Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος από το βήμα της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας για τους χαμηλούς ρυθμούς εκπλήρωσης των κοινοτικών στόχων ως προς την ανακύκλωση και τη διαλογή στην πηγή. Την ίδια στιγμή, προειδοποιεί για τον κίνδυνο επιβολής νέων προστίμων από την Ε.Ε. και τη μη επιλογή ένταξης της χώρας μας σε νέα προγράμματα κοινοτικής χρηματοδότησης.
Διαβεβαιώνοντας ότι θα στηρίξει τους δήμους με σειρά χρηματοδοτικών εργαλείων και νομοθετικών παρεμβάσεων που θα διευκολύνουν την αύξηση της ανακύκλωσης και ταυτόχρονα θα επιτυγχάνουν τη συρρίκνωση του όγκου του οργανικού υπολείμματος, ο Σ. Φάμελλος τόνισε: “Είναι έντονη η αγωνία για την απορρόφηση κονδυλίων τη στιγμή που τίθεται ζήτημα αιρεσιμότητας και βέβαια επιβολής νέων προστίμων από την Ε.Ε.”. “Θα κάνω ό,τι μπορώ για να βοηθήσω την Αυτοδιοίκηση, αλλά δεν θα συμβάλω με κανέναν τρόπο στο να επιβληθούν νέα πρόστιμα για τα απορρίμματα” υπογράμμισε.
Ο αναπληρωτής υπουργός ενημέρωσε ότι οι χρόνοι επίτευξης των στόχων ανακύκλωσης είναι εξαιρετικά πιεστικοί έως το 2020. Εξήγησε, μάλιστα, ότι από τον Σεπτέμβριο του 2018 η Κομισιόν έχει προειδοποιήσει την Ελλάδα για την εφαρμογή αφενός του τέλους ταφής -που έπρεπε να επιβληθεί στους δήμους από το 2018- και αφετέρου του κανονισμού “πληρώνω όσο πετάω”, δηλαδή της σύνδεσης του κόστους διάθεσης απορριμμάτων με την ανακύκλωση και την εκτροπή από την ταφή.
Άλλωστε, στη συγκεκριμένη επιστολή της, η Κομισιόν επικαλείται τα στοιχεία της Eurostat, όπου αποτυπώνεται ότι η ανακύκλωση στην Ελλάδα σε επίπεδο δήμων είναι στο 17%, ενώ για ταφή οδηγείται το 82%. Επομένως, “οι σχεδιασμένες πολιτικές για τη διαχείριση απορριμμάτων δείχνουν ότι η Ελλάδα είναι αντιμέτωπη με τον κίνδυνο να χάσει τον στόχο του 50% στην επίτευξη της ανακύκλωσης έως το 2020 σε επίπεδο δήμων” αναφέρεται στην ίδια επιστολή.
Στο σκέλος δε της κοινοτικής χρηματοδότησης των μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων, ήδη από το 2017 η Κομισιόν προειδοποιούσε πως ο όρος της χωριστής διαλογής απορριμμάτων λειτουργεί ως αιρεσιμότητα. “Δεν δικαιολογείται η συγχρηματοδότηση από την Ε.Ε. σε όλες τις νέες μονάδες μηχανικής - βιολογικής επεξεργασίας, όπως προβλέπεται στα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων” αναφέρεται στην επιστολή της Κομισιόν, η οποία εξηγεί: “Η συγχρηματοδότηση από την Ε.Ε. για οποιαδήποτε νέα μονάδα μηχανικής - βιολογικής επεξεργασίας θα περιορίζεται μόνο σε επαρκώς αιτιολογημένες περιπτώσεις, που η χωρητικότητά τους δεν θα υπερβαίνει το 50% της παραγόμενης ποσότητας αποβλήτων της εν λόγω Περιφέρειας [...] Επιπλέον, τα έργα αυτά θα πρέπει να σχεδιάζονται και να κατασκευάζονται με τρόπο που να επιτρέπει στο μέλλον τη μετατροπή τους, ώστε να εκτελούν εργασίες ανακύκλωσης. Αυτό ισχύει για όλα τα έργα (σ.σ.: μικρά και μεγάλα)”.
Επικαλούμενος, λοιπόν, την επιστολή του 2017, ο Σ. Φάμελλος εξήγησε στους αιρετούς ότι “εάν οι δήμοι δεν έχουν ξεχωριστή διαλογή, δεν θα μπορούν να διεκδικήσουν κοινοτική χρηματοδότηση για έργα που σχετίζονται με τη διαχείριση απορριμμάτων”. Τους κάλεσε, μάλιστα, να επιταχύνουν τους ρυθμούς ανακύκλωσης και εκτροπής από την ταφή, γιατί, όπως εξήγησε, η νέα Οδηγία της Ε.Ε. επιβάλλει αύξηση του ποσοστού ανακύκλωσης από το 50% στο 64% και ταφή οργανικού υλικού μόλις για το 10% επί του συνολικού όγκου των απορριμμάτων.
Οι καφέ κάδοι
Ο Σ. Φάμελλος δεσμεύτηκε να ενισχύσει τους δήμους στην αγορά καφέ κάδων, όπου θα τοποθετείται το οργανικό υπόλειμμα. Ενημέρωσε ότι η χρηματοδότηση μπορεί να γίνει μέσω των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων που διαχειρίζονται οι 13 Περιφέρειες, πράγμα που όμως δεν έχει ακόμη ενεργοποιηθεί, με αποτέλεσμα τα δημοτικά τέλη να είναι ακόμη υψηλά. Παράλληλα, ενημέρωσε ότι προχωρά η προκήρυξη για τους δήμους με σκοπό τη χρηματοδότηση δημιουργίας εγκαταστάσεων για πράσινα σημεία και υποδομές για την κομποστοποίηση. Ειδικά για την Αττική, έχουν ενταχθεί οι πρώτοι τέσσερις δήμοι (Αιγάλεω, Γλυφάδα, Βάρη - Βούλα - Βουλιαγμένη και Νέα Σμύρνη). Εξήγγειλε, μάλιστα, ότι θα δοθεί προτεραιότητα στην Αττική για την προμήθεια καφέ κάδου, ειδικών οχημάτων και λειοτεμαχιστών σε 20 δήμους. Η χρηματοδότηση θα προέλθει από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ και σταδιακά θα επεκταθεί και στους υπόλοιπους δήμους της χώρας.
Με σκοπό να “ξεμπλοκάρει” η χρηματοδότηση, ο αναπληρωτής υπουργός σχεδιάζει τον διαχωρισμό της προκήρυξης για την προμήθεια των καφέ κάδων και της δημιουργίας πράσινων σημείων προκειμένου να ξεκινήσει άμεσα η συλλογή του οργανικού υπολείμματος, ενώ για τη διευκόλυνση δημιουργίας πράσινων σημείων ως προς την αδειοδότηση, ο Σ. Φάμελλος εξήγησε ότι επεξεργάζεται τους όρους έκδοσης οικοδομικής άδειας. Εξήγγειλε, μάλιστα, νέα ρύθμιση βάσει της οποίας η χωροθέτηση των πράσινων σημείων θα γίνεται και σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλεως, καταργώντας τον περιορισμό των 1.000 μέτρων.
