Την περασμένη Τετάρτη οι ιθύνοντες του ΟΗΕ προειδοποίησαν για λιμούς «βιβλικών διαστάσεων» στον κόσμο τους επόμενους μήνες. Η πανδημία του νέου κορωνοϊού είναι ήδη μια εφιαλτική πραγματικότητα για εκατοντάδες εκατομμύρια ευάλωτους ανθρώπους που ζουν σε συνθήκες χρόνιας διατροφικής ανασφάλειας.
Η πανδημία τους στερεί το εισόδημα, χωρίς το οποίο είναι αδύνατον να αγοράσουν τρόφιμα. Θα υποφέρουν κι όσοι βιώνουν πολέμους ή ζουν σε καταρρέοντα κράτη, καθώς ο κόσμος έχει στραμμένο το μεγαλύτερο μέρος της προσοχής του στον φονικό ιό.
Σχεδόν 135 εκατομμύρια άνθρωποι σε 55 χώρες - θύματα πολεμικών συγκρούσεων, κοινωνικής αναταραχής, πολιτικής αστάθειας, οικονομικής δυσπραγίας, κυβερνητικής παράλυσης, διεθνών κυρώσεων, αλλά και των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, κινδυνεύουν από πείνα άμεσα.
Αν ο ανεπτυγμένος κόσμος δεν βοηθήσει εδώ και τώρα, ο αριθμός τους μπορεί να ξεπεράσει τα 250 εκατομμύρια τους επόμενους μήνες οδηγώντας με μαθηματική ακρίβεια σε μια ανθρωπιστική καταστροφή παγκόσμιας κλίμακας.
Μόλις την επόμενη ημέρα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ήρθε να συμπληρώσει τις παραπάνω ζοφερές προβλέψεις με τις δικές του δραματικές προειδοποιήσεις. Δεν αφορούσαν την πανδημία, αλλά τις συνέπειες που μπορεί να έχει η αποκλειστική επικέντρωση σε αυτήν στην έκβαση μιας άλλης υγειονομικής μάχης, εξίσου σημαντικής και κρίσιμης για ένα μεγάλο μέρος της υφηλίου.
Ο ανεπτυγμένος κόσμος παραβλέπει τον αγώνα ενάντια στην ελονοσία πιστεύοντας ότι δεν τον αφορά πια. Δεν τον «αφορά» διότι η εξάπλωσή της δεν θα διαταράξει τις αγορές και την κερδοσκοπία του πετρελαίου, δεν θα επηρεάσει τις εφοδιαστικές αλυσίδες, δεν θα μειώσει τον τζίρο των αεροπορικών εταιρειών, τις κρατήσεις των ξενοδοχείων και τα κέρδη της τουριστικής βιομηχανίας. Ούτε κατά διάνοια δεν θα διαταράξει την εύρυθμη λειτουργία της καπιταλιστικής μηχανής.
Όμως η ελονοσία στο πέρασμά της αποδεκατίζει τους ανθρώπους σε φτωχούς οικισμούς και πρόχειρους καταυλισμούς. Συνεχίζει να είναι μια θανάσιμη απειλή για εκατομμύρια ψυχές του λιγότερου ανεπτυγμένου κόσμου.
Ο αριθμός των θανάτων στην υποσαχάρια Αφρική από τη μολυσματική αρρώστια θα μπορούσε να διπλασιαστεί εφέτος και να ξεπεράσει τους 760.000 (!) αν η μάχη κατά του κορωνοϊού διαταράξει τις προσπάθειες για την καταπολέμησή της. Η δοκιμαζόμενη περιοχή της μαύρης ηπείρου έχει καταγράψει μέχρι στιγμής περισσότερα από 25.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα Covid-19 και περισσότερους από 1.200 θανάτους.
Με τη βοήθεια του ΠΟΥ οι τοπικές κυβερνήσεις έχουν εστιάσει κι αυτές στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Αλλά την ίδια ώρα το μέτωπο κατά της ελονοσίας είναι ανοιχτό κι ο δρόμος μέχρι τη νίκη εναντίον της είναι ακόμη μακρύς.
Η περιφερειακή διευθύντρια του Οργανισμού για την Αφρική δρ Ματσιντίσο Μοέτι κάλεσε τις χώρες της περιοχής να διασφαλίσουν ότι ο αγώνας για την πρόληψη και την καταπολέμηση της μαλάριας θα συνεχιστεί με την ίδια αποφασιστικότητα.
Πρόσφατη μελέτη διαπιστώνει πως, αν σταματήσει η διανομή εντομοκτόνων και αντικουνουπικών διχτυών και χαλαρώσουν τα μέτρα πρόληψης, οι θάνατοι από ελονοσία στην υποσαχάρια Αφρική θα μπορούσαν να διπλασιαστούν σε σύγκριση με το 2018. Αν επαληθευτούν οι δυσοίωνες αυτές προβλέψεις, θα πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό θανάτων στην περιοχή από το 2000 κι έπειτα.
Η δρ Μοέτι επικαλείται στατιστικά στοιχεία από την επιδημία του Έμπολα στην Αφρική πριν από πέντε χρόνια που δείχνουν ότι περισσότεροι άνθρωποι πέθαναν από άλλες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένης της ελονοσίας, παρά από τον ίδιο τον ιό, λόγω υπερφόρτωσης των υπηρεσιών Υγείας και μη ύπαρξης της δυνατότητας πρόσβασης σε θεραπείες. “Ας μην επαναληφθεί το ίδιο και με την Covid-19” λέει χαρακτηριστικά η αξιωματούχος του ΠΟΥ.
Το 2018 καταγράφηκαν 213 εκατομμύρια κρούσματα ελονοσίας στην Αφρική και 360.000 θάνατοι από την αρρώστια, αριθμοί που αντιστοιχούν σε περισσότερο από το 90% των κρουσμάτων και θανάτων παγκοσμίως.
Σύμφωνα με τα μοντέλα πρόβλεψης του ΠΟΥ, αν η επικέντρωση της διεθνούς κοινότητας στην επιβράδυνση της εξάπλωσης του νέου κορωνοϊού έχει αποτέλεσμα τη μείωση κατά τα τρία τέταρτα της πρόσβασης σε φάρμακα κατά της ελονοσίας, οι θάνατοι στην Αφρική μπορεί να διπλασιαστούν και να φτάσουν εφέτος τους 769.000!
Πρόκειται βεβαίως για το χειρότερο σενάριο που προϋποθέτει την πλήρη διακοπή της διανομής υγειονομικού υλικού και αντικουνουπικών διχτυών λόγω της πανδημίας. Το Μπενίν, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και η Σιέρα Λεόνε έχουν εγκαινιάσει προγράμματα καταπολέμησης της ελονοσίας εν μέσω της τρέχουσας παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, έτσι η συγκυρία είναι κρίσιμη.
Ο ΠΟΥ προειδοποιεί πως υπάρχει ένα μικρό παράθυρο ευκαιρίας για τις χώρες της περιοχής ώστε να ελαχιστοποιήσουν σε αυτό το στάδιο της πανδημίας τις επιπτώσεις που μπορεί να υπάρξουν στη μάχη κατά της ελονοσίας.
Τζόγος στην εποχή της πανδημίας
Έχει κατηγορηθεί από πολλούς, ειδικούς και μη, για την πολιτική της στην αντιμετώπιση της απειλής του κορωνοϊού. Οι κυβερνώντες και οι αρμόδιοι παράγοντες ισχυρίζονται πως η προσέγγισή τους είναι σωστή εφόσον το ζητούμενο, επισήμως ή ανεπισήμως, είναι η αποκαλούμενη «ανοσία της αγέλης».
Κατά τ’ άλλα ο απολογισμός είναι κι εκεί βαρύς. Ωστόσο, στο πλαίσιο του πρότυπου «σουηδικού μοντέλου», ο ρυθμιστικός ρόλος του κράτους μπορεί να υπεισέρχεται με μεγαλύτερη σπουδή σε άλλες πτυχές της ζωής, προφανώς ύστερα από προσεκτική στάθμιση των κινδύνων.
Έτσι η κυβέρνηση της Στοκχόλμης ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι θα θέσει όριο στα ποσά που μπορούν να παίζονται στα διαδικτυακά καζίνα στη διάρκεια της πανδημίας καθώς όλο και περισσότεροι Σουηδοί στρέφονται αυτόν τον καιρό στον ιντερνετικό τζόγο.
Καθώς το ποδόσφαιρο και τ’ άλλα οργανωμένα αθλήματα έχουν σταματήσει λόγω των περιοριστικών μέτρων, οι άνθρωποι ξοδεύουν περισσότερο χρόνο στο σπίτι τους με αποτέλεσμα η χρήση των ηλεκτρονικών κουλοχέρηδων και η συμμετοχή σε παιχνίδια on line καζίνο να έχει χτυπήσει κόκκινο.
Η κυβέρνηση αποφάσισε να περιορίσει το ποσόν που μπορούν να μεταφέρουν οι παίκτες στους λογαριασμούς τους στα διαδικτυακά καζίνο σε 5.000 κορώνες της εβδομάδα (460 ευρώ), ενώ παρόμοιο όριο θα ισχύσει και για τα παιχνίδια στους κουλοχέρηδες.
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, οι παίκτες οφείλουν να ορίζουν εξαρχής τον χρόνο που θα δαπανούν στον διαδικτυακό τζόγο, ενώ τα μπόνους που προσφέρουν τα σχετικά σάιτ ενθαρρύνοντας τους χρήστες να συνεχίζουν να ποντάρουν θα περιοριστούν στις μόλις 100 κορώνες την εβδομάδα (9,2 ευρώ). Οι σουηδικές αρχές θα αποκτήσουν επίσης πρόσβαση σε περισσότερα εργαλεία ώστε να «κατεβάζουν» σάιτ ηλεκτρονικού τζόγου που δεν διαθέτουν άδεια.
«Αυτό που βλέπουμε ήδη είναι ένα επικίνδυνο κοκτέιλ διαφόρων συνθηκών που μπορεί να αυξήσουν τον εξάρτηση από τα τυχερά παιχνίδια» λέει ο υπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Αρνταλάν Σεκαραμπί. «Απομονωμένοι άνθρωποι, που αισθάνονται μεγάλη ανησυχία για τη δουλειά και τα οικονομικά τους μπορεί να οδηγηθούν σε αύξηση των προβλημάτων εξάρτησης από τον τζόγο».
