Ξεχωρίζουν η ταινία του παλαίμαχου Μάρκο Μπελόκιο, που αφηγείται μια σκληρή αληθινή ιστορία απαγωγής ενός αγοριού από την Καθολική Εκκλησία, και, φυσικά, το πολυσυζητημένο ντοκιμαντέρ «Aδέσποτα κορμιά» της Ελίνας Ψύκου, που καταπιάνεται με ακανθώδη θέματα γύρω από την αυτοδιάθεση του γυναικείου σώματος και τα δικαιώματα στη ζωή και στον θάνατο, που το 2024 είναι κάθε άλλο παρά λυμένα
Ο προσηλυτισμός μέσα από μια άγρια απαγωγή
Το αγόρι του θεού (Rapito) ***
Σκηνοθεσία: Μάρκο Μπελόκιο
Πρωταγωνιστούν: Πάολο Πιερομπόν, Φάουστο Ρούσο Αλέσι, Μπάρμπαρα Ρόνκι
Σε μια εβραϊκή συνοικία στην Μπολόνια, γύρω στο 1858, οι στρατιώτες του Πάπα θα εισβάλουν στο σπίτι μιας οικογένειας με εντολή του Καρδινάλιου για να απαγάγουν ένα επτάχρονο αγόρι. Αιτία στάθηκε μια μαρτυρία πως το παιδί είχε βαφτιστεί κρυφά ως χριστιανός από μια νοσοκόμα, κάτι για το οποίο ο παπικός νόμος είναι κάθετος: Το αγόρι πρέπει να μεταφερθεί στο Βατικανό και να μεγαλώσει με καθολική εκπαίδευση.
Στα 83 του χρόνια ο Ιταλός δημιουργός Μάρκο Μπελόκιο βρίσκεται σε ανέλπιστη φόρμα, με μια συναρπαστική ταινία εποχής που αφηγείται μια αληθινή ιστορία, ενώ διερευνά την ιστορία του ιταλικού αντισημιτισμού και τις απάνθρωπες πρακτικές της Καθολικής Εκκλησίας απέναντι σε αλλόθρησκους. Ο έμπειρος σκηνοθέτης αποφεύγει σε μεγάλο βαθμό τις παγίδες του ακαδημαϊσμού και πετυχαίνει ένα μικρό κρεσέντο μέσα από μια σκληρή ιστορία. Βέβαια, αυτό που ενδιαφέρει περισσότερο τον Μ. Μπελόκιο δεν είναι πραγματικά η ψυχή των χαρακτήρων, οι οποίοι εμφανίζονται ως στερεότυπα είτε είναι Εβραίοι είτε καθολικοί, αλλά η ανασύσταση μιας εποχής όπου ο άκρως αντιδραστικός Πάπας Πίος ΙΧ άρχισε να χάνει την εξουσία του. Γι’ αυτό ο Μπελόκιο επιστρατεύει δραματικά λογύδρια και θρησκευτικούς συμβολισμούς.
Η ταινία δεν διαθέτει τη λεπτότητα ενός παλιού Τζέιμς Άιβορι, καθώς οι εποχές στις οποίες διαδραματίζεται ήταν ταραχώδεις. Ο Πάολο Πιερομπόν είναι εξαιρετικός, υποδυόμενος τον Ποντίφικα σαν έναν μανιώδη, συντηρητικό ζηλωτή που αρνείται να παραιτηθεί από κάθε έλεγχο. Η δίψα του για εξουσία και ο φόβος για τους Εβραίους (απεικονίζεται με έναν μάλλον ανόητο εφιάλτη περιτομής) τον οδηγούν σε ακραίες πρακτικές. Υπάρχουν μερικές αξιομνημόνευτες στιγμές στις οποίες η ταινία αποτυπώνει τη σύγχυση του παιδιού που υποχρεώνεται να λατρεύει έναν διαφορετικό θεό, ακούγοντας επανειλημμένως ότι τον σκότωσαν άνθρωποι που είχαν την καταγωγή της οικογένειάς του, και άλλες όπου ο Μπελόκιο δείχνει την ψυχολογική βία που ασκούσε η Εκκλησία για να επιβληθεί στην ιταλική νεολαία, σε αντίθεση με την πρόσφατη ταινία «Οι δύο Πάπες», που ήταν τόσο προσεκτική και διπλωματική σε ανάλογα θέματα.
Δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ για την αυτοδιάθεση του σώματος
Aδέσποτα κορμιά ***
Ντοκιμαντέρ
Σκηνοθεσία: Ελίνα Ψύκου
Μια έγκυος γυναίκα στη Μάλτα δεν θέλει να κάνει παιδί, αλλά δεν επιτρέπεται η άμβλωση στη χώρα της. Μια Ιταλίδα θέλει να γίνει μητέρα αλλά δεν μπορεί, καθώς η εξωσωματική γονιμοποίηση δεν επιτρέπεται στα μέρη της. Και μια γυναίκα που επιθυμεί να πεθάνει με αξιοπρέπεια οδηγείται στην Ελβετία όπου η ευθανασία επιτρέπεται. Στο επίκεντρο της ταινίας της Ελίνας Ψύκου βρίσκεται ο παραλογισμός των αντικρουόμενων νόμων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορούν την αυτοδιάθεση των γυναικείων σωμάτων.
Επίκαιρη ταινία σε μια εποχή όπου τα αιτήματα των φεμινιστικών αγώνων βάλλονται όσο ποτέ, τα κατακτημένα δικαιώματα χάνονται το ένα μετά το άλλο και το γυναικείο σώμα αποτελεί ένα πεδίο οικονομικών διεκδικήσεων της φιλελεύθερης αγοράς από τους εμπόρους της ζωής και του θανάτου. Το υβριδικό ντοκιμαντέρ της σκηνοθέτριας αφουγκράζεται στωικά τις ιστορίες των γυναικών που θέλουν να ζουν και να πεθαίνουν αξιοπρεπώς, με την Alt-right, την Εκκλησία, την Άκρα Δεξιά, τους συντηρητικούς νομοθέτες να παλεύουν για να επιβληθούν ηθικά αλλά και να επωφεληθούν οικονομικά. Εάν παρασύρεται η ταινία από τον μελοδραματισμό και αν υπερφορτώνει τις σκηνές με προφανείς θρησκευτικούς συμβολισμούς αγιοσύνης και θυσίας (με αποκορύφωμα την αποπροσανατολιστική αφίσα που προκάλεσε τις ακραίες αντιδράσεις των θρησκόληπτων) είναι μικρό πταίσμα τελικά μπροστά στη βιωματική αφήγηση και στη σπαρακτική αίσθηση της ποινικοποίησης των αυτονόητων επιθυμιών.
Η Ελ. Ψύκου επιλέγει να φιλοξενήσει την αντίθετη άποψη, χωρίς να τη γελοιοποιήσει ή να επιτεθεί. Το κάνει με διαλλακτικότητα και δημοκρατικό φρόνημα, για να προκαλέσει συζητήσεις σχετικά με το πού τελειώνει η προσωπική ελευθερία και τι στοιχειοθετεί τελικά την έννοια της χειραφέτησης σήμερα. Και παρά το μεγάλο φορτίο των ιδεών, καταφέρνει εν πολλοίς να δημιουργήσει κάτι καλαίσθητο και μελετημένο.
Μεταφυσικό ρομάντζο στην Ιταλία
Η Χίμαιρα (La Chimera) ***
Σκηνοθεσία: Αλίτσε Ρορβάχερ
Πρωταγωνιστούν: Τζος Ο’Κόνορ, Κάρολ Ντουάρτε, Ιζαμπέλα Ροσελίνι
Σε μια μικρή πόλη της Ιταλίας που φημίζεται για τους πανάρχαιους τάφους της ένας νεαρός Εγγλέζος τυμβωρύχος αναζητά τον χαμένο έρωτα της ζωής του, μια γυναίκα που πέθανε, παρόλο που η μητέρα της (Ιζαμπέλα Ροσελίνι), μία διάσημη τραγουδίστρια της όπερας, διατηρεί την πεποίθηση πως μια μέρα θα επιστρέψει.
Εντεχνος μαγικός ρεαλισμός από την Αλίτσε Ρορβάχερ, που κινηματογραφεί τα οράματα ενός ήρωα ο οποίος θέλει να σκάψει τον χρόνο προκειμένου να βρει ένα νόημα. Ο άνδρας προσπαθεί να βρει δίαυλο επικοινωνίας με τον άλλο κόσμο και με κάποιον τρόπο γίνεται ο ίδιος αρχαιοκάπηλος των ψυχών, σε μια αναζήτηση σε χαμένα μονοπάτια της λήθης. Με έντονες τις επιρροές από το πρώιμο σινεμά του Παζολίνι, η σκηνοθέτρια χρησιμοποιεί ως διάκοσμο την Τοσκάνη της δεκαετίας του ’80 για να υφάνει μια εσωτερική αναζήτηση ενός ήρωα που μπορεί να νιώθει ηττημένος, αλλά, ψάχνοντας χαραμάδες για άλλους κόσμους, ουσιαστικά ψάχνει το φως της δικής του ψυχής. Η ανεκπλήρωτη επικοινωνία με το φάντασμα της αγαπημένης του μοιάζει με πράξη κλοπής μιας ανεκτίμητης αρχαιότητας. Όπως μας ψιθυρίζει εμπιστευτικά η ταινία της Ρορβάχερ, δεν υπάρχει κειμήλιο σε μουσείο που να μην έχει κλαπεί. Ισχύει και για τους έρωτες.
Μια ψηφιακή τιτανομαχία
Γκοτζίλα x Κονγκ: Η νέα αυτοκρατορία (Godzilla x Kong : The new empire) **
Σκηνοθεσία: Ανταμ Γουίνγκαρντ
Πρωταγωνιστούν: Μπράιαν Ταϊρί Χένρι, Ρεμπέκα Χολ, Νταν Στίβενς
Ο τεράστιος Κινγκ Κονγκ και ο τρομακτικός Γκοτζίλα θα έρθουν αντιμέτωποι με μία αδιανόητη απειλή που θέτει σε κίνδυνο την ύπαρξή τους, αλλά και ολόκληρη την ανθρωπότητα. Η ιστορία της νέας αυτοκρατορίας εμβαθύνει περισσότερο στη μυθική προέλευση των Τιτάνων. Συνέχεια της ταινίας του 2021, που λειτουργεί ως πανάκριβο b-movie μέσα στο φασαριόζικο Monsterverse.
Ο Κινγκ Κονγκ γεννήθηκε στο Χόλιγουντ το 1933 και ο Γκοτζίλα στην Ιαπωνία το 1954 αμέσως μετά το Κραχ και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αντίστοιχα. Ο τρυφερός και παρεξηγημένος γορίλας μάς θυμίζει την απομάκρυνσή μας από τις ρίζες της φύσης, ενώ ο Γκοτζίλα είναι σκοτεινός αντίλαλος της πυρηνικής φρίκης και το ερπετοειδές αποτέλεσμα των φρικαλεοτήτων μας που θα γκρεμίσει με τα πόδια του τα ιστορικά μνημεία. Οι ψηφιακοί Τιτάνες παλεύουν σε ένα συνθετικό και άψυχο διάκοσμο, με σεναριακό πρόσχημα μια μεταφυσική επικοινωνία ενός κωφού κοριτσιού, σε μια ταινία που λειτουργεί ως διάλειμμα του θεατή από τα κουραστικά ψώνια του στο εμπορικό κέντρο.
Αβυσσαλέες μάχες χωρίς κινηματογραφική ταυτότητα, με τους ηθοποιούς να ακούνε τις κραυγές των τεράτων με διάπλατα μάτια και τις παρατεταμένες μπουνιές και κλοτσιές να ζαλίζουν τον θεατή για να μην προλάβει να καταλάβει την απουσία γεωγραφικού σχεδιασμού. Ας περιμένουμε το γιαπωνέζικο «Godzilla minus one» που πήρε το Όσκαρ Ειδικών Εφέ, καθώς σίγουρα θα παρουσιάζει μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Αυτοκινητιστικό δράμα ανταγωνισμού
Αγώνας για τη δόξα (Race for glory: Audi vs Lancia) **
Σκηνοθεσία: Στέφανο Μορντίνι
Πρωταγωνιστούν: Ρικάρντο Σκαμάρτσιο, Xέιλι Μπένετ, Ντάνιελ Μπρουλ
O αγώνας της Lancia να κερδίσει το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλι του 1983 απέναντι στο φαβορί που είναι Audi. Άλλη μια αυτοκινητιστική ταινία την ίδια χρονιά με το «Φεράρι» του Μάικλ Μαν, που μπαίνουν σε μια μικρή λίστα πρόσφατων ταινιών μαζί με το «Ford vs Ferrari» (2019) του Ρον Χάουαρντ και το «Rush» (2013) του Τζέιμς Μαγκόλντ. Ταινίες που μεταβολίζουν κινηματογραφικά την αδρεναλίνη των πιλότων και τον ακριβό ανταγωνισμό των αγώνων αυτοκινήτου.
Ο Ρικάρντο Σκαμάρτσιο σε αυτό το φιλμ δεν διαθέτει το εκτόπισμα του πρωταγωνιστή και τα κίνητρα και οι βαθύτερες σκέψεις του μυστηριώδους χαρακτήρα του μένουν κάπως ανεξερεύνητα. Η περιπέτεια, όμως, διαθέτει ρυθμό και η αφήγηση είναι αρκετά φροντισμένη σε επίπεδο παραγωγής. Όμως λείπουν η σπίθα, το σκηνοθετικό όραμα και η (έστω μία) μεγάλη, αξιομνημόνευτη σκηνή που οφείλει να χαρίζει στον θεατή ένα τετρακίνητο δράμα αυτού του επιπέδου.
Η υιοθεσία των ομόφυλων ζευγαριών μέσα από μια ιστορία πάθους
Dolls of Dresden *1/2
Σκηνοθεσία: Αλέξης Τσάφας
Πρωταγωνιστούν: Αλεξία Μπεζίκη, Χριστίνα Σωτηρίου, Χέλγκα Βέρνερ
Η Άννα είναι μια δημοσιογράφος ενός περιοδικού που ζει στη Θεσσαλονίκη και η Λοφίλια είναι μια αμφιλεγόμενη καλλιτέχνιδα από τη Δρέσδη που ασχολείται με το γυμνό σώμα και το body painting, προκαλώντας τα ήθη με κάθε νέα της περφόρμανς. Η τυχαία συνάντησή τους θα εξελιχθεί σε μια σχέση πάθους με την προοπτική της δημιουργίας οικογένειας.
Ο Αλέξης Τσάφας θέλει να περιγράψει μια ατμοσφαιρική λεσβιακή σχέση που βασίζεται αρχικά στη σαγήνη και αργότερα στην εμπιστοσύνη. Ταυτόχρονα θέλει να κάνει ένα ιστορικό μάθημα για τη σεξουαλική απελευθέρωση, να μιλήσει με ακτιβιστική φωνή για την υιοθεσία των ομόφυλων ζευγαριών, αλλά και με στόμφο για την ιστορία των εικαστικών τεχνών, ώστε να μας οδηγήσει μέσα από παράλληλες αφηγήσεις στις παρυφές μιας μεταμοντέρνας τραγωδίας. Τον απορροφά, όμως, τόσο έντονα το περισπούδαστο και στομφώδες ύφος των σκηνών, που αφήνει εκτεθειμένες τις δύο πρωταγωνίστριές του (η ερμηνεία της Χριστίνας Σωτηρίου είναι πολύ αδύναμη) να ξεστομίζουν άνευρα τις ατάκες τους, χωρίς να μπορεί να διαχειριστεί πειστικά το βαθύτερο ψυχόδραμα ούτε το ιστορικό οικογενειακό υπόβαθρο που τις έφερε κοντά, αλλά ούτε και τη μυσταγωγία της αβανγκάρντ φεμινιστικής αυτοέκφρασης που υποβόσκει στην αναπολογητική τέχνη της Λοφίλιας.
