Οι βιβλιοθήκες ως θεσμοί των ανθρώπινων κοινωνιών υπάρχουν σχεδόν από την αυγή της εφεύρεσης της γραφής. Με διαφορετικές μορφές μέσα στην πάροδο του χρόνου, διατηρούν και προσφέρουν τα έγγραφα τεκμήρια της κοινωνίας που τις δημιουργεί. Καλύπτει τις ανάγκες των ανθρώπων για τη διατήρηση της μνήμης και της γνώσης της κοινότητας και το πέρασμα αυτής από γενιά σε γενιά. Πολλές φορές στο παρελθόν ο θεσμός της βιβλιοθήκης συνδέθηκε με τη λατρεία του θείου, καθώς τα έγγραφα τεκμήρια προσέφεραν ένα από τα πολυτιμότερα αγαθά: τη γνώση.
Στην αρχαία Ελλάδα οι βιβλιοθήκες παίρνουν την αναγνωρίσιμη μορφή που διατηρούν μέχρι και σήμερα. Κλειστοί χώροι με ράφια στα οποία τοποθετούνται τα τεκμήρια με κάποιο σύστημα ταξινόμησης και προσφορά του περιεχομένου των τεκμηρίων για μελέτη από αυτούς στους οποίους απευθύνεται η βιβλιοθήκη. Επιπλέον εργαλεία όπως η σύνταξη καταλόγων, οι ετικέτες και οι ταξινομικοί πίνακες δημιουργούνται ακριβώς γι' αυτούς τους λόγους.
Μια νοητή ευθεία γραμμή σε συνέχεια είναι αυτή η αλληλουχία βιβλιοθηκών και τεκμηρίων στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού. Καθίστανται έτσι από τους παλιότερους θεσμούς που δημιούργησαν οι ανθρώπινες κοινωνίες και είναι ακόμα σε λειτουργία. Εμπλουτίζουν τις λειτουργίες τους προσαρμοζόμενες στις αλλαγές που συντελούνται τόσο από τεχνολογική όσο και από κοινωνική άποψη. Ένα απλό παράδειγμα είναι η αλλαγή του υλικού πάνω στο οποίο ο άνθρωπος γράφει. Από τον πάπυρο στην περγαμηνή κι από κει στο χαρτί, στο έντυπο και στο ψηφιακό, οι βιβλιοθήκες συνεχίζουν να κάνουν αυτό που έκαναν χιλιετίες. Να συγκεντρώνουν, να ταξινομούν, να καταγράφουν, να διατηρούν και να προσφέρουν τα τεκμήρια του έγγραφου ανθρώπινου πολιτισμού.
Η σημαντική συμβολή αυτών ακριβώς των λειτουργιών δεν έχει αξιολογηθεί όσο θα έπρεπε. Αν έρθουμε στην Ιστορία της Ευρώπης και θεωρήσουμε τη γραμμή της πολιτιστικής, επιστημονικής και κοινωνικής της εξέλιξης από τον Μεσαίωνα μέχρι τις μέρες μας, θα δούμε ότι καθοριστικό ρόλο στις αλλαγές που συντελέστηκαν έπαιξαν βιβλία και έντυπα. Βιβλία που άλλαξαν τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε και επέδρασαν καταλυτικά στην εξέλιξη των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Οι συγγραφείς που τα έγραψαν αναγνωρίζονται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο ως σημαίνουσες προσωπικότητες. Αυτό που πρέπει να σκεφτούμε είναι όμως πού βρήκαν τα προγενέστερα βιβλία πάνω στα οποία βασίστηκαν και προχώρησαν τη σκέψη τους βήματα μπροστά. Η απάντηση είναι μία: στις βιβλιοθήκες - πανεπιστημιακές, εκκλησιαστικές, βασιλικές, ακαδημαϊκές ή άλλες. Αυτές οι συλλογές προσέφεραν το υλικό πάνω στο οποίο άνθρωποι στοχάστηκαν και γέννησαν νέες ιδέες που με τη σειρά τους έγιναν μέρη των βιβλιοθηκών των επομένων γενεών. Μια αλληλουχία έντυπων τεκμηρίων που δημιουργεί τον πολιτισμό αποθηκευμένη σε ράφια βιβλιοθηκών.
