Στη Γαλλία οι εταιρείες μπορούν να επικαλεστούν «σημαντική έλλειψη ρευστότητας» ή «εταιρική αναδιοργάνωση, αναγκαία για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας», επιτυγχάνοντας ευκολότερους όρους απόλυσης του προσωπικού
Στην Ιταλία, σε περίπτωση που ο απολυμένος εργαζόμενος προσφύγει στα δικαστήρια και δικαιωθεί, τότε η εταιρεία δεν είναι υποχρεωμένη να τον επαναπροσλάβει, αλλά να του δώσει ένα ποσό επιπλέον της νόμιμης αποζημίωσης. Αυτό το μέτρο αφορά όχι μόνο τους νεοπροσληφθέντες, δηλαδή όσους εργάζονται μέχρι τρία χρόνια, αλλά όλους τους εργαζόμενους
«Οι εργασιακές σχέσεις αλλάζουν σταδιακά εδώ και 30 χρόνια. Το ευρωπαϊκό κοινωνικό κεκτημένο δυστυχώς ανήκει στο παρελθόν» τονίζει ο καθηγητής Εργασιακών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Γιάννης Κουζής, ο οποίος, αναφερόμενος στο «δίπολο» ανταγωνιστικότητα - ευρωπαϊκό κοινωνικό κεκτημένο, σημειώνει ότι αγορές -όπως αυτή της Κίνας μεταξύ άλλων- με πολύ χαμηλό εργασιακό κόστος ενδυναμώνουν τους συσχετισμούς υπέρ της ανταγωνιστικότητας.
«Αυτή την περίοδο το παιχνίδι παίζεται στις απολύσεις. Με ποιον τρόπο δηλαδή θα γίνει ευκολότερο στους εργοδότες να μειώσουν το κόστος εργασίας» προσθέτει ο ίδιος υπενθυμίζοντας ότι οι ευέλικτες μορφές εργασίας, η ελαστικοποίηση του ωραρίου ή οι ομαδικές απολύσεις εφαρμόζονται εδώ και αρκετά χρόνια.
Από τις 35... στις 60 ώρες
Αναφερόμενος στο παράδειγμα της Γαλλίας, η οποία διέθετε ισχυρό συνδικαλιστικό κίνημα και ισχυρό κοινωνικό κράτος, όπου, παρά τις έντονες αντιδράσεις που συνάντησαν οι εργασιακές μεταρρυθμίσεις, είδαμε ότι, σύμφωνα με τα νέα δεδομένα, υπάρχει περίπτωση οι εργαζόμενοι από τις 35 ώρες που ίσχυαν μέχρι σήμερα να αναγκαστούν να δουλεύουν μέχρι και 60 σε ορισμένες περιπτώσεις.
Οι εταιρείες, διατηρώντας έναν μέσο όρο ωρών εργασίας, έχουν τη δυνατότητα, την περίοδο που χρειάζονται μεγαλύτερη παραγωγή, να ζητούν από τους εργαζόμενους να δουλέψουν περισσότερες ώρες χωρίς εκείνοι να πληρώνονται υπερωρίες.
Αντίθετα, όταν υπάρχει μικρότερη ζήτηση, τότε δουλεύουν τόσες ώρες ώστε ο μέσος όρος να διατηρείται στο όριο που ορίζει ο νόμος. Με αυτή την αλλαγή οι επιχειρήσεις υπολογίζεται ότι θα κερδίζουν 13% - 14% περισσότερο σε σχέση με ό,τι ίσχυε προηγουμένως, σύμφωνα με τον Γ. Κουζή.
Επιπλέον, με τις αλλαγές στα εργασιακά, στη Γαλλία έπαψε να ισχύει και η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης. Δηλαδή το να υπερισχύουν οι ευνοϊκότεροι για τους μισθωτούς όροι των ατομικών συμβάσεων εργασίας σε σχέση με τους δυσμενέστερους όρους των αντίστοιχων συλλογικών συμβάσεων.
Ακόμη οι εταιρείες μπορούν να επικαλεστούν «σημαντική έλλειψη ρευστότητας» ή «εταιρική αναδιοργάνωση, αναγκαία για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας» επιτυγχάνοντας ευκολότερους όρους απόλυσης του προσωπικού.
Ευκολότερες οι ατομικές απολύσεις
Στην Ιταλία τώρα, μία από τις βασικότερες αλλαγές αφορούσε και εδώ τις απολύσεις. Πιο συγκεκριμένα τις ατομικές απολύσεις, οι οποίες πλέον έγιναν ευκολότερες για τους εργοδότες καθώς δεν χρειάζεται να είναι αιτιολογημένες για όσους βρίσκονται στην εταιρεία μέχρι τρία χρόνια. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι οι αιτιολογημένες απολύσεις είναι χρονοβόρες, καθώς απαιτούν μεταξύ άλλων οικονομοτεχνική μελέτη, γεγονός που δυσκολεύει τους εργοδότες.
Σαν να μην αρκούσε αυτό, σε περίπτωση που ο απολυμένος εργαζόμενος προσφύγει στα δικαστήρια και δικαιωθεί, τότε η εταιρεία δεν είναι υποχρεωμένη να τον επαναπροσλάβει, αλλά να του δώσει ένα ποσό επιπλέον της νόμιμης αποζημίωσης. Αυτό το μέτρο αφορά όχι μόνο τους νεοπροσληφθέντες, δηλαδή όσους εργάζονται μέχρι τρία χρόνια, αλλά όλους τους εργαζόμενους. Με λίγα λόγια μπορεί να εργάζεσαι 20 χρόνια, να απολυθείς αιτιολογημένα, να δικαιωθείς δικαστικά και πάλι να μην επαναπροσληφθείς.
Αν και στην Ευρώπη τα εργασιακά δικαιώματα ήταν παραδοσιακά ευνοϊκότερα σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο, το δικαιότατο -σύμφωνα με τον κ. Κουζή- αίτημα για εβδομαδιαίο 35ωρο μοιάζει δύσκολο, αν και αναγκαίο για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
«Αποτέλεσμα της επιλογής αυτής θα ήταν η μείωση των κερδών των επιχειρήσεων. Όμως ποια πολιτική δύναμη το θέτει; Ποια συνδικάτα; Το ζήτημα είναι όχι τα κέρδη, αλλά τουλάχιστον, μέσα στον καπιταλισμό, οι άνθρωποι να έχουν ένα αξιοπρεπές εργασιακό καθεστώς. Ίσως ένας άλλος πολιτικός σχηματισμός στην Ευρώπη να ευνοούσε μία τέτοια περίπτωση».
