Live τώρα    
16°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
13.4°C17.6°C
3 BF 66%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
10.9°C15.9°C
1 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Σποραδικές νεφώσεις
15 °C
9.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C14.7°C
2 BF 77%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
15 °C
13.0°C14.5°C
1 BF 75%
Γερμανία 2020 / Γερμανία 2020: Μεταξύ φόβου και στασιμότητας
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Γερμανία 2020 / Γερμανία 2020: Μεταξύ φόβου και στασιμότητας

Πρόκειται για ποσοστά που ταιριάζουν περισσότερο σε μια χώρα βυθισμένη στην κρίση, παρά με τη Γερμανία της ιστορικά χαμηλής ανεργίας και της... βαρετής σταθερότητας. Και μπορεί να έχουν να κάνουν με τον αιώνιο γερμανικό πεσιμισμό και την αγωνία που τους πιάνει τα Χριστούγεννα - τη μοναδική γιορτή της χρονιάς που η οικογένεια μαζεύεται υποχρεωτικά, συχνά γεμίζοντας τα μέλη της άγχος-, αλλά εκπορεύεται και από τους φόβους που έχουν αναδειχθεί στη δημόσια συζήτηση. Τον φόβο μπροστά στην κλιματική κρίση (34%), στη μετανάστευση (26%) και στο μέλλον των συντάξεων (18%), αφού η γερασμένη γερμανική κοινωνία αντιμετωπίζει το πρόβλημα της εντεινόμενης φτώχειας στην τρίτη ηλικία.

Αυτοί είναι οι φόβοι των κοινών θνητών. Στους κόλπους των κορυφαίων μάνατζερ, πάλι, ο φόβος -σε ποσοστό 80%- είναι ότι η οικονομία θα βαλτώνει τουλάχιστον μέχρι το 2022. Μεταξύ άλλων, εξαιτίας του νέου προστατευτισμού.

Στον υπόλοιπο κόσμο οι μάνατζερ είναι πολύ πιο αισιόδοξοι κι αυτό έχει να κάνει και με τα χαρακτηριστικά της γερμανικής οικονομίας, που στηρίζεται ιδιαίτερα στις εξαγωγές -άρα ο προστατευτισμός την τρομάζει- και στη βιομηχανία, με κορυφαία την αυτοκινητοβιομηχανία, που δεν είναι και στην καλύτερη φάση της.

Η δημοκρατία δεν είναι δεδομένη

Αυτό το κοκτέιλ των -υπερβολικών- φόβων έχει αρχίσει να το γεύεται και το πολιτικό σύστημα στη Γερμανία. Αυτό φάνηκε κι από το παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο μήνυμα του Προέδρου της Δημοκρατίας Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ. «Η Γερμανία ζει εδώ και τριάντα χρόνια με ενότητα, ελευθερία και δημοκρατία», τόνισε, «ωστόσο ας μην τα θεωρούμε αυτά αυτονόητα. Χρειαζόμαστε τη δημοκρατία -και η δημοκρατία χρειάζεται τον καθένα και την καθεμιά από μας».

Μπορεί η Γερμανία του 2019 να ένιωθε αλώβητη από φαινόμενα τύπου Ντόναλντ Τραμπ ή Μπόρις Τζόνσον, ωστόσο και εδώ η νέα Δεξιά έχει κάνει αισθητή την παρουσία της με μια σειρά από εντυπωσιακά εκλογικά αποτελέσματα, για την ώρα σε τοπικό επίπεδο. Στις φθινοπωρινές εκλογικές αναμετρήσεις σε τρία ομόσπονδα κρατίδια η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία έλαβε από 23,4% έως 27,5% - και δη χωρίς να κρύψει τα ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά της, ενίοτε και τον σχεδόν φιλοναζί λόγο της.

Η AfD κερδίζει ψηφοφόρους με συνθήματα ενάντια στους πρόσφυγες και το Ισλάμ, ενάντια στον «μύθο» της κλιματικής κρίσης, ενάντια σε κάθε ιδέα ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και κυρίως ενάντια στο πολιτικό σύστημα -τα άλλα κόμματα, εννοείται- και τα μέσα ενημέρωσης, «που αγνοούν τους φόβους των ανθρώπων». Μάλιστα, στη συνθηματολογία της AfD ο βασικός εχθρός είναι η Άνγκελα Μέρκελ, η οποία έκλεισε 14 χρόνια στην καγκελαρία και δεσμεύεται να εξαντλήσει και την τρέχουσα θητεία της, πριν αποσυρθεί από το προσκήνιο.

Ο πρώην μεγάλος συνασπισμός

Το αν θα μπορέσει να τηρήσει αυτή τη δέσμευση είναι το ερώτημα και το 2020, όπως άλλωστε και τη χρονιά που πέρασε -καθώς αφενός επικρατεί η απόλυτη κόπωση από τον... αιώνιο μεγάλο συνασπισμό, αφετέρου δεν διαφαίνεται εναλλακτική στον ορίζοντα.

Προς στιγμήν, στα τέλη Νοεμβρίου, με την σχεδόν αναπάντεχη νίκη του «αριστερού» διδύμου Σάσκια Έσκεν - Νόρμπερτ Βάλτερ Μπόργιανς στην ηγεσία του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος (SPD), φάνηκε ότι τα ψωμιά του μεγάλου συνασπισμού ήταν μετρημένα, ωστόσο τελικά στο συνέδριο του SPD οι σύνεδροι αποφάσισαν με εντυπωσιακή πλειοψηφία ότι δεν θα κάνουν ακόμη το μεγάλο βήμα.

Ο βασικότερος λόγος ήταν ότι το πιο παλιό και κάποτε κραταιό κόμμα της Γερμανίας μετά βίας πιάνει 15% στις δημοσκοπήσεις και δεν τολμά να αντιμετωπίσει τώρα μια πρόωρη εκλογική αναμέτρηση, ενώ δεν έχει και το πρόσωπο που θα δώσει τη μάχη ως υποψήφιος/α καγκελάριος.

Το ίδιο πρόβλημα έχουν και οι Χριστιανοδημοκράτες, οι οποίοι επίσης άλλαξαν ηγεσία τη χρονιά που πέρασε, μετά από μια ταραχώδη ψηφοφορία, την οποία κέρδισε στο νήμα η εκλεκτή της Μέρκελ, Άνεγκρετ Κραμπ Κάρενμπαουερ, λίγο πιο δεξιά από την καγκελάριο, αλλά σαφώς λιγότερο δεξιά -και νεοφιλελεύθερη- από τους εσωκομματικούς αντιπάλους της.

Η ΑΚΚ, όπως την ονομάζουν εχθροί και φίλοι, που ανέλαβε προσφάτως και υπουργικό θώκο - αντικαθιστώντας στο Άμυνας την Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, που ανέλαβε την προεδρία της Κομισιόν στις Βρυξέλλες- δεν έχει πείσει μέχρι στιγμής με το πρόγραμμά της και το ηγετικό της στιλ. Και οι εσωκομματικοί της αντίπαλοι, πρωτίστως ο βαθιά δεξιός, νεοφιλελεύθερος και πιστός υπηρέτης του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού Φρίντριχ Μερτς, διεκδικούν να πάρουν αυτοί το χρίσμα για την καγκελαρία.

Επομένως η παράταση του βίου του μεγάλου συνασπισμού βολεύει αυτή τη στιγμή και τα δύο πάλαι ποτέ μεγάλα λαϊκά κόμματα, τα οποία δεν είναι βέβαιο ότι στο μέλλον θα διαθέτουν μαζί την απόλυτη πλειοψηφία. Συγκριτικά να θυμίσουμε ότι στις εκλογές του 2013 είχαν μαζί σχεδόν 80%.

Το άστρο των Πρασίνων

Το κόμμα που το 2019 αναδείχθηκε σε νέο «λαϊκό» και ατενίζει το 2020 με μεγάλη αισιοδοξία είναι οι Πράσινοι, οι οποίοι, στις δημοσκοπήσεις τουλάχιστον, ελάχιστα απέχουν από τη CDU, ενώ το SPD βλέπει τη σκόνη τους.

Οι Πράσινοι, το κόμμα με την πιο αξιόπιστη πολιτική για το περιβάλλον -με κάποιες σημαντικές εξαιρέσεις, που δεν είναι της ώρας-, έχει ανέβει στο κύμα των “Fridays for Future”, των μαθητικών απεργιών της Γκρέτα Τούνμπεργκ και των κινητοποιήσεων των νέων για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και επελαύνει. Ακριβώς επειδή το μείζον πρόβλημα για τους Γερμανούς είναι - σύμφωνα με τα λεγόμενά τους- η κλιματική κρίση.

Επιπλέον οι Πράσινοι είναι το μόνο κόμμα που ξεκάθαρα δηλώνει υπέρ των προσφύγων και των μεταναστών -χωρίς τους αστερίσκους του SPD, αλλά και της Αριστεράς- οπότε το προτιμά εκείνο το κομμάτι του εκλογικού σώματος που δεν φοβάται τους ξένους.

Όσο για τον πολιτικό προσανατολισμό του, αυτός είναι τουλάχιστον ευέλικτος. Οι Πράσινοι μπορούν ανά πάσα στιγμή να κυβερνήσουν μαζί με τους Χριστιανοδημοκράτες -αλλά όχι με έναν σκληρό δεξιό επικεφαλής- όπως θα μπορούσαν να συμμετέχουν και σε ένα κόκκινο - κόκκινο - πράσινο κυβερνητικό σχήμα. Για το οποίο, για την ώρα τουλάχιστον, δεν βγαίνουν οι αριθμοί, καθώς η Αριστερά είναι καθηλωμένη δημοσκοπικά στο 9%, το SPD κατρακύλησε στο 13% κι αυτά τα ποσοστά αθροιζόμενα με το 23% των Πράσινων δεν βγάζουν κυβερνητική πλειοψηφία.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL