Οι εξαγγελίες της κυβέρνησης για τα μέτρα ''στήριξης'' της εργασίας, περιλαμβάνουν μια από τα ίδια:
Παράταση των αναστολών συμβάσεων εργασίας για εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους, σύστημα επιδότησης αποδοχών που καταλήγει σε μειώσεις μισθών, και προσωρινά εποχικά επιδόματα κυρίως για τους εργαζόμενους στον χώρο του επισιτισμού-τουρισμού.
Μια πρώτη εύκολη κριτική είναι ότι, η κυβέρνηση συμπιέζει τις αποδοχές των εργαζομένων. Είναι όμως μόνο αυτό;
Με μια προσεκτική ματιά, διαπιστώνει κανείς, ότι ο στόχος είναι η γενίκευση της ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων. Και κυρίως, η κατάργηση κάθε περιορισμού στο θεσμοθετημένο και κατακτημένο με αίμα, ωράριο των εργαζόμενων.
Η απλήρωτη υπερωρία, μετατρέπεται σε πληρωμένη(;) υποαπασχόληση.
Φυσικά η εκ περιτροπής εργασία, η μερική απασχόληση, η διαθεσιμότητα κλπ. είναι συστήματα διευθέτησης του χρόνου εργασίας, που προϋπήρχαν και ενισχύθηκαν στους καιρούς των μνημονίων.
Στην παρούσα φάση όμως, το νέο ''εργατικό δίκαιο'' του κ.Βρούτση, πετάει στον κάλαθο των αχρήστων, αυτό που μέχρι τώρα γνωρίζαμε, ως συμβατικό ωράριο.
Παράλληλα με το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ που προβλέπει την μερική επιδότηση μισθού και κινητροδοτεί την μετατροπή των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης, σε συμβάσεις μερικής απασχόλησης, εξακολουθούν να ισχύουν ρυθμίσεις, που μετατρέπουν τον εργαζόμενο σε ένα διαρκή ''on call'' υπαμειβόμενο φτωχοποιημένο ''λάστιχο'', που δεν γνωρίζει πότε δουλεύει, πόσες ώρες δουλεύει και φυσικά για πόσα χρήματα δουλεύει.
Ας γίνουμε όμως πιο συγκεκριμένοι:
1.Η από 2.5.2020 ΠΝΠ στο άρθρο 13, προβλέπει ότι, οι επιχειρήσεις – εργοδότες, των οποίων είχε ανασταλεί η λειτουργία με εντολή δημόσιας αρχής ή ήταν πληττόμενες σημαντικά, βάσει των σχετικών υπουργικών αποφάσεων, προσαρμόζουν το ωράριο εργασίας των εργαζομένων τους με το ωράριο λειτουργίας τους.
2. Η αναστολή της υποχρέωσης του εργοδότη να καταχωρεί στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων, καθώς και την υπερεργασία και τη νόμιμη, κατά την ισχύουσα νομοθεσία, υπερωριακή απασχόληση, πριν από την πραγματοποίησή τους, η οποία θεσμοθετήθηκε ως έκτακτο και προσωρινό μέτρο, με την παρ. 1α του άρθρου 4 της από 11.03.2020 ΠΝΠ, παρατάθηκε, μέχρι και την 31η Μαΐου 2020.Πρακτικά με την ρύθμιση αυτή είναι αδύνατο να ασκηθεί έλεγχος για υπερωρίες και τροποποιήσεις ωραρίων από πλευράς του ΣΕΠΕ.Η ρύθμιση είναι βέβαιο ότι θα ισχύσει για όλους τους επόμενους μήνες.
3. Για όσο χρονικό διάστημα εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και διασποράς του κορωνοϊού, η εξάλειψη του οποίου θα βεβαιωθεί στο μέλλον με απόφαση του Υπουργείου Υγείας, και πάντως όχι για διάστημα μεγαλύτερο των έξη (6) μηνών από την έναρξη ισχύος της από 14.03.2020 ΠΝΠ (δηλαδή μέχρι και την 13.09.2020), επιτρέπεται η λειτουργία των επιχειρήσεων που έχουν ως αντικείμενο την παραγωγή, μεταφορά και τον εφοδιασμό τροφίμων, καυσίμων, φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού προς καταστήματα/ επιχειρήσεις πώλησης σχετικών ειδών κατά παρέκκλιση των διατάξεων του Β.Δ. 748/1966( δηλαδή με αυξημένα ωράρια λειτουργίας).
4.Από την έναρξη ισχύος της από 14.03.2020 ΠΝΠ έως και την 13.09.2020, οι επιχειρήσεις - εργοδότες που εξαντλούν τα νομίμως προβλεπόμενα ανώτατα όρια υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων τους, δύνανται να τους απασχολήσουν υπερωριακά, χωρίς να απαιτείται σχετική απόφαση έγκρισης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, η έκδοση της οποίας προϋποθέτει σχετική γνωμοδότηση του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας (Α.Σ.Ε.).
Συνεπώς ο νέος εργαζόμενος, στην μετά κορωνοϊό εποχή, πέφτει θύμα της απόλυτης επικράτησης του διευθυντικού δικαιώματος του εργοδότη στην προσαρμογή του χρόνου εργασίας, στις ανάγκες των επιχειρήσεων.
Στόχος του ΣΕΒ και των νεοφιλελεύθερων οπαδών του, είναι να φτάσουμε όσο πιο κοντά γίνεται, στο νέο μοντέλο οργάνωσης του χρόνου εργασίας.
Στην κοντινή μας Κύπρο ήδη προβλέπεται για παράδειγμα ότι ο εργαζόμενος και ο εργοδότης δικαιούνται να συμφωνήσουν (αντί αμοιβής για την υπερεργασία του εργαζόμενου-εφόσον δεν καλύπτεται από το μισθό του ή αντί της υπερωριακής αμοιβής του) να λάβει ο εργαζόμενος (επιπλέον) μείωση των ωρών εργασίας, ανάλογη ημερήσια ανάπαυση (ρεπό) ή συνδυασμό μειωμένων ωρών εργασίας και ημερών αναπαύσεως (ρεπό).
Προς το παρόν το μίγμα στην χώρα μας, είναι ο συνδυασμός της εκ περιτροπής εργασίας με την αναστολή των συμβάσεων. Το επιχείρημα όσο χυδαίο και αν είναι, διατυπώθηκε με σαφήνεια από τα πιο επίσημα χείλη .Ή φτώχεια ή ανεργία!
Η Ελλάδα γίνεται σταδιακά ο παράδεισος των mini jobbers .Κι αν στην υπόλοιπη Ευρώπη αυτή η νέα κανονικότητα διασώζεται προς το παρόν από τις λαϊκές αντιδράσεις, λόγω του σαφούς καλύτερου επιπέδου των μισθών έναντι της χώρας μας, η εφαρμογή αυτής της διαλυτικής για την εργασία πολιτικής , δεν θα μείνει χωρίς κοινωνικές συνέπειες.
Ήδη οι απώλειες των μισθών( πάνω από 20%) μέσω της μερικής επιδότησης μισθών θα οδηγήσουν σε μισθούς των 300 ευρώ. Γιατί ακόμα και αν η κρατική επιδότηση διασώσει προσωρινά τους χαμηλόμισθους στα επίπεδα των 650 ευρώ (μεικτά), είναι μαθηματικά βέβαιο, ότι το φθινόπωρο που θα λήξει το πλαίσιο προστασίας, η μονιμότητα της μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης, θα είναι απόλυτα κυρίαρχη.
Η κυβέρνηση εν τέλει, τολμάει αυτό που δεν τόλμησαν οι πιο νεοφιλελέυθερες κυβερνήσεις του πλανήτη.
Να καταργήσει το ωράριο εργασίας των εργαζομένων και να τους οδηγήσει σε μια νέα δυστοπική εργασιακή κανονικότητα.
Διονύσης Τεμπονέρας
Δικηγόρος Εργατολόγος
