Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
18.2°C22.0°C
1 BF 47%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.7°C21.2°C
2 BF 57%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C19.4°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
18.8°C21.5°C
1 BF 61%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.9°C18.4°C
2 BF 63%
Πέδρο Βικούνια, Χιλιανός διανοούμενος και ελληνιστής: / Πέδρο Βικούνια: Η έκρηξη των ανισοτήτων έβγαλε τον κόσμο στους δρόμους
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Πέδρο Βικούνια, Χιλιανός διανοούμενος και ελληνιστής: / Πέδρο Βικούνια: Η έκρηξη των ανισοτήτων έβγαλε τον κόσμο στους δρόμους

«Εμάς τους παλαιότερους μας τρομάζει το γεγονός ότι ο στρατός επέστρεψε στους δρόμους, ενώ οι νέοι αδιαφορούν για την απαγόρευση της κυκλοφορίας. Το οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο της Χιλής έφθασε στο τέλος του εκτινάσσοντας τις ανισότητες. Η Χιλή και η Λατινική Αμερική δεν αντέχουν πλέον αυτές τις μεγάλες αδικίες, όπως βλέπουμε στην Αργεντινή και το Εκουαδόρ. Δυστυχώς αυτή τη στιγμή δεν βλέπω μια πολιτική απάντηση στη Χιλή εκτός από τις τυφλές λεηλασίες και καταστροφές» τόνισε στην «Αυγή» ο Πέδρο Βικούνια, ο διευθυντής θεάτρου και πολιτικός, ο ποιητής και ηθοποιός, ένας δικός μας άνθρωπος που βρήκε καταφύγιο στην Ελλάδα μετά το 1974 για να σπουδάσει στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και να δεθεί με τον Οδυσσέα Ελύτη.

"Οι διαδηλώσεις με βρήκαν τη στιγμή που πήγαινα για την έκδοση μιας ανθολογίας του Τάκη Σινόπουλου. Με όλα αυτά θα καθυστερήσει λίγο. Με ενδιαφέρουν οι Έλληνες ποιητές, όπως ο Σινόπουλος και ο Μανώλης Αναγνωστάκης, αυτοί που ασχολήθηκαν με τη στέρηση της ελευθερίας και τη δικτατορία. Στην Ελλάδα οι διανοούμενοι μίλησαν για το τι συνέβη στη χώρα σας μέχρι το 1974, ενώ στη Χιλή η περίοδος του Πινοσέτ συνεχίζει να αποτελεί μια ανοικτή πληγή».

* Πώς έχει διαμορφωθεί η κατάσταση στο Σαντιάγκο;

Παρά την κήρυξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, τους 18 νεκρούς και τις περισσότερες από 2.000 συλλήψεις, συνεχίζονται οι κινητοποιήσεις κάθε είδους. Στις περιφερειακές γειτονιές του Σαντιάγκο και σε άλλες πόλεις έχουν γίνει λεηλασίες σε σούπερ μάρκετ και καταστήματα, έχουν καεί αρκετοί σταθμοί του μετρό και τρένα και έχουν καταστραφεί πολλά λεωφορεία. Η πυρπόληση του κτηρίου της ιταλικής ηλεκτρικής Enel είναι χαρακτηριστική.

Η κυβέρνηση δεν το λέει επίσημα, αλλά θεωρεί ότι όλα αυτά οφείλονται στην οργανωμένη Αριστερά. Δεν μπορούν να παραδεχθούν ότι ένα τόσο μεγάλο κίνημα αντίδρασης και όλες αυτές οι καταστροφές έχουν γίνει χωρίς να υπάρχουν υποκινητές και οργανωτές. Δεν μπορούν να καταλάβουν ότι η μικρή αύξηση της τιμής του εισιτηρίου αποτέλεσε το φιτίλι που οδήγησε στην έκρηξη μιας μεγάλης κοινωνικής αντίδρασης. Πιστεύω ότι το κύμα της διαμαρτυρίας ήταν αυθόρμητο και ότι, εάν υπήρχε από πίσω κάτι, θα είχε σχέση με το εμπόριο ναρκωτικών. Αυτό μου φαίνεται πιο πιθανόν.

Σε πολλές συνοικίες όπου έγιναν επεισόδια ή που είναι κοντά στα επεισόδια οι πολίτες έχουν οργανωθεί και προσπαθούν να αμυνθούν ή να αποτρέψουν επιθέσεις και καταστροφές. Η κυβέρνηση από την πλευρά της δεν φαίνεται να έχει συνειδητοποιήσει τι ακριβώς συμβαίνει και νομίζει ότι βγάζοντας τον στρατό στους δρόμους θα καταφέρει να αποκαταστήσει την... τάξη και την ασφάλεια. Επικαλέστηκε το σύνταγμα για να επιβάλει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, που απλά σημαίνει ότι ο στρατός θα αναλαμβάνει και καταλαμβάνει τους δημόσιους χώρους.

* Στη Χιλή δεν υπάρχει μια αλλεργία εναντίον των τεθωρακισμένων και του στρατού στους δρόμους;

Υπάρχει μια μεγάλη αλλεργία και κυρίως από ανθρώπους που ζήσαμε τη δικτατορία, που βασανιστήκαμε, φυλακιστήκαμε, κυνηγηθήκαμε και εξοριστήκαμε. Δεν θέλω να χρησιμοποιήσω βαριές λέξεις, αλλά δεν μπορούμε και δεν θέλουμε να δούμε ποτέ ξανά τον στρατό στους δρόμους. Για όλο αυτό το τμήμα της χώρας η κατάσταση πολιορκίας αποτελεί έναν εφιάλτη. Οι νέες γενιές, που δεν έζησαν τη δικτατορία, το παίρνουν περισσότερο αψήφιστα και δεν φαίνεται να συνειδητοποιούν πού μπορεί να καταλήξει η κατάσταση.

Οι νέοι που συμμετέχουν στις κινητοποιήσεις δεν φαίνεται να φοβούνται τον στρατό, παραβιάζουν συστηματικά την απαγόρευση της κυκλοφορίας, κάνουν μαζικές κινητοποιήσεις, άλλοι συνεχίζουν να λεηλατούν καταστήματα και να καταστρέφουν. Την ίδια στιγμή ο στρατός δείχνει ανοχή και δεν χρησιμοποιεί σκληρή καταστολή για να τους αναγκάσει να κλειστούν στα σπίτια τους. Δεν βρισκόμαστε στην περίοδο της δικτατορίας. Ο στρατός φαίνεται να έχει συναίσθηση τι σημαίνει και τι μπορεί να προκαλέσει η παρουσία του στους δρόμους και ίσως να προσπαθεί να βελτιώσει την εικόνα του στον λαό της χώρας. Είναι και αυτή μια εκδοχή.

* Ο Πινιέρα πάντως είπε ότι βρίσκεται σε... πόλεμο.

Ο κόσμος έχει αγανακτήσει πάρα πολύ με τον Πινιέρα και τη δήλωσή του. Σε πολλές περιπτώσεις ακόμη και μέσα στα υπουργεία οι εργαζόμενοι εξέφρασαν στα κυβερνητικά στελέχη την αντίθεσή τους με αυτή την πολιτική. Διεθνείς ποδοσφαιριστές που δεν είχαν μέχρι σήμερα σχέσεις με την πολιτική, όπως ο Αρτούρο Βιδάλ, ο Κλάουντιο Μπράβο και ο Γκάρι Μεντέλ, κάλεσαν από την Ισπανία, τη Βρετανία και αλλού την κυβέρνηση να ακούσει τους πολίτες και να βρεθούν λύσεις που θα στηρίξουν την ισότητα των ανθρώπων.

* Η Χιλή αποτελεί το παράδειγμα του νεοφιλελευθερισμού εδώ και χρόνια. Ακόμη και στην Ελλάδα κάποιοι προτείνουν το ασφαλιστικό «α λα Πινοσέτ»...

Μην το κάνετε ποτέ. Κάνετε ό,τι μπορείτε για να μην περάσει. Αποτελεί καταστροφή για την κοινωνία, γιατί οδηγεί σε συντάξεις πείνας. Η Χιλή σε αυτόν τον τομέα είναι παράδειγμα προς αποφυγήν.

* Το έχουμε υπόψη. Υπάρχει μια γενικότερη αγανάκτηση εναντίον του οικονομικού και κοινωνικού μοντέλου της χώρας;

Οι περισσότερες συντάξεις είναι περίπου στο μισό του κατώτατου μισθού, που κυμαίνεται γύρω στα 300 ευρώ. Είναι τραγικό να βλέπεις για παράδειγμα δασκάλους και καθηγητές να γυρίζουν στους δρόμους και να ζητούν χρήματα επειδή δεν μπορούν να ζήσουν με τις συντάξεις τους. Την ίδια στιγμή οι εργαζόμενοι, εκτός από τις ιδιωτικές ασφαλιστικές, που δίνουν τις συντάξεις πείνας, θα πρέπει να πληρώνουν και για παροχές Υγείας στον ιδιωτικό τομέα, γιατί για να κάνεις μια εγχείρηση στο δημόσιο σύστημα Υγείας θα πρέπει να περιμένεις μήνες.

Για τον λόγο αυτόν ο κόσμος είναι καταχρεωμένος. Οι τράπεζες δίνουν πιστωτικές κάρτες χωρίς να ζητούν τίποτα, ούτε εάν έχεις δουλειά ή περιουσιακά στοιχεία. Με τον τρόπο αυτόν πολύς κόσμος έχει βρεθεί σε κατάσταση ομηρίας και χρωστά στις τράπεζες χωρίς να έχει τη δυνατότητα αποπληρωμής των χρεών. Χρέη που έγιναν στις περισσότερες των περιπτώσεων για την καθημερινή επιβίωση και όχι για κάποιες εξεζητημένες καταναλωτικές δαπάνες. Αυτός ο κόσμος είναι αγανακτισμένος από τη ζωή που κάνει, γιατί δουλεύει σκληρά για να έχει πολύ λίγα ή τίποτα.

Το «μοντέλο Πινοσέτ» έκανε κάποιους πάρα πολύ πλούσιους και εκτίναξε τις ανισότητες της σε πρωτοφανή επίπεδα. Φθάνει να πάει κανείς να δει το κέντρο του Σαντιάγκο και τις περιφέρειες. Αυτοί που ζουν στο κέντρο μπορεί να μην ξέρουν καν ή να μην έχουν δει ποτέ τους τι σημαίνει να ζεις στην περιφέρεια. Αυτές οι ανισότητες πυροδότησαν αυτή την κοινωνική έκρηξη.

* Υπάρχει μια πολιτική απάντηση σε αυτήν την πολιτική; Τι κάνει η αντιπολίτευση;

Δυστυχώς δεν βλέπω να υπάρχει μια πολιτική απάντηση από κανέναν μπροστά στην οργή και την αγανάκτηση. Τα μέτρα του Πινιέρα δεν νομίζω ότι μπορούν να ικανοποιήσουν όλους αυτούς, τους πολλούς, που αισθάνονται αποκλεισμένοι. Κανένα κόμμα δεν είναι στο ύψος των περιστάσεων, ούτε αυτά της Αριστεράς, που θα έπρεπε να σταθούν δίπλα στα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα. Δεν ξέρω πού μπορεί να οδηγηθούμε χωρίς μια πολιτική απάντηση.

Ο Πινιέρα πήρε πίσω την αύξηση της τιμής του εισιτηρίου και ανακοίνωσε κάποια μέτρα. Μα το πρόβλημα δεν ήταν η μικρή αύξηση του εισιτηρίου κατά 30 πέσος ή η μικρή αύξηση ενός εξαιρετικά κατώτατου μισθού ή η υιοθέτηση κάποιου μικρού κοινωνικού εισοδήματος. Οι νέοι και ο κόσμος βγαίνουν στους δρόμους γιατί δεν μπορούν πια να αντέξουν αυτό το μοντέλο, αυτόν τον τρόπο ζωής.

Αυτό που γίνεται στη Χιλή μου φαίνεται ότι έχει σχέση με αυτό που συνέβη στο Εκουαδόρ, όπου ο κόσμος ξεσηκώθηκε εναντίον της λιτότητας του ΔΝΤ, έχει σχέση με αυτό που θα συμβεί την Κυριακή στην Αργεντινή, που θα διώξει τον Μάκρι και θα φέρει τον Φερνάντες. Ο Μπολσονάρου δεν έχει πολύ μέλλον στη Βραζιλία. Οι λαοί μας θέλουν περισσότερη ισότητα, περισσότερη αλληλεγγύη και περισσότερη ανθρωπιά.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL