Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ενώσεων Βιβλιοθηκών (EBLIDA) στην ετήσια Γενική της Συνέλευση, που έλαβε χώρα στο Άαρχους της Δανίας, στις 3 και 4 Μαΐου, εξέδωσε, ως αποτέλεσμα των εργασιών της μια διακήρυξη. Αντιγράφουμε:
«Γκρεμίστε τα ψηφιακά εμπόδια!
Επιτρέψτε στις βιβλιοθήκες να παρέχουν έξυπνη πρόσβαση στον πολιτισμό, την πληροφόρηση και τη γνώση. Καλούμε τις τοπικές, περιφερειακές και εθνικές κυβερνήσεις της Ευρώπης:
* Να ενδυναμώσουν τις βιβλιοθήκες στην παροχή προς τους πολίτες της Ευρώπης ανεμπόδιστης πρόσβασης σε αξιόπιστες πληροφορίες και γνώση στην ψηφιακή κοινωνία.
* Να θεσπίσουν εξαιρέσεις στη νομοθεσία πνευματικής ιδιοκτησίας για τις βιβλιοθήκες οι οποίες θα αντανακλούν τις ανάγκες των χρηστών σε ένα ψηφιακό κόσμο.
* Να προωθήσουν και υποστηρίξουν ισχυρές ικανότητες ανάγνωσης και κριτικής σκέψης μέσω των βιβλιοθηκών σε μία περίοδο «ψευδών νέων» και πληροφοριακής πλημμυρίδας.
* Να αναστοχαστούν και ανανεώσουν τοπικές και εθνικές πολιτικές, στρατηγικές και θεσμικά πλαίσια βιβλιοθηκών.
* Να αναγνωρίσουν τις βιβλιοθήκες σαν θεσμούς γνώσης, πολιτισμού και μάθησης της Ευρώπης.
* Να αναγνωρίσουν τις βιβλιοθήκες στην προώθηση και εκπλήρωση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.
Οι βιβλιοθήκες στην Ευρώπη παίζουν σημαντικό ρόλο στην αλλαγή από έναν κυρίως αναλογικό κόσμο προς ένα ψηφιακό περιβάλλον όπου οι τρόποι πρόσβασης και διαμοιρασμού της πληροφορίας και της γνώσης έχουν αλλάξει δραματικά. Όμως, για την επόμενη φάση οφείλουμε να γκρεμίσουμε όλα τα υπάρχοντα ψηφιακά εμπόδια.
Χρειαζόμαστε ένα νέο νομικό πλαίσιο και νέα επιχειρηματικά μοντέλα για την απόκτηση και διανομή του πολιτισμού, των πληροφοριών και της γνώσης από τις βιβλιοθήκες και ένα νέο σύστημα εξαιρέσεων από τα πνευματικά δικαιώματα, το οποίο θα αντανακλά τις ανάγκες των χρηστών στον ψηφιακό κόσμο.
Στο πλαίσιο της 25ης επετείου της η EBLIDA καλεί όλους τους πολιτικούς της Ευρώπης να επιταχύνουν τη μετατροπή των δημοσίων βιβλιοθηκών σε δημοκρατικούς θεσμούς του 21ου αιώνα, που ενθαρρύνουν και επιτρέπουν την εμπλοκή των πολιτών, παρέχουν πληροφορίες και υποδομές στον δημόσιο διάλογο, λειτουργούν ως τοπικοί κόμβοι μάθησης και δημιουργίας».
Βλέπουμε ότι οι βιβλιοθήκες και οι εργαζόμενοι σε αυτές σε όλη την Ευρώπη μοιράζονται τις ίδιες αγωνίες και τα ίδια οράματα. Η τοπική βιβλιοθήκη να λειτουργεί ως θεσμός δημοκρατίας μέσα σε ένα πολύπλοκο περιβάλλον υπερπληροφόρησης, πολλές φορές παραπληροφόρησης. Στην εποχή της μετα-αλήθειας και της μετα-δημοκρατίας, στη μετα-μοντέρνα εποχή μας τελικά χρειάζεται να ενδυναμώσουμε υπαρκτούς θεσμούς που έχουν στηρίξει για χρόνια ακριβώς αυτά τα ζητούμενα της νέας εποχής.
Οι βιβλιοθήκες στηρίζουν την ανάγνωση, την κριτική σκέψη, την ισότιμη πρόσβαση, την ενεργό συμμετοχή χρόνια τώρα. Ήρθε ο καιρός να θωρακίσουμε τους θεσμούς αυτούς στο νέο ψηφιακό περιβάλλον για να συνεχίσουν να το κάνουν πολλά περισσότερα χρόνια ακόμα.
