Σε διπλή ρύθμιση όσον αφορά τις οφειλές εκατοντάδων χιλιάδων ασφαλισμένων θα προχωρήσει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων το αμέσως επόμενο διάστημα. Όπως αποκαλύπτει σε συνέντευξή του στην "Αυγή" της Κυριακής ο υφυπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων Τάσος Πετρόπουλος, "για όσους δεν εντάσσονται στον εξωδικαστικό μηχανισμό εξετάζουμε ρυθμίσεις οφειλών με κριτήρια, όπως ο επανϋπολογισμός οφειλών με τα σημερινά δεδομένα, με στόχο να μην αποκλειστεί κανείς οφειλέτης".
Επίσης, ο Τάσος Πετρόπουλος σημειώνει ότι από τον επόμενο μήνα θα ξεκινήσει η διαγραφή χρεών για τρεις κατηγορίες ασφαλισμένων οι οποίοι είχαν "χρεωθεί" με διπλές εισφορές σε ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΤΣΠΕΑΘ και ΟΑΕΕ.
Συνέντευξη στον Ανδρέα Πετρόπουλο
* Κύριε Πετρόπουλε, το θέμα των συντάξεων και της προσωπικής διαφοράς βρίσκεται μονίμως στην επικαιρότητα. Όλα δείχνουν ότι το θέμα θα κριθεί οριστικά στις αρχές Δεκεμβρίου. Ποια είναι τα επιχειρήματα της κυβέρνησης; Πιστεύετε ότι τελικά δεν θα υπάρξει μείωση των συντάξεων από την 1η.1.2019
Το θέμα έχει κριθεί. Είχαμε προαναγγείλει στις αρχές του 2017, και είχα επαναλάβει στη Βουλή κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού του 2018, ότι δεν θα χρειαστεί να γίνουν περικοπές συντάξεων. Αυτό, άλλωστε, προέβλεπε ο Ν. 4387/16, ο νόμος ίδρυσης του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, με ρητή διάταξη. Με την αναλογιστική μελέτη που γινόταν παραλλήλως με τον Ν. 4387/2016 και σε συνεργασία με το Διεθνές Γραφείο Εργασίας, είχε διαπιστωθεί ότι το νέο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης εξασφάλιζε τη δημοσιονομική ισορροπία. Το ΔΝΤ αμφισβήτησε αυτή τη δυνατότητα. Όμως ήδη οι δημοσιονομικοί στόχοι έχουν επιτευχθεί. Επιτυγχάνουμε πλεονάσματα χωρίς να χρειάζονται νέες περικοπές. Έχουμε κλείσει το «φαύλο κύκλο» των ελλειμμάτων και των αλλεπάλληλων περικοπών που ήταν η αποτυχημένη «συνταγή» των προηγούμενων κυβερνήσεων. Αποδείχθηκε ότι ήταν εσφαλμένη η θέση του ΔΝΤ που είχε θέσει ως προϋπόθεση την περικοπή των συντάξεων για την επίτευξη πλεονασμάτων. Δεν υπάρχει, λοιπόν, κανένας λόγος να γίνουν περικοπές.
* Μας λέτε για πλεονασματικό ΕΦΚΑ που θα ληφθεί υπόψη για την τελική απόφαση. Εδώ όμως διάφορες κινήσεις συνταξιούχων και η αντιπολίτευση σας κατηγορούν ότι, εφόσον ο ΕΦΚΑ έχει εκκρεμείς συντάξεις που ακόμα δεν έχουν καταβληθεί, το πλεόνασμα είναι εικονικό.
Όσοι επιχειρούν να αμφισβητήσουν τα πλεονάσματα του ΕΦΚΑ, που έχουν επιβεβαιωθεί από το 2017 και διευρύνονται το 2018 με την ταυτόχρονη εκκαθάριση και πληρωμή των ληξιπρόθεσμων αιτήσεων για κύρια σύνταξη, επιχειρηματολογούν για να περικοπούν οι συντάξεις. Βάζουν πλάτη στο ΔΝΤ. Τα στοιχεία του οκταμήνου Ιανουαρίου - Αυγούστου 2018 αποδεικνύουν ότι το πλεόνασμα προέρχεται κυρίως από την αύξηση της απασχόλησης και των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές μισθωτών εκτός των μισθωτών της Κεντρικής Διοίκησης, από τις ρυθμίσεις οφειλών καθώς και από την καλύτερη απόδοση της περιουσίας.
* Έχετε μια συνολική εικόνα των συντάξεων που παρέμεναν σε εκκρεμότητα το 2015, όταν αναλάβατε, και αυτών που σήμερα δεν έχουν καταβληθεί; Πόσες συντάξεις έχουν καταβληθεί στο ενδιάμεσο διάστημα, επί θητείας της σημερινής κυβέρνησης;
Ο κ. Βρούτσης υποσχόταν, τον Ιούλιο του 2012, σύνταξη σε μία ημέρα και τον Ιανουάριο του 2015 μας παρέδωσε 168.922 απλήρωτες κύριες συντάξεις, 154.022 επικουρικές και 63.500 απλήρωτα εφάπαξ. Συνολικά άφησε να εκκρεμούν 386.444 συνταξιοδοτικές παροχές ύψους 2 δισ. ευρώ. Στο διάστημα από 1.1.2015 – 31.8.2018 καταβάλαμε 708.341 συνταξιοδοτικές παροχές ύψους 4,5 δισ. ευρώ: 415.032 κύριες, 203.720 επικουρικές και 89.589 εφάπαξ. Ενώ υποβάλλονταν χιλιάδες νέες αιτήσεις κάθε χρόνο, περιορίσαμε κατά 74,2% τις εκκρεμείς κύριες συντάξεις (στις 43.520 στα τέλη Αυγούστου), κατά 40,8% τις επικουρικές (στις 91.158) και κατά 56,6% τα απλήρωτα εφάπαξ (σε 27.563). Και συνεχίζουμε.
* Ωστόσο, για να επανέλθω στο θέμα της προσωπικής διαφοράς. Πώς θα καλυφθεί μελλοντικά η διαφορά ανάμεσα σε παλιές και νέες συντάξεις; Θα έχουμε συνταξιούχους δύο ταχυτήτων;
Ο Νόμος 4387/16 κάνει πράξη την ισονομία μεταξύ παλιών και νέων συνταξιούχων. Προβλέπει ότι η προσωπική διαφορά μεταξύ του παλιού και του νέου τρόπου υπολογισμού θα μειώνεται μέσω της αύξησης της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης. Οι αυξήσεις συνδέονται με την αύξηση του ΑΕΠ. Επομένως, και με δεδομένη την ανάπτυξη που θα παρουσιάσει και ήδη παρουσιάζει η ελληνική οικονομία, αυτή η διαφορά θα συγκλίνει και θα εξανεμιστεί.
Νέα Ρύθμιση για τις οφειλές στα Ταμεία
* Υπάρχουν ασφαλισμένοι (κάποιοι βρίσκονται κοντά στη σύνταξη) οι οποίοι έχουν μεγάλες οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία. Ορισμένοι δεν θα μπορέσουν να πάρουν τη σύνταξή τους όταν έρθει η ώρα. Για παράδειγμα, οι μηχανικοί, όταν έμειναν για μεγάλο χρονικό διάστημα άνεργοι μέσα στην κρίση, "φορτώθηκαν" με εισφορές που δεν μπορούσαν να πληρώσουν. Τι θα κάνετε με αυτές τις περιπτώσεις;
Το παλιό σύστημα αποδεδειγμένα δημιουργούσε υπέρογκες οφειλές αφού επέβαλλε εισφορές σε πλασματικά εισοδήματα που αυξάνονταν ανά τριετία βάσει των ετών ασφάλισης. Με το νέο σύστημα επήλθε μεγάλη μείωση εισφορών, με διατήρηση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων στο σύνολό τους. Και τούτο διότι υπολογίζονται επί πραγματικών εισοδημάτων.
Ο τωρινός ορθός τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών μας καθοδηγεί και για την αξιολόγηση των συγκεντρωμένων από το παρελθόν οφειλών. Οι οποίες, αν ίσχυε το σημερινό σύστημα, δεν θα είχαν δημιουργηθεί και εκτοξευθεί στο ποσό των 15,8 δισ. ευρώ για τους μη μισθωτούς. Θέλουμε να επιφέρουμε δίκαιες ρυθμίσεις. Με το αίσθημα δικαίου να επικρατεί σε όλους.
Η εμπειρία του μηχανισμού του εξωδικαστικού συμβιβασμού συνέβαλε σε σημαντικές βελτιώσεις. Στην κατεύθυνση που περιγράφω θα διαχειριστούμε και τις περιπτώσεις που δεν εντάχθηκαν στον μηχανισμό. Θα υπάρξει σημαντική μείωση των οφειλών. Όμως, υπενθυμίζω ότι η σύνταξη προκύπτει και από το ύψος των εισφορών που έχουν καταβληθεί. Κανείς δεν αδικείται.
* Επομένως πάμε για νέα ρύθμιση οφειλών. Πότε θα έρθει αυτή η ρύθμιση;
Η κυβέρνηση ήδη από τους πρώτους μήνες της διακυβέρνησής της, απέδειξε ότι στέκεται δίπλα στους ανθρώπους του μόχθου και σε όσους χτυπήθηκαν κατά την περίοδο της κρίσης. Δώσαμε τις 100 δόσεις. Προβλέψαμε την αύξηση του ποσού των ρυθμιζόμενων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία από 20.000 ευρώ σε 50.000 ευρώ με προθεσμία για αιτήσεις τέτοιων ρυθμίσεων μέχρι 30.9.2015.
Σε συνεργασία με τα υπουργεία Οικονομίας, Ανάπτυξης και Οικονομικών εργαζόμαστε για τη βελτίωση του υπάρχοντος εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, αξιοποιώντας τις διαπιστώσεις που κάνουμε για βελτίωσης, του συστήματος. Τώρα, για όσους δεν εντάσσονται στον μηχανισμό εξετάζουμε ρυθμίσεις οφειλών με κριτήρια, όπως ο επανϋπολογισμός οφειλών με τα σημερινά δεδομένα, με στόχο να μην αποκλειστεί κανείς οφειλέτης.
* Επίσης, είχατε εξαγγείλει διαγραφές οφειλών ύστερα από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Κοινωνικής Ασφάλισης. Σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε;
Ήδη το ΣΚΑ γνωμοδότησε ομόφωνα θετικά για την εκκίνηση της διαδικασίας διαγραφής αμφισβητούμενων οφειλών με βάση τον Ν. 4554/2018 που ψηφίσαμε στη Βουλή. Θα διαγραφούν οφειλές που είχαν επιβληθεί σε παράλληλα ασφαλισμένους από τα πρώην Ταμεία μέχρι τις 31.12.2016 λόγω της πολυνομίας, της πολυπλοκότητας και των συνεχών τροποποιήσεων του παλιού νομοθετικού πλαισίου.
Οι πρώτες αποφάσεις που θα υπογράψω αφορούν τρεις κατηγορίες: νέοι (από την 1η.1.1993 και μετά) ασφαλισμένοι τους οποίους διεκδικούσαν το ΙΚΑ και ο ΟΑΕΕ, παράλληλα ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ στους οποίους ο ΟΑΕΕ επέβαλε εισφορές και ασφαλισμένοι στο ΤΣΠΕΑΘ τους οποίους χρέωνε με εισφορές και ο ΟΑΕΕ. Θα ακολουθήσουν σύντομα και λοιπές κατηγορίες. Πρόκειται για χιλιάδες ασφαλισμένους που θα απολαύσουν επιτέλους δίκαιη μεταχείριση.
* Ακόμα μια εκκρεμότητα αφορά τις συντάξεις χηρείας. Από τον νόμο της κυβέρνησης μέχρι στιγμής παραμένει ακάλυπτη μια κατηγορία κάτω των 55 ετών. Πώς θα το αντιμετωπίσετε;
Δεν θα αφήσουμε κανέναν απροστάτευτο. Θεσπίσαμε, πριν λήξει το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, κατώτατα όρια που δίνουν αυξημένα ποσά σε σύγκριση με το παλιό καθεστώς. Για χήρα με ανήλικο το κατώτατο όριο στο ΙΚΑ από 438 ευρώ είναι πλέον 720 ευρώ. Στον ΟΑΕΕ, από 378 ευρώ έχει αυξηθεί στα 720 ευρώ. Στον ΟΓΑ η χήρα ελάμβανε 73 ευρώ. Τώρα το κατώτατο είναι 360 ευρώ. Εξετάζουμε τη μετάθεση της χρονικής έναρξης διατάξεων του νόμου που αφορούν την περικοπή της σύνταξης χηρείας για ηλικίες μεταξύ 52 και 55 ετών. Για να έχουμε τον απαραίτητο χρόνο που απαιτείται για τη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης και θέσεων εργασίας. Δεν θα επιτρέψουμε να μείνει κανείς απροστάτευτος. Αποτελεί βασική και διαρκή δέσμευση της κυβέρνησής μας η παροχή κοινωνικής προστασίας.
Η αύξηση της απασχόλησης φέρνει έσοδα
* Μπορείτε να μας δώσετε μια συνολική εικόνα όσων ασφαλίζονται σήμερα; Τόσο όσον αφορά τη μισθωτή εργασία, όσο και τους ελεύθερους επαγγελματίες. Επιπλέον έχει αποτυπωθεί πόσο έχει συμβάλει η μείωση της ανεργίας στα έσοδα της κοινωνικής ασφάλισης και του ΕΦΚΑ;
Τα στοιχεία από το σύστημα Εργάνη πιστοποιούν, με τον πλέον επίσημο τρόπο την αύξηση των θέσεων μισθωτής εργασίας τόσο το 2017 όσο και το 2018. Επιπλέον 248.743 νέες θέσεις μισθωτής εργασίας δημιουργήθηκαν το 2017, με αποτέλεσμα την αύξηση εσόδων του ΕΦΚΑ από εισφορές κατά 453 εκατ. ευρώ. Ακόμα, 281.813 νέες θέσεις δημιουργήθηκαν στον ιδιωτικό τομέα στο διάστημα Ιανουαρίου - Αυγούστου 2018 και τα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές μισθωτών εκτός των μισθωτών της Κεντρικής Διοίκησης, στον ΕΦΚΑ είναι αυξημένα κατά 326 εκατ. ευρώ (+8,11%).
Παρά τα περί του αντιθέτου λεγόμενα, ο αριθμός των μη μισθωτών - ασφαλισμένων στον ΕΦΚΑ, με βάση τα εκδοθέντα ειδοποιητήρια, έχει αυξητική τάση. Οι μη μισθωτοί αυξήθηκαν στο διάστημα Ιανουαρίου 2017 - Ιανουαρίου 2018 κατά 23.588 άτομα και περαιτέρω κατά 5.972 στο διάστημα Ιανουαρίου 2018 - Μαΐου 2018, φτάνοντας σε 1.407.968. Μέχρι το 2015 έμπαιναν λουκέτα, τώρα «ξεκλειδώνουν» διαρκώς ευκαιρίες.
* Πρόσφατα, με εγκύκλιό σας αντιμετωπίζετε περιπτώσεις ασφαλισμένων με παράλληλη ασφάλιση που πλήρωναν και ήταν ασφαλισμένοι σε δύο ταμεία για μεγάλη χρονική περίοδο του ασφαλιστικού τους βίου. Τι αλλάζει τόσο ασφαλιστικά αλλά και όσον αφορά τη συνταξιοδότησή τους;
Σε αρκετές περιπτώσεις παράλληλης ασφάλισης, με το παλιό σύστημα οι ασφαλισμένοι έχαναν χρόνο ασφάλισης και εισφορές. Τώρα κανένας χρόνος ασφάλισης και καμία εισφορά δεν χάνονται. Οι ασφαλισμένοι λαμβάνουν για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31.12.2016 ανταπόδοση και από 1.1.2017 συντάξιμες αποδοχές για το σύνολο των εισφορών που κατέβαλλαν. Ο ασφαλισμένος που έχει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης σε τουλάχιστον έναν φορέα μπορεί, αν θεμελιώνει και στον δεύτερο φορέα, να λάβει δεύτερη ανταποδοτική σύνταξη ή προσαύξηση της σύνταξης. Ό,τι είναι συμφερότερο.
Επιπλέον, επειδή ορισμένοι ασφαλισμένοι έκαναν αίτηση συνταξιοδότησης για τον χρόνο ασφάλισης στον μόνο έναν πρώην φορέα, τους δίνεται η δυνατότητα είτε να κάνουν συμπληρωματική αίτηση για τον παράλληλο χρόνο, η οποία θα ισχύσει αναδρομικά από την πρώτη αίτηση, είτε να ανακαλέσουν την πρώτη αίτηση. Μπορούν να επιλέξουν μέχρι τέλος Οκτωβρίου. Επειδή ενδέχεται κάποιοι να απασχολήθηκαν μετά την πρώτη αίτηση, για λόγους χρηστής διοίκησης δεν θα ισχύουν οι περιορισμοί που προβλέπονται για την απασχόλησή τους, ως συνταξιούχοι, μέχρι τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή συμπληρωματικής αίτησης ή την ανάκληση της πρώτης αίτησης συνταξιοδότησης.
* Και κάτι τελευταίο. Το προηγούμενο διάστημα δρομολογήθηκε μια λύση στο θέμα του ασφαλιστικού των εργαζόμενων στα ΜΜΕ. Το κρίσιμο ερώτημα ωστόσο παραμένει αν τελικά ο ΕΔΟΕΑΠ θα διατηρηθεί ως έχει ή θα ενταχθεί στη Γενική Κυβέρνηση (δηλαδή σε ΕΦΚΑ και ΕΟΠΥΥ), όπως ισχυρίζεται η Eurostat.
Υποστήριξα τη διατήρηση και ανάπτυξη του ΕΔΟΕΑΠ ως αυτόνομου και αυτοδιοικητικού φορέα. Διευρύνθηκε πλήρως ο ρόλος του στο πεδίο ασφάλισης όλων των εργαζομένων σε μέσα ενημέρωσης, σε όλες τις συναφείς επιχειρήσεις.
Οι λεπτομέρειες και οι σχετικές διαδικασίες ασφάλισης και παροχών ανήκουν στη δικαιοδοσία του αυτοδιοικούμενου ΕΔΟΕΑΠ που κατάρτισε τον σχετικό κανονισμό είσπραξης εσόδων τον οποίο επικύρωσα με την υπ’ αριθμ. Φ20155/25187/Δ.16.624 (ΦΕΚ Β/1582) υπουργική μου απόφαση. Κατά τα άλλα, είναι γνωστό ότι η κυβέρνηση δεν δικαιούται παρεμβάσεων ή συστάσεων προς τη Eurostat η οποία επιτελεί ανεξάρτητη το δικό της έργο.
