Το μουσικό γίγνεσθαι της Νότιας Κορέας είναι ιδιαίτερα εκτεταμένο και έντονο και ειδικά πολλοί και πολλές σολίστ της κλασικής μουσικής από τη χώρα αυτή διακρίνονται και διεθνώς. Ομολογουμένως όμως μία Κορεάτισσα jazz ερμηνεύτρια φαίνεται σαν κάτι παράδοξο, πόσο μάλλον όταν είναι και πολύ καλή! Αυτή ακριβώς είναι η μία και μοναδική περίπτωση της Youn Sun Nah που κυκλοφορεί τους θαυμάσιους δίσκους της στην έγκριτη γερμανική jazz εταιρεία Act, όχι μόνον μίας από τις καλύτερες -και πολυβραβευμένες- γυναικείες jazz φωνές στον πλανήτη αυτή τη στιγμή αλλά και κατόχου ενός απολύτως προσωπικού ύφους, ακόμα και τεχνοτροπίας, την οποία καμία άλλη δεν διαθέτει. Τέτοια γεγονότα δεν είναι ποτέ συγκυριακά και, όπως είναι ήδη φανερό από τον τόσο συγκροτημένο λόγο της, η απόφαση της σπουδαίας ερμηνεύτριας (που τον Αύγουστο θα συμπληρώσει τα σαράντα εννέα χρόνια της) να γίνει μία από τους/τις ελάχιστους-ες ομοεθνείς της που άφησαν τη χώρα τους για να έρθουν στην Ευρώπη για σπουδές -μουσικής στην περίπτωση της- η οποία προφανώς άλλαξε την πορεία της ζωής της, ήταν προϊόν ενός ήδη ώριμου και απολύτως ξεκάθαρου ως προς το τι ήθελε να κάνει μυαλού. Είναι αυτός ακριβώς ο όχι και τόσο συχνός συνδυασμός ταλέντου και ευφυΐας ο οποίος διαχωρίζει τους καλούς από τους εξαίρετους, όπως η αληθινά ξεχωριστή Youn Sun Nah!
* Τι σας έκανε να σπουδάσετε γαλλική φιλολογία, αυτή δηλαδή μιας χώρας και μιας γλώσσας που δεν θα μπορούσαν να είναι πιο μακρινές, κυριολεκτικά και μεταφορικά, από τις αντίστοιχες δικές σας;
Γιατί πολύ απλά λατρεύω τη γαλλική γλώσσα! Σπούδασα όμως επίσης κορεατική φιλολογία, αλλά και παιδαγωγική.
* Μπορούσατε να φανταστείτε τότε ότι αυτές οι σπουδές θα ήταν το μέσο, αν όχι και το «εισιτήριο», για να πάτε στο Παρίσι, να σπουδάσετε μουσική εκεί και εντέλει να ασχοληθείτε επαγγελματικά με το τραγούδι;
Πήγα στο Παρίσι ακολουθώντας τη συμβουλή ενός φίλου που μου μίλησε πρώτος για τη CIM, αυτό το εξαιρετικό κονσερβατουάρ το οποίο υπάρχει εκεί και με έκανε αμέσως να θέλω να σπουδάσω σε αυτό. Εξαιτίας και της αγάπης μου για τον γαλλικό πολιτισμό, ειδικά μάλιστα τα γαλλικά τραγούδια, το Παρίσι ήταν ο ιδανικός τόπος για να πάω.
* Είχε ποτέ περάσει από το μυαλό σας όταν σπουδάζατε και, αργότερα, όταν εργαζόσασταν σε μιαν εταιρεία κατασκευής επωνύμων ενδυμάτων στην Κορέα ότι λίγο μετά θα μετοικούσατε στη Γαλλία για να σπουδάσετε μουσική, η οποία τελικά θα γινόταν και η εργασία σας;
Καθόλου! Αμφότεροι οι γονείς μου βλέπετε ήταν μουσικοί, τους έχω δει να εργάζονται ασταμάτητα και ακούραστα σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής τους. Δεν ήθελα η ζωή μου να ήταν σαν τη δική τους και έτσι δεν είχα σκεφτεί ποτέ ότι θα γινόμουν και εγώ επαγγελματίας μουσικός ή και ότι θα περνούσα ένα μεγάλο διάστημα της ζωής μου ζώντας σε άλλους τόπους, μακριά από τη χώρα μου. Όμως φαίνεται πως και η γονιδιακή κληρονομιά μου αλλά και η ίδια η ζωή είχαν διαφορετική γνώμη, και δεν μπορώ να πω ότι αυτό τελικά με δυσαρέστησε, ακριβώς το αντίθετο μάλιστα!
* Ο πολιτισμός και ειδικότερα η μουσική της χώρας σας έπαιξαν οποιονδήποτε ρόλο στην απόφασή σας να ασχοληθείτε με τη μουσική;
Προφανώς, όπως και κάθε άνθρωπο, αναπόφευκτα με επηρεάζει πολύ ο πολιτισμός της χώρας μου, ήταν και θα παραμείνει για πάντα ένα μεγάλο μέρος αυτού που είμαι, του ίδιου του εαυτού μου. Αλλά δεν νιώθω ότι με έχει επηρεάσει ιδιαίτερα και με οποιονδήποτε τρόπο η κορεατική μουσική, αν και φυσικά υπάρχουν πολλοί Κορεάτες δημιουργοί και εκτελεστές που εκτιμώ και μου αρέσουν.
* Εσείς επιλέξατε την jazz ή το αντίστροφο;
Θα ήθελα πολύ να μπορούσα να πω ότι με επέλεξε η jazz, αλλά ας πούμε καλύτερα ότι ανακαλύψαμε η μία την άλλη συγκυριακά και ταυτόχρονα! Πάντως ανέκαθεν το ιδίωμα αυτό όχι μόνο με επηρέαζε αλλά αποτέλεσε κατά κάποιον τρόπο στήριγμα στη ζωή μου. Η jazz με έκανε να βρω όχι μόνο τον δρόμο μου αλλά και την αληθινή «φωνή» μου.
* Τι σας ώθησε να κάνετε έναν σχεδόν ποπ δίσκο, όπως το «Memory Lane»;
Κάθε μουσικός χρειάζεται εμπειρία. Στο πλαίσιο αυτής λοιπόν, η ιδέα για το «Memory Lane» ήταν να αποδώσω με τον δικό μου τρόπο μερικά τραγούδια γραμμένα από δημιουργούς της χώρας μου, της Ν. Κορέας. Δεν είχα καμία πρόθεση να κάνω έναν ποπ δίσκο αλλά μόνον να προσθέσω λίγο χρώμα και ποικιλία στο ρεπερτόριό μου.
* Η jazz σας είναι πολύ διαφορετική όχι μόνον από την «παραδοσιακή» αλλά θα μπορούσα να πω και από οποιουδήποτε άλλου ή άλλης. Πριν από όλα, το πώς φτάσατε στο μοναδικό ερμηνευτικό ύφος σας ήταν συγκυριακό, προήλθε δηλαδή μόνον από το ένστικτο και την καρδιά σας ή υπήρξαν και άλλοι, πιο πρακτικοί ίσως παράγοντες που σας οδήγησαν σε αυτό;
Όταν άρχισα να τραγουδώ jazz, προσπάθησα να αντιγράψω τις κορυφαίες Αμερικανίδες ερμηνεύτριες του ιδιώματος, γιατί πίστευα ότι δεν υπήρχε άλλος δρόμος για να ακολουθήσω, αλλά σύντομα διαπίστωσα ότι αυτό ήταν όχι μόνον αδύνατον αλλά και μάταιο, καθώς στην κουλτούρα μου δεν υπήρχε καθόλου όχι μόνο το swing αλλά ούτε καν η αίσθησή του. Τότε ήταν που άρχισα να ανακαλύπτω Ευρωπαίες ερμηνεύτριες, όπως η Norma Winstone και πολλές άλλες. Έτσι συνειδητοποίησα ότι τελικά δεν υπάρχει ένας και μοναδικός τρόπος για να τραγουδήσεις jazz αλλά πολλοί, όσοι και οι ερμηνευτές και οι ερμηνεύτριές της. Από εκεί και πέρα ήταν πια θέμα χρόνου το να βρω τη δική μου θέση μέσα στην jazz, η οποία θα μου επέτρεπε να εκφράσω τον εαυτό μου καλύτερα.
* Και η επιλογή των οργάνων αλλά και οι ενορχηστρώσεις, ακόμα και το παίξιμο, στους δίσκους σας; Μερικές φορές νομίζει κανείς ότι δεν ακούει jazz αλλά rock μπάντα...
Στους μουσικούς με τους οποίους συνεργάζομαι αρέσει να υπερβαίνουν τα εσκαμμένα και τα στερεότυπα. Έτσι μερικές φορές βρισκόμαστε εκτός των τυπικών ορίων της jazz, αλλά πάντα αυτό που μας εμπνέει είναι το αυθεντικό jazz πνεύμα.
* Μιλήστε μου για τον πιο πρόσφατο δίσκο σας, το περσινό «She moves on». Τι είναι για εσάς εκτός από το ένατο album σας;
Πάντα ήθελα να ερμηνεύσω τραγούδια Αμερικανών συνθετών, αλλά δεν είχα τολμήσει να το κάνω. Κατά τη διάρκεια μιας παραμονής μου στη Νέα Υόρκη το 2016 η ιδέα και η επιθυμία επέστρεψαν και είπα στον εαυτό μου ότι ίσως να είχε έρθει η στιγμή, να ήταν ο κατάλληλος χρόνος για να το κάνω.
* Όντως υπάρχουν περισσότερες διασκευές από ό,τι δικά σας τραγούδια από τους προηγούμενους δίσκους σας. Ποιος τις επέλεξε, εσείς, ο ενορχηστρωτής και παραγωγός του δίσκου Jamie Saft ή και οι δυο σας, από κοινού; Πέραν φυσικά από το ότι σας αρέσουν πολύ, τι σημαίνουν τα συγκεκριμένα τραγούδια για εσάς;
Επιλέξαμε τα τραγούδια από κοινού με τον Jamie Saft. Τα συγκεκριμένα τραγούδια προκαλούν μία μεγάλη γκάμα συναισθημάτων, καθένα τους μου προκαλεί ένα διαφορετικό και πολύ ιδιαίτερο συναίσθημα, το οποίο δεν μπορεί να εξηγηθεί με λόγια. Υπάρχουν πάρα πολλά τραγούδια που λατρεύω, αλλά δεν θα μου περνούσε ποτέ από το μυαλό να τα διασκευάσω, ενώ άλλα απλώς με εμπνέουν να το κάνω.
* Αντίστοιχα, ποιος αποφάσισε για την ενορχήστρωση και τους συγκεκριμένους μουσικούς, εσείς, ο Jamie Saft ή αμφότεροι;
Μου πρότεινε τους συγκεκριμένους μουσικούς και μετά αποφασίσαμε μαζί για τις ενορχηστρώσεις.
* Ποιο είναι το πραγματικό νόημα του ομότιτλου τραγουδιού;
Πάντα δίνω τίτλο σε κάθε δίσκο μου ενός από τα τραγούδια που περιλαμβάνει. Στη συγκεκριμένη περίπτωση το «She moves on» ήταν η προφανής επιλογή, γιατί επέστρεφα από ένα διάλειμμα, άρχιζα να κινητοποιούμαι και πάλι, μουσικά και όχι μόνο.
* Και τα επόμενα σχέδιά σας; Θα θέλατε να περιλαμβάνουν κάποια στιγμή μια εμφάνισή σας στην Ελλάδα;
Αυτή τη στιγμή δεν έχω κάτι συγκεκριμένο κατά νου για τη συνέχεια, απλώς επικεντρώνομαι στις περιοδείες μου, προσπαθώντας, όπως πάντα, να είναι όσο καλύτερες είναι δυνατόν και προσωπικά να αποδίδω το μάξιμουμ που μπορώ σε αυτές. Εννοείται πως θα ήθελα πολύ να μου δοθεί η ευκαιρία να εμφανιστώ για μιαν ακόμα φορά στη χώρα σας.
Μακάρι να πραγματοποιηθεί η επιθυμία της Youn Sun Nah, τόσο για την ίδια, αφού το θέλει τόσο, όσο και ακόμα περισσότερο για το ελληνικό jazz κοινό, το οποίο θα απολαύσει μιαν αληθινά μοναδική ερμηνεύτρια του ιδιώματος...
