Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
23.0°C25.9°C
3 BF 34%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
25 °C
23.4°C26.5°C
2 BF 33%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.0°C24.4°C
2 BF 51%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.7°C21.0°C
2 BF 71%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
24.0°C24.0°C
1 BF 40%
Επικουρική ασφάλιση: / Επικουρική ασφάλιση: Μένει ο "κουμπαράς", στον τζόγο της ΑΕΔΑΚ οι εισφορές
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Επικουρική ασφάλιση: / Επικουρική ασφάλιση: Μένει ο "κουμπαράς", στον τζόγο της ΑΕΔΑΚ οι εισφορές

Τα πάνω κάτω φέρνει η πρόσφατη (θετική σε μεγάλο βαθμό) αποτίμηση του ΣτΕ για τον Νόμο Κατρούγκαλου, αναγκάζοντας την κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας να τροποποιήσουν το σχέδιό τους για ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης, το οποίο θα ήταν υποτίθεται έτοιμο από τον περασμένο μήνα, ενώ τώρα μετατίθεται για τον προσεχή Ιανουάριο.

Όλες οι πληροφορίες από το υπουργείο Εργασίας επιβεβαιώνουν ότι το νέο ασφαλιστικό, που θα παρουσιαστεί σε δύο νομοσχέδια με τον νέο χρόνο, θα περιλαμβάνει τον βασικό κορμό της αρχικής "μεταρρύθμισης", δηλαδή της ιδιωτικοποίησης της επικουρικής ασφάλισης, πλην όμως, μετά την απόφαση του ΣτΕ τη διαχείριση του εξατομικευμένου "κουμπαρά" (ατομικό λογαριασμό) που θα ακολουθεί κάθε νέο ασφαλισμένο δεν θα την αναλάβουν ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες και τράπεζες, αλλά η ΑΕΔΑΚ των ασφαλιστικών ταμείων (Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων).

Η αλλαγή στο κυβερνητικό σχέδιο ήρθε μετά την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ και τα σοβαρά εμπόδια που θέτει (αντισυνταγματικότητα) στην εμπλοκή ιδιωτών στην επικουρική ασφάλιση. Τώρα προωθείται η λύση της ΑΕΔΑΚ, δηλαδή η κυβέρνηση επιμένει να "βάλει" στο χέρι τις εισφορές των νέων ασφαλισμένων δίνοντας τη διαχείρισή τους στην εταιρεία διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων, συνεχίζοντας έτσι από άλλο δρόμο το ίδιο σε φιλοσοφία σχέδιο: η επικουρική ασφάλιση τίθεται και πάλι εκτός δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος, διακόπτεται η χρηματοδότηση (μέσω των εισφορών) του ΕΤΕΑΕΠ και των ενεργών αφαλισμένων και συνταξιούχων.

Παράγοντες και γνώστες της κοινωνικής ασφάλισης επισημαίνουν στην "Αυγή" της Κυριακής ότι η υποχρεωτική (σύμφωνα με το νομοσχέδιο της κυβέρνησης) παράδοση των εισφορών των νέων ασφαλισμένων από το 2021 στην ΑΕΔΑΚ "θα κριθεί με την πρώτη προσφυγή αντισυνταγματική", ενώ εκτιμούν ότι κάθε χρόνο το σχέδιο αυτό θα δημιουργεί "τρύπα" 660 εκατ. ευρώ (κόστος μετάβασης) που θα κληθούν φυσικά να την καλύψουν οι ασφαλισμένοι και οι φορολογούμενοι.

Μάλιστα, όπως περιγράφεται έστω και συγκαλυμμένα και στο "πόρισμα" της "επιτροπής σοφών", το κόστος χρηματοδότησης, δηλαδή το κόστος μετάβασης, θα χρηματοδοτηθεί από την αποκλιμάκωση της ανεργίας και την αύξηση των μισθών, αλλά και από τα αποθεματικά του ΕΤΕΑΕΠ (δηλαδή των σημερινών ασφαλισμένων), τον κουμπαρά του ΑΚΑΓΕ, ακόμη και από τον κρατικό προϋπολογισμό εφόσον χρειαστεί!

Με άλλα λόγια, η χρηματοδότηση για τη μετάβαση στο νέο σύστημα θα έχει "ρεζέρβα" χρηματοδότησης ακόμα κι από τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή το κράτος, που σημαίνει ότι οι φορολογούμενοι και οι ασφαλισμένοι του δημοσίου συστήματος θα χρηματοδοτήσουν την ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης!

Η απόφαση του ΣτΕ που ανατρέπει το σχέδιο

Πάντως, η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ για τον Νόμο Κατρούγκαλου δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών όσον αφορά την επικουρική ασφάλιση. Συγκεκριμένα, το ΣτΕ αποδέχτηκε ότι, "σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 2 του Ν. 4387/2016 (Νόμος Κατρούγκαλου), το κράτος έχει εγγυητική ευθύνη και σε σχέση με την επικουρική ασφάλιση, υπό την έννοια ότι, εάν δεν καταστεί δυνατόν να καλυφθούν ελλείμματα που ενδεχομένως θα δημιουργηθούν στο μέλλον στον κλάδο επικουρικής ασφαλίσεως του ΕΤΕΑΕΠ, με την ενεργοποίηση του αυτόματου μηχανισμού εξισορροπήσεως και την εξάντληση των παρεχομένων από αυτό δυνατοτήτων, το κράτος πρέπει να τα καλύψει, εφόσον, και στο πλαίσιο του νέου ασφαλιστικού συστήματος που θεσπίζει ο ανωτέρω νόμος, η επικουρική ασφάλιση καθιερώνεται, όπως και η κύρια ασφάλιση, ως υποχρεωτική και όχι ως προαιρετική".

Επίσης, όπως προβλέπεται και από παλιότερη γνωμοδότηση της Ολομέλειας Ελεγκτικού Συνεδρίου (24.6.2010), "η κρατική μέριμνα για την υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση (κύρια και επικουρική) δεν εξαντλείται στην ίδρυση από το κράτος των οικείων δημόσιων φορέων, στον ορισμό των διοικούντων οργάνων τους, στην άσκηση εποπτείας της δραστηριότητάς τους και της διαχειρίσεως της περιουσίας τους και στη θέσπιση των σχετικών κανόνων, αλλά περιλαμβάνει και τη μέριμνα για την προστασία του ασφαλιστικού τους κεφαλαίου, δηλαδή για τη βιωσιμότητά τους, χάριν και των μελλουσών γενεών, μέριμνα η οποία εκδηλώνεται, μεταξύ άλλων, με τη θέσπιση ρυθμίσεων για την προστασία και την αξιοποίηση της περιουσίας τους και την επωφελή διαχείριση των αποθεματικών τους με τον καθορισμό εκάστοτε των οικείων συνταξιοδοτικών προϋποθέσεων, με την πρόβλεψη κοινωνικών πόρων, και, κυρίως, με την απευθείας συμμετοχή του κράτους στη χρηματοδότηση των εν λόγω φορέων μέσω του κρατικού προϋπολογισμού. Και τούτο διότι, εφόσον καθιερώνεται υποχρέωση των εργαζομένων και των εργοδοτών τους να καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές, το κράτος, ως εγγυητής, οφείλει να διασφαλίζει την επάρκεια των παροχών και τη βιωσιμότητα των οικείων ασφαλιστικών οργανισμών, φέρει δε την κύρια ευθύνη για την κάλυψη των ελλειμμάτων τους".

Σύστημα προκαθορισμένων εισφορών

Με άλλα λόγια, και οι δύο αποφάσεις, και ειδικότερα η πρώτη του ΣτΕ, αντιμετωπίζουν την επικουρική ασφάλιση όπως την κύρια ασφάλιση, δηλαδή το κράτος οφείλει να καλύψει τα ελλείμματα που θα δημιουργηθούν και στην επικουρική ασφάλιση, αφού αποτελεί τον εγγυητή κατά τρόπο καθολικό για κύρια και επικουρική σύνταξη και μάλιστα ασχέτως ποσού.

Επιπλέον, το ανώτατο δικαστήριο αντιμετωπίζει ενιαία το σύνολο των συνταξιοδοτικών παροχών (κύριας και επικουρικής ασφάλισης) και αναγνωρίζει την υποχρέωση του κράτους να εξασφαλίζει αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης. Σε συνδυασμό επίσης με παλιότερη νομολογία, που απαιτεί οι ασφαλιστικοί φορείς να είναι αποκλειστικά ΝΠΔΔ, ουσιαστικά η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ αποκλείει κάθε σκέψη ιδιωτικοποίησης του συστήματος αλλά και κάθε σύστημα που δεν εξασφαλίζει προκαθορισμένες παροχές.

Επίσης, το ΣτΕ επιβεβαιώνει ότι το ασφαλιστικό σύστημα (κύρια και επικουρική ασφάλιση) θα πρέπει να έχει τα χαρακτηριστικά αναδιανομής και αλληλεγγύης, σε αντίθεση με το σύστημα της νοητής κεφαλαιοποίησης (ΑΕΔΑΚ), που κατευθύνει το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης στις αποδόσεις και τις κρίσεις των κεφαλαιαγορών και χρηματαγορών, με ό,τι αυτό αρνητικά συνεπάγεται ως προς την ανασφάλεια, την αβεβαιότητα και το βιοτικό επίπεδο των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων.

Η κόντρα Βρούτση - Μηταράκη

Η (αναγκαστική) αλλαγή κατεύθυνσης στο ασφαλιστικό έφερε στην επιφάνεια και την κόντρα ανάμεσα στον Γ. Βρούτση και τον Ν. Μηταράκη, με τα σύννεφα στις σχέσεις των δύο να έχουν εμφανιστεί από τον πρώτο μήνα της συγκατοίκησής τους στην οδό Σταδίου.

Ο αρμόδιος υφυπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων Ν. Μηταράκης, υπεύθυνος για το ασφαλιστικό, δηλώνει εντέχνως ότι βασικός πάροχος της νέας επικουρικής σύνταξης θα παραμείνει το ΕΤΕΑΕΠ, υπογραμμίζοντας το σχέδιο για ατομικούς λογαριασμούς, αλλά και τις επωφελείς αποδόσεις της ΑΕΔΑΚ (...) "Ο κρατικός πάροχος αμοιβαίων κεφαλαίων (ΑΕΔΑΚ) ήδη υπάρχει, είναι το ταμείο των φορέων κοινωνικής ασφάλισης, το οποίο, στα 17 χρόνια λειτουργίας του, έχει πετύχει αξιοθαύμαστες αποδόσεις, με μέση απόδοση το 3,58%. Αν η επικουρική μας ήταν σήμερα με κεφαλαιοποίηση στο 3,58%, αντί στο 1,2% που προβλέπει ο Νόμος Κατρούγκαλου, η επικουρική θα ήταν αυξημένη κατά 35% (...) Ο ασφαλισμένος θα έχει πλέον τον ατομικό λογαριασμό του. Η σύνταξή του θα βγαίνει από τον δικό του ‘ατομικό κουμπαρά’".

Ο υπουργός Εργασίας συνεχίζει να τηρεί σοβαρές αποστάσεις, όχι τόσο για ιδεολογικούς λόγους, αλλά κυρίως γιατί φαίνεται να μην ανέχεται τις πρωτοβουλίες και την "επιτροπή σοφών" που είχε συστήσει ο Ν. Μηταράκης.

"Η γνωμοδότηση θα γίνει με υπηρεσιακούς παράγοντες και στελέχη του υπουργείου. Θα συμβουλευτούμε ίσως κάποιο επιστημονικό προσωπικό. Είτε τον Δεκέμβριο του 2019 είτε τον Ιανουάριο του 2020 θα πάμε με το νομοσχέδιο στη Βουλή» είχε δηλώσει προ μηνός ο υπουργός Εργασίας, ενώ λίγες μέρες μετά σε συνάντηση με την ΑΔΕΔΥ αρνήθηκε κάθε σχέδιο ιδιωτικοποίησης της επικουρικής ασφάλισης. Όπως τόνισε στους συνδικαλιστές της ΑΔΕΔΥ, "καμιά ιδιωτικοποίηση δεν θα γίνει και το σύστημα θα παραμείνει ως έχει"! Διευκρινίζοντας μάλιστα ότι η ασφάλιση πρέπει να είναι δημόσια, καθολική και υποχρεωτική...

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL