάρξουν «μηδενικοί τελωνειακοί δασμοί» στις ανταλλαγές βιομηχανικών προϊόντων, με εξαίρεση τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας. (Δεν ορίστηκε καμιά προθεσμία για αυτό).
Ο Τραμπ υποσχέθηκε να «εργαστεί για την επίλυση» του ζητήματος των πρόσθετων τελωνειακών δασμών 25% στον χάλυβα και 10% στο αλουμίνιο που εισάγουν οι ΗΠΑ από την Ευρώπη. (Δεν διευκρινίστηκε αν θα ανασταλεί η ισχύς τους).
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αρχίσει «σχεδόν αμέσως» να αγοράζει «περισσότερη σόγια» από Αμερικανούς παραγωγούς, χωρίς πάντως να διευκρινιστεί η ποσότητα. Το ζήτημα ενδέχεται να προκαλέσει τριβές στην Ευρώπη καθώς το 94% της σόγιας που καλλιεργείται στις ΗΠΑ ανήκει σε γενετικά τροποποιημένες ποικιλίες.
Δεν θα επιβληθεί κανένας νέος δασμός στα εισαγόμενα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα στις ΗΠΑ, ζήτημα κρίσιμης σημασίας για τη Γερμανία.
Φυσικό αέριο
Η Ε.Ε. συμφώνησε να αυξήσει τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ.
ΗΠΑ και Ε.Ε. θα εργαστούν από κοινού για τη μεταρρύθμιση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) με στόχο να διευθετηθεί "το πρόβλημα των κακόβουλων εμπορικών πρακτικών, συμπεριλαμβανομένων της κλοπής πνευματικής ιδιοκτησίας, της εξαναγκαστικής μεταφοράς τεχνολογίας και των κρατικών ενισχύσεων στη βιομηχανία".
ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ
