O Siggi (υποκοριστικό του Siegfried) Loch γεννήθηκε στην Πομερανία που σήμερα ανήκει πλέον στην Πολωνία, πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής του στην τότε Ανατολική Γερμανία, αλλά όταν ήταν έντεκα ετών η οικογένεια του μετοίκισε στο Ανόβερο και έκτοτε ζει στην αρχικά Δυτική Γερμανία και μετέπειτα από το 1989, στην ενοποιημένη Γερμανία. Έπειτα από πολύχρονη διαδρομή στη μουσική βιομηχανία, που τον έφερε σε κάποιες από τις υψηλότερες θέσεις της, το 1992 ίδρυσε στο Αμβούργο την ACT Jazz + World-Jazz Label, τη δισκογραφική εταιρεία που έμελλε να γίνει η σημαντικότερη της jazz στη Γερμανία μετά την εμβληματική ECM τού κατά τρία χρόνια νεότερού του Manfred Eicher (και της οποίας έδρα είναι το Μόναχο, όπως από μια στιγμή και μετά και της ACT!). Εφέτος η ACT γιορτάζει τα είκοσι πέντε χρόνια της και ο Siggi Loch βρέθηκε για λίγες ώρες στην Αθήνα προκειμένου να παρακολουθήσει μια συναυλία στο Ηρώδειο, στην οποία συμμετείχε ένας Τούρκος μουσικός που ανήκε στο δυναμικό της εταιρείας του. Με αυτή την αφορμή παραχώρησε μόλις τρεις συνεντεύξεις. Ακμαιότατος, παρ’ ότι τον Αύγουστο θα συμπληρώσει τα εβδομήντα επτά (αν και αληθινά δείχνει αρκετά νεότερος!) μας μίλησε για την πορεία της ACT και τα σχέδιά του για το μέλλον της, γενικότερα για τη δισκογραφία αλλά φυσικά και για τη μεγάλη αγάπη της ζωής του, δηλαδή την jazz!
- Πώς προέκυψε η ενασχόλησή σας με τη μουσική βιομηχανία και πώς διαμέσου αυτής οδηγηθήκατε στην ίδρυση της ACT;
Η ζωή μου προφανώς άλλαξε δραστικά, θα μπορούσα να πω, όταν οι γονείς μου αποφάσισαν να μεταναστεύσουμε στη Δυτική Γερμανία. Εκεί, ανάμεσα σε άλλα, ήρθα σε επαφή με μουσική που αν συνεχίζαμε να ζούμε στην Ανατολική Γερμανία δεν θα είχα γνωρίσει ποτέ. Όταν ήμουν δέκα τεσσάρων, ένας φίλος μού πρότεινε να παρακολουθήσουμε μια συναυλία jazz, δεν είχα καν ιδέα τι ήταν η jazz, αλλά από περιέργεια δέχτηκα. Θυμάμαι μάλιστα ακόμα ότι δεν είχαμε χρήματα για το εισιτήριο και χρειάστηκε να βρούμε τρόπο για να μπούμε δωρεάν (γέλια). Ήταν μια συναυλία του σπουδαίου Αμερικανού σαξοφωνίστα Sidney Bechet, η οποία μπορώ να πω ανεπιφύλακτα ότι ήταν το γεγονός που άλλαξε την πορεία της ζωής μου!
Από εκείνη τη στιγμή ήξερα τι ήθελα να κάνω όταν θα ενηλικιωνόμουν, δηλαδή να ασχοληθώ με την μουσική, αλλά ταυτόχρονα λάτρεψα και αυτήν τη μουσική, την jazz, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο ιδίωμα. Έτσι άρχισα να μαθαίνω μόνος μου ντραμς και εντέλει σχημάτισα μια μπάντα, παίζαμε για περίπου πέντε χρόνια, αλλά συνειδητοποίησα ότι δεν ήμουν αρκετά καλός ώστε να γίνω μουσικός και, μεταξύ μας, ούτε και η μπάντα άξιζε πολλά (γέλια). Έτσι στα είκοσί μου δέχτηκα την πρόταση να αναλάβω τη θέση του υπεύθυνου του τμήματος εισαγωγών δίσκων από άλλες χώρες του γερμανικού παραρτήματος της EMI.
Η δουλειά αυτή με βοήθησε να γνωρίσω πολλά περισσότερα ονόματα αλλά και ιδιώματα της μουσικής από πολλές χώρες του κόσμου και ήμουν αρκετά καλός σε αυτήν, τόσο ώστε δυο χρόνια αργότερα να μεταπηδήσω σε μιαν άλλη πολύ πιο υπεύθυνη αλλά και δημιουργική θέση, αυτήν του διευθυντή αλλά και παραγωγού του jazz τμήματος της Philips.
Με αυτή την ιδιότητα έγινα για πρώτη φορά παραγωγός δίσκου και πιο συγκεκριμένα του Klaus Doldinger, ενός μουσικού που παρά την ηλικία του -είναι πέντε χρόνια μεγαλύτερός μου, εξακολουθεί να είναι από τα μεγαλύτερα ονόματα της γερμανικής jazz. Μέσω της θέσης μου όμως αναμείχθηκα και με το μετέπειτα διάσημο διεθνώς «Star Club» του Αμβούργου, έναν συναυλιακό χώρο όπου έπαιξαν πάρα πολλά ονόματα της rock σκηνής η οποία ξεκινούσε τότε στην Αγγλία, ανάμεσά τους και οι παντελώς άγνωστοι ακόμα Beatles που τότε δεν είχαν καν αυτό το όνομα και ήταν απλά η συνοδευτική μπάντα του γνωστού τότε τραγουδιστή Tony Sheridan! Σε αρκετά από αυτά τα ονόματα έκανα στη συνέχεια και παραγωγές δίσκων τους σε γερμανικά στούντιο- βλέπεις αν και η αφορμή για να μπω στον κόσμο της μουσικής και η πρώτη μου αγάπη ήταν η jazz, χρειάστηκε να ασχοληθώ και με αρκετά άλλα ιδιώματα.
Στη συνέχεια βρέθηκα να διευθύνω το γερμανικό παράρτημα μιας μεγαλύτερης δισκογραφικής εταιρείας, μετά μιας ακόμα μεγαλύτερης, ώσπου το ’75 έγινα αντιπρόεδρος του διεθνούς, εκτός Αμερικής όπου είναι η έδρα της δηλαδή, τμήματος της Warner. Από το ’83 μέχρι το ’87 ήμουν πρόεδρος ολόκληρου του ευρωπαϊκού τμήματος της ίδιας εταιρείας, γεγονός που σήμαινε ότι για αυτό το διάστημα έπρεπε να μετακομίσω στο Λονδίνο, αφού εκεί ήταν τα κεντρικά γραφεία του τμήματος.
Είχα για υφισταμένους μου ανθρώπους με ένα και δύο διπλώματα και μεταπτυχιακά, εγώ που δεν πήγα ποτέ μου σε πανεπιστήμιο και είμαι απόφοιτος μόνο του πανεπιστημίου της ζωής, όπως λέμε. Αυτό με έκανε να συνειδητοποιήσω και να πιστέψω ακόμα περισσότερο κάτι που ανέκαθεν ήταν ακλόνητη πεποίθησή μου ότι στη ζωή πρέπει να είσαι ο εαυτός σου και, δίχως καμία αλαζονεία φυσικά, να έχεις εμπιστοσύνη στις ικανότητές σου, όποιες και αν είναι αυτές. Για αυτό άλλωστε αγάπησα τόσο πολύ από την αρχή την jazz, για εμένα τουλάχιστον δεν είναι τόσο ιδίωμα όσο ένας τρόπος σκέψης, μουσικής και όχι μόνο, δεν είναι διόλου συμπτωματικό ότι ως μότο της ACT έβαλα τη φράση «στο πνεύμα της jazz»! Jazz σημαίνει να είναι ένας μουσικός ελεύθερος, να ακολουθήσει το ένστικτό του και, διαμέσου του αυτοσχεδιασμού, να κάνει μουσικά μόνο ό,τι θέλει και όχι να δεσμεύεται από οποιουσδήποτε κανόνες όπως στην κλασική μουσική, αλλά και σε σχεδόν όλα τα άλλα ιδιώματα.
Όπως και αν έχει, περίπου στα πενήντα μου αναρωτήθηκα “έφτασα να διευθύνω το ευρωπαϊκό τμήμα ενός δισκογραφικού κολοσσού, τι περισσότερο μπορώ να κάνω σε αυτό τον χώρο, ποιο άλλο ενδιαφέρον μπορεί να έχει για εμένα;”. Τίποτα και κανένα, ήταν η απάντηση αλλά είχα ακόμα αρκετά χρόνια ζωής και όχι λίγα δημιουργικά. Ήταν η στιγμή για να γεννηθεί η ACT...
- Τι είχατε στο μυαλό σας όταν την ιδρύσατε; Όχι να φτιάξετε μιαν ακόμα δισκογραφική εταιρεία, έστω με επίκεντρο την jazz, υποθέτω...
Οφείλω να πω ότι πρότυπό μου ήταν αυτή που για εμένα ήταν και παραμένει η σημαντικότερη jazz δισκογραφική εταιρεία στον κόσμο, η αμερικανική Blue Note. Ποιοι ίδρυσαν την Blue Note; Ένας περιορισμένης μόρφωσης Γερμανοεβραίος μετανάστης στην Αμερική, που απλά αγάπησε πάρα πολύ την jazz ήδη από την πρώτη εποχή της και ένας Αμερικανός μουσικός, φωτογράφος και αριστερός ακτιβιστής! Αυτοί οι δύο τόσο διαφορετικοί άνθρωποι που δεν ήξεραν τίποτα από δισκογραφία ακολούθησαν το ένστικτό τους και μόνο και, χάρη στο εμπορικό δαιμόνιο του πρώτου και την αισθητική του δεύτερου η οποία αποτυπώθηκε στις φωτογραφίες του που κοσμούσαν τα εξώφυλλα των δίσκων, δημιούργησαν μιαν εταιρεία η οποία εν πολλοίς είναι η ίδια η Ιστορία της jazz στο μεγαλύτερο μέρος του εικοστού αιώνα, η συντριπτική πλειονότητα του ρεπερτορίου της ήταν αληθινά διαμάντια. Με βάση τη δική τους λογική και προσέγγιση προσπάθησα και εγώ να οργανώσω την ACT, με μια πολύ βασική διαφορά μόνο, την οποία μού είχε διδάξει η πολύχρονη πείρα μου από τη δισκογραφία. Η jazz ήταν και θα παραμείνει το κατεξοχήν αμερικανικό μουσικό ιδίωμα, η Αμερική είναι η γενέτειρα και η κοιτίδα της. Είναι αδύνατο λοιπόν να αντιμετωπίσεις, πόσο μάλλον να ανταγωνιστείς τους Αμερικανούς σε αυτήν στο γήπεδο τους, είναι μάταιο να προσπαθήσεις καν να μπεις στην αμερικανική αγορά και μάλιστα με αμερικανικά ονόματα στο ρεπερτόριό σου.
Η μόνη σου πιθανότητα να επιβιώσεις είναι να απευθυνθείς στο κοινό της ευρύτερης περιοχής σου και όχι μόνο της χώρας σου, με ονόματα επίσης από αυτή την οικεία σου περιοχή. Αυτό ακριβώς έκανα λοιπόν, επικεντρώθηκα στην ευρωπαϊκή jazz την ACT έχουμε ονόματα από τη Γερμανία φυσικά αλλά κάθε άλλο παρά μόνον από εκεί στο ρεπερτόριό μας υπάρχουν και πολύ σημαντικοί μουσικοί από την Σκανδιναβία, την Ισπανία και αρκετές ακόμα ευρωπαϊκές χώρες για μερικούς από τους οποίους μάλιστα είμαι και ιδιαίτερα υπερήφανος καθώς εμείς, κατά κάποιο τρόπο, τους ανακαλύψαμε και τους δώσαμε την ευκαιρία να δισκογραφήσουν.
Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι αποφεύγουμε διά ροπάλου (!) τους Αμερικανούς jazz μουσικούς, έχουμε κάποιους εξαιρετικούς τέτοιους στο δυναμικό μας. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα κάνουμε άνοιγμα και σε περιοχές του κόσμου όπου κάποτε δεν γνώριζαν καν τι σημαίνει jazz, με λαμπρότερο πρόσφατο παράδειγμα το τεράστιο ταλέντο που λέγεται Youn Sun Nah, τη σπουδαία Κορεάτισσα ερμηνεύτρια στην οποία, τόσο εγώ προσωπικά όσο και όλη η ομάδα της ACT, πιστεύουμε πάρα πολύ!
- Με μια διεθνή οικονομική κρίση που διαρκεί σχεδόν μια δεκαετία και τη δισκογραφία να έχει επί της ουσίας καταρρεύσει διεθνώς προ πολλού, πόσο εύκολο είναι να διατηρείτε την ACT «ζωντανή» και μάλιστα κερδοφόρο;
Θα είμαι απόλυτα ειλικρινής, ακόμα και αν οι δίσκοι μας σταματούσαν να πουλάνε αύριο το πρωί όχι μόνο δεν θα είχα προσωπικά κανένα οικονομικό πρόβλημα αλλά ούτε και θα δυσκολευόμουν να πληρώνω τους μισθούς των εργαζομένων της ACT, καθώς έχω φροντίσει να έχουμε μια ολιγομελή μεν αλλά ικανότατη και άκρως αποτελεσματική ομάδα. Σε αυτή την περίπτωση όμως θα υπήρχε το τεράστιο πρόβλημα των μουσικών που μας εμπιστεύονται για να κυκλοφορούν τους δίσκους τους στην εταιρεία μας. Οι μουσικοί αυτοί, οι μουσικοί μας, έχουν οικογένειες, υποχρεώσεις, πρέπει να φάνε, να επιβιώσουν, είναι αναγκαίο να τους εξασφαλιστούν αυτά ώστε, πριν από όλα, να συνεχίσουν να κάνουν μουσική, να είναι δημιουργικοί. Για αυτό και δεν αρκεί να κυκλοφορείς CDs με καλή μουσική, πρέπει αυτά τα CDs να πουλάνε. Ε, όπως το πρώτο είναι δουλειά των μουσικών, έτσι ακριβώς το δεύτερο είναι δική μας!
- Και η συνέχεια; Να σας ευχηθώ να εορτάσετε και την πενηντακονταετία της ACT;
Σε ευχαριστώ πάρα πολύ, πολύ όμορφη ευχή και θα ήθελα πολύ να πραγματοποιηθεί, αλλά φοβάμαι ότι είναι ανέφικτο, θα έπρεπε να καταρρίψω τους βιολογικούς κανόνες για να συμβεί αυτό (γέλια). Μόνη μου φιλοδοξία και ελπίδα είναι να συνεχίσω αυτό που κάνω εδώ και είκοσι πέντε χρόνια, να βρίσκω νέους ή και μεγαλύτερους ταλαντούχους και ικανούς jazz και όχι μόνον μουσικούς και να τους δίνω τη δυνατότητα να επιβιώνουν από τη μουσική τους, τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από αυτό. Κατά τα άλλα, ακολουθώ πάντα αυτό που αποτέλεσε τον οδηγό σε όλη τη ζωή μου, κάτι που είχε πει ο μέγας jazz τρομπετίστας Dizzy Gillespie: Bop till you drop!
Σε ελεύθερη μετάφραση δηλαδή «μην σταματάς να κινείσαι μέχρι να σωριαστείς νεκρός», κάτι που θα μπορούσε πολύ ωραία να είναι προτροπή και για στάση ζωής και όχι μόνον μουσικής...
