Της Αλεξίας Πετροπούλου*
Σκηνικό
Τουρκοβούνια - 1952
Το υποκειμενικό μου πλάνο ζουμάρει στη Λεωφόρο Πατησίων, στο καφενείο «Ηραίον». Ο Νίκος Εγγονόπουλος, ο Μίλτος Σαχτούρης, ο Ελύτης και ο Τσιφόρος κουβεντιάζοντας απολαμβάνουν τον ευωδιαστό φρεσκοκομμένο καφέ τους.
Σκέφτομαι για λίγο. Μάλιστα, σύμβολο οικονομικής ευμάρειας και καλλιτεχνικής άνθισης η μεταπολεμική Κυψέλη μας. Ανυπομονώ να δω τη συνέχεια. Είναι Μάιος.
Γενικό πλάνο
Βρίσκομαι στη μωβ οδό Σπετσών, με τις φυλλωσιές δεκάδων πασχαλιών να αγγίζουν τον χωμάτινο δρόμο της. Ανακαλύπτω ένα ταβερνάκι στη γωνία με το όνομα «Συκιά». Μεταξύ των συνδαιτυμόνων διακρίνω τον Σακελλάριο, τον Σταυρίδη και τον Αυλωνίτη.
Στο απέναντι ρετιρέ, μια φλόγα κεριού τρεμοπαίζει. Ο Αιμίλιος Βεάκης μελετάει τους ρόλους του. Συγκινούμαι. Ένας βαθύς σεβασμός με καθιστά σε κατάσταση ακινησίας. Ο χρόνος σταματά.
Φαντάζομαι τη Φωκίωνος Νέγρη στις αρχές του 20ού αιώνα σαν τη Via Venetto. Γεφυράκια και κανάλια κοσμούν τον περίγυρο των αρχοντικών. Μια άλλη άποψη της Κυψέλης που πάσχιζε να γίνει ευρωπαϊκή περιοχή.
Η ματιά μου φεύγει πιο μπροστά χρονικά, πρέπει να είναι κοντά στο 1960, στη Φωκίωνος Νέγρη, που πλέον είναι ένας πανέμορφος πεζόδρομος με κηπάκια, παρτέρια και σιντριβάνια.
Quinda Club - 1959
Γλυκιά ζωή. “Select” και μους σοκολάτα. Οδός Επτανήσου. Σε αργή ακανόνιστη κίνηση γίνεται ορατή μια λιμουζίνα. Είναι ο Λούτσιο Ντάλα. Η ατμόσφαιρα παίρνει τη μορφή τού μους. Τoν ακολουθώ με μια χορευτική βραδύτητα, σαν να χορεύω βαλς στο διάστημα. Μυρωδιά κοσμοπολίτικη. Μουσική εκκωφαντική. Ήχος κρυστάλλινος.
Τενέδου και Σικίνου, 1989
Ένα κορμί σκάει στο οδόστρωμα. Οι Skinhead έχουν χτυπήσει έναν Πακιστανό μετανάστη! Εκρήγνυμαι! «Φασίστες»!
Κρύβομαι στο μυστικό σημείο μου. Πονάω, πετάγομαι! Μονολογώ «Αυτοοργανώσου. Διάβασε»! Ακολουθώ τον δύσκολο δρόμο. Ένα αυθεντικό κολάζ σκέψης και δράσης. Γυρνάω την πλάτη στις καλλιτεχνικές νόρμες.
Δωδεκανήσου, 1991
Σχέσεις ανθρώπινες και ουσιαστικές. Κοινές καταβολές, κοινή περιοχή, κοινή κουλτούρα. Άρνηση σε τίτλους, σύνορα, τάξεις. Μένουμε «ανήσυχοι» στη δική μας κολεκτίβα, μένουμε εδώ, μένουμε Κυψέλη.
Η ουτοπία όμως διαρκεί λίγα χρόνια.
Νάξου και Λέσβου, 2002
Πρωινό ξύπνημα, δουλειές, σπουδές, η επιβίωση μας φέρνει στο σήμερα επί τροχάδην.
Κνωσσού και Πατησίων - 2019
Είναι Κυριακή. Μια οικογένεια μαύρων με τα πανέμορφα στολισμένα μωρά τους που σε λιγώνουν με τη χάρη τους πηγαίνουν στη δική τους εκκλησία.
Τελικά, σκέφτομαι, δεν γίναμε Via Veneto, όμως γίναμε Νέα Υόρκη δυστυχώς, όμως με local χαρακτήρα.
Ο υπόγειος ποταμός κλαίει και ξεχύνεται ανάμεσα στα «νησιώτικα» στενά της Κυψέλης. Επιστρέφω στο μυστικό μου σημείο. Ακούω Clash «Should I stay or should I go?». Το έργο τέχνης... είναι δικό του και δικό μας... Εδώ θα μείνω, δεν εγκαταλείπω. Ανήκω όπου αγαπώ. Είμαι ιστορία και αναπόσπαστο κομμάτι τού σημερινού διαμορφωμένου πολιτιστικού μωσαϊκού.
Θέλουμε μια Κυψέλη φωτεινή και κοσμοπολίτικη! Τα αρώματα ξεθύμαναν. Η Φωκίωνος Νέγρη πρέπει να γίνει καλλιτεχνικός δρόμος επί καθημερινής βάσεως, αναλογίζομαι. Η Κυψέλη είναι η δική μας Νέα Υόρκη, η δική μας Φλωρεντία, η δική μας Πράγα, η δική μας πολύπλευρη πατρίδα των πολλών. Ο υπόγειος ποταμός της Φωκίωνος Νέγρη αφουγκράζεται τις ανησυχίες μου.
Συναντώ στον δρόμο έναν νεαρό 30 χρόνων, είναι από την περιοχή μας και μένει στα Κάτω Πατήσια. Τον λένε Νάσο Ηλιόπουλο, έχει συγκροτημένο λόγο και καθαρό βλέμμα, υπόσχεται φως, καθαριότητα και πολιτισμό σε όλες τις γειτονιές της Κυψέλης. Είναι υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων. Με πείθει. Είμαι σίγουρη ότι θα κάνει ό,τι υπόσχεται. Θέλω να εκλεγεί. Αξίζει.
Εγκαταλείπω την αυτο-οργάνωση και παραδίδω την τέχνη μου στη συλλογικότητα.
Η έμπνευση επανέρχεται καλπάζουσα μέσα από τα γεωμετρικά σχήματα της Κυψέλης που επαναλαμβάνονται στον χρόνο και στον χώρο. Η φαντασία ξεχύνεται στις όχθες και στις πλατείες.
Ο Νάσος Ηλιόπουλος φωτίζει το σκηνικό με μοντέρνα σκέψη και σφαιρική γνώση.
Η «μεσοπολεμική» Κυψέλη της κρίσης έλαβε τέλος.
Η ταινία συνεχίζεται...
* H Αλεξία Πετροπούλου είναι ηθοποιός - συγγραφέας - γραφίστας. Συντονίστρια Οργάνωσης Μελών Θεάτρου ΣΥΡΙΖΑ, υποψήφια δημοτική σύμβουλος στην 6η Δημοτική Κοινότητα Δήμου Αθηναίων με τη Δημοτική Κίνηση «Ανοιχτή Πόλη» με υποψήφιο δήμαρχο τον Νάσο Ηλιόπουλο
