«Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι βγήκαν στους δρόμους γιατί δεν μπορούν να επιβιώσουν πλέον από την πτώση των τιμών των προϊόντων τους. Στην Ανδαλουσία, τη Βαλένθια, την Εστρεμαδούρα και όλη την Ισπανία οι μεγάλες αλυσίδες λιανικής και οι εμπορικές συμφωνίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τρίτες χώρες οδηγούν στην καταστροφή των αγροτικών νοικοκυριών. Χρειαζόμαστε μια νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική που να στοχεύει στην αναβάθμιση της γεωργίας, την είσοδο νέων αγροτών, ρυθμίσεις στο καθεστώς ελέγχου των τιμών των αγροτικών προϊόντων και των πληρωμών προς τους αγρότες από τις αλυσίδες λιανικής και τους μεσάζοντες και κυρίως μια νέα γεωργία που να αποτελεί όπλο κατά της κλιματικής κρίσης. Η αγανάκτηση των αγροτών πρέπει να μετατραπεί σε αγανάκτηση και των καταναλωτών, γιατί οι τιμές που καταβάλλουν οι τελευταίοι φθάνουν να είναι έως και κατά 700% υψηλότερες από τις τιμές που παίρνουν οι αγρότες από τους μεσάζοντες και τις μεγάλες αλυσίδες διανομής» τόνισε στην «Αυγή» η Έβα Γκαρθία Σεμπέρε, η υπεύθυνη Αγροτικής Πολιτικής της Ενωμένης Αριστεράς (I.U.) και στέλεχος του Κ.Κ. της Ισπανίας (PCE).
Η 43χρονη Γκαρθία Σεμπέρε, πρώην βουλευτής του Unidas Podemos και στενή συνεργάτης σήμερα του Αλμπέρτο Γκαρθόν στο υπουργείο Κατανάλωσης, είναι βιολόγος με ειδικότητα στην Τοπική Ανάπτυξη και την Πολύπλευρη Συνεργασία και έχει συμμετάσχει στους αγώνες της ισπανικής Αριστεράς για την προστασία του περιβάλλοντος και των αγροτών από τις πολιτικές των πολυεθνικών. Για τον λόγο αυτό βρέθηκε στη μαύρη λίστα της Monsanto για τους αγώνες της εναντίον της χρήσης της τοξικής γλυφοσάτης.
* Πώς είναι η κατάσταση στον ισπανικό αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα;
Η κατάσταση μοιάζει σε γενικές γραμμές με την κατάσταση που επικρατεί στον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα σε όλη τη μεσογειακή Ευρώπη. Εδώ και χρόνια καταγράφεται μια πτώση των τιμών και απαξίωσης της εργασίας εκατομμυρίων ατόμων που στηρίζουν τη ζωή στις αγροτικές περιοχές. Υπάρχει μια αύξηση του πρεκαριάτου και της οικονομικής ανασφάλειας. Βρισκόμαστε σε κρίσιμη κατάσταση. Οι τιμές των προϊόντων συνεχίζουν να υποχωρούν, ο ασύστολος και αθέμιτος ανταγωνισμός αυξάνονται, ενώ οι διεθνείς εμπορικές συμφωνίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τρίτες χώρες επιδείνωσαν ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Οι αγρότες φαίνεται ότι έφθασαν στα όρια της αντοχής τους και βγήκαν στους δρόμους. Η κατάρρευσης της τιμής του ελαιόλαδου πυροδότησε τις διαμαρτυρίες των αγροτών, γιατί είναι πλέον φανερό ότι οι ελαιοπαραγωγοί δεν μπορούν να ζήσουν, γιατί ο μικρός και μεσαίος αγρότης θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό από την παραγωγή των μεγάλων πολυεθνικών του αγροτικού τομέα.
Οι αγρότες που ξεσηκώθηκαν δεν είναι μόνοι τους, γιατί στο πλάι τους βρέθηκαν οι μελισσοπαραγωγοί, που πλήττονται από την έλλειψη ετικέτας πιστοποίησης των προϊόντων τους και τις ανεξέλεγκτες εισαγωγές μελιού από την Κίνα. Στην Ισπανία, όπως και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, οι τιμές των αγροτικών προϊόντων έχουν πέσει τόσο χαμηλά που δεν καλύπτουν ούτε το κόστος παραγωγής, ενώ οι τιμές που πληρώνουμε εμείς ως καταναλωτές φθάνει να είναι ακόμη και κατά 700% υψηλότερη από την τιμή που λαμβάνουν οι αγρότες. Αυτό είναι ένα σκάνδαλο, γιατί οι αλυσίδες διανομής και εμπορίας τροφίμων και ο μεσάζοντες τρώνε τον κόπο του αγρότη και τα εισοδήματα των καταναλωτών. Στην πράξη φτωχοποιούν τόσο τους αγρότες όσο και τους καταναλωτές.
Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι κτηνοτρόφοι, που βλέπουν την τιμή του γάλακτος να κατρακυλάει διαρκώς και περισσότερο, για να φτάσει πολλές φορές και κάτω από το κόστος παραγωγής του. Πώς θα επιβιώσουν έτσι οι κτηνοτρόφοι; Στην Ισπανία έχουμε επίσης δύο παράγοντες αθέμιτου ανταγωνισμού. Ο πρώτος παράγοντας αφορά την πώληση στα σούπερ μάρκετ σε τιμές κάτω του κόστους, δηλαδή με ζημιές, γεγονός που ενισχύει τις πιέσεις για την πτώση των τιμών που προσφέρουν στους παραγωγούς. Ο δεύτερος παράγοντας αφορά την πώληση των αγροτικών προϊόντων διαμέσου ενός συστήματος πλειστηριασμών, με αποτέλεσμα οι αγρότες να είναι αναγκασμένοι να πουλήσουν τα προϊόντα τους χωρίς να ξέρουν πόσο θα πληρωθούν και σε ποιους πουλήσανε. Έτσι οι αγρότες αποτελούν τους πιο ευάλωτους αυτής της εμπορικής αλυσίδας.
Οι ευθύνες της ευρωπαϊκής Κοινής Αγροτικής Πολιτικής είναι τεράστιες, γιατί με τις διεθνείς εμπορικές συνθήκες που έχει υπογράψει τα ευρωπαϊκά προϊόντα δεν έχουν καλύτερη μεταχείριση στο εσωτερικό της Ευρώπης. Στον κτηνοτροφικό τομέα βλέπουμε τις επιπτώσεις στον τομέα της παραγωγής γάλακτος και κρέατος. Την ίδια στιγμή, η Ε.Ε. προχώρησε στην απορρύθμιση των κανονισμών, καταργώντας τις ποσοστώσεις στο γάλα, καταργώντας τη στήριξη σε ορισμένα βασικά προϊόντα και, ακόμη χειρότερα, καταργώντας τους μηχανισμούς ελέγχου των τιμών. Η απορρύθμιση των ευρωπαϊκών μηχανισμών και η απορρύθμιση των εθνικών συστημάτων αφήνει στην Ισπανία απροστάτευτους τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους.
* Η νέα κυβέρνηση φαίνεται ότι προσανατολίζεται σε μια νομοθετική ρύθμιση για την άμεση καταβολή των πληρωμών στους αγρότες από τις μεγάλες αλυσίδες και τους μεσάζοντες...
Ο τρόπος πληρωμής των αγροτών είναι απαράδεκτος και στις περιπτώσεις των δημοπρασιών των προϊόντων τους τραγικός. Οι μικροί και μεσαίοι αγρότες δεν μπορούν να περιμένουν επί μήνες τις πληρωμές τους, και μάλιστα όταν οι τιμές είναι τόσο χαμηλές. Ο νέος νόμος που ανακοίνωσε ο υπουργός Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων Πλάνα θα περιέχει μια ρύθμιση για τις πληρωμές των αγροτών γιατί οι οικογένειές τους δεν μπορούν να περιμένουν μήνες για να δουν κάποια χρήματα. Θα πρέπει να ρυθμίσουμε νομοθετικά πώς θα πληρώνονται, τον χρόνο που θα πληρώνονται και πώς θα διαμορφώνονται οι ελάχιστες τιμές. Στον διάλογο που έχει ξεκινήσει το Unidas Podemos προτείνει περισσότερα παρεμβατικά μέτρα σε σχέση με τους Σοσιαλιστές, γιατί έχουμε διαφορετικές αντιλήψεις σχετικά με τη σοφία της ελεύθερης αγοράς. Στο Unidas Podemos πιστεύουμε ότι θα πρέπει να υπάρχει δημόσια παρέμβαση και έλεγχος στη διαμόρφωση των τιμών και της αγοράς, γιατί δεν μπορούμε να αφήσουμε τους αγρότες στο έλεος των μεσαζόντων και των μεγάλων αλυσίδων. Με τους Σοσιαλιστές θα πρέπει να βρούμε μια κοινή πολιτική για να προστατεύσουμε τους αγρότες.
* Ο Σάντσεθ καταφέρθηκε εναντίον των μεγάλων αλυσίδων διανομής και των διεθνών εμπορικών συνθηκών. Τι ευθύνες έχουν αυτοί οι δύο παράγοντες για την κατάσταση της αγροτικής οικονομίας;
Πρακτικά έχουν το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για τα προβλήματα του τομέα. Οι εταιρείες των μεγάλων αλυσίδων διανομής ελέγχουν όλους τους κρίκους της αλυσίδας, πιέζοντας για την πτώση των τιμών και εκβιάζουν τους αγρότες να πουλήσουν σ’ αυτές τις χαμηλές τιμές ή να μην πουλήσουν καθόλου. Την ίδια στιγμή εφαρμόζουν μια διαρκή πολιτική αθέμιτου ανταγωνισμού ανάμεσα στις αλυσίδες των σούπερ μάρκετ πιέζοντας διαρκώς για περαιτέρω πτώση των τιμών. Δυστυχώς, η ισπανική νομοθεσία δεν απαγορεύει ρητά στις αλυσίδες τροφίμων να πωλούν κάτω του κόστους, γεγονός που αποτελεί μια καταστροφή για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους. Η έλλειψη μηχανισμών αποθήκευσης των αγροτικών προϊόντων προκαλεί ένα άλλο μεγάλο πλήγμα στον τομέα. Η Ισπανία έχει μια μεγάλη αγροτική παραγωγή και εάν δεν μπορεί για παράδειγμα να αποθηκεύσει το ελαιόλαδο σημαίνει ότι η τιμή του θα καταρρεύσει και οι ελαιοπαραγωγοί θα οδηγηθούν σε μια γρήγορη φτωχοποίηση. Χρειαζόμαστε επειγόντως μια νομοθετική ρύθμιση για όλα αυτά τα προβλήματα επιβάλλοντας με τον νόμο στις αλυσίδες λιανικής να μην προχωρούν σε πωλήσεις κάτω του κόστους.
Ο Σάντσεθ δεν ακολούθησε μια πολιτική αντιπαράθεσης εναντίον των συμφωνιών για απελευθέρωση του εμπορίου. Η Ενωμένη Αριστερά και το Unidas Podemos ήμασταν και είμαστε κατά αυτών των συμφωνιών. Η κυβέρνηση συνασπισμού θα πρέπει να αντιμετωπίσει το θέμα για να βρεθεί μια κοινή θέση. Η θέση του Unidas Podemos είναι ότι αυτές οι συμφωνίες απελευθέρωσης του εμπορίου καταστρέφουν τον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα μας.
* Στις Βρυξέλλες συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για τον κοινοτικό προϋπολογισμό και ως εκ τούτου για την Κοινή Αγροτική Πολιτική...
Οι διαφορές ανάμεσα στους Σοσιαλιστές και στο Unidas Podemos είναι σημαντικές σ’ αυτό το σημείο. Το Unidas Podemos υποστηρίζει μια καλύτερη κατανομή των πόρων σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, γιατί δεν είναι δυνατόν το 70% των πόρων να πηγαίνουν στην Ισπανία μόνο στο 20% των παραγωγών. Πρέπει να αυξηθούν οι πόροι στήριξης των αγροτών και να αυξηθεί η στήριξη στα αγροτικά νοικοκυριά και στους μικρούς και μεσαίους αγρότες, γιατί αυτά κρατούν την απασχόληση στον τομέα και περιορίζουν την ερήμωση της υπαίθρου. Πρέπει να στηρίξουμε τους νέους αγρότες και τις γυναίκες. Στόχος του Unidas Podemos είναι να έχουμε μια παραγωγή καλών και ποιοτικών αγροτικών προϊόντων, να εγγυηθούμε αξιοπρεπή εισοδήματα στους αγρότες και να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή. Ο αγροτικός τομέας πρέπει να έχει έναν βασικό ρόλο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και να προσαρμοστεί στο νέο σενάριο για το κλίμα.
* Οι αγροτικές περιοχές στην Ισπανία έχουν παραδοσιακά μια προοδευτική κατεύθυνση, σε αντίθεση με άλλες χώρες. Είδαμε όμως ότι το φασιστικό Vox προσπαθεί να μονοπωλήσει τις τελευταίες ημέρες τις διαμαρτυρίες των αγροτών...
Η Ενωμένη Αριστερά ήταν πάντα ισχυρή στον αγροτικό κόσμο, και ιδιαίτερα στην Ανδαλουσία και την περιφέρεια της Βαλένθια συνεχίζουμε να έχουμε μια ισχυρή παρουσία. Το ίδιο συμβαίνει και με τις άλλες προοδευτικές δυνάμεις. Ο αγροτικός κόσμος το τελευταίο διάστημα αισθάνεται ότι έχει εγκαταλειφθεί στη μοίρα του. Έγινε μια προσπάθεια να εμφανίσουν τις αγροτικές κινητοποιήσεις ως υποκινούμενες από το Vox. Προφανώς ανάμεσα στους αγρότες υπάρχουν και κάποιοι που ψηφίζουν Vox. Τα αιτήματα των αγροτών όμως δεν έχουν σχέση με τις αναχρονιστικές πολιτικές των φασιστών, αλλά με το μέλλον του τομέα σε έναν καλύτερο κόσμο, με μια γεωργία δίπλα στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Το Vox προσπάθησε να εμφανιστεί ως ο προστάτης των αγροτών και πολλοί αγρότες της Μαδρίτης έδειξαν ξεκάθαρα στη διαδήλωσή τους ότι δεν θέλουν τους εκπροσώπους του Vox.
* Πώς βλέπετε τον ρόλο της χημικής βιομηχανίας στον αγροτικό τομέα; Στην Ολλανδία και τη Γερμανία ορισμένοι αγρότες διαμαρτυρήθηκαν για τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων. Σε πολλές χώρες έχουν δηλητηριάσει τον υδροφόρο ορίζοντα και τα ποτάμια από τη χρόνια χρήση χημικών στη γεωργία.
Η διάσωση του περιβάλλοντος πρέπει να αποτελέσει βασική προϋπόθεση για το μέλλον του αγροτικού τομέα. Χρειαζόμαστε σαφείς κοινοτικές Οδηγίες για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, των φυτοφαρμάκων, του εδάφους. Όλα τα στοιχεία θα πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, που σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να χρηματοδοτεί την αυθαίρετη χρήση φυτοφαρμάκων. Πρέπει να σώσουμε τη γεωργία μας από την αυθαίρετη χρήση φυτοφαρμάκων για να σώσουμε τον πλανήτη, όπως θα πρέπει να αλλάξουμε και τις καλλιέργειες που απαιτούν μεγάλες ποσότητες νερού. Θα πρέπει επίσης να στοχεύσουμε σε έναν αγροτικό τομέα που δεν θα εξαρτάται από το πετρέλαιο.
* Πώς βρεθήκατε στη μαύρη λίστα της Monsanto;
Φαίνεται ότι η Monsanto διατηρούσε ένα δίκτυο παρακολούθησης όσων αγωνιζόμασταν εναντίον της πολιτικής και των πρακτικών της σε όλο τον κόσμο και κυρίως εναντίον της χρήσης της τοξικής γλυφοσάλης. Η ύπαρξη της μαύρης λίστας διέρρευσε στη Γαλλία και η γερμανική Bayer, που εξαγόρασε τη Monsanto, αναγκάστηκε να δημοσιεύσει τη λίστα με τις... προγραφές της Monsanto. Προφανώς η ύπαρξη της μαύρης λίστας μας εξόργισε σε προσωπικό επίπεδο, αλλά εμείς συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για μια άλλη γεωργία έχοντας ως μόνο κριτή των ενεργειών μας τον κόσμο που στηρίζει τον αγώνα για έναν βιώσιμο τομέα τροφίμων μακριά από τις πολυεθνικές. Με την απαράδεκτη πρακτική της η Monsanto έδειξε ότι οι αγώνες μας είναι χρήσιμοι για να προστατεύσουμε τη δημόσια Υγεία και ότι μπορούν να ανατρέψουν τα σχέδια των πολυεθνικών.
* Από τη μία πλευρά οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι στη νότια Ευρώπη υποφέρουν από την πτώση των τιμών, ενώ σε άλλα μέρη του κόσμου εκατομμύρια άνθρωποι υποσιτίζονται ή ακόμη και πεθαίνουν από την πείνα. Το αίτημα για δικαιοσύνη στη σίτιση μας αφορά όλους;
Το αίτημα για κοινωνική δικαιοσύνη στον κόσμο είναι σήμερα ακόμη πιο επίκαιρο, γιατί συμπεριλαμβάνει άμεσα τον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα, γιατί πρέπει να μειώσουμε άμεσα τις τεράστιες ανισότητες και να διασφαλίσουμε τρόφιμα σε όλους τους ανθρώπους και να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή. Η κρίση του αγροτικού τομέα και οι ανισότητες δεν οφείλονται στις φυσικές θεομηνίες, αλλά στις εσφαλμένες νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εφαρμόζονται. Εάν σήμερα η τιμή του ελαιόλαδου έχει καταρρεύσει ή στην Αφρική και την Ασία υποσιτίζονται ακόμη μεγάλα στρώματα του πληθυσμού, δεν φταίει ο... καιρός, αλλά οι εμπορικές συμφωνίες που έχουν υπογραφεί και ο ρόλος των πολυεθνικών.
