Του Κυριάκου Π. Λουκάκου
Είναι πολλές οι περιπτώσεις που η προγραμματική συνοχή κύκλων και μεμονωμένων συναυλιών αποδεικνύεται χαλαρή έως και απροκάλυπτα προσχηματική. Όταν όμως υπάρχει πραγματική εσωτερική λογική και κλιμάκωση του προγράμματος, τότε επηρεάζεται πολλαπλασιαστικά η επίγευση της μουσικής διαδρομής. Σε αυτές τις σπάνιες περιστάσεις εντάσσεται η πρωτομηνιάτικη συναυλία του Μαρτίου που βρήκε στο πηδάλιο της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών τον τέως καλλιτεχνικό διευθυντή της Βασίλη Χριστόπουλο να ευαγγελίζεται ακολουθία έργων με απελευθερωτική κυκλικότητα υποκείμενης φιλοσοφικής ενδιάθεσης.
Τη συναυλία εγκαινίασε το συμφωνικό ποίημα «Το ταξίδι του Ιωνάθαν», βασισμένο στη νουβέλα του Ρίτσαρντ Μπαχ «Ο Γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον», παραγγελία της ΚΟΑ στον Χρίστο Παπαγεωργίου (*1967). Με ήχους από θάλασσα και θαλασσοπούλια εγκαινίασε και ολοκλήρωσε το έργο του ο διακεκριμένος δεξιοτέχνης του πιάνου, θεωρητικός και συνθέτης. Ένα έργο για μεγάλη ορχήστρα, με μουσική γραφή κινηματογραφικών διαστάσεων και πολύχρωμη ενορχήστρωση. Η μουσική του, που ο ίδιος όρισε σε συνέντευξη προς τη διαδικτυακή εφημερίδα "Lifo" ως «περιγραφική και συμβολιστική, με πολλά Leitmotiv», ανήκει σε κόσμο μη αφελούς τονικότητας και ανακαλεί με επιτυχία τους ανοιχτούς αιθέρες της κυριολεκτικής και μεταφορικής πτήσης του επώνυμου γλάρου. Αφιερωμένο από τον ίδιο σε «έναν άλλο ακούραστο γλάρο της ζωής μου», στη διακεκριμένη πιανίστα Τζένια Μανουσάκη, «Το ταξίδι του Ιωνάθαν», αντίθετα από πολλές παρόμοιες πρώτες παρουσιάσεις, προοιωνίζεται επόμενες, τουλάχιστον όπως το δικαίωσε η μουσική διεύθυνση του Χριστόπουλου, ήδη επαρκώς γνωστού ως δόκιμου προαγωγού του επιπέδου της ΚΟΑ. Η ασυνήθως θερμή υποδοχή του κοινού συνηγορεί στις εκτιμήσεις μας.
Αλλά και το κονσέρτο για βιολί και ορχήστρα του Γιοχάννες Μπραμς, επανερχόμενο εντός ημερολογιακού μηνός στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» (Φίλων της Μουσικής) του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, δεν είχε τίποτε να φοβηθεί από συγκρίσεις χάρη στη δυναμική, εύπλαστη και θερμή ανάγνωση του Χριστόπουλου, που συντήρησε διάλογο αμφίπλευρης έντασης με τον Τσέχο βιολονίστα Γιαν Μράτσεκ (*1991). Κορύφωσή του το κεντρικό επεισόδιο του β’ μέρους, σπάνιας αναδίφησης και ανήσυχου λυρισμού, με στιβαρό όσο και μελιστάλαχτο ήχο από τον νεαρό σολίστ. Θαυμάσαμε σε όλη τη διαδρομή του Κονσέρτου την ευγένεια και την τονική ακρίβεια της εκφοράς του, την εσωτερικότητα της δεξιοτεχνίας, την καθαρότητα της ατάκας του, την άδουσα και μακρά πνοή της καντιλένας του (έπαινοι και για το κορυφαίο όμποε της Ορχήστρας Δημήτρη Βάμβα για τη δική του εκφραστική και ασφαλή συμβολή στο adagio). Νικητής, μεταξύ άλλων, του διεθνούς διαγωνισμού «Φριτς Κράισλερ» της Βιέννης, ο Μράτσεκ αποχαιρέτησε το κοινό με ένα ανκόρ από τα απατηλά μικρά κοσμήματα της γραφίδας του θρυλικού προκατόχου του.
Τη συναυλία ολοκλήρωσε το επίσης κινηματογραφικής δημοφιλίας και λογοτεχνικού - φιλοσοφικού υποβάθρου συμφωνικό ποίημα «Τάδε έφη Ζαρατούστρα» του Ρίχαρντ Στράους, βασισμένο στο ομώνυμο έργο του Φρίντριχ Νίτσε, πραγματική λυδία λίθος για την αποτίμηση κάθε ορχήστρας που αποτολμά να το διεκδικήσει. Η ερμηνεία του Χριστόπουλου δεν φοβήθηκε το μέγεθος και την αγωγική ευρύτητα στην ανάπτυξη του συμφωνικού αφηγήματος ούτε υποτίμησε τη χάρη των αναφορών του Στράους στον απερχόμενο κόσμο του βιεννέζικου βαλς. Σε αυτό είχε σύμμαχο μια Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, αν και ασφαλώς όχι κορυφαία, πάντως υπερβάλλουσα εαυτήν για μιαν αξιομνημόνευτη μουσική εμπειρία!
