Live τώρα    
19°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αραιές νεφώσεις
19 °C
17.6°C20.1°C
3 BF 53%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
15.2°C19.8°C
2 BF 55%
ΠΑΤΡΑ
Βροχοπτώσεις μέτριας έντασης
15 °C
14.9°C17.0°C
1 BF 80%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
18 °C
17.7°C18.8°C
5 BF 60%
ΛΑΡΙΣΑ
Σποραδικές νεφώσεις
17 °C
16.9°C19.1°C
0 BF 59%
ΜΑΡΙΑ ΦΑΡΑΝΤΟΥΡΗ / Μαρία Φαραντούρη: Ελπίζω να καταλάβουμε έγκαιρα τον κίνδυνο της ακροδεξιάς
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΜΑΡΙΑ ΦΑΡΑΝΤΟΥΡΗ / Μαρία Φαραντούρη: Ελπίζω να καταλάβουμε έγκαιρα τον κίνδυνο της ακροδεξιάς

Μετά από δύο ζωντανά ηχογραφημένους δίσκους με παλαιότερο υλικό, τη συμμετοχή της στο «Η μελωδία του ξεριζωμού» της Ελένης Καραΐνδρου και το «Athens Concert» με τον σπουδαίο Αμερικανό jazz σαξοφωνίστα Charles Lloyd, το τρίτο album της Μαρίας Φαραντούρη για την εγκυρότερη ευρωπαϊκή jazz εταιρεία, τη γερμανική ECM, αποτελείται από νέο πρωτότυπο υλικό. Συγκεκριμένα, το «Beyond the borders» περιλαμβάνει νέα τραγούδια του Τούρκου συνθέτη Cihan Turkoglu σε στίχους Αγαθής Δημητρούκα αλλά και παραδοσιακά τουρκικά τραγούδια σε σύγχρονες μετεγγραφές του πρώτου. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί νωρίτερα από την υπόλοιπη Ευρώπη και παρουσιάζεται απόψε ζωντανά, μετά από σχετική συζήτηση, στον πολυχώρο «Ιανός». Πριν όμως από αυτό η μεγάλη ερμηνεύτρια μίλησε αποκλειστικά στην “Αυγή” για τον νέο δίσκο της και γιατί η μουσική όντως δεν έχει σύνορα.

Συνέντευξη στον Θάνο Μαντζάνα

* Τρίτος λοιπόν δίσκος στην ECM, αν και από τους δύο προηγούμενους ο ένας ήταν απλώς η συμμετοχή σας στο «Η μελωδία του ξεριζωμού» της Ελένης Καραΐνδρου και, ακόμα περισσότερο, αμφότεροι ήταν live. Τι εντυπώσεις λοιπόν έχετε αποκομίσει από τη μέχρι τώρα συνεργασία σας με την εταιρεία και προσωπικά με τον Manfred Eicher και ιδιαίτερα φυσικά σε σχέση με τον νέο δίσκο που είναι καινούργιο, πρωτότυπο υλικό;

Το αληθινό τραγούδι είναι πάντα οικουμενικό γιατί δεν φοβάται να αναγνωρίσει τις ρίζες του αλλά και να μιλήσει για το σήμερα. Αντίστοιχα, ο Manfred Eicher ανέκαθεν επιλαμβανόταν προσωπικά όλων των παραγωγών της εταιρείας του. Αυτή άλλωστε είναι η διαφορά της ECM από άλλες εταιρείες, η παρουσία και επίβλεψη του ιδίου, που είναι άριστος παραγωγός, με γνώση, φαντασία και αισθητική οι οποίες ωθούν σε δημιουργική κατεύθυνση κάθε νέα μουσική εργασία.

* Πώς ήρθατε σε επαφή με έναν δημιουργό που εκπροσωπεί μια παράδοση με την οποία δεν είχατε ώς τώρα ασχοληθεί ερμηνευτικά, πιθανόν ούτε καν σαν ακροάτρια και πώς προέκυψε στη συνέχεια αυτό το album;

Ως γνωστόν, έχω συνεργαστεί με τον εξαίρετο Τούρκο συνθέτη Zουλφί Λιβανελί σε συναυλίες και δύο CD που κάναμε μαζί. Επίσης έχω συνεργαστεί συναυλιακά και δισκογραφικά με τον Κούρδο συνθέτη Τανέρ Ακυόλ, ενώ το '04 κυκλοφόρησε το CD «Mosaic» όπου συνεργάστηκα με τον ομοειδή συνθέτη Fuat Saka, ήμουν λοιπόν εξοικειωμένη με αυτό το μουσικό ύφος. Πριν τρία χρόνια με επισκέφθηκε ο Cihan Turkoglu με τις τόσο λυρικές μελωδίες του, παιγμένες στο σάζι του Τοπούζ και το βιολοντσέλο, γιατί κατά βάση είναι τσελίστας. Μου άρεσε το υλικό γιατί το συνδύαζε και με άλλα ιδιώματα, μινιμαλισμό, μεσαιωνική μουσική και jazz. Αμέσως το έστειλα στην ECM και την Anja Lehner και δέχτηκαν τη συνεργασία με ενθουσιασμό.

* Αντιμετωπίσατε κάποιες ιδιαιτερότητες, ίσως και δυσκολίες ακόμα, στην πρώτη επαφή σας με αυτά τα τραγούδια; Το ρωτάω γιατί διαπίστωσα ότι δεν είναι μόνον υφολογικά πολύ διαφορετικά από οτιδήποτε έχετε ερμηνεύσει στο παρελθόν αλλά ακόμα και στον τρόπο που τα προσεγγίζετε φωνητικά, ακόμα και το ηχόχρωμά σας ορισμένες στιγμές είναι άλλο από αυτό το οποίο γνωρίζουμε επί δεκαετίες.

Δεν βρήκα δυσκολίες γιατί, όπως προανέφερα, είχα μια σχετική πείρα με ανάλογο υλικό. Δουλέψαμε όμως αρκετά με τον Cihan Turkoglu, στην αρχή οι δυο μας, μας επισκεπτόταν η στιχουργός Αγαθή Δημητρούκα για να εμβαθύνει και αμέσως μετά έφερα όλους τους μουσικούς για πρόβες, ο ένας ενέπνεε τον άλλο και ανταλλάσαμε ιδέες αλλά το λυρικότερο ύφος της φωνής το απαιτούσαν τα ίδια τα τραγούδια.

* Ποια είναι τα ιδιαίτερα στιχουργικά χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου δημιουργού εντός της παράδοσής του;

Τα παραδοσιακά τραγούδια έχουν τους αυθεντικούς στίχους τους, τους οποίους διατηρήσαμε. Όσον αφορά στα καινούργια δικά του, οι στίχοι είναι της Αγαθής Δημητρούκα και αναφέρονται στη σημερινή ζωή των λαών της Μεσογείου.

* Η ενορχήστρωση φυσικά έγινε από τον δημιουργό, το ερώτημα όμως είναι αν την έκανε επειδή ήθελε τους συγκεκριμένους εκτελεστές ή αν απλώς αναζήτησε τους καλύτερους για τα δεδομένα όργανα και στη συνέχεια αν εκείνος μόνον επέλεξε τους εκτελεστές ή το κάνατε από κοινού.

Η ενορχήστρωση είναι βέβαια του Cihan αλλά δουλέψαμε συλλογικά μέσα στο στούντιο όπου έγιναν οι πρόβες και εκεί, ζωντανά και σε πραγματικό χρόνο, φτάσαμε στο τελικό αποτέλεσμα.

* Περισσότερο ίσως ακόμα και από τη συνεργασία σας με τον Charles Lloyd, αυτή τη φορά σας συνοδεύει ένα σύνολο το οποίο στην πλειοψηφία του δεν αποτελείται από Έλληνες. Πείτε μας λίγα λόγια για το κλίμα που επικρατούσε στο στούντιο και γενικότερα τις εντυπώσεις σας από την συνεργασία μαζί τους και ιδιαίτερα με την Anja Lechner.

Η συνεργασία με όλους ήταν εξαιρετική. Όλοι αγάπησαν αυτή την εργασία και αυτό έπαιξε μεγάλο ρόλο στο αποτέλεσμα. Η Anja Lehner δεν συνέβαλε μόνο με το καταπληκτικό παίξιμο της αλλά και με την πείρα και τις απόψεις της, το ίδιο και η Mary Vardanian που έπαιξε κανονάκι, επίσης σπουδαία μουσικός, την οποία μας πρότεινε ο Manfred Eicher. Η ψυχή όμως αυτής της εργασίας ήταν ο ίδιος ο συνθέτης, ο Cihan Turkoglu, ένας ταλαντούχος νέος μουσικός που ζει στην Ελλάδα και γνωρίζει την ελληνική γλώσσα αλλά και τη μουσική μας πολύ καλά.

* Πιστεύετε ότι τέτοιες πολυπολιτισμικές και πολυεθνικές ακόμα συμπράξεις έχουν μεγαλύτερη μουσική αλλά και συμβολική ίσως σημασία στην εποχή μας από όσο παλαιότερα;

Τέτοιες συναντήσεις πάντα είναι σημαντικές. Πολύ περισσότερο βέβαια σήμερα, σε μια τόσο αβέβαιη και σκληρή εποχή, όταν το τραγούδι συναντάται με τις ψυχές των ανθρώπων δεν υπάρχουν αποκλεισμοί και συντελεί στην αλληλοκατανόηση και την αλληλεγγύη. Η μουσική είναι διεθνής γλώσσα, δεν έχει σύνορα, πιστέψτε με γιατί το έχω ζήσει και το ζω ακόμα στις συναυλίες μου στο εξωτερικό.

* Αναμφίβολα ο στίχοι των τραγουδιών διακατέχονται από έντονο κοινωνικό προβληματισμό, πιστεύετε όμως ότι έχουν και μιαν ισχυρή πολιτική διάσταση;

Τόσο οι στίχοι της Αγαθής Δημητρούκα όσο και εκείνοι των παραδοσιακών τραγουδιών μιλούν για την περιπέτεια των ανθρώπων. Η Ιστορία βρίθει οδυνηρών μετακινήσεων προσφύγων και μεταναστών και η Αγαθή Δημητρούκα συνέλαβε αυτόν τον πόνο της προσφυγιάς και τον έκανε τραγούδι.

* Ποιο θα λέγατε ότι είναι το κυριότερο στοιχείο με το οποίο έρχονται σε επαφή αλλά και προσφέρουν ίσως αυτά τα τραγούδια στο ελληνικό ακροατήριο σήμερα;

Τα τραγούδια αυτά διευρύνουν την αντίληψή μας για τη μουσική παράδοση χωρών που είναι κοντά μας, την οποία ο συγκεκριμένος δημιουργός φέρνει στο σήμερα με έναν εξαίσιο και φρέσκο λυρικό τρόπο επιβεβαιώνοντας στην πράξη τον τίτλο του δίσκου, δηλαδή «Πέρα από τα σύνορα».

* Εξακολουθείτε να θεωρείτε ότι το τραγούδι, εκτός φυσικά από μέσο υψηλής ψυχαγωγίας και παιδείας, μπορεί να είναι επίσης και μέσο μετασχηματισμού -με κάθε έννοια της λέξης- μιας κοινωνίας προς το καλύτερο;

Φυσικά. Αν δεν το πίστευα, δεν θα τραγουδούσα. Το τραγούδι είναι η πιο ωραία ανθρώπινη έκφραση στη χαρά, στη λύπη, στον αγώνα, στην ελπίδα και στον έρωτα. Με το νανούρισμα γεννιόμαστε και ερωτευόμαστε και με το μοιρολόι πεθαίνουμε. Οι άνθρωποι και η κοινωνία είναι απόλυτα συνδεδεμένοι με το τραγούδι και με αυτό πορεύονται, τόσο στα εύκολα όσο και στα δύσκολα.

* Κατά την άποψή σας, έχουμε πλέον υπερβεί την ευρύτερη και όχι μόνον οικονομική κρίση ή βρισκόμαστε ακόμα εντός αυτής;

Ασφαλώς και έχουμε κάνει βήματα εξόδου από την κρίση, δεν είμαστε πλέον στα αδιέξοδα του 2009-'10. Η κρίση όμως, όπως βλέπουμε, σε μικρότερο βαθμό υπάρχει σε όλη την Ευρώπη και πάντα υποβόσκει ο φόβος να οδηγήσει σε ακροδεξιές πολιτικές καταστάσεις που θα ήταν ό,τι χειρότερο αυτή τη στιγμή. Ελπίζω να το καταλάβουν έγκαιρα όλοι οι λαοί της Ευρώπης και βέβαια και εμείς εδώ στην Ελλάδα και να προχωρήσουμε με σύνεση στο μέλλον. Θέλω να είμαι αισιόδοξη!

* Και ποια είναι τα προσεχή σας σχέδια, καταρχάς σε σχέση με τον δίσκο αλλά και στη συνέχεια;

Ο δίσκος θα κυκλοφορήσει στην Ευρώπη και θα παρουσιαστεί επισήμως εκεί τον Απρίλιο. Εδώ προηγούμενα, καθώς παρουσιάζεται σήμερα στον «Ιανό». Όσο για το πρόγραμμά μου, συνεχίζω αυτό που ξέρω να κάνω χρόνια τώρα, συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, με ενδιαφέρον πάντα για τη δημιουργία στον χώρο του τραγουδιού, παλαιότερη και νέα. Η ανησυχία του καλλιτέχνη δεν τον εγκαταλείπει ποτέ, μέχρι και την τελευταία στιγμή!
 

Όχι ότι ήταν αναγκαίο να το δηλώσει αυτό η Μαρία Φαραντούρη καθώς το αποδεικνύει έμπρακτα από τότε που ξεκίνησε την πολύχρονη διαδρομή της και εξακολουθεί να το κάνει...

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL