"Οι άνθρωποι με δυο πατρίδες - τουρκόσποροι, τουρκομερίτες και πρόσφιγγες στην Ελλάδα, γκιαούρηδες, ξενομερίτες και ρωμιόσποροι στην Πόλη. Είναι οι δικοί μας ξένοι", διαβάζουμε στο νέο βιβλίου του Θωμά Σίδερη "Οι δικοί μας ξένοι - Bizim yabancılar", που ξεκίνησαν το ταξίδι τους το βράδυ της Δευτέρας με πρώτο σταθμό την προσφυγούπολη του Κερατσινίου.
Το Κερατσίνι, που μέχρι και σήμερα διατηρεί τις προσφυγικές κατοικίες, τους ανθρώπους και τη μνήμη, δεν θα μπορούσε παρά να αποτελέσει τον πρώτο σταθμό του βιβλίου, εξηγούσε ο συγγραφέας σε μια ζεστή παρουσίαση στη Δημοτική Βιβλιοθήκη, υπό τη συνοδεία των ήχων του σαντουριού.
"Οι δικοί μας ξένοι", μια δίγλωσση έκδοση, σε ελληνικά και τούρκικα, έρχεται ενενήντα χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης να ξεδιπλώσει τις συγκλονιστικές ιστορίες των "ανθρώπων με τις δύο πατρίδες" και στις δύο πλευρές του Αιγαίου.
Με πρωταγωνιστές πρόσφυγες πρώτης και δεύτερης γενιάς, σε Ελλάδα και Τουρκία, ο Θωμάς Σίδερης επιχειρεί και καταφέρνει να δέσει την ιστορική έρευνα με τις συγκλονιστικές αφηγήσεις της καθημερινότητας των προσφύγων.
Οι πρώτες μέρες της εγκατάστασης, ο φόβος, ο ρατσισμός και η απόγνωση από τη μία, τα γλέντια, οι μυρωδιές από τα μπαχάρια και οι περιβόητες "Σμυρνιές" από την άλλη, ξεδιπλώνονται γλαφυρά στις σελίδες του βιβλίου.
Από το 2008 ο συγγραφέας επισκέφτηκε φορείς και πανεπιστήμια σε Ελλάδα, Τουρκία και Μ. Βρετανία, συνομίλησε με ιστορικούς, κοινωνιολόγους και κοινωνικούς ανθρωπολόγους, επιδιώκοντας να θέσει νέες παραμέτρους στη δημόσια συζήτηση γύρω από τη Συνθήκη της Λωζάνης.
Στο βιβλίο που κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις "Πασχαλίδης" και CMYK περιέχεται σπάνιο φωτογραφικό υλικό από το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών και το προσωπικό αρχείο του συγγραφέα.
ΣΠΥΡΟΣ ΡΑΠΑΝΑΚΗΣ
